• لنا بورگس، دکتر مایکل چارلز
• ترجمه هستی فراستفر
مردم دچار آلرژی ممکن است دچار صدایی سوت مانند در هنگام تنفس شوند که ویزینگ (خس خس) نامیده می‌شود. اما آلرژی‌ها چرا باعث چنین پدیدهای میشوند و چه درمانهایی برای آن در دسترس است؟
وقتی فردی مبتلا به واکنش آلرژیک است، ممکن است دچار گرفتگی گلو شود که این موضوع باعث دشواری تنفس می‌شود. این وضعیت می‌تواند به بروز صدایی خس خس یا سوت مانند در هنگام بازدم فرد منجر گردد.
مطالب این مقاله:
• آلرژی چگونه باعث ایجاد خس خس می‌شود؟
• علایم
• تشخیص
• درمان
آلرژی چگونه باعث خس خس می‌شود؟
خس خس می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، و برای گرفتن درمان درست شناسایی علت دقیق بروز خس خس مهم است. علل بالقوه در این مورد عبارتند از:
واکنش‌های آلرژیک
واکنش آلرژیک، واکنش بدن در هنگامی است که بدن در تماس با یک مادۀ آلرژی‌زا یا آلرژن آن را با یک مادۀ مضر اشتباه میگیرد. واکنش‌های آلرژیک ممکن است در قسمتهای مختلف بدن سبب علایم متفاوتی گردند که عبارتند از:
• بینی
• گلو
• گوشها
• چشمها
• ریهها
• جدار معده
• پوست
مثالهایی در مورد آلرژنهایی که میتوانند سبب خس خس شوند شامل موارد زیر است:
• گرده
• گرد و غبار
• موی حیوانات خانگی
• برخی غذاها
• نیش حشرات
• انواع دارو
التهاب راههای هوایی
وقتی بدن یک مادۀ آلرژی‌زا را کشف میکند، آن را به عنوان یک جرم خارجی شناسایی کرده و تلاش میکند تا آن را از بدن خارج کند. بدن این کار را از طریق تولید آنتیبادی و هیستامین برای حمله به آلرژن انجام میدهد. هیستامین سبب بروز التهاب و تولید مخاط در راههای هوایی فرد می‌شود.
در نتیجه راههای هوایی باریکتر میشوند. وقتی فرد توسط این راههای هوایی باریک شده عمل دم و بازدم انجام میدهد، هوا با فشار از یک فضای کوچک شده عبور میکند، که این سبب ایجاد صدای خس خس یا سوت مانند می‌شود. این وجه مشخص صدای خس خس است.
در همین زمینه بیشتر بخوانیم:
ویزینگ یا خس خس سینه
علایم
اگرچه این وضعیت معمولاً کوتاه مدت و گذرا است، برخی از مردم علایمی را تجربه میکنند که میتوانند جدی یا درازمدت باشند.
علایم خس خس آلرژی
علامت اصلی خس خس آلرژی خود صدای خس خس است. برخی از مردم این صدا را به سر و صدای کشدار، سوت زدن یا صدای جیر جیر تشبیه میکنند.
خس خس در هنگام عمل دم بیشترین وضوح را دارد، اما گاهی وقتها صدای آن را در هنگام عمل بازدم نیز میتوان شنید. برخی از مردم ممکن است در گلو و قفسۀ سینه دچار احساس ناراحتی شوند.
علایم شوک آنافیلاکتیک
مردم دچار آلرژیهای شدیدتر میتوانند دچار یک واکنش آلرژیک موسوم به شوک آنافیلاکتیک گردند. در صورت مواجهه با شوک آنافیلاکتیک فرد باید بدون دفع وقت به اورژانس پزشکی مراجعه کند.
اگر خس خس با هر یک از علایم مندرج در فهرست زیر همراه باشد، می‌تواند نشانهای از بروز احتمالی شوک آنافیلاکتیک تلقی گردد:
• دشواری تنفس
• تنفس سریع یا تند تند نفس کشیدن
• کبود شدن رنگ پوست
• تورم لبها یا صورت
علایم آسم آلرژیک
همۀ افراد دچار خس خس آلرژی مبتلا به آسم آلرژیک نیستند. به هر جهت، بسیاری از مردم مبتلا به آسم دچار حملاتی میشوند که محرک آنها آلرژیزاها (آلرژنها) هستند. در واقع، آسم آلرژیک شایعترین نوع آسم است، و در حدود 60 درصد مبتلایان به آسم دچار آسم آلرژیک هستند.
آسم ناشی از آلرژی یک اختلال درازمدت است. حملات آسم آلرژیک برخی ویژگیهای کلیدی دارد که شبیه علایم واکنش آلرژیک است، اما در کنار خس خس، مردم دچار حملۀ آسم آلرژیک علایم دیگری را نیز تجربه میکنند که شامل موارد زیرند:
• سرفه
• تنگی نفس
• تنفس سریع
• گرفتگی قفسۀ سینه
علایم دیگر اختلالات اصلی
خس خس معمولاً پاسخی به آلرژیزاها یا یک علامت آسم آرژیک است. به هر جهت، خس خس در عین حال می‌تواند نشانهای از یک اختلال سلامت اصلی مثل بیماری ریوی باشد.
اگر فردی دارای تاریخچۀ آلرژی یا تشخیص ابتلا به آسم آلرژیک است، در این صورت خس خس می‌تواند عاملی برای ایجاد نگرانی باشد. مردم در صورت وجود موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنند:
• اگر برای اولین بار دچار خس خس شدهاند
• تجربۀ مکرر خس خس سینه
• احساس درد در هنگام تنفس
تشخیص
پزشک در ابتدا یک معاینۀ جسمانی انجام میدهد که به از تشخیص خارج شدن برخی بیماریهای اصلی کمک میکند. سپس دکتر تست عملکرد ریه را انجام میدهد، که این تست میزان هوای ورودی و خروجی را در هنگام دم و بازدم اندازهگیری میکند. این تستها آزمایشها یا تستهای ریوی نامیده میشوند. دکتر ممکن است برای اتساع راههای هوایی یک داروی موسوم به برونکودیلاتور (گشاد کنندۀ برونش) برای بیمار تجویز کند. این دارو در ارزیابی بهتر عملکرد ریه به پزشک کمک میکند.
اگر علل خس خس با این تستهای اولیه مشخص نگردد، دکتر ممکن است از برخی تستهای دیگر استفاده کند که شامل موارد زیرند:
• تجویز داروهای خاص که محرک آسم هستند
• اندازهگیری اکسید نیتریک در تنفس فرد برای تعیین اینکه راههای هوایی بیمار ملتهب هستند یا خیر
• استفاده از عکسبرداری اشعۀ ایکس یا CT اسکن
• استفاده از تستهای خاص پوست و خون برای آلرژیهای خاص
اگر تستها نشان دهند که آسم ممکن است علت بروز خس خس باشد، دکتر سؤالات بیشتری در مورد زمان بروز علایم مطرح میکند. این سؤالات به پزشک در تعیین شدت بیماری کمک میکند.
درمان
درمان خس خس بستگی به علت ایجاد آن دارد:
• آلرژیهای فصلی یا محیطی
• آسم آلرژیک
• شوک آنافیلاکتیک
درمانهای آلرژی فصلی یا محیطی
هر یک از خس خسهای ناشی از واکنش به آلرژیزاهای فصلی یا محیطی درمانهای خاص خود را دارد. این موارد از:
• گرده – واکنش به گرده تحت عنوان تب یونجه (زکام بهاری) یا رینیت آلرژیک شناخته می‌شود. این مورد بسیار شایع است، و فقط در سطح ایالات متحد آمریکا مبتلابه 8 درصد کل جمعیت بزرگسال است. درمانهای رایج در این مورد شامل آنتیهیستامینها و اسپریهای بینی یا قرص است.
• گرد و غبار – هیرهها یا داست مایتها اغلـــب محرک ایجاد آلرژی میشوند. بهترین روش درمان خس خس ناشی از آلرژی هیره از بین بردن مادۀ آلرژی‌زا است. این کار شامل تمیز کردن فرشها و اثاثیه و کاهش رطوبت محیط خانه است.
• موی حیوانات خانگی – بزاق دهان، پوسته، ادرار و موی حیوانات خانگی میتوانند باعث آلرژی شوند. همچون مورد هیرهها از بین بردن مادۀ آلرژی‌زا بهترین راه درمان آلرژی موی حیوانات خانگی است. در این مورد استفاده از جارو برقی می‌تواند مفید باشد.
• برخی غذاها – اگر آلرژی نسبت به یک غذا مسبب خس خس باشد، در این صورت یک متخصص تغذیه می‌تواند تعیین کند که چه غذایی سبب بروز آلرژی شده است. به طور معمول به بیمار توصیه می‌شود که مصرف غذای مسبب آلرژی را قطع کند.
درمانهای آسم آلرژیک
بر مبنای اعلام "کالج آمریکایی آلرژی، آسم و ایمنولوژی"، اغلب مردم دچار آسم بهترین پاسخ را به ترکیب دو نوع درمان میدهند. این درمانها عبارتند از:
• داروهای مسکن سریعالاثر که باعث باز شدن راههای هوایی میشوند، شامل بتا 2 آگونیستهای استنشاقی و داروی آنتیکولینرژیک.
• داروهای با اثر طولانی مدت برای پیشگیری از علایم، شامل کورتیکوستروئیدهای خوراکی و تعدیل کنندههای سیستم ایمنی که فرد به صورت روزانه مصرف میکند.
اگر آسم آلرژیک سبب بروز خس خس سینه در فرد می‌شود، پزشک برای یافتن بهترین ترکیب دارویی در این مورد روی بیمار کار میکند.
درمانهای شوک آنافیلاتیک
وقتی فردی به عنوان بخشی از شوک آنافیلاکتی دچار خس خس می‌شود، نیازمند درمان فوری خواهد بود. اگر چنین فردی دچار نوعی آلرژی شناخته شده باشد، وی ممکن است یک ادرنالین خودترزیقی را همراه داشته باشد. این دارو را میتوان برای تزریق به کار برد.
پیش از رسیدن نخستین کمک کنندهها، این موضوع مهم است که:
• فرد دراز بکشد
• در صورت وجود داروی خودتزریقی یک دوز دارو به او تزریق شود
• مادۀ آلرژی‌زا را از بیمار دور کنند
اگر فرد داروی خودتزریقی همراه نداشته باشد، اعضاء تیم فوریتهای پزشکی به عنوان قدم اول درمان به بیمار آدرنالین تزریق خواهند کرد./
Source:
Allergy wheezing: Causes, diagnosis, and treatment
Last updated Wed 16 August 2017
By Lana Burgess
Reviewed by Michael Charles, MD
