آیا آبریزش بینی بچه‌ها در زمان دندان درآوردن نرمال است؟

• دکتر کارن جیل، آماندا بارل
• ترجمه هستی فراست‌فر

مردم اغلب بر این باورند که دندان درآوردن می‌تواند سبب بروز علایمی مثل آبریزش بینی، تب، درد، تحریک‌پذیری و مشکلات خواب شود. در هر حال، شواهد علمی پشت این باورها سرراست و یکدست نیست.
پژوهشگران جمع‎بندی‎های متفاوتی در مورد ارتباط میان این علایم و دندان درآوردن ارائه داده‌اند. در حالی که بسیاری از کارشناسان توافق دارند که دندان درآوردن باعث ایجاد احتقان یا آبریزش بینی نمی‌شود، استرس همراه دندان درآوردن ممکن است اطفال را در برابر بیماری‌های دوران کودکی آسیب ‌پذیرتر کند. 

[مطالب این مقاله:]
• آیا دندان درآوردن باعث آبریزش بینی می‌شود
• علایم دندان درآوردن
• علل آبریزش بینی در کودکان
• مراجعه به پزشک
• پیام همراه

آیا دندان درآوردن سبب آبریزش بینی می‌شود؟
اولین دندان در نوزادان به طور معمول در شش ماهگی درمی‌آید. نوزادان گرایشی به کامل شدن چیدمان 20 تایی دندان‎ها در 30 ماهگی نشان می‌دهند.
دورۀ دندان درآوردن برای هر دندان به طور معمول 8 روز وقت نیاز دارد. این دوره شامل 4 روز اول می‌شود که در آن دندان از درون لثه بالا می‌آیند و سه روز بعدی به رشد دندان از داخل لثه اختصاص دارد. این فرآیند به عنوان فوران دندان شناخته می‌شود.
بسیاری از والدین و مراقبان بچه پیش از ایجاد هر دندان تازه با مشکلاتی مثل آبریزش بینی یا تب در بچه مواجه می‎شوند. اما برخی کارشناسان معتقدند که این علایم به طور مستقیم با دندان درآوردن مرتبط نیست.
"بیمارستان کودکان سیاتل" هشدار می‌دهد که دندان درآوردن باعث ایجاد آبریزش بینی، تب، اسهال یا راش پوشک نمی‌شود.
به هر حال برخی کارشناسان معتقدند که شاید یک ارتباط غیر مستقیم در این مورد وجود داشته باشد و اینکه استرس دندان درآوردن ممکن است بچه را در برابر عفونت‌هایی که می‌توانند سبب بروز علایمی مثل آبریزش بینی شوند، آسیب‌پذیرتر ‏کند.
در فاصلۀ بین 6 ماهگی و 30 ماهگی دندان‎ها درمی‌آیند و سیستم ایمنی بچه دستخوش تغییر می‌شود. در طول این دوره محافظت ایمنی که نوزاد با آن متولد شده و ممکن است از طریق شیر مادر به دست آورده باشد رو به کاهش می‌رود.
در همین دوره زمانی، بچه‎ها فعل و انفعال بیشتری با جهان اطراف خود پیدا می‌کنند و به شکل فزاینده‎ای در معرض بیماری‌های دوران کودکی قرار می‎گیرند.
نوزادان در عی حال گرایشی به جویدن چیزها در فرآیند دندان درآوردن نشان می‌دهند و خود این موضوع آنان را در معرض تماس با اجرام بیماریزا قرار می‌دهد.

علایم متعارف دندان درآوردن کدامند؟
نشانه‌های اصلی دندان درآوردن شامل موارد زیر است:
• بیهوده ‎گویی و وراجی
• یک راش روی صورت، که هنگامی بروز می‎کند که یاوه‌ گویی بچه با ذرات ریز غذایی همراه می‌شود که پوست را تحریک می‌کنند
• افزایش اشتیاق نسبت به جویدن چیزها
• نق نق کردن
• درد خفیف لثه، که می‌تواند نتیجۀ ورود اجرام داخل دهان به درون شکاف‎های تازه‌ای باشد که در لثه‌ها ایجاد می‌شود و تمامی کودکان با آن مواجه نمی‎شوند
دندان درآوردن کمتر محتمل است که سبب بروز موارد زیر شود:
• گریه کردن بیش از حد
• تب شدید
• فقدان اشتها نسبت به مایعات
• اختلال خواب
• اسهال یا شل و آبکی شدن مدفوع
• استفراغ
• سرفه

علل آبریزش بینی در کودکان
بینی منظماً مخاط تولید می‎کند، مایعی که درون بینی را مرطوب نگه می‎دارد و اجرام را پیش از اینکه به نقاط عمقی‌تر نفوذ کنند محبوس می‎کند. بدن به طور معمول مخاط را روفته و به عقب سمت گلو رانده و می‎بلعد.
آبریزش بینی یا ریتوریا وقتی اتفاق می‌افتد که مخاط اضافی به جای آنکه به سمت عقب رفته وارد گلو شود از بینی سرازیر می‌شود.
مخاط ممکن است غلیظ یا رقیق و شفاف یا کدر باشد. آبریزش بینی مشکلی است که به طور معمول خود به خود از بین می‌رود.
برخی علل آبریزش بینی در کودکان شامل موارد زیر است:
• هوای سرد. هوای سرد محرک واکنشی است که باعث می‌شود تا بدن مخاط بیشتری تولید کند.
• گریه کردن. اشک می‌تواند از طریق حفره بینی عبور کرده و وارد بینی شود.
• تحریک. آبریزش بینی می‌تواند نتیجۀ قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی‌زا یا تحریک کننده مثل دود سیگار و هوای آلوده باشد.
• سرماخوردگی و آنفولانزا. این عفونت‌های ویروسی می‌توانند باعث پر شدن حفره بینی از مخاط شوند، که بر اثر آن انسدادی ایجاد می‌شود که نتیجۀ آن آبریزش بینی است.
• انسداد. وجود یک جسم خارجی می‌تواند باعث انسداد بینی شده نتایجی مشابه مورد پیشین ایجاد کند.
• عفونت سینوس. سینوس‎ها حفره‎هایی در ناحیه صورت هستند که به درون بینی تخلیه می‎شوند. در طول بیماری این حفره‎ها ممکن است با مخاط آلوده پر شوند و نتیجۀ آن انسدادی است که می‌تواند باعث ایجاد التهاب در سینوس‌ها شود. به هر حال، سینوس‎های اطفال هنوز به طور کامل توسعه نیافته است و عفونت مورد بحث در نوزادان شایع نیست.
• عفونت ادنوئیدها. ادنوئیدها بافت‌هایی در قسمت عقب بینی هستند. در کودکان عفونت بافت مزبور می‌‏تواند به آبریزش بینی منجر شود.
علل مندرج در زیر کمتر شایعند:
• کوانال اتریسیا. این اختلال هنگامی رخ می‌دهد که استخوان یا بافت باعث بسته شدن بخش عقب بینی می‎شوند. اگر هر دو حفره بینی مسدود شوند پزشکان معمولاً این وضعیت را بلافاصله پس از تولد بچه تشخیص می‌دهند. در هر حال، اگر اتریسیا فقط مبتلابه یک سمت بینی باشد، ممکن است تا مدتی کشف نشده باقی بماند.
• استنوزیز روزنه گلابی شکل. این وضعیت هنگامی مطرح است که دهانه استخوانی بینی به قدری باریک است که باعث مسدود شدن بینی می‌شود.
• انحراف تیغه بینی. تیغه بینی دیواره‎ای از جنس استخوان و غضروف است که دو طرف بینی را از هم جدا می‎کند. در برخی موارد تیغه بینی ممکن است به یک سمت کج شده و سبب بروز انسداد بینی شود. فرد ممکن است با این اختلال به دنیا بیاید یا این احتمال هست که بر اثر آسیب‎دیدگی بینی دچار آن شود.
• پولیپ‎های بینی. پولیپ بینی می‌تواند باعث ایجاد آبریزش بینی شوند.
• کیست‎ها یا تومورهای بینی. در موارد نادر کیست یا تومور می‌تواند عاملی برای انسداد بینی باشد. این توده‎ها ممکن است سرطانی باشند و اغلب در یک سمت بینی رشد می‌کنند.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
پزشک باید هر نوزادی را که آرامش نمی‎پذیرد یا دچار تب شدید است معاینه کند. این علایم ممکن است به همراه بیماری‌هایی مثل عفونت گوش ظاهر شوند.
اگر آبریزش بینی خود به خود از بین نرود این وضعیت می‌تواند به وجود یک اختلال زیربنایی مثل موارد فهرست شده در بالا اشاره داشته باشد. اگر بینی نوزادی به مدت بیش از 10 روز دچار آبریزش باشد، وی باید مورد مراقبت پزشکی قرار گیرد.

پیام همراه
مردم اغلب اوقات آبریزش بینی و دیگر علایم را در خردسالان به دندان درآوردن مرتبط می‌کنند. در هر حال شواهد علمی در این مورد وجود ندارد که بر مبنای آنها بتوان اثبات کرد دندان درآوردن باعث بروز علایمی مثل، تب، آبریزش بینی، اسهال، استفراغ یا گریه کردن بیش از حد می‌شود. این علایم بیشتر محتمل است که نتیجۀ توسعۀ دنیای پیرامون بچه و مواجهه وی با بیماری‌های دوران کودکی باشد.
اگر بچه آرامش نداشته، دچار تب باشد یا علایم بروز یافته در وی شدید یا پایدار باشند، باید وی را به پزشک ارجاع داد. در صورتی که علایم ظاهر شده در نوزاد نگران کننده باشد باید به پزشک مراجعه کرد./

Source:
Medical News Today
Is a runny nose during teething normal?
Last reviewed Mon 6 August 2018
By Amanda Barrell
Reviewed by Karen Gill, MD