کلامیدیا؛ شایع‎ترین بیماری مسری جنسی - علایم، درمان، و علل

• لوری اسمیت، دکتر ژیژی لیو
• ترجمه هامیک رادیان

کلامیدیا یک عفونت باکتریایی واگیردار جنسی (STI) است. این بیماری هم زنان و هم مردان را مبتلا می‎کند و در طول تماس جنسی منتقل می‎شود.
بر مبنای اعلام CDC، در سال 2015، بیش از 1.5 میلیون مورد کلامیدیا بروز یافت، یعنی 478.8 مورد به ازاء هر 100.000 نفر جمعیت که از سال 2001 در حال افزایش بوده است.
بنا به اعلام CDC کلامیدیا از سال 1994 میلادی شایع‎ترین نوع بیماری واگیردار جنسی بوده است. در این مقاله در مورد علایم، علل، تشخیص و درمان کلامیدیا بحث خواهد شد.
مطالب این مقاله:
• علایم کلامیدیا
• درمان کلامیدیا
• علل کلامیدیا
• تشخیص کلامیدیا
• کلامیدیا چیست؟
• پیشگیری کلامیدیا
• پیامدهای کلامیدیا

علایم کلامیدیا
اگرچه اکثر افراد مبتلا به کلامیدیا فاقد علامتند، علایم این بیماری می‎تواند در فاصلۀ 5 تا 15 روز پس از تماس با عفونت بروز کند.

علایم کلامیدیا در زنان
علایم کلامیدیا در زنان عبارتند از:
• درد شکم
• ترشح از واژن - ترشح کثیف، بدبو و زردرنگ
• خونریزی در فاصلۀ بین پریودها
• تب خفیف
• دردناک شدن مقاربت جنسی، خونریزی پس از مقاربت جنسی
• احساس سوزش در هنگام ادرار کردن
• ورم واژن یا ورم در ناحیۀ اطراف مقعد
• نیاز به ادرار کردن بیش از اوقات معمول یا احساس ناراحتی در هنگام ادرار کردن

علایم کلامیدیا در مردان
علایم کلامیدیا در مردان شامل موارد زیر است:
• احساس درد و سوزش در هنگام ادرار کردن
• ترشح از نوک آلت تناسلی (چرک، مواد آبکی، یا ترشحات شیری رنگ)
• ورم و افتادگی بیضه
اگر راست روده یا مقعد در زنان یا مردان آسیب دیده باشد، می‎تواند سبب ایجاد تحریک‎پذیری مقعدی شود. با وجود این اغلب مبتلایان فاقد علامتند.

درمان‎های کلامیدیا
درمان کلامیدیا بسیار مهم است زیرا در صورت عدم درمان، این بیماری می‎تواند پیامدهای درازمدت برای سلامت شامل ناباروی و بارداری خارج رحمی در پی داشته باشد.
در صورت پیروی از دستورات پزشک، آنتی‎بیوتیک‎ها برای درمان کلامیدیا در بیماران بسیار مؤثرند.
در اغلب موارد آنتی‎بیوتیک‎های خوراکی به بیمار تجویز می‎شود. تجدید تست در فاصلۀ 3 تا 4 ماه پس از درمان ممکن است توصیه شود، که به ریسک فاکتورهای مطرح در بیماری بستگی دارد.
درمان‎های کلامیدیا شامل موارد زیر است:
• ازیترومایسین - فقط یک دوز از این دارو به بیمار داده می‎شود.
• دُکسی‌سایکلین - به طور معمول این دارو به مدت یک هفته برای بیمار تجویز می‎شود. این موضوع اهمیت دارد که دورۀ مصرف دارو کامل شود تا از عدم بازگشت عفونت اطمینان ایجاد گردد.
برای برخی از بیماران مثل زنان باردار ممکن است آنتی‎بیوتیک‎های جایگزین تجویز شود. مصرف دکسی‎سایکلین یا تتراسایکلین ممکن است بر رشد استخوان و دندان جنین تأثیر منفی داشته باشند. نشان داده شده که مصرف ازیترومایسین مؤثر و ایمن است.
آنتی‎بیوتیک‎های فهرست زیر جایگزین‎های توصیه شده از سوی CDC هستند:
• اریترومایسین
• لووفلوکساسین
• افلوکساسین
برخی از بیماران ممکن است در صورت مصرف آنتی‎بیوتیک‎ها دچار عوارض جانبی مندرج در فهرست زیر شوند:
• اسهال
• درد شکم
• مشکلات گوارشی
• تهوع
در اغلب موارد عوارض جانبی خفیف است. بیماران مصرف کنندۀ دکسی‎سایکلین ممکن است در صورت مجاورت با نور آفتاب دچار راش پوستی شوند. در صورت عدم درمان کلامیدیا، در حدود 10 تا 15 درصد زنان بیمار دچار بیماری التهابی لگن که به نام PID معروف است، می‎شوند.
درمان مردان نیز از اهمیت یکسانی برخوردار است. در صورت عدم درمان، کلامیدیا می‎تواند در مردان به اپیدیدیمیت و ارتریت واکنشی منجر گردد.
بسته به تست مورد استفاده برای تشخیص کلامیدیا، فرد ممکن است برای سوزاک نیز مورد درمان قرار گیرد زیرا این دو باکتری (سوزاک و کلامیدیا) اغلب با یکدیگر بروز می‎کنند.

علل کلامیدیا
کلامیدیا می‎تواند منتقل شود از طریق:
• سکس واژنی محافظت نشده با فرد دچار عفونت
• سکس دهانی محافظت نشده با فرد دچار عفونت
• سکس مقعدی محافظت نشده با فرد دچار عفونت
• تماس تناسلی با فرد دچار عفونت
عفونت کلامیدیا در 70 درصد موارد در افراد حامل عفونت فاقد علامت است، و در نتیجه فرد دچار بیماری ممکن است آن را بدون اطلاع شخص خود به شریک جنسی خویش منتقل کند.
کلامیدیا از طرق مندرج در زیر منتقل نمی‎شود:
• تماس با نشیمنگاه توالتی که توسط فرد مبتلا به کلامیدیا مورد استفاده قرار گرفته است
• استفادۀ مشترک از یک سونا با فرد دچار کلامیدیا
• استفاده از استخر مشترک با فرد دچار عفونت کلامیدیا
• لمس سطوحی که فرد دچار عفونت پیشتر آنها را لمس یا روی آنها عطسه و سرفه کرده است
• ایستادن در مجاورت فرد دچار عفونت، و تنفس از هوا پس از عطسه یا سرفۀ وی در آن
• استفاده از دفتر کار مشترک با فرد دچار عفونت
زایمان - مادر دچار عفونت کلامیدیا می‏‌تواند در طول زایمان عفونت مزبور را به فرزند خویش منتقل کند. گاهی از اوقات، عفونت پیامدهایی برای نوزاد ایجاد می‎کند که از جمۀ آنها می‎توان به پنومونی (ذات‎الریه) اشاره کرد. اگر مادر در طول بارداری دچار عفونت کامیدیا شود، وی پس از درمان و به فاصلۀ 3 تا 4 هفته نیاز به تست مراقبت دارد.

تشخیص کلامیدیا
تشخیص کلامیدیا ممکن است شامل انجام یک معاینۀ بالینی برای پیگیری وجود علایم کلامیدیا مثل ترشح باشد و همچنین شامل گرفتن نمونه با استفاده از سواب از آلت تناسلی مردان، دهانۀ رحم، مجرای ادرار، گلو، یا مقعد یا نمونۀ ادرار است.

غربالگری کلامیدیا
از آنجا که عفونت کلامیدیا در اکثر مواقع فاقد علایم است، مقامات بهداشتی در اغلب کشورها انجام غربالگری کلامیدیا را برای برخی گروه‎های مردم توصیه می‎کنند. CDC توصیه می‎کند که مردم مندرج در فهرست زیر غربالگری کلامیدیا را انجام دهند:
• زنان در سنین زیر 25 سال
• زنان باردار
• زنان و مردان در معرض ریسک بالای ابتلا به کلامیدیا

غربالگری کلامیدیا چگونه انجام می‎شود؟
زنان - زنان می‎توانند غربالگری کلامیدیا را هم در محیط خانه و هم در آزمایشگاه انجام دهند، و این کار هم با استفاده از نمونۀ ادرار و هم با استفاده از سواب برای قسمت پایین واژن قابل انجام است. سواب در ظرف حامل نمونه قرار گرفته و به آزمایشگاه فرستاده می‎شود.
مردان – در اکثر مواقع از تست ادرار استفاده می‎شود.
مشاوره با پزشک در مورد تست ضروری برای موقعیت هر فرد کار خردمندانه‏ای است. برای برخی از مردم به ویژه افراد HIV مثبت ممکن است از تست مقعد یا گلو استفاده شود.

باکتری کلامیدیا چیست؟
کلامیدیا عفونتی ناشی از باکتری کلامیدیا تراکوماتیس (سی. تراکوماتیس) است. برخی از دانشمندان معتقدند که کلامیدیا شایع‎ترین بیماری مسری جنسی در جهان است.
عفونت کلامیدیا می‌‏تواند بر چندین دستگاه بدن شامل آلت تناسلی مردان، واژن، دهانۀ رحم، مجرای ادرار، مقعد، چشم، و گلو آسیب برساند و نیز می‌‏تواند سبب بروز آسیب‎های جدی و گاه دایمی در سیستم تولید مثل انسان شود.
در سطح ایالات متحد آمریکا کلامیدیا سالانه مبتلابه تقریباً 1.5 میلیون نفر از مردم است، که اکثر آنها در سنین زیر 25 سال قرار دارند.

پیشگیری از کلامیدیا
روش‎های پیشگیری شامل موارد زیر است:
• استفاده از انواع کاندوم
• استفاده از محافظ دهان در طول سکس دهانی
• غربالگری منظم
برای پیشگیری از گسترش کلامیدیــا افراد باید از برقراری ارتباط جنسی تا پایان دورۀ درمان خودداری کنند. اگر دوز واحد آنتی‎بیوتیک تجویز شده باشد، توصیه می‎شود که مردم بین 7 تا 10 روز پس از درمان از مقاربت جنسی خودداری کنند.

پیامدهای کلامیدیا
تشخیص و درمان زودهنگام کلامیدیا ریسک عوارض آن را به میزان زیادی کاهش می‎دهد. از پیامدهای این بیماری می‎توان با غربالگری منظم یا مراجعه به دکتر به محض بروز علایم، پیشگیری کرد.
پیامدهای کلامیدیا در زنان عبارت است از:
• بیماری التهابی لگن (PID) - عفونتی در تخمدان‎ها، لوله‎های تخم‎بر و رحم است، که می‎تواند به ناباروری منجر شود. تقریباً 10 تا 15 درصد زنان در صورت عدم درمان کلامیدیا دچار بیماری التهابی لگن می‌شوند.
• سرویسیت - بیماری التهاب گردن رحم است.
• سالپینژیت - التهاب لوله‎های فالوپ (تخم‌بر) است. در این مورد ریسک بالایی برای بارداری خارج از رحم وجود دارد.
عوارض کلامیدیا در مردان شامل موارد زیر است:
• اریتریت - مجرای ادرار یا لوله‎ای که ادرار را از مثانه به انتهای آلت تناسلی حمل می‎کند، ملتهب می‎شود.
• اپیدیدیمیت - التهاب اپیدیدیمیس، ساختاری درون کیسۀ بیضه است. نشانه‎ها و علایم بیماری شامل قرمز، متورم، و گرم شدن کیسۀ بیضه، درد بیضه و افتادگی آن است.
• سندرم رایتر (مردان و زنان) – نوع مزمنی از ارتریت التهابی است. این بیماری می‎تواند شامل ارتریت، کانجانتیویت (التهاب چشم‎ها)، و التهاب تناسلی، ادرای و سیستم‎های گوارشی باشد.
پیامدهای کلامیدیا به طور بالقوه جدی هستند، و بنابراین درمان و غربالگری این بیماری بسیار مهم است./

Source:
Chlamydia: Symptoms, treatment, and causes
Last updated Mon 17 July 2017
By Lori Smith BSN MSN CRNP
Reviewed by Xixi Luo, MD