علل و درمان خشکی انگشت

علل و درمان خشکی انگشت
دکتر کوین مارتینز، جون جانسون
ترجمه نادر اکبری سراوانی

⇐ علل خشکی انگشت
⇐ تشخیص خشکی انگشت
⇐ گزینه‌های درمانی
⇐ حرکات کششی
⇐ خلاصه

خشکی انگشت مثل هر نوع دیگر کاهش قدرت تحرک می‌تواند مشکل‌ساز باشد. در حالی که ارتریت علت کلیدی خشکی انگشت است، موارد دیگری نیز مطرحند و دکتر پیش از توصیه هر نوع درمان در صدد کاوش در این علل خواهد بود.

علل خشکی انگشت

صدمات
دشواری حرکت دادن انگشت و حس خشکی می‌تواند نتیجه آسیب دیدگی دست مثل موارد زیر باشد:
• شکستگی
• پیچ‌خوردگی
• فشار ناجور
• آسیب دیدن تاندون یا عضله
• دررفتگی
دیگر علایم صدمه به دست شامل موارد زیر است:
• درد
• ورم
• سرخی
• گرمی ناحیه
• کبودی
اگر کسی دچار هر یک از علایم مزبور باشد باید به پزشک مراجعه کند.

ارتریت
ارتریت عموماً باعث ایجاد خشکی در دست و انگشتان می‌شود. همراه پیشرفت بیماری علایم به شکل پایدار رو به وخامت می‌روند.
اشکال مختلفی از ارتریت وجود دارد و شناخت هر یک از آنها و انتخاب بهترین دوره درمان صرفاً توسط متخصص قابل انجام است.
برخی انواع ارتریت با بالا رفتن سن به شکلی فزاینده عمومیت پیدا می‌کنند. برای مثال، یک مطالعه مربوط به سال 2018 گزارش می‌دهد که استئوارتریت مبتلابه 60 تا 70 درصد جمعیت عمومی سنین بالا 65 سال است.
علایم ارتریت ممکن است با گذشت زمان بیشتر مشهود شوند و شناسایی زودهنگام آنها برای کند کردن روند پیشرفت بیماری اهمیت دارد.
در کنار خشکی باید به دنبال موارد زیر بود:
• درد
• ورم
• مشکلات حرکتی مفاصل، مثل موارد مربوط به زانو یا مچ پا

تنوسینوویت استنوز دهنده
تنوسینوویت استنوز دهنده یا انگشت ماشه زمانی بروز می‌کند که غلاف محافظ اطراف تاندون‌ها در ناحیه آسیب دیده انگشت ملتهب می‌شود. این التهاب می‌تواند مانع از حرکت آزادانه تاندون به شکل مناسب شود.
انگشت ممکن است به حالتی خمیده یا شق و رق تغییر وضعیت دهد به جای آنکه به راحتی حرکت کند یا ممکن است در وضعیت خمیده قفل شود. افراد دچار انگشت ماشه ممکن است در این ناحیه دچار درد شوند.

انقباض دیپیوترن
انقباض دیپیوترن یا فیبروماتوز پالمار باعث می‌شود تا کلاژن بافت‌های زیر پوست کف دست به تدریج زمخت و سفت شود.
گره‌های داخل این بافت ممکن است در زیر پوست ساختاری شبیه طناب به خود بگیرند، که این وضعیت ممکن است یک انگشت یا تعداد بیشتری از آنها را به حالت خمیده درآورد.
انقباض دیپیوترن گرایشی به درگیر کردن انگشت حلقه و انگشت کوچک نشان می‌دهد و عموماً پیشرفت این بیماری بسیار کند است.
دیگر علایمی که باید مراقب آنها بود عبارتند از:
• چال افتادن یا نشانه‌دار شدن پوست روی کف دست
• بروز برآمدگی بافتی فاقد درد در کف دست

تشخیص خشکی انگشت
برای تشخیص علت خشکی انگشت، پزشک احتمالاً در مورد میزان فعالیت و علایم و همچنین هر گونه صدمات احتمالی وارد شده به انگشت در روزهای اخیر خواهد پرسید.
پزشک در مرحله بعد یک معاینه بالینی را برای بررسی طیف حرکت و ارزیابی علایم انجام خواهد داد.
تست‌های تصویربرداری مثل اشعه X، بخش متداولی از فرآیند تشخیص به شمار می‌روند. دقت در ساختارهای زیزبنایی دست می‌تواند به پزشک در شناسایی هر گونه بی‌نظمی مثل صدمات احتمالی کمک کند.
در برخی موارد پزشک از CT اسکن یا MRI برای رسیدن به نمای نزدیک‌تری از ساختارهای دست استفاده می‌کند.

گزینه‌های درمانی برای خشکی انگشت
درمان به میزان زیادی به علت زمینه‌ای بستگی دارد اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

مراقبت خانگی
پک یخ یا گرما [سرمادرمانی و گرمادرمانی] و داروهای ضد درد مثل داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی می‌توانند برای تخفیف علایم مفید باشند.

اسپلینت یا قالب
این وسایل می‌توانند به کشیده نگه داشتن مفصل‌های سفت یا نگه داشتن استخوان‌ها سر جای خود مفید باشند.

استروئیدها
تزریق‌های استروئیدها می‌توانند بسته به علت زمینه‌ای در تخفیف برخی موارد کمک کنند.

آنزیم‌ها
برخی آنزیم‌ها در شکستن و تجزیه کردن بافت‌های گره شده مفیدند.

عمل جراحی
در بعضی موارد مثل انگشت ماشه شخص ممکن است یه جراحی و فیزیوتراپی نیاز پیدا کند.

حرکات کششی
وسایل کششی برای دست بخش مهمی از درمان محسوب می‌شوند و می‌توانند در پیشگیری یا کاهش خشکی مفید باشند.
وسایل کششی مختلف می‌توانند برای تقویت ایجاد عملکرد کامل برای دست و افزایش دامنه حرکتی مفید باشند. برای مثال نویسندگان یک مطالعه مربوط به سال 2017 منتشر شده در BMJ Open پی برده‌اند که نمونه‌های دچار ارتریت روماتوئید پس از انجام حرکات کششی بهبود کارکرد دست را تجربه کنند.
آنها همچنین نوشته‌اند که اگرچه دنبال کردن ورزش‌های کششی در دراز مدت می‌تواند دشوار باشد این کار برای بهبود عملکرد دست حیاتی است.
حرکات کششی دست و انگشتان جایگزینی برای درمان نیستند اما در بسیاری موارد آنها می‌توانند نقش کمکی داشته باشند.
بسته به علت خشکی، دکتر ممکن است ورزش‌های خاصی را توصیه کند. بیماران همیشه باید بر مبنای راهنمایی پزشک یا فیزیوتراپیست عمل کنند.
در زیر نمونه‌هایی از حرکات کششی برای خشکی انگشت توضیح داده شده‌اند:

مشت کردن ملایم
تمرین مشت کردن ملایم می‌تواند به تقویت دامنه حرکتی دست کمک کند.
• دست را باز کرده و انگشتان خود را در حد امکان در حالت باز شده قرار دهید.
• دست خود را مشت کنید به شکلی که انگشت شست روی مابقی انگشتان قرار گیرد.
• مشت خود را بیش از حد به حالت گره شده درنیاورید.
• این وضعیت را برای 45 ثانیه حفظ کنید.
• کل فرآیند را 5 بار در هر روز تکرار کنید.
این حرکات نباید درد ایجاد کند و باید به دست برای حالت باز شدن بیشتر و حرکت‌پذیری کمک نماید.

باز کردن انگشتان
این حرکت به تقویت دامنه حرکتی تاندون‌ها و عضلات کمک می‌کند.
• دست را به حالت تخت روی یک میز قرار دهید و کمک دست رو به بالا قرار گیرد.
• مچ را راست نگه دارید و انگشتان خود را به آهستگی به طرف کف دست حرکت دهید.
• به آرامی انگشتان را رها کنید تا زمانی که دوباره به حالت تخت روی میز قرار گیرند.
• این تمرین را 10 بار تکرار کنید.

لمس انگشت
لمس انگشت به تقویت دامنه حرکتی انگشت شست کمک می‌کند.
• در حالتی که کف دست رو به بالا قرار گرفته است انگشتان را به طرف بالا قرار دهید.
• انگشت شست را خم کنید تا کف دست را لمس کند و این حالت را برای 5 دقیقه حفظ کنید.
• انگشت شست را به حالت نرمال آن برگردانید.
• این عمل را دوباره انجام دهید و به حالتی که انگشت شست پایه دیگر انگشتان را لمس کند.
• این چیدمان را 5 بار تکرار کنید.

حرکات کششی انگشت
این کشش‌ها همزمان برای تمامی انگشت‌ها انجام می‌شود و می‌تواند باعث تقویت دامنه حرکتی آنها شود.
• کار را با قرار دادن دست به حالت تخت روی یک میز شروع کنید، به شکلی که کف دست رو به پایین قرار گرفته باشد.
• فشاری جزئی اعمال کنید به شکلی که تا حد امکان انگشتان بدون اعمال زور بر مفاصل یا ایجاد درد به حالت شق و رق قرار گیرند.
• این حالت را به مدت 1 دقیقه حفظ و سپس حالت مزبور را رها کنید.
• این کار را 5 بار در هر روز انجام دهید.

حرکات کششی نوک انگشت
این حرکت کششی باعث تقویت دامنه حرکتی در نوک انگشتان دست می‌شود.
• دست را به حالت عمودی نگه دارید به شکلی که کف دست به سمت بدن قرار گرفته باشد.
• نوک انگشتان را خم کنید به شکلی که کف دست را لمس کنند.
• این حالت را به مدت 30 ثانیه حفظ و سپس رها کنید.
• این حرکات را روزانه 5 بار برای هر یک از دست‌ها انجام دهید.

تقویت کننده‌های گرفتن و نگه داشتن
پزشکان ممکن است وسایل مربوط به حرکات گرفتن و نگه داشتن را نیز توصیه کنند. اینها توپک‌های نرم و اسفنجی هستند که در زمانی که شخص آنها را فشار می‌دهد مختصری مقاومت نشان می‌دهند.
• کار فشردن توپک را تا حدی که باعث ایجاد درد نشود انجام دهید.
• توپک را به حالت فشرده چند ثانیه‌ای در دست نگه دارید و سپس فشار دست را از روی آن بردارید.
• این کار را 10 تا 15 بار در هر روز تکرار کنید.
• ایده خوبی خواهد بود که در روزهای مختلف دست مورد استفاده را تغییر دهید تا هر دست فرصت برای استراحت داشته باشد.
• هر پنج روز یک بار تا حدی که موجب درد نشود یک توپک نرم‌تر را تا حد امکان در دست بفشارید.
• حالت فشرده دست را به مدت 30 ثانیه حفظ کنید و سپس رها کنید.
• این کار را تا 15 بار در هر روز تکرار نمایید.
• تغییر دست مورد استفاده در روزهای مختلف امکان استراحت را برای دست‌ها ایجاد خواهد کرد.
ورزش کردن با ابزارهای مورد اشاره برای افزایش قدرت عضلات دست و انگشت مهم است.

خلاصه
خشکی انگشت می‌تواند باعث زحمت باشد و ارتریت یا صدمات خفیف علل شایع آن به شمار می‌روند. در برخی موارد مشکلات سلامت مرتبط به استخوان، بافت همبند، یا عضلات دست مسؤول مشکل مزبور هستند.
پزشک می‌تواند علت مشکل را تشخیص داده و بهترین دوره درمان را توصیه کند.
حرکات کششی برای دست و انگشت می‌تواند مانع ایجاد خشکی شوند و ورزش اغلب به عنوان درمان مکمل توصیه می‌شود./

Source:
Medical News Today
Causes and treatments for stiff fingers
Medically reviewed by Kevin Martinez, M.D. —
Written by Jon Johnson
On November 1, 2019