درد نوک پستان - هشت علت بروز آن

• جون جانسون، دکتر دِبرا رُز ویلسون
• ترجمه هستی فراست‌فر

درد نوک پستان دلایل متعددی دارد، که برخی از آنها به سادگی آلرژی نسبت به یک مادۀ شویندۀ لباس یا پستان‌بندی است که مناسب ساختار بدن نیست. درد نوک پستان همچنین در چرخۀ عادت ماهانه، بارداری یا در زنان شیرده شایع است. این درد علل بسیار جدی‌تری شامل انواع عفونت و سرطان نیز می‌تواند داشته باشد، بنابراین در مورد درد نوک پستان مراجعه به پزشک و بررسی دقیق علت دارای اهمیت است.
به عنوان علامت، درد نوک پستان از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی ممکن است احساس کنند نوک پستان دچار جراحت و حساس شده است در حالی که دیگران ممکن است به درد سوزانی همراه با خارش دچار شوند.

[مطالب این مقاله:]
• علل
• درمان
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم

علل
در این مقاله علل محتمل درد نوک پستان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

1. اصطکاک یا سایش
سایش یک دلیل شایع جراحت نوک پستان است. سایش ممکن است بر اثر اصطکاک نوک پستان با پیراهن یا سینه‌بندی نامناسب در طول فعالبت ورزش مثل دویدن، والیبال یا بسکتبال بروز کند.
سایش نوک پستان اغلب می‌تواند سبب بروز جراحت و دردی نیشدار شود. پوست نوک پستان در عین حال ممکن است خشک و ترک‌دار گردد.
به علاوه، زمان طولانی‌تر ورزش ممکن است باعث طولانی‌تر شدن مدت سایش یا اصطکاک شود. مردمی که نسبت به سایش نوک پستان دچار حساسیت هستند باید پرهیز بیشتری به خرج دهند و برای مثال در طول فعالیت ورزشی نوک پستان خود را با نوارهای جراحی بپوشانند.

2. عفونت
نوک پستان‌هایی که پیشتر دچار جراحت ناشی از سایش شده‌اند، درگیر واکنش آلرژیک هستند یا دچار شکاف یا خونریزی‌اند در ریسک بالاتری برای ابتلا به عفونت قرار دارند.
احتمال ابتلا به عفونت مخمری نوک پستان وجود دارد، که یک عفونت قارچی است که توسط کاندیدا آلبیکانس ایجاد می‌شود. این می‌تواند نتیجۀ آسیب دیدن بافت اطراف نوک پستان، مصرف اخیر آنتی‌بیوتیک، یا بر اثر داشتن تاریخچۀ ابتلا به عفونت‌های قارچی باشد.
عفونت مخمری که به نام برفک نیز شناخته می‌شود، در ناحیۀ نوک پستان به صورت درد سوزان و نیشداری احساس می‌شود که بر اثر کاهش عوامل موجب سایش برطرف نمی‌شود. نوک پستان ممکن است به رنگ صورتی روشن و هالۀ پستان ممکن است به رنگ قرمز درآید یا حالت فلسی و پوسته‌دار به خود بگیرد.
بسیاری از زنان شیرده برفک را به عنوان دردی تیز و تند و احساس داغی بلافاصله پس از شیر دادن توصیف می‌کنند. نشانه‌های عفونت در عین حال ممکن است در فرزند مادران مبتلا نیز ظاهر شود.
در صورتی که در طول دورۀ بارداری شیر در یکی از مجاری شیر محبوس شود امکان بروز ماستیت وجود خواهد داشت. باکتری می‌تواند درون این مجرا شروع به رشد کند و گسترش یابد. این نوع عفونت می‌تواند به بروز ورم، سرخی، و جراحت پستان و نوک پستان منجر شود.
برای درمان ماستیت به آنتی‌بیوتیک نیاز است. در صورت عدم درمان احتمال شکل‌گیری آبسه وجود خواهد داشت. هر کسی که دچار علایم زیر و نیز درد پستان و نوک آن باشد باید به پزشک مراجعه کند:
• تب یا لرز
• احساس گرما در پستان در صورت لمس
• سرخی پوست پستان و نوک آن
• تورم نامعمول پستان

 در این زمینه بیشتر بخوانیم:
انواع مختلف نوک پستان

3. آلرژی یا درماتیت اتوپیک
درد و حالت تحریک‌پذیری همراه پوسته دادن، زبر شدن یا تاول زدن پوست ممکن است نشانه‌ای از واکنش آلرژیک یا درماتیت اتوپیک (اگزما) باشد.
طیف گسترده‌ای از محصولات مورد مصرف در خانه وجود دارد که می‌توانند باعث تحریک نوک پستان یا عود اختلالات پوستی موجود مثل درماتیت اتوپیک شوند. این محصولات عبارتند از:
• لوسیون بدن
• مواد شوینده پارچه و لباس
• صابون
• کرم اصلاح
• نرم کننده‌های لباس
• عطر
• پارچه
دیگر نشانه‌های واکنش آلرژیک شامل قرمز یا ترک‌دار شدن پوست در اطراف نوک و هالۀ پستان و خارش مداوم است. در برخی موارد امکان بروز راش وجود دارد.
کرم‌های موضعی ضد التهابی می‌توانند موارد خفیف را رفع کنند، اما در صورت افزایش و گسترش راش یا حالت سرخی، و عدم پاسخ‌گویی این اختلالات به داروهای غیر نسخه‌ای فرد باید به پزشک مراجعه کند.

 4. تماس جنسی
فعالیت جنسی می‌تواند یکی از دلایل درد نوک پستان باشد. سایش و اصطکاک جسمانی در فعالیت جنسی که نوک پستا‌ن‌ها را درگیر کند می‌تواند سبب بروز درد و جراحت شود. این درد به طور معمول موقتی است و اغلب با گذشت زمان اندکی برطرف می‌شود.
استفاده از مرطوب کننده‌ها یا محافظ نوک پستان می‌تواند سایش جسمانی را به حداقل برساند و از بدتر شدن علایم پیشگیری کند.

5. تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی نرمال در طول چرخۀ عادت ماهانۀ زنان می‌تواند محرک ایجاد درد و جراحت نوک پستان باشد. این علایم معمولاً در روز پیش از آغاز عادت ماهانه احساس می‌شوند، که در آن افزایش سطح استروژن و پروژسترون مایع بیشتری را به پستان‌ها وارد می‌کند و باعث بروز حالت ورم در آنها می‌شود.
درد همراه تغییرات هورمونی معمولاً با آغاز پریود تخفیف پیدا می‌کند و رفع می‌شود. اگر این درد به مدت بیش از چند روز ادامه داشته باشد، زنان باید به پزشک مراجعه کنند.

6. سرطان و بیماری پاژه پستان
درد نوک پستان و دیگر علایم ممکن است نشانه‌ای از مشکلاتی نظیر سرطان باشند، اگرچه تومورهای سرطانی بدواً باعث ایجاد درد نمی‌شوند. درد نوک پستان بر اثر سرطان اغلب اوقات بر یک پستان و نوک آن تأثیر می‌گذارد.
بیماری پاژه نوع نادری از سرطان است که نوک پستان را درگیر می‌کند که معمولاً در کنار تومورهای مربوط به همان پستان بروز می‌نماید. افراد دچار بیماری پاژه و سرطان پستان ممکن است علایم دیگری نظیر موارد فهرست زیر را تجربه کنند:
• تخت یا معکوس شدن نوک پستان
• ترشحات زرد رنگ یا خون‌آلود از نوک پستان
• حس خارش یا مور مور
• سرخ‌رنگ، پوسته‌دار، ترک‌دار شدن پوست اطراف نوک پستان و هالۀ آن
بیماری پاژه و سرطان پستان از طریق بررسی سلول‌های آسیب دیده تشخیص داده می‌شوند. اگرچه بیماری پاژه سرطان نادری محسوب می‌شود، هر کسی که در مورد ماهیت علایم مبتلابۀ خود مشکوک باشد باید به پزشک مراجعه کند.

7. درد نوک پستان در طول بارداری
درد نوک پستان در طول بارداری و دوران شیردهی نیز شایع است. در این دوره پستان بزرگ‌تر می‌شود و فرد احساس جراحت می‌کند. احتمال تیره‌رنگ و دردناک شدن پستان و هالۀ آن وجود دارد و نیز امکان دارد که توده‌های برجستۀ کوچکی در اطراف نوک پستان ظاهر شود.
استفاده از سینه‌بند مناسب می‌تواند به کاهش میزان سایش و تخفیف جراحت کمک کند. برخی از زنان پی می‌برند که استفاده از ساپورت خواب در طول شب برای آنها مفید است. سینه‌بندهای مخصوص خواب در عین حال برای کاهش درد پستان و نوک آن پس از متولد شدن بچه نیز مفیدند.
پک‌های ژل خنک کننده نیز می‌توانند نوک پستان‌های ملتهب و دردناک بر اثر شیردهی را تسکین دهند.

8. شیردهی از پستان
شیردهی یک علت شایع بروز درد در نوک پستان است. این درد عمدتاً بر اثر روش مک زدن بچه ایجاد می‌شود. اگر بچه میزان کافی از پستان مادر را درون دهان خود نداشته باشد نوک پستان با لثه و کام سخت تماس خواهد داشت. بچه مجبور خواهد بود تا در حالتی که نوک پستان در دهان قرار گرفته به پستان بچسبد.
اگر مادر برای شیردهی از پمپ پستان استفاده کند، این نیز می‌تواند منجر به درد نوک پستان شود. درد ممکن است بر اثر مکش بیش از حد یا استفاده از پوششی که به درستی جاگیر نشده است ایجاد گردد. تنظیم درست پمپ پستان ممکن است به تخفیف درد مزبور کمک کند.
آغاز رشد دندان در بچه نیز یک علت بالقوه برای بروز درد نوک پستان در مادر محسوب می‌شود، زیرا در این حالت شیوۀ مکیدن پستان تغییر می‌کند و نیز امکان به دندان گرفتن پستان توسط بچه وجود دارد. زنان شیرده باید سعی کنند تا بچه تشویق شود که مقدار بیشتری از پستان را درون دهان خود نگه دارد، که در این صورت احتمال گاز گرفتن توسط آنان کاهش پیدا می‌کند.
اگر بچه نوک پستان را به سختی میان لثه‌ها و سقف دهان خود بگیرد، این کار می‌تواند باعث محدود شدن جریان خون در نوک پستان شود. نتیجۀ این کار وضعیتی است که وازواسپاسم خوانده می‌شود که وضعیتی دردناک است و در چرخه‌ای سریع سبب به سفیدی گراییدن پستان و سپس سرخ رنگ شدن آن می‌شود، و در ادامه پستان به رنگ بنفش درمی‌آید.

درمان
درد نوک پستان ناشی از سایش یا اصطکاک با استفاده از یک پستان‌بند مناسب، پوشیدن لباس‌های سنتتیک نرم یا استفاده از محصولات محافظت کننده مثل محافظ راش و کلاهک نوک پستان قابل پیشگیری است. برخی کرم‌ها یا پمادها نیز می‌توانند در کاهش سایش نوک پستان مفید باشند.
مادران شیرده تشویق می‌شوند که برای آموزش شیوۀ درست شیردهی با فرد متخصص در این مورد مشورت کنند.
درد نوک پستان ناشی از تغییرات هورمونی در چرخۀ قاعدگی یا بارداری ممکن است به مسکن‌های درد و التهاب مثل ایبوپروفن (ادویل) یا استامینوفن (تاینلول) خوب جواب دهند.
درمان سرطان پستان از طریق جراحی، اشعه‌درمانی و شیمی درمانی انجام می‌شوند. موارد خفیف بیماری پاژه به طور معمول با برداشتن نوک پستان و اشعه درمانی پستان آسیب دیده درمان می‌شود. در برخی موارد این بیماری باید کل بافت پستان برداشته شود.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در اغلب موارد درد نوک پستان منشأ ساده‌ای دارد و در صورت درمان علت بروز آن به سادگی رفع می‌شود. هر کس که دچار علایم پایدار درد نوک پستان باشد باید برای تشخیص و درمان صحیح مشکل موجود به پزشک مراجعه کند./

Source:
Eight causes of nipple pain
Last reviewed Mon 25 December 2017
By Jon Johnson
Reviewed by Debra Rose Wilson, PhD, MSN, RN, IBCLC, AHN-BC, CHT