اختلالات متعدد عاطفی و جسمانی وجود دارد که با استرس مرتبط شده‌اند و از میان آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: افسردگی، اضطراب، حمله قلبی، استروک، هیپرتانسیون، اختلالات سیستم ایمنی که باعث افزایش آسیب‌پذیری در برابر انواع عفونت میشوند، میزبانی ویروسی مرتبط شده با طیفی از اختلالات از سرماخوردگی و هرپس تا ایدز و برخی سرطان‌ها، و همچنین بیماری‌های خودایمنی مثل ارتریت روماتوئید و مالتیپل اسکلروزیس. به علاوه استرس می‌تواند اثرات مستقیم بر روی پوست (راش، کهیر، درماتیت اتوپیک)، سیستم گوارشی (GERD، اولسر پپتیک، سندرم روده تحریک‌پذیر، کولیت اولسراتیو). در واقع دشوار است نوعی بیماری را تصور کنیم که در آن استرس نقشی تشدید کننده نداشته یا قسمتی از بدن را در نظر بگیریم که تحت استرس قرار نگیرد. این فهرست بدون شک افزایش خواهد یافت زیرا انشعابات متعددی از استرس به شکل روزافزون مورد توجه قرار میگیرند.
[در این مقاله:]
• 50 نشانه و علامت شایع استرس
• سیستم عصبی مرکزی و سیستم غدد درونریز
• سیستم‌های تنفسی و قلبی عروقی
• سیستم گوارش
• سیستم عضلانی
• سیستم جنسی و تولید مثل
• سیستم ایمنی
50 نشانه و علامت شایع استرس
• سردردهای مکرر، به هم فشردن فک یا درد
• دندان قروچه
• لکنت زبان، اختلال تکلم
• رعشه، تکان خوردن لب‌ها و دست‌ها
• درد گردن، درد پشت، کرامپ‌های عضلانی
• سبکی سر، غش کردن، سرگیجه
• زنگ زدن گوش، وز وز یا صداهای شبیه به ترکیدن چیزها
• خجلت زدگی و تعریق مکرر
• سردی یا تعریق دست و پا
• خشکی دهان، دشواری بلع
• سرماخوردگی، عفونت، زخم‌های هرپسی مکرر
• انواع راش، خارش، کهیر
• حملات مکرر یا غیر قابل توضیح "آلرژی"
• سوزش سر دل، درد معده، تهوع
• آروغ زدن و باد شکم مکرر
• یبوست، اسهال، از دست دادن کنترل روده
• دشواری تنفسی، آه کشیدن مکرر
• حملات ناگهانی پانیک تهدیدگر زندگی
• درد قفسه سینه، تپش قلب، سرعت گرفتن ضربان قلب
• تکرر ادرار
• کاهش میل جنسی یا عملکرد جنسی
• اضطراب، نگرانی، احساس گناه، عصبانیت بیش از حد
• افزایش میزان خشم، یأس، حالت ستیزهجویی
• افسردگی، اعوجاج خلقی مکرر یا شدید
• افزایش یا کاهش میزان اشتها
• اینسومنیا، کابوس، رویاهای مختل کننده فکر
• دشواری تمرکز، افکار درهم و برهم
• دشواری در فراگیری اطلاعات تازه
• فراموشی، نابسامانی، گیجی
• دشواری در تصمیم‌گیری
• احساس بیش‌بار مسؤولیت یا مقهور شدن
• گریه مکرر یا افکار خودکشی
• احساس تنهایی یا بیارزشی
• کم‌علاقه شدن به وضعیت ظاهر و جزئیات
• عادات عصیانگرانه، بی‌قراری، پا کوبیدن
• افزایش میزان ناامیدی، تحریکپذیری، بدخلقی
• واکنش بیش از اندازه در برابر موارد کوچک
• افزایش تعداد تصادفات کوچک
• رفتار وسواسی یا از روی اضطرار
• کاهش قابلیت کاری یا نیروی خلاقه
• دروغ‌گویی یا بهانهجویی برای عملکرد کاری ضعیف
• سرعت تکلم یا اختلال تکلم
• افزایش حالت دفاعی یا حالت توأم با سوءظن
• مشکلات ارتباطی و اجتماعی
• کناره‌جویی از اجتماع و انزوا
• کسالت، ضعف و خستگی مفرط مداوم
• استفاده مکرر از داروهای غیر نسخه‌ای
• افزایش وزن، کاهش وزن، بدون تبعیت از رژیم غذایی
• افزایش مصرف دخانیات، مشروب الکلی یا استفاده از مواد مخدر
• افزایش میزان قمار یا خرید از روی محرک‌های تکانشی
همان گونه که در بالا اشاره شد استرس می‌تواند طیف گسترده‌ای از اثرات عاطفی، خلقی و رفتاری داشته باشد. موضوع به همین اندازه مهم که اغلب اوقات کمتر بدان توجه می‌شود اثرات استرس بر سیستم‌های مختلف و مشکلات ایجاد شده در نقاط مختلف بدن است.
استرس یک واکنش طبیعی فیزیکی و روانی نسبت به وقایع و تجارب زندگی است. هر کسی در طول زندگی گهگاه دچار استرس می‌شود. هر چیزی از مسؤولیت‌های مربوط به زندگی روزمره مثل کار و خانواده یا وقایع جدی زندگی مثل مواجه شدن با یک تشخیص تازه، جنگ، یا مرگ عزیزان می‌تواند محرک استرس باشد. برای موقعیت‌های فوری و کوتاه مدت استرس می‌تواند برای سلامت انسان مفید باشد. استرس قادر است به مقابله با شرایط بالقوه جدی زندگی کمک کند. بدن به استرس از طریق ترشح هورمونهای افرایش دهنده ضربان قلب و تنفس کمک کرده و عضلات را برای پاسخ‌دهی آماده می‌کند.
با وجود این اگر استرس متوقف نشود، و در درازمدت و بیش از آنچه برای ادامه بقاء ضرورری است کماکان بالا باقی بماند، می‌تواند بر سلامت انسان تأثیر منفی داشته باشد. استرس مزمن سبب ایجاد طیفی از علایم می‌شود و بر سلامت کلی فرد تأثیر منفی می‌گذارد. علایم استرس مزمن شامل موارد زیر است:
• تحریکپذیری
• اضطراب
• افسردگی
• سردرد
• اینسومنیا
سیستم عصبی مرکزی و سیستم غدد درونریز
سیستم عصبی مرکزی (CNS) در پاسخ "بجنگ یا دررو" درگیر است. در مغز، هیپوتالاموس زمام امور را در دست میگیرد و به غدد فوق کلیوی میگوید که هورمونهای استرس آدرنالین و کورتیزول ترشح کنند. این هورمونها باعث افزایش ضربان قلب شده و خون را به سرعت به نواحی نیازمند آن مثل عضلات، قلب و دیگر ارگانهای حیاتی بدن ارسال می‌کنند.
وقتی احساس خطر برطرف می‌شود، هیپوتالاموس باید به تمامی سیستم‌های بدن بازگشت به وضعیت نرمال را اعلام کند. اگر سیستم عصبی مرکزی به وضعیت نرمال برنگردد یا اگر عامل استرس‌زا برطرف نشود، پاسخ استرس ادامه خواهد یافت.
استرس مزمن همچنین یکی از عوامل بروز رفتارهایی مثل پرخوری یا عدم تغذیه به میزان کافی، سوء مصرف الکل یا مواد مخدر و کناره‌جویی از اجتماع است.
سیستم‌های تنفسی و قلبی عروقی
هورمونهای استرس بر سیستم‌های تنفسی و قلبی عروقی تأثیر منفی می‌گذارند. در طول پاسخ استرس شخص در کوشش برای توزیع سریع خون غنی از اکسیژن در بدن سریع‌تر تنفس می‌کند. اگر بدن دچار مشکلات تنفسی مثل آسم یا آمفیزم باشد، استرس می‌تواند تنفس را با دشواری بیشتری مواجه کند.
در شرایط استرس پمپاژ قلب نیز سریع‌تر می‌شود. هورمونهای استرس باعث میشوند تا عروق خونی منقبض شوند و اکسیژن بیشتری را به عضلات انتقال دهند، بنابراین فرد برای اقدام به عمل قدرت بیشتری به دست می‌آورد. اما این وضعیت در عین حال باعث افزایش فشار خون می‌شود.
در نتیجه استرس مکرر یا مزمن قلب را وادار می‌کند تا برای زمان درازی سخت کار کند. وقتی فشار خون افزایش می‌یابد خطر ابتلاء به استروک یا حمله قلبی نیز افزایش خواهد یافت.
سیستم گوارش
در شرایط استرس کبد برای ایجاد انرژی مضاعف قند خون (گلوکز) بیشتری تولید می‌کند. اگر کسی تحت شرایط استرس مزمن قرار گیرد، بدن ممکن است نتواند خود را با این نیاز شدید به تولید قند خون اضافی سازگار کند. استرس مزمن می‌تواند خطر ابتلاء به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
خیزش هورمونها، سرعت گرفتن تنفس، و افزایش ضربان قلب در عین حال می‌تواند به آشوب و تلاطم سیستم گوارش منجر شود. در این شرایط احتمال ابتلاء به سوزش سر دل یا ریفلاکس اسید در نتیجه افزایش اسید معده بیشتر خواهد شد. استرس باعث ایجاد اولسر نمیشود اما می‌تواند خطر ابتلاء به اولسرها را افزایش دهد و سبب شود تا اولسرهای پیشتر ایجاد شده فعال شوند.
استرس در عین حال می‌تواند بر مسیر انتقال غذا درون بدن تأثیر منفی گذاشته به اسهال یا یبوست منجر شود. فرد در عین حال ممکن است دچار تهوع، استفراغ یا درد معده شود.
سیستم عضلانی
عضلات در تلاش برای محافظت از خود در برابر آسیب دیدگی به هنگام دچار شدن به استرس دچار تنش میشوند. عضلات گرایش به رهش دوباره در زمان ریلکس شدن فرد دارند اما اگر وی به طور مداوم زیر استرس قرار داشته باشد عضلات ممکن است شانس ریلکس شدن دوباره را پیدا نکنند. سفت شدن عضلات باعث ایجاد سردرد، درد پشت، درد شانه و کسالت‌های جسمانی می‌شود. به مرور زمان این وضعیت می‌تواند شکل یک چرخه معیوب به خود بگیرد زیرا فرد تحرک جسمانی را واگذاشته و برای التیام به مصرف داروهای ضد درد رو می‌آورد.
سیستم جنسی و تولید مثل
استرس هم برای بدن و هم برای ذهن ستوه‌آور است. این موضوع غیر معمول یا ناشایع نیست که مردم زیر استرس مداوم حس اشتیاق خود را نسبت به امور مختلف از دست بدهند. وقتی استرس کوتاه مدت باعث می‌شود تا مردان هورمون مردانه تستوسترون بیشتری تولید کنند، این تأثیر ادامهدار نیست.
اگر استرس برای زمانی طولانی ادامه یابد، سطح تسوسترون در بدن مردان شروع به افت خواهد کرد. این وضعیت می‌تواند در تولید اسپرم اختلال ایجاد کرده و سبب اختلال نعوظ یا ناتوانی شود. استرس مزمن همچنین خطر ایجاد عفونت را در ارگانهای جنسی مردان مثل پروستات و بیضه‌ها افزایش می‌دهد.
در مورد زنان، استرس می‌تواند بر چرخه عادت ماهانه تأثیر منفی بگذارد. استرس می‌تواند به پریودهای دردناکتر، سنگینتر و بی‌نظمی پریود منجر شود. استرس مزمن همچنین باعث تشدید علایم جسمانی یائسگی می‌شود.
سیستم ایمنی
استرس سیستم ایمنی را تحریک می‌کند که این می‌تواند قوای اضافی برای موقعیت‌های آنی باشد. این تحریک می‌تواند به اجتناب از عفونت و التیام جراحت کمک کند. اما به مرور زمان هورمونهای استرس سیستم ایمنی را ضعیف می‌کنند و میزان پاسخگویی بدن در برابر مهاجمان خارجی را افزایش می‌دهند. مردم در شرایط استرس مزمن در برابر ابتلاء به بیماری‌های ویروسی مثل آنفولانزا و سرماخوردگی و همچنین دیگر انواع عفونت آسیب‌پذیرترند. استرس در عین حال باعث افزایش زمان التیام از بیماری یا آسیب دیدگی می‌شود./
• انستیتو آمریکایی استرس
• ترجمه هستی فراست‌فر
Source:
The American Institute of Stress
Stress Effects
Sep 20, 2018
نظرات (0)