• کِنا اینگلسون، دکتر دانیل مورل
• ترجمۀ فرهنگ راد
آسیت تجمع مایع در ناحیۀ شکم (یا به اصطلاح آب آوردن شکم) است. این جمع شدن مایع سبب ورم میشود و معمولاً در طول چند هفته بروز میکند، اگرچه امکان بروز آن در طول فقط چند روز وجود دارد.
آسیت وضعیتی بسیار ناراحت کننده است و سبب بروز تهوع، خستگی، تنگی نفس، و احساس پربودگی (اشباع) میشود.
بیماری کبدی شایعترین علت بروز آسیت است. دیگر علل بروز آسیت سرطان و بیماری قلبی را شامل میشود.
مطالب این مقاله:
• آسیت چیست؟
• علل
• علایم آسیت
• درمان و مدیریت
• تشخیص
• دورنما
آسیت چیست؟
آسیت بر اثر تجمع مایع در شکم بروز میکند. این تجمع در دو لایۀ غشائی که به اتفاق هم پریتونیوم (کیسۀ نرمی که دستگاههای بدن را در خود جای داده است) را تشکیل میدهند بروز میکند. وجود مقدار کمی مایع در حفرۀ پریتونیوم عادی است.
علل
بسیاری از بیماریهای اصلی و نهفته شامل سل، بیماری کلیه، پانکراتیت، و کمفعالی تیروئید میتوانند مسؤول ایجاد آسیت باشند. به هر جهت، علل اولیۀ ایجاد آسیت شامل نارسایی قلبی، سیروز و سرطان است.
آسیت در صورتی که سرطان به نواحی زیر آسیب زده باشد امکان بروز دارد:
• پریتونیوم
• کبد
• سیستم لنفاوی
• تخمدانها
• پستان
• روده
• معده
• لوزالمعده
• ریه
• رحم (زهدان)
علایم آسیت
آسیت اغلب با درد توأم است و سبب میشود تا فرد احساس کند:
• تهوع دارد
• کمتر از معمول احساس گرسنگی میکند
• خسته است
• فاقد نفس است
• نیاز عاجل به ادرار دارد و دچار یبوست است
حبس مایع سبب بروز فشار بر دیگر دستگاههای داخل بدن میشود، که نتیجۀ آن اغلب تجربۀ احساس ناراحتی توسط بیمار است. آسیت همچنین ممکن است سبب بروز نفخ، درد شکم و پشت شود، و نشستن یا حرکت کردن را برای بیمار دشوار کند.
درمان و مدیریت
اگر علت بروز آسیت سیروز بوده باشد، فرد ممکن است از کاهش مصرف نمک و خوردن قرصهای آب (دیورتیکها) سود ببرد.
قرصهای آب میتوانند باعث ازدیاد میزان ادرار شوند، و از حبس بیشتر مایعات پیشگیری کنند. در حالی که این کار در بسیاری از مواقع رویکرد مناسبی است، برخی از انواع آسیت در مقابل دیورتیکها مقاوم نشان میدهند.
در موارد شدید، پیوند کبد میتواند بهترین گزینۀ درمانی باشد. دیگر درمانها موارد زیر را شامل میشود:
پاراسنتز
در موارد آسیت مقاوم، یا در صورتی که مقدار مایع جمع شده در شکم بسیار زیاد باشد، پاراسنتز میتواند یک تکنیک مدیریت وضعیت مؤثر باشد. پاراسنتز به این صورت انجام میشود که پزشک سرنگی را به داخل شکم بیمار فرو برده و مایع جمع شده در آنجا را تخلیه میکند.
هدف از پاراسنتز تخفیف فشار شکم است، تا فرد ناراحتی کمتری احساس کند. در برخی موارد، شکم فرد ممکن است حاوی حدود 5 لیتر مایع باشد، اما در برخی موارد بیش از حد شدید آسیت، دکترها بیش از 10 لیتر مایع از شکم بیمار خارج کردهاند.
شانت
وقتی آسیت به علت سرطان بروز کرده باشد، دکتر ممکن است از یک شانت (لوله) برای انتقال مایع از شکم به داخل جریان خون استفاده کند.
دکتر سوزنی را به درون وریدی در گردن فرو کرده و شانتی را در راستای دیوار قفسۀ سینه جاگذاری میکند. شانت حفرۀ شکمی را به گردن متصل میکند که در آنجا وارد ورید میشود. آنگاه مایع در امتداد لوله حرکت کرده وارد جریان خون میگردد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی میتواند به کوچک شدن یا کنترل تومور سرطانی کمک کند. شیمی درمانی را میتوان با تعبیۀ یک لوله در شکم انجام داد، که گاهی از اوقات میتواند تجمع مایع را متوقف کند. بدبختانه شواهد کافی در مورد کارآیی این روش وجود ندارد.
تشخیص
اختلالات اصلی موجب آسیت اغلب اوقات بیماریهای جدی هستند که سبب کوتاه شدن عمر بیمار میشوند.
نخستین روش تشخیصی معمولاً معاینۀ شکم است. دکتر شکم بیمار را در حالت ایستاده و نیز درازکش بررسی میکند. شکل شکم معمولاً نشان دهندۀ این است که آیا شکم دچار تجمع مایع شده است یا خیر.
ارزیابی پیشرفت آسیت ممکن است از طریق اندازهگیری منظم قطر شکم و پایش وزن بیمار صورت گیرد.
این اندازهگیریها مفیدند زیرا نوسانات وزن به علت تغییرات مایع شکم بسیار سریعترین از نوسانات وزن بدن بر اثر تغییرات میزان چربی روی میدهند.
وقتی تجمع مایع تأیید شود، ممکن است برای تعیین علت بروز آسیت به انجام تستهای بیشتری نیاز باشد. این تستها موارد زیر را شامل میشود:
• تستهای خون: این تستها معمولاً برای ارزیابی کارکرد کبد و کلیه به کار میروند. اگر وجود سیروز تأیید شود، تستهای تکمیلی برای روشن کردن علت سیروز مورد نیاز است و شامل تستهای آنتیبادی برای هپاتیت B یا C است.
• آنالیز نمونه مایع: نمونۀ گرفته شده از مایع شکمی میتواند نشان دهندۀ وجود سلولهای سرطانی یا وجود برخی عفونتها باشد. دکترها با استفاده از سرنگ مایع شکمی را خارج کرده و آن را برای آنالیز به آزمایشگاه میفرستند.
• اولتراسوند شکم: اولتراسوند شکم برای شناسایی علت اصلی بروز آسیت مفید است. اولتراسوند میتواند وجود سرطان یا گسترش سرطان به کبد را نشان دهد.
اگر بررسی اولتراسوند نتواند علت بروز آسیت را نشان دهد، آنگاه دکترها انجام اسکن MRI (تصویربرداری شدت مغناطیسی) را در دستور کار قرار میدهند.
اشعۀ X نیز در این مورد یک ابزار تشخیصی عالی به شمار میرود. اشعۀ ایکس میتواند تشکیل مایع در ریهها، گسترش سرطان به ریهها یا نارسایی قلبی را تأیید کند.
دورنما
پیشآگهی و دورنما در آسیت به علت بروز آن بستگی دارد. علایم را باید مدیریت کرد و کاهش داد، اما این درمان علت بروز آسیت است که دورنما و فرجام آسیت را تعیین میکند.
در حال حاضر درمان هیچ رضایتبخشی برای مردم دچار سیروز همچنین آسیت مقاوم در برابر دیورتیکها وجود ندارد.
پاراسنتز و شانتها بدون انجام پیوند کبد ممکن است کیفیت زندگی بیمار را بهبود ببخشند اما گمان نمیرود که قادر به بهبود قابل ملاحظۀ طول عمر بیمار باشند.
در همین زمینه مطالعه لینک زیر در وبسایت مهرین - اخبار سلامت پیشنهاد میشود:
احتباس آب یا مایعات در بدن - علل، علایم، و درمان
برای مطالعه روی لینک کلیک کنید.
Source:
Ascites: Causes, symptoms, and treatment
Last reviewed Fri 28 July 2017
By Kanna Ingleson
Reviewed by Daniel Murrell, MD
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه

گامی بزرگ برای درمان سرطان پروستات در مراحل اولیه: نوردرمانی

ریسک سرطان کبد و نقش سلنیوم خون

درمان کمکی - آنچه دانستنش نیاز است

داروی جدید برای درمان سرطان ملانوما

سرکوب آنتیاکسیدان، سلولهای سرطان پانکراس را ریشهکن میکند

اپلیکیشین درموفیت برای کشف سرطان پوست

ایبوپروفن و کاهش مرگ ناشی از سرطان ریه

آنتیاکسیدان شیر مادر از بیماری کبدی در فرزند پیشگیری می کند

ابزار جدید برای پیشبینی زودهنگام اتلاف عضله در بیماران سرطانی

آسپیرین چگونه از سرطان پیشگیری میکند؟

کرمهای جدید ضد آفتاب از پوست در برابر پیری و سرطان پوست ناشی از اشعة یو وی ای محافظت میکنند

هورمون محدودکنندة فیبروز برای بیماری کبد چرب غیر الکلی کشف شد

چاقی و اضافه وزن با افزایش ریسک 7 سرطان دیگر مرتبطند

تداوم اضافه وزن، ریسک سرطان وابسته به چاقی را در زنان افزایش میدهد

چاقی میتواند بقاء بیماران سرطان کلیه را طولانیتر کند!

علایم و تستهای بیلیروبین

سرطان لوزالمعده: رویکردی نو نسبت به پیشرفت بیماری

گوشت قرمز: در نهایت مفید است یا مُضر؟

آیا باید نگران پاپیلوما باشیم؟

استاتینها ریسک مرگ در چهار سرطان شایع را کاهش میدهند؟

سرطان پستان سهگانة منفی و امید به درمان با پرولاکتین

مصرف یک بسته سیگار در روز برای 1 سال معادل 150 جهش در سلولهای ریه است

کمبود ویتامین D و خطر سرطان مثانه

ویتامین D میزان بقا را در بیماران سرطان سینه افزایش میدهد

افزایش وزن در طول زندگی خطر سرطان معده و مری را افزایش میدهد

خطرات و فواید مصرف کانابیس کدامند؟

چرا چشمهای من زردند؟ بررسی علل زردی چشم در کودکان و بزرگسالان

افزایش میزان بیلیروبین: علایم و آزمایشها

زنان مبتلاء به سرطان پستان غیر تهاجمی میتوانند عمر طبیعی داشته باشند

کاچکسی (کاچکسیا) - علایم، درمان و دورنما

پینهها و سرطان گلو چه ارتباطی دارند؟

سرطان؛ هدف گرفتن تومور با نانوذرات میکروویو فعال امیدبخش مینماید

مطالعة سلولهای بنیادی و یافتة جدید در مورد سرطان

داروی شیمیدرمانی محرک تولید تخمک جدید در زنان

ترکیبات فلفل تند سرطان سینه را مهار میکند

ویروس تبخالهای مادرزادی به سرطان شایع دوران کودکی گره میخورد

گوشت قرمز خطر مرگ را افزایش میدهد؟

گردو از سرطان کولون پیشگیری میکند؟

مرحله آخر بیماری انسدادی مزمن ریه؛ درمان و دورنما

نوشابههای انرژیزا و خطر هپاتیت

حفظ باروری در بیماران سرطانی

میکرب روده حلقة رابط رژیم غذایی و سرطان رودة بزرگ است

باکتریهای روده در سرطان مجرای صفرا نقش دارند؟

داروی ایمنیدرمانی، تغییر دهندة "سرنوشت بازی" در بقاء بیماران سرطانی

ارتباط چاقی و دیابت نوع 2 با سرطان کبد

شمارش گلبولهای سفید خون: چرا انجام میشود؟

هیروشیما و ناکازاکی: آیا در مورد اثرات درازمدت سلاح هستهای اغراق شده است؟

چگونه چربی به گسترش سرطان منجر میشود

چگونه یک وعده غذای پُرچرب به متابولیسم کبد آسیب میزند

آیا کمبود ویتامین D خطر لوسمی را افزایش میدهد؟

پروتئین شیر و ارتباط آن با متاستاز سرطان سینه

مراحل سرطان ریه: نشانهها، تغییرات و دورنما

یوگا برای مردان مبتلاء به سرطان پروستات مفید است

"بیوژل هوشمند" سلولهای سرطانی را میکشد

دستورالعمل جدید غربالگری سرطان پستان

الماس میتواند به کشف زودرس سرطان کمک کند

نقش آسپیرین در افزایش بقاء بیماران سرطانی

فستفود با بدن ما چه میکند؟

مروری بر فواید چغندر

واکسن جدید برای درمان سرطان تخمدان

چه ارتباطی میان درد شانه و سرطان ریه وجود دارد؟

مراحل سرطان ریه: نشانهها، تغییرات و دورنما

ماموگرام: چه انتظاری از آن داریم و چطور درد را به حداقل برسانیم

درک و درمان سرطان پستان گیرندة استروژن مثبت

پنومونی و سرطان ریه: علایم، تشخیص، و درمان

روغن زیتون صدمات رژیم غذایی پرچربی را معکوس میکند

مولکول کوچک، و راهی تازه برای مقابله با سرطان لوزالمعده

کانابینوئیدهای موضعی به درمان بیماریهای پوستی کمک میکنند

فصل نهم - سرطان پوست

ترکیب موجود در پنیر میتواند از سرطان کبد پیشگیری کند

کرم ضد آفتاب باعث کمبود ویتامین D میشود

پاپیلومای داخل مجاری: علایم، تشخیص، و درمان

مراحل و دورنما در سرطان پروستات

علایم، تشخیص و درمان تومورهای فیلودس

یائسگی ناشی از جراحی: اثرات، خطرات، و دورنما

چای بیان ژن را در زنان دگرگون میکند

راشهای پستان: کدام علایم نشانۀ سرطان هستند؟

آسپیرین خطر سرطان پستان را در زنان دیابتی کاهش میدهد

لتارژی – 45 علت محتمل

هموتوراکس یا انباشت خون در قفسه سینه – علل، درمان، و دورنما

ارتباط میان پارکینسون و ملانوما دوطرفه است

علل محتمل درد شکم

رژیم غذایی پرچرب چطور باعث افزایش ریسک سرطان روده بزرگ میشود؟

دوازده افسانه در مورد ضد آفتاب، و واقعیتها

کراتوز اکتینیک یا کراتوز خورشیدی - علل و پیشگیری

سرطان پروستات – علایم، ریسک فاکتورها، و درمان

تنسموس یا ناتوانی در دفع کامل مدفوع – علایم، علل، و درمان

الکل ریسک سرطان پوست را افزایش میدهد

اولسرهای ازوفاژیال یا زخمهای مری - علایم، علل، و درمان

درماتوفیبروم یا تودههای کوچک و خوشخیم روی پوست – علل، و درمان

پروتئین چربی شکم باعث سرطان میشود

MRI پستان - آنچه به دانستنش نیاز دارید

خیزش درد یا درد ناگهانی - علل و داروها

جراحی کاهش وزن خطر سرطان را تا 33 درصد در زنان کاهش میدهد

اضافه وزن چگونه باعث سرطان پستان میشود؟

نانوذرات خودتنظیمگری که فقط در حد کشتن سلولهای سرطانی گرما ایجاد میکنند

پانسیتوپنی یا کاهش تعداد تمامی انواع سلولهای خون – آنچه دانستنش نیاز است

تب گلاندولر یا مونونوکلئوز عفونی - علایم، تشخیص، درمانها

پاکسازی کنندههای کبد کارآیی دارند؟ شواهد علمی و خطرات

سرطان پستان و درد پشت - چه ارتباطی هست؟
نظرات (0)