• تیم نیومن، دکتر جاسمین کالیر
• ترجمۀ فرهنگ راد
ناباروری مشکلی است که می‌تواند تأثیری عمیق بر شخص و روابط وی داشته باشد. توصیهها اغلب متمرکز بر زنان بودهاند، اما در این متن خاص ما بر ناباروری در مردان متمرکز خواهیم شد و برخی نکات مبتنی بر پایۀ علمی را برای مقابله با آن ارائه خواهیم داد.
وقتی کلمۀ "ناباروری" به گوش میرسد اغلب مردم به اولین چیزی که فکر میکنند ناباروری زنان است.
به هر جهت، مردان مسؤول 20 تا 30 درصد موارد ناباروری بوده و "در پنجاه درصد کل موارد ناباروری نقش دارند."
مردان و زنان در مورد تجارب ناباروری خود گرایش‌های متفاوتی در پاسخ‌گویی دارند: از نظر تاریخی زنان به این فکر بودهاند که مردان آسان‌تر با موضوع کنار میآیند، اما در واقعیت، موضوع به سادگی از این قرار است که مردان کمتر در این مورد لب به سخن میگشایند.
پی بردن به اینکه شما نابارور هستید ممکن است تجربهای ویرانگر باشد. مرد ممکن است احساس کند که مرد نیست و انگار که دچار شکست شده است. برخی از مردان به این باور میرسند که مردانگی آنها در گرو توانایی آنها به دادن بچه‌ای به شریک زندگی خود است، و بنابراین این احساس که توانایی مزبور در آنها وجود ندارد می‌تواند احساسات منفی نیرومندی در مرد ایجاد کند.
چه عواملی سبب ناباروری در مردان می‌شوند؟
پیش از همه موضوع ارزش آن را دارد که ناباروری را تعریف کنیم. سازمان بهداشت جهانی (WHO) ناباروری را به عنوان "ناتوانی فعالیت جنسی برای تحقق بارداری، بدون استفاده زوجین از وسایل پیشگیری از بارداری، در طول یک سال تعریف میکند."
در اغلب موارد، ناباوری در مردان به علت وجود اسپرم غیر نرمال است. گاهی از اوقات تعداد اسپرم کم است در حالی که برخی از مواقع اصلاً اسپرمی وجود ندارد. یا، اسپرم شناگر ماهری نیست یا به شکلی در طول مسیرش دچار آسیبدیدگی می‌شود.
این مشکلات به دلایل مختلفی از جمله موارد مندرج در زیر امکان بروز دارند:
• عفونت بیضه
• جراحی بیضه
• واریکوسل یا واریس وریدها در کیسۀ بیضه
• هیپوگونادیسم یا کمبود تستوسترون
• اوریون
• رادیوتراپی
• فیبروز کیستیک
• برخی داروها شامل استروئیدهای آنابولیک
این فهرست ادامهدار است. اما اغلب اوقات، دلیل به خوبی مشخص شدهای برای اسپرم آسیب دیده وجود ندارد. و در بسیاری از موارد، علی‌رغم سالم بودن اسپرم و فقدان هر گونه مشکل آشکار در مورد سلامت تولید مثل شرکاء زندگی، تشکیل نطفه تحقق پیدا نمی‌کند.
پنجرهای باز کنیم و به مقداری امید اجازۀ ورود دهیم
در برخی مواقع باردار کردن زنان برای یک مرد ناممکن است اما این مورد نسبتاً نادری محسوب می‌شود. در اغلب موارد هنوز شانسی برای تحقق این هدف هست. اگر شما زمان زیادی به شکل بینتیجه در این مورد تلاش کرده باشید ممکن است دچار این احساس شوید که دیگر هیچ امیدی نیست - اما، معمولاً همیشه و هنوز امیدی هست.
اگر شما تاکنون به متخصص ناباروری مراجعه نکردهاید، باید این موضوع را در دستور کار خویش قرار دهید. متخصص ناباروری می‌تواند علت دقیق عدم باروری شما را مشخص کند و راهنمایی کلی لازم را در اختیار شما قرار دهد. صحبت با یک کارشناس این کمک را نیز به شما میکند که بدانید تنها نیستید.
همچنین گزینه‌هایی هست. برای مثال، بسیاری از زوجها اکنون از طریق لقاح آزمایشگاهی (IVF) بچهدار می‌شوند. در واقع در طول 30 سال گذشته فقط در سطح ایالات متحد آمریکا 1.000.000 بچه به این روش متولد شدهاند. به یاد داشتن این موضوع حیاتی است که در صورتی که شما در حال پشت سر گذاشتن این دوران سخت هستید راههای متعددی برای پیمودن هست.
در ادامه، این مقاله نکاتی را در مورد جنبه‌های احساسی و عملی ناباروری ارائه میدهد.
1. به واقعیات پی ببرید
اول از همه پی ببرید که چه اتفاقی دارد میافتد. اگر شما فقط فکر می‌کنید که نابارور هستید یا علی‌رغم گذشت یک سال و تلاش زیاد بارداری محقق نشده است زمان آن رسیده که مورد بررسی قرار گیرید. هیچ نقطهای برای آغاز سفر در جادۀ تأسف وجود ندارد مگر اینکه واقعاً موجبی برای آن وجود داشته باشد.
پیش یک متخصص بروید تا اسپرم شما مورد آزمایش قرار گیرد. سؤال کنید. در حدی که برایتان امکان دارد در این مورد مطالعه کنید. درک کنید که مشکل خاص شخص خود شما در چیست، و این مشکل در مورد شانس ایجاد نطفه چه معنی میدهد.
در این زمینه بیشتر بخوانیم:
ناباروری مردان -
علایم، علل، تشخیص و درمان
2. برنامه داشته باشید
یکی از مشکلترین بخش‌های مدارا با ناباروی در مردان این است که فرد نمیداند این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. برنامهریزی در هر آنجایی که امکانش باشد می‌تواند به شما کمک کند تا احساس کنید که هنوز مسؤول هستید.
هدفها و محدودیتها را مشخص کنید. با شریک زندگی خویش در این باره مشورت کنید که آمادگی انجام چه اقداماتی را دارید، و چه میزان مسائل مالی و عاطفی از سوی شما قابل پوشش دادن است. بارداری اغلب اوقات نتیجۀ تلاش مکرر برای تحقق آن است، چه از طریق مقاربت جنسی و چه توسط درمان باروری. این موضوع به هیچکس کمکی نمی‌کند که شما از لحاظ مالی خانهخراب شوید، یا از لحاظ عاطفی به ستوه بیایید.
تمامی گزینهها را لحاظ کنید. در مورد تمامی گزینهها حرف بزنید - فرزندپذیری، IVF یا اهداء اسپرم. درک و صحبت در مورد تمامی مسیرهای بالقوه موجود به شما کمک خواهد کرد تا با موانع بیشتری که بر سر راه قرار دارند رودررو شوید - و اگر گزینهای کارآیی نداشته باشد شما خواهید دانست که قدم بعدی چه می‌تواند باشد.
3. بر خود کنترل داشته باشید
چند راه اثبات شده برای بهبود کیفیت اسپرم وجود دارد. اغلب عمل ساده کنترل داشتن بر خود می‌تواند در مورد مدارا با ناباروری گام بزرگی به پیش باشد. این باعث از بین رفتن حس خزندۀ ناامیدی می‌شود.
فهرست زیر به هیچ وجه فهرستی جامع نیست اما برخی معیارهای ساده (و دارای پشتوانۀ علمی) را که میتوانند به اسپرم شما بهترین شانس را برای رسیدن به تخمک بدهند در اختیار شما می‌گذارد.
درست غذا بخورید. در یک کلام، محصولات گوشتی را تا حدودی کنار بگذارید و به گیاهخواری رو بیاورید. درک اثرات دقیق کل غذای مصرف شده دشوار است، اما رژیم غذایی شامل گوشت بدون چربی، سبزیجات، حبوبات، و غلات کامل چنین به نظر میرسد که باعث بهبود کیفیت اسپرم می‌شود.
وزن خود را در محدودۀ سالم نگه دارید. ارتباط کاملاً روشنی میان اضافه وزن و ناباروری در مردان وجود دارد.
استرس خود را کاهش دهید. نه، شوخی نمیکنم، اگرچه ممکن است حرفم جوک به گوش برسد. ناباروری شما را در استرس قرار میدهد که این به نوبۀ خود می‌تواند به تشدید ناباروری منجر گردد. و متأسفانه، شواهد میگویند که این موضوع احتمالاً درست است. بخشی از راهکارهای مقابله که در زیر آمدهاند توصیههایی برای به حداقل رساندن استرس در شما ارائه میدهند.
فعال باشید. اگرچه ارتباط بین تناسب اندام و کیفیت اسپرم به طور قطعی اثبات نشده است، حفظ فعالیت جسمانی از چاقی پیشگیری میکند، که یقیناً با ناباروری مرتبط است. ورزش همچنین به کاهش استرس کمک مینماید، بنابراین ارزش انجام دارد. بر مبنای یک مطالعه، دوچرخه‌سواری به میزان فقط 5 ساعت در هفته می‌تواند برای رسیدن به این هدف کافی باشد.
به یاد داشتن این موضوع شایان نظر است که تعداد زیادی از شرکتها هستند که قرص‌‌ها و مکمل‌‌های به اصطلاح جادویی عرضه میدارند که اسپرم شما را به قهرمانان کوچک مبدل میکند، اما از آنجا که من مطمئنم شما هم تا حالا از این موضوع آگاه شدهاید، باید بگویم هیچ شواهدی مبنی بر کارآیی این نوع محصولات وجود ندارد.
در عین حال برخی عادات و رفتارها هست که برای بهبود کیفیت و سلامت اسپرم باید از آنها اجتناب کرد:
• سیگار کشیدن، زیرا سیگار تعداد اسپرم را کاهش داده و ریسک ایجاد اسپرم معیوب را افزایش میدهد
• الکل، زیرا مشروبات الکلی تولید تستوسترون را کاهش میدهند - بنابراین نسبت به نوشیدن توأم با اعتدال آنها حساس باشید
• در طول سکس از لوبریکانتها یا مواد لیز کننده استفاده نکنید، زیرا برخی از آنها میتوانند حرکت اسپرم را کند و آن را متوقف کنند
• بیضه‌‌های خود را خنک نگه دارید، زیرا بر مبنای برخی مطالعات گرم شدن بیضه می‌تواند کارآیی آن در تولید اسپرم را کاهش دهد - بنابراین از زیرجامههای تنگ و شورت سفت و رفتن به سونا خودداری کنید
در مورد داروهایی که میتوانند باعث ایجاد اختلال در تولید اسپرم شوند، مثل مسدود کننده‌های کانال کلسیم، داروهای ضد افسردگی سهحلقهای و استروئیدهای آنابولیک، با پزشک مشورت کنید.
4. در موردش حرف بزنید
بر مبنای الگوهای کلیشه‌ای سنتی، مردان علاقهای به صحبت در مورد مشکلات خویش ندارند. اگرچه این کلیشه‌ها اغلب جنبه‌ای از واقعیت را در خود دارند، این مورد در همه کس مصداق ندارد. هرچند حرفی کلیشه‌ای است و ممکن است مضحک به گوش برسد، "طرح مشکل نیمی از رفع مشکل است."
راههای ارتباطی را باز نگه دارید. شما مجبور نیستید موضوع را در بوق کنید و تا دوردست‌ها به گوشها برسانید اما در موردش با کسی حرف بزنید: یک دکتر، یک پرستار، یک دوست، یک مشاور، یک گروه حمایتی - هر کسی. این موضوع باری را که بر دوش روح شما سنگینی میکند سبک خواهد کرد، و آنانی که طرف درد دل شما قرار میگیرند ممکن است دورنمایی داشته باشند.
اگر هر یک از نشانههای مندرج در زیر در شما وجود داشته باشد، این موضوع مهم است که با یک دکتر یا مشاور متخصص در ناباروری صحبت کنید:
• سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی
• داشتن افکار مضر به حال خود و دیگران
• در صورتی که به آسانی خشمگین یا آزرده میشوید
• از دست دادن میل و علاقه نسبت به چیزهایی که پیشتر دوستشان میداشتید
• بی‌خوابی یا خوابیدن بیش از میزان معمول
5. راهکارهای سالم مقابله را توسعه دهید
اجازه دادن به اینکه استرس تا هنگام خرد کردن شما به کارش ادامه دهد آسان است. برخی از مردم با استرس بهتر از دیگران مدارا میکنند، اما هر کسی می‌تواند این مقابله را گاهی از اوقات در مورد شخص خود بهبود ببخشد.
بنابراین این موضوع مهم است که هر چند وقت یک بار راهی برای کاهش عامل بازدارنده پیدا کنیم. راهکارهای مقابلۀ ارائه شده در زیر کمک میکنند تا ذهن شما بر موضوع متمرکز و باریک شود.
پرتحرک باشید. مهم نیست چه کار می‌کنید - وزنه می‌زنید، میدوید، شنا می‌کنید یا بسکتبال بازی می‌کنید - هر چه هست مقداری از زمان را در طول هفته برای انجامش کنار بگذارید. ورزش در تحقیقات متعدد اثبات شده است که برای کاهش استرس مفید است. هزینه برای تحرک زیاد نیست، بنابراین از فوایدش سود ببرید.
ریلکس باشید. مردان در کل کمتر محتمل است به اندازۀ زنان اهل ماساژ باشند، اما زمانه در حال تغییر است. اگر یک ماساژ چیزی باشد که شما به طور معمول آن را در دستور کار قرار میدهید این راه خوبی برای رفع استرس خواهد بود. مدیتیشن و یوگا نیز گزینه‌‌های خوبی هستند.
برای مثال یک متا آنالیز بزرگ که در سال 2014 در JAMA منتشر شد، چنین جمعبندی میکند که:
"برنامۀ مدیتیشن مراقبۀ ذهن دارای شواهد متوسطی مبنی بر کارآیی در بهبود اضطراب […] افسردگی […] و درد داشت."
مطمئناً "متوسط" طنین شگفت‌انگیزی ایجاد نمی‌کند، اما در متن مرور JAMA، این به معنی یک تأثیر منحصر به فرد، از لحاظ آماری بااهمیت اندازهگیری شده است. بنابراین، در کنار دیگر راههای مقابله، این مورد نیز به راستی می‌تواند کمک کننده باشد.
بنویسید. همه کس نویسندۀ طبیعی نیستند، و اکثر مردم پس از دورۀ تحصیل در صدد نوشتن هیچ چیز مهمی نبودهاند. به هر جهت، هیچ کس به شما نمی‌گوید که آنچه می‌نویسید نیاز است تا در جایی چاپ شود. عمل سادۀ نوشتن افکار می‌تواند به شما در کاوش افکار و احساسات کمک کند و آغازی برای فرآیند مدارا با آنها باشد.
چه آنچه را که می‌نویسید بلافاصله طعمۀ آتش کنید و چه آن را برای آینده در گوشهای محفوظ نگه دارید کشف خواهید کرد که تفاوتی در اصل مسأله نخواهد بود. این خود نفس نوشتن است که اهمیت دارد.
و این، یکی دیگر از مداخلات بشور و بپوش و آبکی نیست؛ "نوشتن درمانی" یک واقعیت است. نوشتن درمانی که از نظرات دیگر درمان افشاء نوشتن شناخته می‌شود، کاربرد گستردهای ندارد، اما بر مبنای برخی شواهد عنوان می‌شود که نوشتن می‌تواند اثراتی مثبت بر سلامت روان‌‌شناختی و حتی کاهش فشار خون داشته باشد.
گریه کنید. یک بار دیگر کلیشۀ مردانه اینطور به ما دیکته میکند که ما به عنوان مرد هرگز نباید یک قطره هم اشک بریزیم - یا دستکم موقعی که کسی دارد نگاهمان میکند. اما این روزها مردان زیادی آمادهاند همین حالا و بعدها گریه کنند. و اگر در خلوت خویش هستید و میدانید که کسی مزاحمتان نخواهد شد، در را به روی سیل اشک باز کنید. گریه راه منحصر به فردی برای رهایی درون است.
دکتر جودیت ارلوف / Judith Orloff، روان‌‌پزشک شاغل در دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس، با 20 سال پشتوانۀ کار بالینی مینویسد، "به طور معمول پس از گریه کردن تنفس و ضربان قلب ما کاهش پیدا میکند، و ما وارد یک وضعیت عاطفی و بیولوژیکی آرامتر میشویم."
بخندید. خنده زوری نمیشود، و شاید خندیدن آخرین کاری باشد که روی این کره خاکی شما تمایل به انجامش را دارید - اما خنده کمک کننده است. خنده همزمان هم نوعی ورزش و هم عمل تسکین استرس تلقی می‌شود. فیلمی برای تماشا بگذارید که میدانید غلغلکتان خواهد داد یا برای زمانی کوتاه با دوستان خود به خماری بروید. خود را در گوشه‌‌های تیره و تار زندگی پنهان نکنید.
سخن آخر
ناباروری به طرق مختلف به مردم آسیب میزند - هم جسمانی و هم عاطفی. به هر جهت اگر شما در کشاکش با آن بسر میبرید، این موضوع مهم است که به یاد بیاورید که شما تنها نیستید و برخی کمک‌‌ها در دسترس است. فعال باشید، حرف بزنید، و جسم و جان خود را خوب پرورش دهید.
Source:
Medical News Today
Male infertility and you
Published Friday 27 October 2017
By Tim Newman
Fact checked by Jasmin Collier
برو به صفحه اصلی
