افسردگی همراه روان‌پریشی یا افسردگی سایکوتیک - آنچه دانستنش نیاز است

• جیمی اِسکِ، دکتر تیموتی جی. لگ
• ترجمه هامیک رادیان

 افسردگی دارای ویژگی‌های سایکوتیک (روان‌پریشانه) هنگامی مطرح است که فرد هم به افسردگی و هم به سایکوز (روان‌پریشی) دچار می‌شود. سایکوزها به نوعی گسیختگی از عالم واقع اشاره دارند و می‌توانند شامل علایمی مثل توهم یا هذیان باشند.
افسردگی اساسی همراه ویژگی‌های روان‌پریشانه گاهی از اوقات زیر عنوان افسردگی روان‌پریشانه (افسردگی سایکوتیک) مورد اشاره قرار می‌گیرد. این نوعی بیماری جدی است که با ترکیبی از علایم یکپارچه افسردگی اساسی و سایکوز خود را نشان می‌دهد.
برخی تخمین‌ها عنوان می‌کنند که 14.7 درصد تا 18.5 درصد مردم مبتلاء به افسردگی اساسی ممکن است دچار ویژگی‌های سایکوتیک باشند و اینکه میزان ابتلاء به این اختلال با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
این شکل از افسردگی اختلالی است که در دست بررسی و تشخیص قرار دارد.

[مطالب این مقاله:]
• افسردگی سایکوتیک چیست؟
• تشخیص
• چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم
• درمان
• گام‌هایی برای بهبود
• دورنما

افسردگی همراه سایکوز چیست؟
افسردگی اساسی یکی از شایع‌ترین اختلالات سلامت روان در ایالات متحد آمریکا محسوب می‌شود.
بر مبنای اعلام "انستیتو ملی سلامت روانی" (NIMH) تقریباً 4.3 درصد افراد بزرگسال در ایالات متحد آمریکا در طول سال 2016 دستکم با یک دوره افسردگی اساسی مواجه بوده‌اند.
افسردگی همراه سایکوز هنگامی مطرح می‌شود که فرد دچار افسردگی است و در همان حال جداافتادگی از واقعیت را که زیر عنوان سایکوز شناخته می‌شود تجربه می‌کند.
کارشناسان همچنین به افسردگی همراه روان‌پریشی به عنوان افسردگی دارای ویژگی‌های روان‌پریشانه اشاره می‌کنند.
افسردگی اساسی به خلق و خو، رفتار، و عملکردهای مختلف جسمانی مثل خواب و اشتها لطمه می‌زند.
علایم افسردگی اساسی شامل موارد زیر است:
• احساس مداوم اندوه بیش از حد، خشم، یا تحریک‌پذیری
• احساس ناامیدی یا بی‌پناهی
• احساس بی‌ارزش بودن
• فقدان علاقه به فعالیت‌هایی که زمانی مورد علاقه فرد بوده‌اند
• تغییرات اشتها
• تغییرات خواب مثل پُرخوابی یا کم‌خوابی
• خستگی مفرط یا فقدان کلی انرژِی
• مشکلات تمرکز، تصمیم‌گیری یا به یاد آوردن مسائل
• افکار برگشت کننده در مورد مرگ یا خودکشی
سایکوز به معنی آن است که فرد خود را از واقعیت منتزع احساس می‌کند. روان‌پریشی زمانی بروز می‌یابد که فرد چیزها را نه آنطور که در عالم واقع وجود دارد بلکه به شکل توهمات و هذیان تجربه می‌کند.
مردم باید به خاطر داشته باشند که سایکوز یا روان‌پریشی یک علامت مشخصۀ اختلالات سلامت روان است و خود به تنهایی یک اختلال نیست.
دچار شدن به سایکوز می‌تواند هراس‌آور و گیج کننده باشد و سایکوز در طیفی از اشکال خود را بروز می‌دهد.
علایم سایکوز شامل موارد زیر است:
• اوهام، که در عین حال به عنوان باور اشتباه یا دریافت خطا نیز شناخته می‌شود
• هذیان یا بر زبان آوردن یا شنیدن چیزهایی که وجود خارجی ندارند
• پارانویا

تشخیص افسردگی همراه سایکوز
اغلب راهنماهای تشخیصی، افسردگی سایکوتیک را به عنوان یک زیرمجموعه اختلال افسردگی اصلی دسته‌بندی می‌کنند. در عرصه سلامت روانی مباحثه‌ای ادامه‌دار در مورد میزان صحت این گروه‌بندی جریان دارد.
"طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‏ها" (ICD)، در چاپ یازدهم، افسردگی سایکوتیک را به عنوان شدیدترین زیرنوع اختلال افسردگی اساسی تلقی کرده است.
چاپ پنجم "راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات سلامت روانی" (DSM-5) نیز ویژگی‌های سایکوتیک را به عنوان یک زیرگونه افسردگی اساسی فهرست می‌کند. اما صفات سایکوتیک در این راهنما نشانگرهایی برای شدت افسردگی اساسی نیستند.
این امکان وجود دارد که متخصصان مراقبت‌های پزشکی افسردگی دارای ویژگی‌های سایکوتیک را با دیگر اختلالات روانی اشتباه بگیرند. این بیماری‌های دیگر موارد زیر را شامل می‌شوند:
• اختلال افسردگی اساسی بدون ویژگی‌های روان‌پریشانه
• اختلال اسکیزوافکتیو
• افسردگی فاقد موارد خاص از لحاظ دیگر
• اختلال خلق
تشخیص اشتباه اغلب به علت فقدان بازشناسی ویژگی‌های سایکوتیک افسردگی اساسی رخ می‌دهد.
متخصصان سلامت روانی که دارای مجوز لازم برای تشخیص هستند باید در مورد ابتلاء فرد به افسردگی سایکوتیک تصمیم بگیرند.
این متخصصان یک معاینه فیزیکی انجام می‏دهند و ممکن است از تست‌های خون یا ادرار برای از تشخیص خارج کردن دیگر مشکلات پزشکی محتمل استفاده کنند.
متخصص سلامت روانی در عین حال در مورد علایم و شرح حال پزشکی فرد کاوش خواهد کرد.
اگر فرد دارای تاریخچۀ خانوادگی اختلال دوقطبی باشد پزشک دوره‌های مانیک اختلال را غربالگری خواهد کرد.
برای تشخیص داده شدن به عنوان مبتلاء به اختلال افسردگی اساسی، فرد دارای پنج دوره افسردگی اساسی شامل دستکم پنج علامت مربوط به آن است که به مدت حداقل دو هفته ادامه پیدا کرده باشند.
پزشکان افسردگی را با جستجو در علایم زیر تشخیص می‌دهند:
• خلق افسرده، فقدان علاقه یا لذت
• خوابیدن به میزان بیش از حد یا بسیار کم
• تغییرات اشتها
• کمبود انرژی
• مشکلات صحبت کردن، تمرکز یا تصمیم‌گیری
• سراسیمگی یا تحریک‌پذیری
• احساس گناه
• افکار برگشت کننده در مورد مرگ یا خودکشی
برای تشخیص ابتلاء فرد به افسردگی سایکوتیک، فرد باید دارای علایم افسردگی اساسی در کنار علایم روان‌پریشی شامل موارد زیر باشد:
• توهم
• هذیان
• پارانویا

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
افسردگی همراه سایکوز یک اختلال پزشکی بسیار جدی است که نیاز به توجه پزشکی فوری دارد.
به عنوان یکی از تبعات سایکوز، خطر خودکشی به شکل قابل ملاحظه‌ای در مردم دچار افسردگی سایکوتیک در مقایسه با مردم مبتلاء به افسردگی غیر سایکوتیک بیشتر است.
اگر فردی دچار هر یک از علایم فهرست شده در بالا باشد باید بلافاصله به یک متخصص سلامت روانی مراجعه کند.
اگر کسی دارای افکار خودآزاری یا دگرآزاری باشد باید با اورژانس تماس گرفته شود.

درمان افسردگی همراه سایکوز
در مورد بهترین فرآیند درمان برای افسردگی سایکوتیک به ویژه با عنایت به خط مقدم و خط ثانوی درمان مناقشه‌ای در جریان است.
خط مقدم درمان به طور معمول شامل کاربرد ترکیبی از داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد سایکوز یا مونوتراپی است که به استفاده از داروهای ضد افسردگی یا ضد روان‌پریشی به صورت منفرد اشاره دارد.
پزشکان به طور معمول درمان الکتروشوک (ECT) را به عنوان خط ثانوی درمان در نظر می‌گیرند، و متخصصان ممکن است در صورت عدم کارآیی داروها در تخفیف علایم از این نوع درمان استفاده کنند.
سایکوتراپی یا گفتاردرمانی نیز در مورد برخی از مردم کمک کننده است و به عنوان یک درمان مکمل برای افسردگی همراه سایکوز به کار می‌رود.

دارودرمانی
روان‌پزشک ممکن است ترکیبی از داروهای ضد افسردگی و ضد روان‌پریشی را تجویز کند. داروهای متفاوت ضد افسردگی بر مسیرهای مختلفی در انتقال دهنده‏های عصبی تأثیر می‌گذارند.
اشکال رایج این داروها شامل مهار کننده‌‏های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا مهار کننده‌های بازجذب سروتونین - نوراپی‌نفرین (SNRIs) است.
پزشکان اغلب داروهای ضد افسردگی را در کنار نسل اول یا دوم داروهای ضد روان‌پریشی تجویز می‌کنند.
تحقیقات نشان می‌دهند که ترکیب داروهای ضد افسردگی و ضد روان‌پریشی مؤثرتر از کاربرد این داروها به صورت منفرد است.
برخی ترکیبات دارویی در این مورد شامل موارد زیر است:
• ونلافکسین (افکسور) و کتیاپین (سروکوئل)
• سرترالین (زولافت) و زیپرکسا (الانزاپین)
• فلوکستین (پروزاک) و زیپرکسا (الانزاپین)

الکتروشوک درمانی (ECT)
ECT یک اقدام پزشکی است که تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و در کوران آن یک پزشک، یا روان‌پزشک از جریان الکتریکی برای ناحیه سر بیمار استفاده می‌کند که القاگر نوعی تشنج منتشر در مغز است.
تجویز کننده این نوع درمان زمانی باید بیمار را نامزد انجام ECT معرفی کند که وی به درمان‌های مبتنی بر دارو جواب نداده باشد.
ECT یک درمان ایمن و مؤثر در مورد مردم مبتلاء به افسردگی سایکوتیک محسوب می‌شود.

مراحل ریکاوری
روان‌پریشی می‌تواند فرد مبتلاء را به چشم‌اندازی تحریف شده از آنچه دیگران در مورد واقعیت درک می‌کنند هدایت کند. توهمات و هذیان‏های همراه افسردگی سایکویتک می‌تواند به موردی اورژانسی در پزشکی تبدیل شود.
فرد مبتلاء ممکن است ناچار گردد تا مدتی را در بیمارستان بستری گردد که این درمان در ادامه با برنامه‌های درمانی بستری بیمارستانی یا سرپایی دنبال می‌شود.
پزشکان کماکان در جستجوی یافتن مؤثرترین راهکارهای درمانی برای افسردگی توأم با سایکوز هستند.
درمان در این مورد بر کاهش یا مدیریت علایم متمرکز است. در حال حاضر هیچ درمانی به شکل قطعی افسردگی سایکوتیک را علاج نمی‌کند. این بدان معنی است که مردم به طور معمول نیاز به درمانی ادامه‌دار دارند.

دورنما
اگر کسی از برنامه درمانی پیروی کند دورنمای درازمدت در مورد افسردگی سایکوتیک خوب است. دارودرمانی یا ECT می‌تواند حتی در مورد مدیریت شدیدترین انواع افسردگی سایکوتیک مؤثر باشد.
اگرچه درمان می‌تواند علایم سایکوز و افسردگی را کاهش دهد، این درمان به طور معمول دارای عوارض جانبی شامل موارد زیر است:
• خواب‌آلودگی
• سرگیجه
• پریشان‌خوابی (اینسومنیا)
• افزایش وزن یا کاهش وزن
• کاهش حافظه کوتاه مدت
اگر کسی در مورد خود یا دیگری ظن ابتلاء به افسردگی همراه سایکوز دارد باید در اولین فرصت ممکن با یک متخصص ذی‌ربط مشورت کند. مردم اغلب به درمان خوب جواب می‌دهند و ریکاوری در این مورد چشم‏انداز مناسبی دارد./

Source:
Medical News Today
What to know about depression with psychosis
Last reviewed Thu 27 September 2018
By Jamie Eske
Reviewed by Timothy J. Legg, PhD, CRNP