• آماندا بارل، دکتر ویلیام موریسون
• ترجمه هامیک رادیان
ضایعات استخوانی بخشهایی از استخوان هستند که دستخوش تغییر شده یا آسیب دیدهاند. علل ضایعات استخوانی شامل عفونت، شکستگی یا تومور است.
وقتی سلولهای ساختار استخوان شروع به تقسیم غیر قابل کنترل میکنند، گاهی از اوقات زیر عنوان تومورهای استخوان از آنها نام برده میشود.
اغلب ضایعات استخوانی خوشخیم هستند که به معنی غیر سرطانی بودن آنها است. به هر جهت برخی از این ضایعات سرطانیاند و به عنوان تومورهای بدخیم استخوان شناخته میشوند.
مطالب این مقاله:
• ضایعات استخوانی چیستند؟
• علل و درمان
• علایم
• تشخیص
• دورنما
ضایعات استخوانی چیستند؟
ضایعات استخوانی میتوانند به هر قسمتی از بدن آسیب بزنند و در هر بخش استخوان، از سطح استخوان گرفته تا به مرکز آن در مغز استخوان، شکل بگیرند.
آنها بر اثر تقسیم و تکثیر غیر قابل کنترل سلولها در استخوان آغاز میشوند و به بروز توده یا برآمدگی بافت غیر نرمال ختم میگردند.
یک ضایعۀ در حال رشد میتواند بافت سالم را تخریب و استخوان را تضعیف کرده آن را مستعد ابتلا به شکستگی کند.
اغلب ضایعات استخوانی خوشخیم بوده، تهدید کنندۀ زندگی نیستند و به دیگر نقاط بدن تسری پیدا نمیکنند.
به هر جهت برخی ضایعات استخوانی بدخیم هستند، که بدین معنی است که سرطانیاند. این ضایعات استخوانی گاهی از اوقات میتوانند متاستاز دهند که به معنی گسترش سرطان به دیگر قسمتهای بدن محسوب میشود.
تومورهای بدخیم استخوان به دو نوع تقسیم میشوند:
• سرطان استخوان اولیه، که سرطانی است که در استخوان شروع میشود.
• سرطان استخوان ثانویه، که سرطانی است که در جای دیگری از بدن شکل میگیرد و به استخوان گسترش مییابد.
علل و درمان
علت ضایعۀ استخوانی بستگی به آن دارد که خوشخیم یا سرطانی است، و نیز عوامل دیگری در این مورد دخالت دارند.
ضایعات استخوانی خوشخیم
اغلب ضایعات استخوانی خوشخیم هستند، که بدین معنی است که سرطانی یا تهدیدگر حیات آدمی نیستند. در عین حال چند بیماری و اختلال سلامت وجود دارد که شبیه به ضایعات استخوانی هستند.
علل ضایعات استخوانی خوشخیم عبارتند از:
• فیبروم غیر استخوانیشکل
• کیست استخوان یکپارچه (ساده)
• استئوکوندروما
• تومور سلول غولپیکر
• انکوندروما
• دیسپلازی فیبروز
• کوندروبلاستوما
• کیست استخوان آنوریسمال
• استئوما استئوئید
اگر ضایعه خوشخیم باشد، دکتر ممکن است یک دوره پایش ضایعه توسط عکسبرداری منظم با اشعۀ ایکس را توصیه کند. برخی ضایعات، مخصوصاً در کودکان ممکن است به مرور زمان از بین بروند.
دیگر ضایعات استخوانی را میتوان با استفاده از دارو با موفقیت درمان کرد. در برخی موارد، ممکن است برداشتن ضایعۀ استخوانی با استفاده از جراحی و با هدف کاهش ریسک شکستگی استخوان ضروری باشد.
امکان بازگشت ضایعات خوشخیم پس از درمان وجود دارد. در موارد نادر آنها ممکن است گسترش یافته یا به ضایعات بدخیم تبدیل شوند.
تومورهای بدخیم استخوان
علل تومورهای بدخیم استخوان یا ضایعات سرطانی استخوان به این موضوع بستگی دارد که سرطان اولیه مطرح است یا سرطان ثانویه.
شایعترین علل ضایعات سرطانی ثانویه استخوان عبارتند از:
مالتیپل میلوما
مالتیپل میلوما یک تومور بدخیم مغز استخوان است که بافت نرمی در مرکز استخوان و مسؤول تولید سلولهای خون است.
این سرطان میتواند بههر استخوانی در بدن صدمه بزند و شایعترین سرطان استخوان اولیه محسوب میشود که هر ساله 6 نفر از هر 100.000 نفر جمعیت عمومی را مبتلا میکند. اغلب مردم در هنگام دچار شدن به این نوع سرطان در سنین 50 تا 70 سالگی هستند.
مالتیپل میلوما به طور معمول با شیمی درمانی و اشعه درمانی مورد مداوا قرار میگیرد. برخی از اوقات ممکن است به جراحی نیاز باشد.
نرخ بقاء 5 ساله برای مالتیپل میلوما 49 درصد است. این بدان معنی است که فقط کمتر از نیمی از مردم دارای تشخیص ابتلا به این سرطان تا 5 سال پس از تشخیص زنده خواهند ماند.
استئوسارکوما (استئوسارکوم)
استئوسارکوما دومین سرطان استخوان اولیۀ شایع محسوب میشود. این سرطان تا حدودی نادر است و در میان حدود 2 تا 5 نفر از هر 1 میلیون نفر جمعیت عمومی بروز میکند.
اغلب موارد سرطان استئوسارکوما یا در اطراف زانو یا در استخوان ران یا درشتنی نوجوانان و کودکان دیده میشود. این سرطان گاهی از اوقات در لگن یا شانه نیز بروز میکند.
درمان معمولاً شامل شیمی درمانی و جراحی است. نرخ بقاء 5 ساله برای کودکان و مردم جوانسال دچار استئوسارکوم در یک ناحیه، از زمان تشخیص 70 درصد است.
گزینههای درمانی معمول برای استئوسارکوما شیمی درمانی، جراحی و اشعه درمانی است.
سارکومای ایوینگ
کودکان و مردم جوان در سنین 5 تا 20 سال احتمال دارد که دچار سارکومای اوینگ شوند.
این نوع تومور گرایشی به مبتلا کردن قسمت پایین پا، لگن، بازو، یا دندهها از خود نشان میدهد. در عین حال امکان گسترش این سرطان در بافت نرم اطراف استخوان نیز وجود دارد.
اگرچه امکان ابتلا به این سرطان در هر سنی وجود دارد بیش از نیمی از موارد آن در افراد سنین 10 تا 20 سال تشخیص داده میشود.
نرخ بقاء 5 ساله برای کودکان و افراد جوان دچار سارکومای ایوینگ که به نقاط دیگر سرایت نکرده باشد 5 سال است. اگر تومور در زمان تشخیص به نقاط دیگر بدن سرایت کرده باشد پیشآگهی مربوط بدان به خوبی رقم داده شده نخواهد بود.
کوندروسارکوما
کوندروسارکوما یک تومور بدخیم است که در سلولهای تولید کنندۀ غضروف ایجاد میشود. این سرطان عمدتاً در بین مردم 40 تا 70 ساله دیده میشود. این تومورها گرایشی به توسعه در ران، لگن یا ناحیۀ شانه از خود نشان میدهند.
کوندروسارکوما معمولاً با استفاده از جراحی درمان میشود، اما نوع عمل مورد نیاز به مرحله و شدت سرطان بستگی دارد.
در طول جراحی ترمیمی و تعویض عضو، بخش آسیب دیدۀ استخوان برداشته شده و با یک جایگزین فلزی یا استخوان پیوندی تعویض میشود.
گاهی از اوقات که سلولهای سرطان از استخوان به عصبها و رگهای خونی گسترش پیدا میکند نیاز به قطع عضو در ناحیۀ آسیب دیده وجود خواهد داشت.
کوندروسارکوما یک سرطان دارای رشد کُند است و در اغلب موارد در هنگام تشخیص در مراحل اولیه قرار دارد.
ضایعات سرطان استخوان ثانویه
انواع سرطانی که در جای دیگری از بدن شروع میشوند و میتوانند به استخوان گسترش یابند شامل موارد زیر است:
• سرطان پستان
• سرطان ریه
• سرطان تیروئید
• سرطان کلیه
• سرطان پروستات
در مورد سرطان استخوان ثانویۀ گسترش یافته از دیگر نقاط دیگر بدن، گزینههای درمانی و دورنما به نوع و شدت سرطان اولیه بستگی دارد.
علایم
برخی اوقات ضایعات استخوانی میتوانند سبب بروز درد در ناحیۀ آسیب دیده شوند. این درد معمولاً به عنوان درد کسل کننده یا رنجور کنندهای توصیف میشود که در طول فعالیت بدنی تشدید میگردد. فرد مبتلا در عین حال ممکن است دچار تب و تعریق شبانه شود.
در کنار درد برخی ضایعات سرطانی استخوان میتوانند سبب بروز حالت خشکی، تورم یا افتادگی در ناحیۀ آسیب دیده شوند. درد ممکن است قطع و وصل شود و در طول شب تشدید یا تخفیف یابد.
تمامی بیماران علایم مورد اشاره را تجربه نمیکنند بلکه این احتمال وجود دارد که متوجه وجود یک تودۀ فاقد درد جایی در بدن خود شوند.
ضایعات استخوانی میتوانند بافت استخوان را تضعیف کرده آنها را مستعد شکستگی کنند. بنابراین فرد دچار ضایعۀ استخوانی ممکن است بدون هر گونه آسیب دیدگی دچار شکستگی استخوان شود.
تشخیص
دکتر یک ارزیابی بالینی کامل انجام داده و از چند تست برای تشخیص علت ضایعۀ استخوانی استفاده میکند. پزشک ممکن است در مورد سلامت عمومی، داروها و علایم بیمار و همچنین تاریخچۀ خانوادگی ضایعات یا سرطان سؤال کند.
در طول معاینۀ فیزیکی، دکتر در پی هر گونه نشانۀ تورم، افتادگی و تغییرات پوستی، وجود توده و نیز آسیبهای احتمالی در مفاصل مجاور خواهد بود.
دکتر همچنین ممکن است تستهای تصویربرداری مثل عکسبرداری اشعه ایکس، MRI یا CT اسکن را در دستور کار قرار دهد.
این احتمال وجود دارد که برای تشخیص انجام بیوپسی مورد نیاز باشد.
دورنما
دورنما برای مردم دچار ضایعۀ استخوان به نوع ضایعه مبتلابۀ آنان بستگی دارد.
ضایعات استخوانی ممکن است صرفاً به مراقبت هوشیارانه همراه مصرف دارو نیاز داشته باشند، اگرچه امکان برگشت آنها پس از درمان موفق نیز وجود دارد.
مردم دچار ضایعات استخوانی بدخیم باید پس از آغاز درمان و برای پایش نشانههای برگشت ضایعه به طور منظم و معمولاً هر چند ماه یک بار به پزشک مراجعه کنند./
در همین زمینه مطالعه لینک زیر در وبسایت مهرین - اخبار سلامت پیشنهاد میشود:
درد استخوان - علل، علایم، تشخص و درمان
Source:
What are bone lesions? Types and treatment
Last reviewed Sat 9 December 2017
By Amanda Barrell
Reviewed by William Morrison, MD