ارولوژی / نفرولوژی

هیدرونفروز یک بیماری اولیه نیست بلکه اختلالی ثانویه است که بر اثر برخی بیماری‌های زیربنایی رخ می‌دهد. این اختلال ساختاری و نتیجه وجود انسداد یا بلوکاژی در سیستم ادراری است. گفته می‌شود که در حدود یک‌صدم نوزادان دچار هیدرونفروز هستند.

هایدرونفروسیس [هیدرونفروز] وضعیتی است که به طور معمول هنگامی ایجاد می‌شود که کلیه به علت عدم تخلیه کامل ادرار از کلیه به مثانه دچار ورم می‌شود. این ورم به طور معمول مبتلابه یکی از کلیه‌ها می‌شود اما هیدرونفروز می‎تواند هر دو کلیه را نیز درگیر کند. هیدرونفروز یک بیماری اولیه نیست بلکه اختلالی ثانویه است که بر اثر برخی بیماری‌های زیربنایی رخ می‌دهد. این اختلال ساختاری و نتیجه وجود انسداد یا بلوکاژی در سیستم ادراری است. گفته می‌شود که در حدود یک‌صدم نوزادان دچار هیدرونفروز هستند. کلیه ممکن است بر اثر ادرار موجود در آن به قدری بزرگ شود که بر دستگاه‌های مجاور فشار وارد کند. در صورت عدم درمان برای طولانی مدت این فشار می‌تواند به ناکارآیی دایمی کلیه منجر شود.

مردم دچار مقادیر کم پروتئینوری به طور معمول فاقد علامت یا نشانه‌اند. به هر حال برخی از بیماران اگر دارای مقادیر بالای پروتئین در ادرار باشند دچار ادما (ادم) در ناحیه صورت، زیر زانو در پا، یا شکم می‎شوند.

در حالت نرمال فرد باید روزانه کمتر از 150 میلی‎گرم (در حدود 3 درصد یک قاسق چایخوری) پروتئین در ادرار خود داشته باشد. وجود پروتئین بیش از 150 میلی‌گرم در روز در ادرار پروتئینوریا (پروتئینوری) نامیده می‎شود.کار کلیه خارج کردن مواد زائد و آب و املاح اضافی از خون است. کلیه‎ها خون را از طریق شریان‎های کلیوی دریافت می‎کنند (شکل 1). خون به درون قسمت‌هایی از کلیه به نام نفرون‎ها جریان می‎یابد (شکل 2). هر نفرون از یک گلومرولوس و یک توبول تشکیل شده است. هر کلیه حامل صدها هزار نفرون است. گلومرولی (گلومرول) خون را فیلتر کرده مواد زائد را از آن دور می‎کند. 

دردناک شدن ادرار کردن یک علامت شایع ناشی از علل متعدد است که برخی از آنها به عفونت باکتریایی مرتبطند.

اختلالی که به مثانه یا قسمت‎های مجاور آن در بدن آسیب برساند می‎تواند باعث دردناک شدن ادرار کردن شود. پزشکان به دردناک شدن ادرار کردن زیر عنوان دیس‎یوریا اشاره می‎کنند. دلایل متعددی برای ایجاد این وضعیت مطرحند و بسیاری از آنها قابل علاج محسوب می‎شوند. مردم دچار دیس‎یوریا باید پزشک خود را از هر علامت دیگری که به همراه دردناک شدن ادرار کردن دچار آنها می‎شود باخبر کنند. اگر این علامت‎ها به دردناک شدن ادرار کردن مربوط باشند، آگاهی دادن به پزشک در این مورد به تشخیص و درمان مناسب کمک می‎کند.

گاهی از اوقات نمی‎توان علت بروز خونریزی ادراری را یافت. در چنین مواردی پزشک ممکن است تست‎های پیگیری را توصیه کند به ویژه اگر فرد دارای ریسک فاکتورهای ابتلاء به سرطان مثانه مثل استعمال دخانیات، قرار گرفتن در معرض سموم زیست محیطی یا تاریخچه اشعه درمانی باشد

 اگرچه در بسیاری از موارد علت بروز خون در ادرار ممکن است بی‌ضرر باشد، خون در ادرار (هیماچوریا، هماچوری) می‎تواند نشان‎ دهنده یک اختلال جدی تلقی گردد. خونی که در ادرار قابل مشاهده باشد هماچوری مشهود نامیده می‎شود. خون درون ادرار که صرفاً زیر میکروسکپ قابل مشاهده باشد (هماچوری میکروسکپی) هنگامی مشخص می‌شود که پزشک ادرار را مورد آزمایش قرار می‎دهد. در هر دو حالت تعیین علت بروز خونریزی مهم است. درمان هماچوری به علت بروز آن بستگی دارد.

ارکیت سبب ایجاد درد می‎شود و می‎تواند بر توان باروری تأثیر منفی داشته باشد.

ارکیتیس [ارکیت] التهاب یکی از بیضه‌ها یا هر دوی آنها است. عفونت‎های باکتریایی یا ویروسی یا علل ناشناخته می‎توانند باعث ارکیت شوند. ارکیت در اغلب موارد نتیجۀ یک عفونت باکتریایی مثل عفونت‎های واگیردار جنسی است. در برخی موارد ویروس اوریون می‎تواند سبب ایجاد ارکیت شود. ارکیت باکتریایی ممکن است با اپیدیدیمیت همراه باشد، که التهاب اپیدیدیمیس در قسمت پشت بیضه یا محل ذخیره و حمل اسپرم است. در چنین موردی اختلال مورد بحث اپیدیدیمو - ارکیت نامیده می‌شود. ارکیت سبب ایجاد درد می‎شود و می‎تواند بر توان باروری تأثیر منفی داشته باشد. دارودرمانی می‎تواند سبب مداوای علل ارکیت باکتریایی شود و نیز قادر است تا برخی نشانه‌ها و علایم ارکیت ویروسی را از بین ببرد. اما رفع فروافتادگی یا حساسیت کیسه بیضه به گذشت چند هفته زمان نیاز دارد.

از آنجا که اسپرماتوسل به طور معمول باعث بروز علایمی نمی‎شود مردان ممکن است صرفاً در هنگام معاینۀ شخصی بیضه‌ها متوجه آن شوند، یا این احتمال نیز وجود دارد که پزشک در طول یک معاینۀ روتین آن را تشخیص دهد.

اسپرماتوسل یک کیسک* (کیست) غیر نرمال است که در اپیدیدیمیت ایجاد می‎شود، لولۀ کوچک و پیچش‎داری که در قسمت فوقانی بیضه قرار دارد و وظیفه گردآوری و حمل اسپرم بر عهدۀ آن است.  اسپرماتوسل که غیر سرطانی و عموماً فاقد درد است معمولاً با مایعی شیری رنگ یا شفاف پر می‎شود که می‎تواند حامل اسپرم باشد. علت دقیق بروز اسپرماتوسل مشخص نیست، اما ممکن است بر اثر وجود انسدادی در یکی از لوله‎های انتقال دهندۀ اسپرم ایجاد گردد. اسپرماتوسل‎ها که برخی از اوقات کیست‌های اسپرماتیک نیز نامیده می‎شوند، اختلالی شایعند. اسپرماتوسل‎ها به طور معمول باعث کاهش قدرت باروری نمی‎شوند و نیازی به درمان ندارند. اگر یک اسپرماتوسل آنقدر بزرگ شود که ایجاد ناراحتی کند، آنگاه دکتر ممکن است گزینۀ جراحی را مطرح نماید.