فیلم‌های ترسناک واقعاً می‌توانند باعث لخته شدن خون شوند

ترجمه هامیک رادیان

اصطلاح "وحشت‌انگیز" "bloodcurdling" نخستین بار در میانة قرن بیستم به قاموس چاپ راه پیدا کرد اما ریشه‌های آن در دهة 1800 میلادی است. فرهنگ لغات وبستر آن را به عنوان "برانگیختن ترس یا وحشت" تعریف می‌کند.
ایدة اینکه ترس به صورت فیزیکی بر خون تأثیر می‌گذارد در سراسر اروپا با طیفی از اصلاحات مشابه در کشورهای مختلف یافت می‌شود.
در آلمان، آنها ضرب‌المثل "das blut in den Adern erstarrt" (به معنی: خون در رگ‌ها یخ می‌زند)، در فرانسه "à vous glacer le sang" (به معنی: یخ بستن خون) و در هلند "bloedstollend" (به معنی دلمه ‌بستن خون) را دارند.
تیم تحقیق عینیات مطالعه را به قرار زیر تعیین کرد: «برآورد اینکه آیا همچنان که در قرون وسطی (سده‌های میانه) گمان می‌رفت، ترس شدید می‌تواند باعث دلمه بستن خون شود.»

چرا ترس باعث دلمه بستن خون می‌شود؟
در نگاه نخست نظریه ممکن است غریب به نظر بیاید، اما این پیش‌فرض بنیان‌های خاص خود را در واقعیت علمی دارد. به عنوان یک انطباق تکامل یافته، یک پاسخ انعقادی در آمادگی برای حمله می‌تواند انطباقی سودمند باشد. اگر قربانی از جراحت جسمانی می‌ترسد، دلمه بستن سریع خون می‌تواند نجات‌بخش باشد.
تعدادی از مطالعات نشان داده‌اند که تجربة اضطراب شدید می‌تواند به صورت بالابرندة سطوح برخی فاکتورهای انعقادی در خون تظاهر کند.
در مقابل، مطالعة حاضر اولین مطالعه‌ای است که به صورت مستقیم تغییرات فاکتورهای انعقادی را در افراد سالمی که ترس را در غیاب سابقة قبلی تجربه می‌کنند، مورد آزمون قرار می‌دهد.

فیلم ترسناک در برابر فیلم مستند
برای آزمون نظریة خود، تیم تحقیق 24 داوطلب سالم را انتخاب (حداکثر سن 30 سال) و آنها را به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول یک فیلم ترسناک تماشا کردند، سپس، یک هفتة بعد، آنها یک فیلم غیر ترسناک آموزشی تماشا کردند. گروه دوم همان فیلم‌ها را به ترتیب معکوس تماشا کردند.
فیلم وحشتناک "سراسر توطئه" بود که در آن یک خانواده تلاش می‌کند یک روح شیطانی را از به دام انداختن فرزند در حال اغماء خود بازدارند. فیلم غیر ترسناک "یک سال در شامپاین" بود، یک مستند پشت صحنه در مورد ساختن مشروب معروف به همین نام.
پیش و پس از هر تماشای فیم، مشارکت کنندگان در مطالعه پرسشنامه‌ای را که سطوح ترس آنها را درجه بندی می‌کرد پر می‌کردند و نمونة خون از آنها گرفته می‌شد. خون برای بررسی "فاکتورهای ترس" انعقادی مختلف شامل فاکتور انعقاد خون VIII, D-dimer، ترکیبات ترومبین – آنتی‌ترومبین و پروترومبین تست می‌شد.
اظهارات مندرج در پرسشنامه بیان می‌داشت که محرک هراس واقعاً سطوح ترس را در مقایسه با فیلم مستند افزایش می‌داد. نتایج همچنین نشان داد که فاکتور انعقاد VIII به صورت معنی‌داری پس از تماشای فیلم ترسناک بالاتر از زمان پیش از تماشای آن بود.

معنی‌دار بودن فاکتور انعقادی VIII
سطح فاکتور انعقادی VIII در 57٪ مشارکت کنندگان در طول تماشای فیلم ترسناک افزایش پیدا کرد، اما این فاکتور فقط در 14٪ مشارکت‌کنندگان در طول تماشای فیلم مستند افزایش یافت. این سطح در 86٪ مشارکت کنندگان در طول تماشای فیلم آموزشی کاهش یافت اما این سطح در طول تماشای فیلم ترسناک فقط 43٪ کاهش پیدا کرد.
فاکتور VIII یک پروتئین اساسی برای لخته شدن خون است که در پاسخ به ایجاد جراحت فعال می‌شود. صدمه به ژن کدگذاری کنندة فاکتور مزبور به هموفیلی می‌انجامد؛ افراد دارای سطوح بالای فاکتور VIII دارای افزایش ریسک ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریوی هستند.
در طول فیلم ترسناک، فاکتور انعقادی VIII میانگین افزایش 1/11 IU/dL را نشان داد. این میزان افزایش پتانسیل معنی‌دار بودن کلینیکی را دارد. مطالعات پیشین نشان داده‌اند که افزایشی فقط به میزان 10 IU/dL، به میزان 17٪ افزایش ریسک برای ترومبوز وریدی فراهم می‌کند.
محققان به سرعت بر محدودیت‌های مطالعه اشاره می‌کنند، برای مثال به حجم کم نمونه‌ها و این واقعیت که پرسشنامة آنها اعتباریابی نشده است. علی‌رغم این موارد، نتایج قطعاً این استنتاج را در بر دارد که وقتی جسم انسان در وضعیتی ترسناک قرار می‌گیرد، یک بسیج واقعی فاکتورهای لخته شدن در خون وجود دارد.