آیا دیابت قابل معالجه است؟ مروری بر درمان‌ها و تغییرات سبک زندگی

• جون جانسون، دکتر سوزان فالک
• ترجمة فرهنگ راد

دیابت نوعی بیماری است که به میزان قند خون صدمه می‌زند و در صورت عدم مدیریت درست عواقب جدی برای سلامت در پی دارد. عوارض دیابت بر سلامت را می‌توان محدود نمود، اما آیا هرگز می‌توان دیابت را "درمان" کرد؟
دیابت نوع 1 نوعی بیماری خودایمنی است که وقتی شروع می‌شود که بدن سلول‌های تولید کنندة انسولین را از بین می‌برد. این بدین معنی است که افراد دچار دیابت نوع 1 نمی‌توانند انسولین تولید کنند.
در افراد دچار دیابت نوع 2، نوعی کاهش حساسیت به انسولین وجود دارد و بدن قادر نیست به میزان مورد نیاز انسولین بسازد یا تولید کند. دیابت نوع 2 بسیار شایع‌تر از دیابت نوع 1 است.
این مقاله آن دسته از درمان‌ها و تغییرات سبک زندگی را که می‌توانند اثرات دیابت را بر سلامت فرد کاهش دهند مرور می‌کند.
این مقاله همچنین به کاوش در این موضوع می‌پردازد که آیا این درمان‌ها می‌توانند به "معالجة" دیابت منجر شوند یا صرفاً راه‌های مفیدی برای مدیریت بیماری هستند.
مطالب این مقاله:
• آیا دیابت علاج‌پذیر است؟
• مدیریت دیابت نوع 1
• مدیریت دیابت نوع 2
• تغییرات سبک زندگی برای دیابت نوع 2
• جراحی

آیا دیابت علاج‌پذیر است؟
به زبان پزشکی درمانی برای دیابت وجود ندارد اما می‌توان آن را "تخفیف" داد.
دیابت در حالت تخفیف یا بهبود یافته صرفاً به این معنی است که بدن علایم دیابت را نشان نمی‌دهد. به هر حال، بیماری از نظر تکنیکی هنوز به جای خود باقی است.
بر مبنای اعلام "مراقبت از دیابت" تخفیف یا بهبود بیماری می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد.
• بهبود نسبی: وقتی که فرد بدون استفاده از هر گونه داروی دیابت برای دستکم یک سال دارای قند خون کمتر از افراد دچار دیابت باشد.
•بهبود کامل: وقتی که به مدت حداقل یک سال بدون استفاده از هر گونه دارو، گلوکز خون فرد به سطح نرمال برمی‌گردد.
• بهبود درازمدت: وقتی بهبود کامل دستکم به مدت 5 سال ادامه داشته باشد.
حتی اگر فرد دیابتی به مدت 20 سال دارای قند خون نرمال بوده باشد، هنوز دیابت وی بیشتر در دورة بهبود تلقی می‌شود تا "درمان".
هیچ درمانی برای دیابت شناخته نشده است. خبر خوب این است که تخفیف بیماری یا بهبود آن در بسیاری از مواقع امکان‌پذیر است و رسیدن به آن با رعایت برخی تغییرات در سبک زندگی ممکن است.

مدیریت دیابت نوع 1
دیابت نوع 1 نوعی بیماری خودایمنی است که اغلب در کودکان تشخیص داده می‌شود. این بیماری وقتی بروز می‌کند که بدن به اشتباه به سلول‌های بتا در لوزالمعده حمله‌ور می‌شود و با این حمله تولید انسولین مورد نیاز برای مصرف قند را در این سلول‌ها غیر ممکن می‌کند.
این موضوع می‌تواند برای فرد یک تشخیص رعب‌آور باشد،‌ با وجود این بسیاری از مردم بیماری را به خوبی مدیریت می‌کنند. دیابت در برخی افراد پس از انجام برخی درمان‌ها وارد دورة بهبود می‌شود. این درمان‌ها با هدف بازداشتن بدن از حمله به سلول‌های پانکراتیک صورت می‌گیرد و اجازه می‌دهد تا سلول‌های مزبور انسولین خود را تولید کنند.

مصرف وراپامیل
یک تحقیق اخیراً انجام شده پی برده است که یکی از داروهای قدیمی فشار خون به نام وراپامیل می‌تواند برای افراد دچار دیابت مفید باشد.
در این مطالعه به بیماران مبتلاء به دیابت نوع 1 یا بیماران مراحل آخر دیابت نوع 2 وراپامیل داده شد. محققان پی بردند که با مصرف این دارو میزان قند خون ناشتای بیماران نسبت به افرادی که این دارو را مصرف نمی‌کردند بسیار پایین‌تر است.
نتایج برای تضمین انجام یک آزمون بالینی کافی بود. اگر نتایج این آزمون بالینی مثبت باشد، وراپامیل ممکن است در سطح وسیع‌تری برای درمان دیابت مورد استفاده قرار گیرد.

دستگاه‌های قابل پیوند
در عین حال تحقیقاتی در مورد دستگاه‌های قابل پیوند یا کاشت برای مدیریت دیابت نوع 1 انجام شده است.
یک دستگاه قابل پیوند که می‌تواند از سلول‌های بتا در لوزالمعده محافظت کند طراحی و در موش‌ها آزمایش شده است. محققان پی برده‌اند که این دستگاه از سلول‌های بتای موش‌ها در برابر حملة سیستم ایمنی تا شش ماه محافظت می‌کند.
با لحاظ کردن کل عمر موش این زمان به طور قابل ملاظه‌ای طولانی است. این تحقیق یک گام امیدبخش به سمت آیندة عاری از دیابت برای بسیاری از مردم است.

تحقیقات آینده
"انستیتو شهر امید دیابت و پژوهش‌های متابولیسم" نیز اخیراً انجام پروژه‌ای به نام "پروژة خانوادة وانک برای دیابت نوع 1" را اعلام کرد. این پروژه‌ای شش ساله است که هدفش درمان دیابت نوع 1 است. در حالی که به تحقیقات بیشتر در این عرصه نیاز هست، دورنمای فعلی برای افراد دارای تشخیص ابتلاء به دیابت نوع 1 امیدبخش به نظر می‌رسد.

مدیریت دیابت نوع 2
در حال حاضر نسبت به دیابت نوع 1 شانس بهتری برای معکوس کردن علایم دیابت نوع 2 و بهبود این بیماری وجود دارد. دلیل این موضوع این است که دیابت نوع 2 یک بیماری خودایمنی نیست و طیفی از نیروهای خارجی می‌توانند بر آن مؤثر باشند.
رژیم غذایی و چاقی هر دو نقش بزرگی در دیابت نوع 2 بازی می‌کنند. بر این مبنا، معکوس کردن روند بیماری در افرادی که به تغییرات سبک زندگی تن درمی‌دهند امکان‌پذیر است.

تحقیق در زمینة روش‌های معکوس‌سازی
یک مطالعة آزمایشی اخیراً انجام شده پی برده است که برخی مداخلات شامل موارد مندرج در زیر می‌توانند باعث بهبود دیابت نوع 2 شوند:
• ورزش شخصی منظم
 رژیم غذایی سفت و سخت
 داروهای کنترل کنندة گلوکز
چهار ماه پس از انجام مداخله، 40 درصد از سوژه‌های مطالعه می‌توانستند مصرف دارو را کنار بگذارند و به بهبود نسبی یا کامل دست پیدا کنند.

تغییرات سبک زندگی برای دیابت نوع 2
دو نوع تغییرات سبک زندگی وجود دارد که مردم می‌توانند برای مدیریت دیابت نوع 2 به آنها روی بیاورند. این تغییرات در زیر توضیح داده شده‌اند:

ورزش و کاهش وزن
رعایت رژیم غذایی خوب و ورزش منظم نخستین قدم‌ها برای مدیریت بیماری‌هایی نظیر دیابت نوع 2 هستند. در واقع، کاهش وزن اساس درمان در افراد دچار دیابت نوع 2 است.
تحقیقات نشان داده‌اند که فعالیت ورزشی در تلفیق با کاهش وزن متوسط می‌تواند ریسک دیابت نوع 2 را تا 58 درصد کاهش دهد.
ورزش با شدت متوسط 150 دقیقه تمرینات اروبیک در طول هفته تلقی می‌شود که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• شنا کردن
• پیاده‌روی سریع
• دوچرخه‌سواری
رسیدن به این هدف با 5 جلسه ورزش 30 دقیقه‌ای در طول هفته امکان‌پذیر است. این می‌تواند برای مدیریت علایم دیابت بدن کافی باشد.

راهنمای تغذیه
راهنمای تغذیه برای دیابت نوع 2 شامل فهرست زیر است:
• محدود کردن مصرف کربوهیدرات‌ها: جایگزین کردن کربوهیدرات‌ها با غذاهای غنی از پروتئین و فیبر زیاد می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کند.
• مصرف قند کمتر: جانشین‌های قند نظیر استویا می‌توانند به برخی از مردم در کنترل علایم دیابت کمک کنند.
• غذاهای پرفیبر: فیبر می‌تواند به کند شدن هضم کربوهیدرات‌ها و قندها کمک کند. "کتابخانة ملی پزشکی ایالات متحد آمریکا" همچنین خوردن طیف وسیعی از غذاها را در هر وعدة غذایی توصیه می‌کند که شامل موارد زیر هستند:
• سبزیجات
• میوه‌ها
• غلات کامل
• پروتئین‌ها
• فرآورده‌های لبنی کم‌چرب
یک رژیم غذایی متنوع بدن را از دریافت تمامی مواد مغذی مورد نیاز برای حفظ سلامت خود مطمئن می‌کند. همچنین به مردم توصیه می‌شود کالری کمتری مصرف و خوردن مقادیر یکسان کربوهیدرات‌ها در هر وعدة غذا را امتحان کنند.
غذاهای سرشار از چربی‌های چند حلقه‌ای اشباع نشده نظیر ماهی، آجیل، و روغن‌های گیاهی نیز اکیداً توصیه می‌شود.

جراحی
اگر تغییرات سبک زندگی و ورزش ممکن یا موفقیت‌آمیز نباشند، کاهش وزن را می‌توان با استفاده از جراحی چاقی صورت داد. این نوع جراحی باعث کاهش اندازة معده می‌شود، که به مردم در رسیدن به احساس سیری کمک می‌کند. برخی از انواع این جراحی نیز آناتومی بدن فرد را تغییر می‌دهند و می‌توانند باعث دگرگونی هورمون‌هایی شوند که به افزایش وزن کمک می‌کنند.
جراحی باند معده و جراحی بای‌پس گوارشی دو نمونة رایج از این مداخلات پزشکی هستند. بر اثر وجود برخی ریسک‌ها در پیوند با این نوع جراحی، آنها معمولاً به عنوان گزینة اول درمانی مطرح نمی‌شوند.

دورنما
در حالی که هیچ معالجة پزشکی برای دیابت وجود ندارد، برخی روش‌های درمانی بسیار نویدبخش در دست پژوهش قرار دارند.
گزینه‌های درمانی جدید برای این توسعه داده می‌شوند که باعث تسکین بیشتر مردم مبتلا به دیابت شوند. تماس مستقیم با پزشک قابل می‌تواند به مردم در زمینة گزینه‌های درمانی مفید برای بهبود دیابت در آنها کمک کند.

Source:
medicalnewstoday.com
Can diabetes be cured? A review of therapies and lifestyle changes
Written by Jon JohnsonReviewed by Suzanne Falck, MD, FACP
Last reviewed: Sat 22 April 2017