• مایو کلینیک
• هامیک رادیان
فتق دیسک به مشکلی در یکی از بالشتکهای لاستیک مانند انعطافپذیر بین مهرههای ستون فقرات اشاره دارد.
دیسک ستون فقرات کمی شبیه به یک دونات ژلهای است که دارای مرکزی نرمتر احاطه شده با یک حاشیۀ خارجی سفت است. فتق دیسک که برخی از اوقات زیر عنوان لغزش دیسک یا پارگی دیسک به آن اشاره میشود هنگامی رخ میهد که بخشی از قسمت نرمتر دیسک بیرون زده وارد بخش خارجی سفتتر میشود.
فتق دیسک باعث تحریک عصبهای مجاور و در نتیجه سبب درد، بیحسی یا بروز ضعف در دست یا پا میشود. از سوی دیگر، بسیاری از مردم بر اثر فتق دیسک دچار علامتی نمیشوند. بسیاری از مردم مبتلاء به این مشکل برای رفع یا تصحیح مشکل نیازی به عمل جراحی ندارند.
[مطالب این مقاله:]
• علایم
• علل
• تشخیص
• درمان
علایم فتق دیسک
اغلب موارد فتق دیسک در ناحیۀ کمر (ستوان فقرات لومبار) ایجاد میشود، با وجود این امکان بروز آن در ناحیه گردن (ستون فقرات سرویکال) وجود دارد. شایعترین نشانهها و علایم فتق دیسک عبارتند از:
• درد دست یا پا. اگر فتق دیسک در ناحیۀ کمر شکل گرفته باشد فرد به طور معمول بیشترین درد را در ناحیۀ باسن، کفل و ماهیچه ساق پا تجربه خواهد کرد. این درد در عین حال ممکن است بخشی از پا را نیز درگیر کند.
• بیحسی یا گز گز. مردم مبتلاء به فتق دیسک ممکن است در قسمتهایی از بدن که به عصبهای آسیب دیده مرتبطند دچار بیحسی یا گز گز شوند.
• ضعف. عضلات تغذیه شده توسط عصبهای آسیب دیده گرایشی به تضعیف از خود نشان میدهند. این ممکن است باعث تلو تلو خوردن فرد یا اختلال در توانایی وی برای بلند کردن یا نگه داشتن اشیاء شود.
مردم ممکن است بدون اطلاع از مشکل دچار فتق دیسک باشند - فتق دیسک گاهی از اوقات در تصاویر نخاعی مردمی که هیچ نشانههای از ابتلاء به مشکلات دیسک نشان نمیدهند مشاهده میشود.
چه هنگامی به پزشک مراجعه کنیم
در صورتی که درد پشت یا گردن به سمت دست و پا ادامه پیدا کند یا در صورتی که درد با بیحسی، مور مور یا ضعف همراه باشد، مردم باید به پزشک مراجعه کنند.
علل فتق دیسک
برخی از موارد فتق دیسک نتیجۀ روند طبیعی سایش و فرسایش تدریجی ناشی از بالا رفتن سن است که زیر عنوان انحطاط دیسک شناخته میشود. وقتی مردم پا به سن میگذارند، دیسکهای ستون فقرات بخشی از آب موجود درون خود را از دست میدهند. این وضعیت باعث کاهش انعطافپذیری آنها و آسیبپذیری بیشتر در برابر پارگی یا کشیدگی بر اثر کمترین کش آمدن یا چرخش میشود.
بسیاری از مردم قادر به مشخص کردن علت دقیق بروز فتق دیسک در مورد خود نیستند. برخی از اوقات استفاده از عضلات پشت به جای پا و مفصل ران برای بلند کردن اشیاء بزرگ و سنگین میتواند به فتق دیسک منجر شود، زیرا در این وضعیت امکان چرخش و برگشت وجود دارد. در موارد نادر یک اتفاق تروماتیک مثل سقوط از بلندی یا وارد آمدن ضربهای به پشت میتواند باعث ایجاد فتق دیسک شود.
ریسک فاکتورهای فتق دیسک
عواملی که میتوانند باعث افزایش ریسک ابتلاء به فتق دیسک شوند عبارتند از:
• وزن. وزن زیاد بدن فشار اضافی بر روی دیسکهای ناحیه کمر وارد میکند.
• شغل. مردم دارای مشاغل وابسته به نیروی جسمانی در ریسک بالاتری برای مشکلات پشت قرار دارند. بلند کردن، کشیدن، و هل دادن مکرر اشیاء و خم شدن به طرفین و چرخش مکرر بدن نیز ریسک ابتلاء به فتق دیسک را افزایش میدهد.
• ژنتیک. برخی مردم نوعی آسیبپذیری از پیش موجود را در مورد فتق دیسک به ارث میبرند.
عوارض فتق دیسک
طناب نخاعی به داخل بخش پایینی کانال نخاعی امتداد پیدا نمیکند. درست زیر ناحیه کمر، طناب نخاعی به دو گروه ریشههای عصب بلند (کودا اکینا) منشعب میشود که شبیه به دم اسب هستند. در موارد نادر فتق دیسک میتواند باعث فشار بر کل کودا اکینا شود. در این مورد ممکن است برای پیشگیری از ضعف مداوم یا فلج نیاز به عمل جراحی اورژانسی باشد.
در صورت مواجهه با موارد زیر مردم باید مورد مراقبت اورژانسی قرار گیرند:
• وخامت علایم. درد، بیحسی یا ضعف ممکن است به میزانی افزایش یابد که مردم قادر به انجام فعالیتهای روزمره زندگی خود نباشند.
• اختلال عملکرد مثانه یا روده. مردم دچار سندرم کودا اکینا ممکن است دچار بیاختیاری ادراری شوند یا حتی در موارد پر بودن مثانه برای تخلیه آن با مشکل مواجه گردند.
• بیحسی ناحیه کفل. این فقدان حس پیشرونده بر نواحی خاصی از بدن مثل داخل کفل، پشت پاها و ناحیۀ اطراف راست روده آسیب میزند.
پیشگیری از فتق دیسک
برای پیشگیری از فتق دیسک موارد زیر مفید است:
• ورزش. تقویت عضلات تنه به پایداری و تقویت ستون فقرات کمک میکند.
• حفظ حالت درست قرارگیری بدن. حالت درست قرارگیری بدن فشار بر روی ستون فقرات و دیسکها را کاهش میدهد. از قوز کردن در حالت نشسته خودداری کنید، به ویژه زمانی که به مدتی طولانی در این حالت قرار میگیرید. بلند کردن اشیاء سنگین با استفاده از توان پاها و نه پشت، مفید است.
• حفظ وزن در محدوده سالم. وزن اضافی فشار بیشتری را بر ستون فقرات و دیسکها تحمیل میکند که باعث افزایش آسیبپذیری آنها در برابر فتق میشود.
تشخیص فتق دیسک
در طول معاینه بالینی پزشک وضعیت پشت فرد را در مورد وجود حالت افتادگی بررسی میکند. پزشک ممکن است از فرد بخواهد به حالت درازکش قرار گرفته و پاهایش را در وضعیتهای مختلف به حرکت درآورد تا بتواند علت وجود درد را تعیین کند. در عین حال احتمال انجام تست نورولوژیک برای بررسی موارد زیر وجود دارد:
• واکنشها
• توانایی عضلانی
• توانایی راه رفتن
• توانایی احساس لمس خفیف، نیش سوزن یا لرزش
در اغلب موارد فتق دیسک معاینه بالینی و گرفتن شرح حال پزشکی تمام آن چیزی است که برای رسیدن به تشخیص لازم است. اگر پزشک به وجود اختلال دیگری مشکوک باشد یا بخواهد تا بداند که کدام عصبها دچار آسیب شدهاند ممکن است انجام یکی از تستهای زیر را در دستور کار قرار دهد.
تستهای تصویربرداری
• اشعه X. اشعه X ساده قادر به تشخیص فتق دیسک نیست اما میتواند به از تشخیص خارج کردن دیگر علل درد پشت مثل عفونت، تومور، مشکلات مربوط به تنظیم ستون فقرات یا شکستگی استخوان کمک کند.
• CT اسکن. اسکنر CT تصاویر اشعه X را از زوایای مختلف گرفته و آنها را برای ایجاد تصاویر مقاطع متقاطع از ستون فقرات و ساختارهای اطراف آن ترکیب میکند.
• MRI. امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی نیرومند برای ایجاد تصاویری از ساختارهای درونی بدن به کار میرود. MRI را میتوان برای تأیید ناحیۀ بروز فتق دیسک و مشاهدۀ عصبهای آسیب دیده مورد استفاده قرار داد.
• میلوگرام. یک رنگ مخصوص بــــه درون مایع ستون فقرات تزریق میشود و سپس عکسبرداری اشعه X صورت میگیرد. این تست میتواند فشار روی ستون فقرات یا عصبها را که بر اثر وجود فتق دیسک متعدد یا دیگر اختلالات ایجاد شدهاند، نشان دهد.
تستهای عصب
الکترومیوگرامها و مطالعات هدایت عصبی میزان مناسب بودن ایمپالسهای عصبی را در محدودۀ بافت عصب اندازهگیری میکند. این میتواند به مشخص کردن محدوده آسیب دیدگی عصب کمک کند.
درمان فتق دیسک
درمان محافظهکارانه که عمدتاً شامل اجتناب از قرار گرفتن در وضعیت موجب درد و پیگیری بک برنامه ورزشی و دارودرمانی است در اغلب مردم باعث ایجاد علایم تخفیف درد و ناراحتی در طول چند هفته میشود.
دارو
• داروهای غیر نسخهای. اگر درد فرد خفیف تا متوسط باشد، پزشک ممکن است استفاده از برخی داروهای غیر نسخهای مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن را تجویز کند.
• نارکوتیکها. اگر استفاده از داروهای غیر نسخهای مزبور باعث تخفیف درد و علایم ناراحتی نشود، پزشک ممکن است تجویز نارکوتیکهایی مثل کدئین یا ترکیب اکسیکودون - استامینوفن را برای یک دوره کوتاه مدت در دستور کار قرار دهد. شل شدگی عضلات، تهوع، سرگیجه و یبوست از عوارض جانبی محتمل این داروها محسوب میشوند.
• داروهای ضد تشنج. داروهایی که در اساس برای کنترل تشنج طراحی شدهاند نیز ممکن است در درمان درد عصب انتشار یافته که اغلب اوقات در مورد فتق دیسک مطرح است کمک کننده باشند.
• شل کنندههای عضله. شل کنندههای عضلانی ممکن است در صورت ابتلاء فرد به اسپاسم عضلات تجویز شود. آرامبخشی و سرگیجه عوارض جانبی شایع این نوع داروها محسوب میشوند.
• تزریق کورتیزون. داروهای کورتیکوستروئیدی سرکوب کنندۀ التهاب ممکن است به صورت تزریق مستقیم به ناحیۀ اطراف عصبهای ستون فقرات مورد استفاده قرار گیرند. تصویربرداری از نخاع میتواند به تزریق ایمن سرنگ کمک کند. برخی از اوقات استروئیدهای خوراکی ممکن است برای کاهش ورم و التهاب مورد استفاده قرار گیرد.
اگر درد در طول چند هفته بـــهبود نیابد دکتر ممکن است انجام فیزیوتراپی را برای بیمار تجویز نماید. فیزیوتراپیستها میتوانند وضعیتها و ورزشهای طراحی شده برای به حداقل رساندن درد فتق دیسک را اجرا کنند.
جراحی
دیسککتومی
تعداد اندکی از مردم مبتلاء به فتق دیسک در نهایت نیاز به عمل جراحی دارند. پزشک ممکن است در صورت عدم اثربخشی درمانهای محافظهکارانه برای بهبود علایم پس از 6 هفته به ویژه در صورت تداوم موارد زیر عمل جراحی را پیشنهاد کند:
• بیحسی یا ضعف
• دشواری در ایستادن یا راه رفتن
• از دست دادن کنترل بر مثانه یا روده
در بسیاری از موارد جراحان میتوانند صرفاً بخش بیرون زده دیسک را از بدن خارج کنند. به هر حال در موارد نادر، نیاز به خارج کردن کل دیسک وجود دارد. در این موارد نیاز به آن خواهد بود که مهرههای ستون فقرات از طریق سختافزارهای فلزی به همدیگر جوش داده شوند تا پایداری ستون فقرات حفظ شود. در موارد نادر این احتمال هست که جراح استفاده از ایمپلنت دیسک مصنوعی را پیشنهاد دهد.
طب جایگزین
برخی موارد طب مکمل و جایگزین میتوانند به کاهش درد مزمن پشت کمک کنند که مثالهایی در این مورد عبارتند از:
• کایروپراکتیک. این نکته مشخص شده است که کار دستی بر روی ستون فقرات تا حدودی برای کاهش درد کمر که به مدت حداقل یک ماه طول میکشد مؤثر است. در موارد نادر درمان کایروپراکتیک گردن میتواند باعث ایجاد برخی انواع استروک شود.
• طب سوزنی. اگرچه نتایج در این مورد معمولاً ضعیفند، چنین به نظر میرسد که طب سوزنی باعث بهبود اندک درد گردن و درد مزمن پشت میشود.
• ماساژ. این درمان میتواند تسکین کوتاه مدت در مردم مبتلاء به درد مزمن کمر ایجاد کند.
• یوگا. یوگا با ترکیبی از حرکات فیزیکی، تکنیکهای تنفس و مراقبه میتواند به بهبود عملکرد و تسکین درد مزمن پشت در برخی از مردم کمک کند./
سبک زندگی و مداوای خانگی
• از مسکنهای درد استفاده کنید. داروهای غیر نسخهای مثل ایبوپروفن یا ناپروکس میتوانند باعث کاهش درد مرتبط به فتق دیسک شوند.
• از سرمادرمانی یا گرمادرمانی استفاده کنید. بدواً میتوان از سرمادرمانی برای تسکین درد و التهاب استفاده کرد. پس از گذشت چند روز مردم میتوانند برای ایجاد تسکین و آرامش از گرمادرمانی استفاده نمایند.
• از استراحت بیش از حد در بستر خودداری کنید. استراحت بیش از حد در بستر میتواند به خشکی مفاصل و تضعیف عضلات منجر شود که خود باعث پیچیدهتر شدن ریکاوری میشوند. در عوض، استراحت به مدت 30 دقیقه و سپس راه رفتن در یک بازه زمانی کوتاه یا انجام برخی کارهای روزمره توصیه میشود. مردم باید در طول دوره بهبود از پرداختن به کارهایی که باعث تشدید درد میشوند خودداری کنند./
Source:
Herniated disk
Mayo Clinic
March 06, 2018
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه

کرم بیحسی مؤثرترین کاهش دهندة درد برای واکسیناسیون اطفال است

آیا فیبرومیالژی واقعیت دارد؟ باورهای غلط رایج در مورد این بیماری

اُپیوئید جدید به اندازة مرفین مؤثر است، بدون عوارض جانبی!

نوروپاتی دردناک دیابتی

سیاتیک: علل، علایم و درمان

شوک سپتیک: چگونه از این بیماری کشنده اجتناب کنیم (مروری نو بر سپسیس و شوک سپتیک)

بیماری سلول داسی شکل یا آنمی سلول داسی شکل - مرور، علایم و علل

خطرات و فواید مصرف کانابیس کدامند؟

افسردگی چه حسی دارد؟

درمان با اکسیژن پرفشار (اکسیژن هیپربار) در نگاهی از نزدیک

یوگا و طب سوزنی در مدیریت درد مزمن مؤثرند

درد پس از زایمان به ریسک افسردگی پس از زایمان مرتبط است

درد مزمن در شرکای زندگی افراد افسرده شایعتر است

زهر بیمانند مار کُشنده و درمانهای نوین برای درد

استروژن؛ تنظیم پاسخ درد در مغز و محافظت در برابر تروما

هشدار FDA در مورد کاربرد داروهای بیهوشی عمومی و آرامبخش در کودکان

عجیبترین بیماریهای انسانی

تأثیرات فیبرومیالژی در بارداری

طب سوزنی برای درد مزمن در کودکان ایمن و مؤثر است

موسیقی چگونه به سلامت انسان کمک میکند؟

مدیتیشن تمرکز حواس، درد را کاهش میدهد

رنگ چشم، راهنمایی برای تحمل درد

ماموگرام: چه انتظاری از آن داریم و چطور درد را به حداقل برسانیم

پلینوروپاتی: علل، علایم، و درمانها

درد کبد: علایم و علل

تزریق استروئید در استئوارتریت زانو هیچ فایدهای ندارد

فواید ماساژ درمانی با سنگ داغ

کتامین درد و دلیریوم پس از عمل را کاهش نمیدهد

شیردهی درد مزمن سزارین را کاهش میدهد

التهاب تاندون اکستانسور: علل، بهبود و پیشگیری

آلرژی دارویی: آنچه به دانستنش نیاز است

آیا نوروپاتی دیابتی قابل برگشت است؟

یوگا به اندازه ورزشدرمانی برای کمردرد مفید است

لمس شریک زندگی درد را کاهش میدهد

لتارژی – 45 علت محتمل

حشیش از میگرن پیشگیری میکند

چرا استئوارتریت در میان زنان بیشتر شایع است؟

چرا طب سوزنی کارآیی دارد

یوگا میتواند باعث درد اسکلتی عضلانی شود

عفونت سینوس مسری است؟

اولسر خونریزی دهنده – به چه علت ایجاد میشود و آیا جدی است؟

بیماری پیوند در برابر میزبان - انواع، درمان، و دورنما

آدنیت مزانتریک – علل، علایم، و درمان

پیشبینی میگرن با مدل جدید استرس

درمان کرانیوساکرال - کارآیی دارد؟

پلیمیالژی روماتیکا یا التهاب بافتهای متصل - علل، علایم، و مدیریت

سارکوپنی یا کاهش توده عضلانی بر اثر پیری - علل، علایم، و مدیریت بیماری

طب سوزنی در کاهش درد پریود مؤثر است

رادیکولوپاتی یا تحت فشار قرار گرفتن عصب در ستون فقرات – علل، علایم، و درمان

کولیت اولسراتیو – تعریف و درمان درد

انتروکولیت یا التهاب توأمان روده کوچک و بزرگ - انواع، علل، علایم، و درمان

سندرم کمپارتمان - تشریح، علل، و درمان

عفونت انگشت – انواع، علایم، و درمان

آیا سندرم خستگی مزمن یک بیماری التهابی است؟

کوستوکندریت یا درد قفسه سینه – علل، علایم، و درمان

میگرن - علایم، درمان، و علل

اسپوندیلوارتریت - علایم، درمانها، و علل

زنجبیل برای درد آرتروز - کارآیی دارد؟

سردرد سمت چپ سر - علایم، علل، و درمان

آیا روغن "حشیش" برای مهار درد مزمن کارآیی دارد؟

خوددرمانی و مصرف خودسرانه دارو

تبدیل درد از حالت درد حاد به درد مزمن

فنتانیل، مخدری 100 بار قویتر از مرفین - کاربرد، سوءمصرف، عوارض جانبی، و هشدارها

چطور با اندومتریوز مقابله کنیم – 5 راهکار اصلی

مقابله با سندرم روده تحریکپذیر

ارتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی - علل، علایم، و درمانها

علایم ارتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی

ریسک فاکتورهای ارتریت روماتوئید

علل ارتریت روماتوئید

تشخیص ارتریت روماتوئید

درمانهای ارتریت روماتوئید

عوارض محتمل ارتریت روماتوئید

دیسپرونیا یا دردناک شدن مقاربت جنسی - علل و درمان

واژینیسموس؛ وقتی که ورود هر چیزی به واژن برای زنان درد ایجاد میکند - علل، علایم و درمان

فشار هوا و سردرد - آنچه دانستنش نیاز است

سندرم روده تحریکپذیر - علامتها، علتها، و درمانها

بیماری شریان پیرامونی یا بیماری عروقی پیرامونی

سردرد صبحگاهی - بررسی علل اصلی

کولیک کلیوی یا درد ناشی از وجود سنگ در دستگاه ادراری - علایم و تسکین

پانکراتیت حاد یا التهاب لوزالمعده - آنچه دانستنش نیاز است

تاندینیتیس (تاندینیت) یا التهاب تاندون - علایم، علل، و درمان

اولسر معده یا زخم معده - عوامل خطرساز و درمان

اولسر دهان یا زخم دهان - علل و علایم

همه انواع اصلی سردرد (1) - سردردهای اولیه - علایم، علل، و درمان

همه انواع اصلی سردرد (2) - سردردهای ثانویه - علایم، علل، و درمان

ادینوفاژی یا دردناک بودن عمل بلع - علایم، علل، و دیسفاژی

اندورفین یا مُسکّن طبیعی درد و استرس در بدن - اثرات و چگونگی افزایش میزان آن

سفت شدن معده - چه علتی دارد؟

فشار پشت چشم - علل، و درمان

خستگی مفرط - چرا من اینقدر خستهام و چه باید بکنم؟

حشیش یا ماریجوانا - خوب است یا بد؟

سندرم خستگی مزمن - آنچه دانستنش نیاز است

اسپاسم عضلات معده و روده - علل، درمان، و پیشگیری

درد چشم هنگام پلک زدن - 11 علت محتمل، و درمان

چرا سرم احساس سنگینی دارد؟

درد استخوان ترقوه - علل، علایم

چسبندگیهای ناحیه شکم

سردرد سمت راست سر - به چه معنی است؟

خشکی مفاصل - بهترین مداوا چیست؟

کاربردهای پزشکی، عوارض جانبی، و فعل و انفعالهای دارویی ماریجوانا یا حشیش
نظرات (0)