کدئین - آنچه دانستنش نیاز است

• دکتر امودهام اگبرو، دکتر جی دبلیو. مارکس، دکتر جری آر. بالنتاین
• ترجمه هامیک رادیان

[در این مقاله می‌خوانیم:]
• کدئین چیست؟ چگونه عمل می‎کند (مکانیسم عمل کدئین)
• کدئین برای چه مواردی کاربرد دارد؟
• عوارض جانبی کدئین کدامند؟
• آیا کدئین اعتیادآور است؟ آیا یک ماده مخدر کنترل شده است؟
• آیا من می‎توانم همراه کدئین مشروب الکلی بخورم؟ چه داروهایی با کدئین فعل و انفعال ایجاد می‎کنند؟
• دوز مصرف کدئین چیست؟ چطور باید از آن استفاده کرد؟
• آیا مصرف کدئین در بارداری یا شیردهی به نوزاد ایمن است؟
• چه چیز دیگری را باید در مورد کدئین بدانم؟
• خلاصه

کدئین چیست؟ چگونه عمل می‎کند (مکانیسم عمل کدئین)
کدئین مشابه مرفین (مورفین) و هیدروکودون یک داروی ضد درد مخدری و سرکوب کننده سرفه است. به علاوه کدئین به مقداری جزئی در داخل بدن به مرفین تبدیل می‎شود. مکانیسم دقیق عملکرد کدئین مشخص نیست. به هر حال همانند مرفین، کدئین به گیرنده‎هایی در مغز (گیرنده‌های مخدر) که برای انتقال درد در سطح بدن و مغز اهمیت دارند، متصل می‎شود. کدئین میزان تحمل نسبت به درد را افزایش داده از میزان ناراحتی کم می‎کند اما در عین حال سبب ایجاد خواب‎آلودگی آرام‎بخش و اختلال در تنفس می‎شود. کدئین مکرراً با استامینوفن (تاینلول) یا آسپیرین مخلوط می‎گردد تا اثرات ضد درد بیشتری ایجاد شود. FDA کدئین را در سال 1950 میلادی تأیید کرد.

کدئین برای چه مواردی کاربرد دارد؟
کدئین برای مقابله با درد خفیف تا متوسط و نیز برای رفع سرفه به کار می‎رود.

عوارض جانبی کدئین کدامند؟
شایع‌ترین عوارض جانبی کدئین شامل موارد زیر است:
• سبکی سر
• سرگیجه
• تهوع
• استفراغ
• تنگی نفس
• آرام‎بخشی
• واکنش‌های آلرژیک
• یبوست
• درد شکم
• راش
• خارش
عوارض جانبی شدید کدئین شامل موارد زیر است:
• دپرس بالقوه کشنده سیستم تنفسی
• کاهش شدید فشار خون (هیپوتانسیون)
• عدم کفایت غدد فوق کلیوی
• خوردن تصادفی کدئین می‎تواند به اوردوز مهلک منجر شود

آیا کدئین اعتیادآور است؟ آیا یک ماده مخدر کنترل شده است؟
کدئین عادت‌آور (اعتیادآور) است. وابستگی روانی و فیزیکی ممکن است بروز کند اما در صورت مصرف کوتاه مدت برای تسکین درد این احتمال وجود ندارد. مصرف کدئین در طول بارداری می‎تواند به سندرم ترک مخدر در نوزاد منجر شود، که در صورت عدم درمان می‎تواند مهلک باشد.
اگر کسی مصرف کدئین را پس از یک دوره طولانی استفاده از آن ناگهان قطع کند، امکان بروز علایم ترک وجود خواهد داشت. برای پیشگیری از بروز علایم ترک دوز کدئین مصرفی باید به تدریج کاهش یابد.

آیا من می‎توانم همراه کدئین مشروب الکلی بخورم؟ چه داروهایی با کدئین فعل و انفعال ایجاد می‎کنند؟
• کدئین می‎تواند توانایی‎های فکری و فیزیکی مورد نیاز برای رانندگی یا کار با ماشین آلات را مختل کند.
• الکل و دیگر آرام‎بخش‎ها مثل آلپرازولام (زاناکس) در صورت مصرف توأمان با کدئین می‎توانند اختلال مغزی بیشتر و حتی گیجی ایجاد کنند. بنابراین مصرف الکل و دیگر آرام‌بخش‌ها در هنگام استفاده از کدئین مجاز نیست.
• داروهای محرک و نیز گیرنده‎های مخدری (برای مثال پنتازوسین) باعث کاهش اثرات کدئین می‎شوند. این داروها را نباید به همراه کدئین مصرف کرد.
• داروهای بلوک کننده عمل استیل‎کولین (داروهای آنتی‎کولینرژیک) بروز احتباس ادراری و یبوست را در صورت مصرف به همراه کدئین افزایش می‎دهند.
• مهار کننده‌های مونوامین اکسیداز (MAOIS) کلاس داروهای ضد افسردگی (برای مثال، ایزوکاربوکسازید [مارپلان]، فنلزین [ناردیل]، ترانیلسیپرومین [پارنات]، سلگیلین [الدپریل]، و پروکاربازین [ماتولان] به شکل قابل ملاحظه‌ای اثرات کدئین را افزایش می‎دهند. مردم مصرف کننده MAOIs نباید از کدئین استفاده کنند و نیز مصرف کدئین تا 14 روز پس از قطع مصرف داروهای مزبور مجاز نیست.

دوز مصرف کدئین چیست؟ چطور باید از آن استفاده کرد؟
• دوز معمول مصرف کدئین برای بزرگسالان با هدف مقابله با درد 15 تا 60 میلی‎گرم از این دارو به فاصله 4 تا 6 ساعت در صورت نیاز است.
• دوز کدئین برای مقابله با سرفه 10 تا 20 میلی‎گرم هر 4 تا 6 ساعت یک بار بر مبنای نیاز است.
• حداکثر دوز مصرفی برای درمان سرفه 120 میلی‎گرم در هر شبانه‎روز است.

آیا مصرف کدئین در بارداری یا شیردهی به نوزاد ایمن است؟
مقدار کمی از کدئین وارد شیر پستان می‎شود اما خطر بروز عوارض جانبی برای نوزاد ناچیز است.

چه چیز دیگری را باید در مورد کدئین بدانم؟
کدئین به اشکال زیر در دسترس است:
• قرص: دوزهای 15، 30، و 60 میلی‎گرمی.
• محلول: دوز 15 میلی‎گرم / 5 میلی‎لیتر (قاشق چایخوری).
• تزریقی: دوز 15 میلی‎گرم / میلی‎لیتر و 30 میلی‎گرم / میلی‎لیتر
• کدئین باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی‎گراد نگهداری شود.
تهیه کدئین نیاز به نسخه پزشک دارد.

خلاصه
کدئین یک داروی ضد درد (آنالژزیک) است که برای درمان درد خفیف تا متوسط به کار می‎رود. این دارو معمولاً با استامینوفن یا آسپیرین مخلوط می‎شود تا اثرات ضد درد بیشتری ایجاد شود. عوارض جانبی مصرف کدئین شامل خارش، راش، درد معده، یبوست، تنگی نفس، تهوع، سبکی سر، و سرگیجه است.
عوارض جانبی جدی‎تر این دارو عبارتند از: کاهش شدید فشار خون، عدم کفایت غدد فوق کلیوی.
کدئین یک داروی مخدر کنترل شده است و پتانسیل ایجاد سوء مصرف را دارد. مردم دارای سابقه اعتیاد به مواد مخدر و آنانی که در حال حاضر به چنین مشکلی دچار هستند باید در مورد اعتیاد به کدئین از نزدیک مورد پایش قرار گیرند. احتمال بروز وابستگی و اعتیاد به کدئین وجود دارد، حتی اگر فرد دارو را در دوزهای تجویز شده اما برای درازمدت مصرف کند. سوء مصرف کدئین می‎تواند به اتفاقات ناگوار قلبی و مرگ ناگهانی منجر شود.
آگاهی از فعل و انفعالات دارویی کدئین، اثرات آن بر بارداری و شیردهی به نوزادان و نیز عوارض جانبی شایع در مورد مصرف کنندگان مهم است./

Source:
Medicinenet
Codeine
Pharmacy Author: Omudhome Ogbru, PharmD
Medical and Pharmacy Editor: Jay W. Marks, MD
Medical and Pharmacy Editor: Jerry R. Balentine, DO, FACEP