چرا صبح با اضطراب از خواب بیدار می‌شوم؟

• استرس محل کار، خانه یا محیط تحصیل
• مصرف مواد مخدر یا الکل
• مشکلات ارتباطی
• وقایع زندگی
• مشکلات مالی
• مشکلات سلامت جسمانی
• دیگر اختلالات سلامت روان
• تشخیص
• درمان و مقابله
• دورنما

علل متعددی برای بیدار شدن از خواب با اضطراب وجود دارد که این علل استرس ناشی از کار، مدرسه، یا مشکلات ارتباطی را شامل می‌شود. هرچند هر از گاه بیدار شدن از خواب با اضطراب موضوع شایعی است، اگر کسی مداوماً دچار این وضعیت شود، وی ممکن است دچار اختلال اضطراب منتشر باشد.
اختلال اضطراب منتشر (GAD) وضعیتی است که سبب نگرانی غیر قابل کنترل و بیش از حد می‌شود که به زندگی روزمره فرد لطمه می‌زند. GAD اختلالی است که می‌تواند باعث بیدار شدن با اضطراب شده یا شخص را برای به خواب رفتن دچار مشکل کند.
علایم شایع GAD شامل موارد زیر است:
• عصبانیت یا نگرانی
• احساس بی‌قراری در مورد حواشی یا نتیجه امور
• دشوار شدن تمرکز
• خستگی مفرط
• حملات مکرر پانیک
• تحریک‌پذیری
GAD و دیگر اختلالات اضطرابی ممکن است به مرور زمان شکل بگیرند. در اغلب موارد چند مسأله ادامه‌دار فرد را دچار اضطراب می‌کند. مردم دارای تاریخچه خانوادگی اضطراب ممکن است در مقایسه با دیگران در ریسک بالاتری قرار داشته باشند، اما هر کسی ممکن است دچار اضطراب شود.
محرک‌های ممکن در مورد اضطراب صبحگاهی شامل موارد زیر است:

1. استرس محل کار، خانه یا محیط تحصیل
استرس پاسخ طبیعی بدن به محرک‌های ناخوشایند است. بدن کورتیزول آزاد می‌کند، که اغلب به آن زیر عنوان هورمون استرس اشاره می‌شود، و شخص نگرانی یا استرس احساس می‌کند.
بر مبنای یک مطالعه وقتی انسان تحت استرس زیادی قرار داشته باشد بدن صبح‌ها مقدار زیادی کورتیزول آزاد می‌کند. وقتی استرس کسی را بیدار می‌کند، متخصصان پزشکی به این شرایط زیر عنوان پاسخ بیدار کننده کورتیزول (CAR) اشاره می‌کنند.
CAR شایع‌ترین علت بیدار کننده مردم از خواب با احساس اضطراب چه در شرایط ابتلاء به اختلال اضطراب منتشر چه در مردم فاقد ابتلاء به آن است. در مورد بیشتر مردم، احساس مزبور باید پس از برطرف شدن عامل استرس‌زا از بین برود. اگر این احساس برطرف نشود شخص می‌تواند برای مشورت در مورد اضطراب ادامه‎دار خود به یک متخصص مراقبت‌های پزشکی مراجعه کند. این مورد برای مردمی نیز که مکرراً دچار احساس اضطراب شده اما قادر به شناسایی علت آن نیستند نیز مفید است.

2. مصرف مواد مخدر یا الکل
مردمی که با اضطراب درگیرند باید از الکل و مواد مخدر تفننی اجتناب کنند.
اگرچه مصرف الکل و مواد مخدر ارتباط مستقیم با اضطراب ندارد آنها می‌توانند باعث تشدید علایم اضطراب شوند.
در نتیجه الکل یا دیگر مواد مخدر می‌توانند بر چگونگی خواب شخص یا احساس وی در مورد بیدار شدن تأثیر منفی بگذارند.

3. مشکلات ارتباطی
شواهدی وجود دارد دال بر اینکه میزان شادمانی شخص از روابط خود می‌تواند بر جنبه‌های از سلامت وی تأثیر مستقیم بگذارد. این شامل ریکاوری از بیماری و الگوهای خواب می‌شود.
در یک مطالعه در مقیاس کوچک، محققان از 29 زوج خواستند تا تجارب ارتباطی خود در طول روز و وضعیت خواب شبانه خود را تشریح کنند. نتایج نشان داد که وقتی زنان خبر از فعل و انفعال مثبت در طول روز می‌دادند، هم خود آنان و هم شریک زندگی آنان نسبت به مواقع منفی بودن فعل و انفعال روزانه از خواب شبانه بهتری برخوردار بودند.
به شکل مشابه، وضعیت ارتباط ممکن است باعث شود تا شخص با اضطراب از خواب بیدار گردد.

4. وقایع زندگی
احتمال آن وجود دارد که اختلالات اضطرابی به علت وقایع حاد یا مزمن استرس‌زای زندگی ایجاد شوند. برخی وقایع زندگی که می‌توانند محرک اختلال اضطراب یا بیدار کردن شخص از خواب باشند عبارتند از:
• تغییرات تنظیمات زندگی، برای مثال، نقل مکان به یک محیط تازه یا نقل مکان شخص دیگر
• تغییرات وضعیت کاری مثل تغییر شغل یا از دست دادن شغل
• دچار شدن به تعرض جنسی، فیزیکی یا روانی
• جدایی از افراد محبوب یا مرگ آنان
• شوک عاطفی پس از یک حادثه تروماتیک

5. مشکلات مالی
مسائل مالی تقریباً مبتلابه تمامی بزرگسالان است و بسیاری از مردم در مورد آن دچار نگرانی هستند. شخص ممکن است نگرانی‌هایی در مورد پرداخت‎هایش برای خریدهای روزانه، رهن یا اجاره یا کار و سفر داشته باشد.
به هر حال برای برخی افراد فکر کردن و نگران بودن در مورد مسائل مالی می‌تواند به یک مشکل خرد کننده تبدیل شود.
وقتی کسی در مورد مسائل مالی نگرانی بیش از حد داشته باشد، ممکن است دچار اضطرابی شود که بر خواب و چگونگی بیدار شدن وی در هنگام صبح تأثیر می‌گذارد.

6. مشکلات سلامت جسمانی
بیماری جسمانی مزمن می‌تواند احساس نگرانی را در مردم افزایش دهد.
اگرچه پاسخ هر کسی به چنین مشکلاتی برای سلامت متفاوت است احتمال ابتلاء افراد دچار مشکلات مزمن سلامت به اضطراب وجود دارد.
برخی از بیماری‌های شایع که می‌توانند محرک اضطراب شوند شامل موارد زیر است:
• دیابت
• بیماری قلبی
• هیپرتانسیون
• آسم
• پسوریازیس
• افسردگی
• سرطان

7. دیگر اختلالات سلامت روان
شخص دچار GAD ممکن دچار دیگر اختلالات سلامت روانی شود یا نشود.
اگر کسی دچار اختلال دیگری مثل افسردگی یا اختلال دوقطبی باشد علایم اضطراب در وی ممکن است تشدید گردد.
این تشدید وضعیت ممکن است باعث گردد تا بیدار شدن فرد از خواب با اضطراب توأم شود.

تشخیص
به طور معمول تشخیص اضطراب توسط پزشک، روان‌پزشک یا روان‌شناس انجام می‎شود.
متخصصان مزبور به طور معمول یک معاینه اولیه انجام داده و سؤالاتی در مورد سلامت شخص مطرح می‌کنند که شامل طرح مواردی در مورد هر گونه اختلال سلامت روانی و علایم مبتلابه شخص است.
پیش از تأیید تشخیص اضطراب، متخصص مراقبت‌های پزشکی ممکن است تست‌هایی را در راستای کمک به از تشخیص خارج کردن اختلالات دیگر انجام دهد که این به آنچه شخص احساس می‌کند بستگی دارد.
در نهایت ممکن است از شخص خواسته شود تا یک اظهارنامه خودارزیابی کننده را پر کند. انواع مختلفی از خوداظهاری وجود دارد اما نمونه‌ای از آنها انتخاب می‌شود که باور بر آن است که دارای بهترین کارآیی در موضوع مورد بحث است.

درمان و مقابله
اگر کسی دچار یک اختلال اضطرابی باشد، پزشک ممکن است برای وی داروهای ضد افسردگی تجویز کند. به علاوه، احتمال تجویز مشاوره، گروه‎های حمایتی، یا دیگر اشکال درمان برای کمک به شخص دچار اضطراب وجود دارد.
در عین حال مردم می‌توانند راه‌هایی را برای کاهش اضطراب در محیط خانه دنبال کنند، که عبارتند از:
• ورزش منظم
• اجتناب از الکل و دیگر مواد مخدر
• استفاده از تکنیک‌های تنفس عمیق
• مدیتیشن
• یوگا
• خوردن غذاهای مفید
• سعی به اجتناب از موقعیت‌های استرس‌زا

دورنما
کسی که به طور مدام با اضطراب از خواب بیدار می‌شود ممکن است به اختلال اضطراب منتشر یا شکل دیگری از اختلالات اضطراب مبتلاء باشد. بسیاری محرک‌های بالقوه می‌توانند باعث شوند تا شخص با احساس اضطراب از خواب بیدار شود.
اگر این احساسات تداوم داشته باشند مردم باید برای مشورت در مورد علایم اضطراب خود و یافتن گزینه‌های درمانی به دکتر مراجعه کنند./

• جِنا فلچر، دکتر تیموتی جی. لگ
• ترجمه پریسا شعله‌دوست

Source:
Medical News Today
What to know about waking up with anxiety
Last reviewed Fri 19 July 2019
By Jenna Fletcher
Reviewed by Timothy J. Legg, PhD, CRNP