الکسیتایمیا، ناتوانی در درک و بیان هیجانات احساسی

• الکسیتایمیا چیست؟
• علایم الکسیتایمیا
• علل الکسیتایمیا
• تشخیص الکسیتایمیا
• ارتباط الکسیتایمیا با اتیسم
• ارتباط الکسیتایمیا با مشکلات سلامت روان
• خلاصه

الکسیتایمیا [الکسیتیمیا، الکسی‌تیمیا] زمانی مطرح است که شخص در شناسایی و بیان هیجانات احساسی دچار مشکل باشد. الکسیتایمیا یک اختلال سلامت روانی محسوب نمی‌شود.
مردم مبتلاء به الکسیتایمیا ممکن است در حفظ روابط و مشارکت در مناسبات اجتماعی دچار مشکل شوند. آنان دچار یک اختلال سلامت روانی همراه مثل افسردگی هستند یا اینکه هیچ اختلال روانی قابل تشخیصی در آنان دیده نمی‌شود. الکسیتایمیا در عین حال با اتیسم مرتبط است.
بر مبنای برخی تحقیقات، تا 13 درصد افراد جامعه دچار الکسیتایمیا هستند. این اختلال در مردان شایع‌تر از زنان است و یک مطالعه بر روی جمعیت زندانیان یک زندان در چین نشان می‌دهد که بیش از 30 درصد زندانیان دچار الکسیتایمیا هستند.

الکسیتایمیا چیست؟
محققان الکسیتایمیا را به عنوان یک جزء مرتبط ساختاری با تجربه، شناسایی و بیان احساسات توصیف می‌کنند.
الکسیتایمیا یک تشخیص بالینی نیست و متخصصان سلامت روانی آن را به عنوان اختلال روانی تلقی نمی‌کنند، اگرچه الکسیتایمیا ممکن است در کنار برخی اختلالات سلامت روان بروز کند.
پیتر سیفنیوس / Peter Sifneos، روان‌پزشک و استاد بازنشسته رشته روان‌پزشکی در دانشکده پزشکی هاروارد، نخستین بار الکسیتایمیا را در اوایل دهه 70 میلادی توصیف کرد. اصطلاح الکسیتایمیا از ریشه یونانی ‘a’ به معنی "فقدان"، ‘lexis’ به معنی کلمه و ‘thymos’ به معنی عاطفه می‌آید و در کل به معنی در اختیار نداشتن کلمه برای بیان عواطف است.
مردم مبتلاء به الکسیتایمیا دچار موارد زیرند:
• مشکلات درونگرایی، یا مشاهده فرآیندهای احساسی و روانی شخص خود
• گیج شدن در مورد تجارب مربوط به حس‌های جسمانی مرتبط به احساسات
• تقلا برای برقراری ارتباط عاطفی با دیگران
الکسیتایمیا همچنین برای مردم شناسایی و پاسخ‌دهی به عواطف دیگران را دشوار می‌کند. این مشکلات می‌توانند به بروز دشواری‌هایی در تنظیمات اجتماعی و روابط بین فردی منجر شوند.

علایم الکسیتایمیا
علایم و نشانه‌های الکسیتایمیا شامل موارد زیر است:
• مشکلات مربوط به شناسایی احساسات و عواطف
• مشکلات مربوط به تمیز دادن بین احساسات و حس‌های جسمانی که به احساسات مزبور مرتبطند
• محدودیت توانایی برقراری ارتباط احساسی با دیگران
• مشکلات مربوط به شناسایی و پاسخ به عواطف دیگران، شامل لحن صدا و حالات چهره
• فقدان فانتزی و تصویرسازی
• داشتن طرز فکر منطقی و بسته که جایی برای احساسات قائل نمی‌شود
• ضعف مهارت‌های مقابله‌ای زمانی که پای مقابله با استرس به میان می‌آید
• رفتار کمتر نوعدوستانه داشتن نسبت به دیگران
• ظاهر شدن به شکل فرد جداسر، محدود، و فقدان روحیه شوخ‌طبعی
• خشنودی کم از زندگی

علل الکسیتایمیا
کارشناسان علت دقیق الکسیتایمیا را نمی‌دانند. برخی مطالعات آن را نتیجه یکی از موارد زیر یا تعداد بیشتری از آنها تلقی می‌کنند:
• ژنتیک. تحقیق انجام شده روی دوقلوهای همسان نشان می‌دهد که یک جزء ژنتیکی در الکسیتایمیا وجود دارد. مردم در صورتی که یکی از خویشان نزدیک آنان مبتلاء به الکسیتایمیا باشد بیشتر در معرش دچار شدن به آن خواهند بود.
• عوامل زیست‌محیطی. همان مطالعه مورد اشاره در مورد دوقلوهای همسان همچنین خاطرنشان می‌کند که عوامل محیطی نیز در الکسیتایمیا نقش دارند. مثال‌هایی از عوامل زیست‌محیطی شامل سابقه تروما در زمان کودکی، وجود مشکلی در مورد سلامت روانی یا جسمانی، یا عوامل اقتصادی اجتماعی است.
• صدمات مغزی. تحقیق گزارش می‌دهد که مردم دچار آسیب دیدگی بخشی از مغز به نام اینسولای قدامی در معرض افزایش میزان الکسیتایمیا قرار دارند.
ریسک فاکتورهای الکسیتایمیا شامل موارد زیر است:
• جنسیت مرد، یک تحقیق گزارش می‌دهد که مردان تقریباً دو برابر زنان دچار الکسیتایمیا می‌شوند
• سالخوردگی
• پایین بودن سطح تحصیلات
• وضعیت بد اقتصادی اجتماعی
• فهم عاطفی پایین

تشخیص الکسیتایمیا
الکسیتایمیا یک اختلال سلامت روانی محسوب نمی‌شود، بنابراین متخصصان سلامت روانی نمی‌توانند این پدیده را بر مبنای اصول قراردادی تشخیص دهند. به هر حال، پرسشنامه‌ها و مقیاس‌هایی وجود دارد که متخصصان می‌توانند برای بررسی نشانه‌های الکسیتایمیا مورد استفاده قرار دهند. این شامل موارد زیر است:
مقیاس بیست آیتمی الکسیتایمیای تورونتو (TAS-20) که موارد زیر را ارزیابی می‌کند:
• توانایی شخص در شناسایی احساسات و تمیز قایل شدن بین آنها و حس‌های جسمانی
• توانایی شخص برای برقراری ارتباط احساسی با دیگران
• گرایش شخص به بروز افکار برونگرایانه (در مقابل سبک تفکر درونگرایانه)
• "پرسشنامه برموند-وُرست الکسیتایمیا" (BCAQ) که از 40 آیتم پیرامون پنج زیرمقیاس تشکیل شده است:
• احساسات‌گرایی
• خیالپردازی
• شناسایی
• تجزیه و تحلیل
• بیان شفاهی
"مقیاس مشاهده‌گر الکسیتایمیا" (OAS) که از 33 آیتم حول 5 عامل ساختاری شکل گرفته است:
• فاصله یا دوری
• ناخوشایندی
• جسمانی‌سازی
• فقدان روحیه شوخ‌طبعی
• محدودیت یا سفت و سخت بودن

ارتباط الکسیتایمیا با اتیسم
الکسیتایمیا دارای ارتباط نیرومندی با اختلال طیف اتیسم (ASD) است، و یک مطالعه در سال 2018 خاطرنشان می‌کند که تقریباً نیمی از افراد اتیستیک احتمالاً دچار الکسیتایمیا هستند. الکسیتایمیا به ویژه در افراد دچار اتیسم پیچیده شایع است.
تحقیق دیگری به این فرضیه رسیده است که مشکلات اجتماعی و عاطفی تجربه شده توسط مبتلایان به اتیسم ممکن است یک ویژگی اتیسم نبوده بلکه بیشتر تبارزات جانبی الکسیتایمیا باشند.

ارتباط الکسیتایمیا با مشکلات سلامت روان
الکسیتایمیا به طور معمول در کنار برخی اختلالات سلامت روان شامل افسردگی یا اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) بروز می‌کند.

افسردگی
برخی نتایج خاطرنشان می‌کنند که ویژگی‌های بالینی افسردگی به نوعی دارای حداقل وابستگی به وجود الکسیتایمیا هستند. افراد دچار حضور همزمان اختلالات افسردگی و الکسیتایمیا محتمل است که علایم شدیدتری از افسردگی، سایکوز، و فوبیا را از خود بروز دهند.

اختلال استرس پس از ضربه
چند مطالعه در مقیاس کوچک عنوان کرده‌اند که میزان شیوع الکسیتایمیا در میان افراد دچار PTSD بیشتر است.
یک مطالعه در مورد 22 کهنه سرباز دچار PTSD پی برده است که 41 درصد نمونه‌های مطالعه دچار الکسیتایمیا بوده‌اند.
یک مطالعه مربوط به سال 1997 بر روی بازماندگان هولوکاست دچار PTSD و فاقد این اختلال پی برده است که بازماندگان دچار PTSD هولوکاست در تست‌های مربوط به الکسیتایمیا نمراتی به مراتب بالاتر در مقایسه با بازماندگان فاقد ابتلاء به PTSD داشته‌اند.

اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD)
یک مطالعه مربوط به سال 2013 بر روی 50 کودک دچار ADHD به ارتباط میان الکسیتایمیا و بیش‌فعالی و رفتار تکانشی اشاره می‌کند، اگرچه در مورد رفتار غیر محتاطانه ارتباطی وجود ندارد.

اختلالات خوردن
یک مرور مربوط به سال 2017 خاطرنشان می‌کند که در میان مبتلایان به طیف اختلالات خوردن، مردم خبر از وجود مشکلاتی در مورد شناسایی و توصیف احساسات خود می‌دهند. یک تحقیق دیگر به وجود ارتباط میان الکسیتایمیا و فرجام ضعیف‌تر درمان در مورد اختلالات خوردن اشاره کرده است.

دیگر موارد
تحقیقات الکسیتایمیا را با اختلالات دیگر شامل موارد زیر مرتبط دانسته‌اند:
• خودکشی
• اسکیزوفرنی (شیزوفرنی)
• بیماری انحطاطی عصبی

خلاصه
الکسیتایمیا به خودی خود یک اختلال مستقل نیست، بلکه بیشتر ناتوانی شناسایی و توصیف عواطف و احساسات محسوب می‌شود. مردم مبتلاء به الکسیتایمیا در شناسایی و ایجاد ارتباط برای احساسات خود دچار مشکلند و نیز تقلا می‌کنند تا احساسات دیگران را شناسایی کرده و به آنها پاسخ دهند.
هیچ تشخیص رسمی برای الکسیتایمیا وجود ندارد اگرچه چند مقیاس برای کمک به شناسایی نشانه‌های الکسیتایمیا در دست است.
از آنجا که الکسیتایمیا یک اختلال محسوب نمی‌شود، متخصصان مراقبت‌های پزشکی در حال حاضر درمانی را برای آن توصیه یا تجویز نمی‌کنند. به هر حال، اگر الکسیتایمیا در کنار اختلال دیگری مثل افسردگی یا PTSD بروز کند، مردم باید برای پیشگیری از وخامت علایم یا پیامدها به پزشک مراجعه کنند./

• جین لئونارد، دکتر تیموتی جی. لگ
• ترجمۀ فرهنگ راد

Source:
Medical News Today
What to know about alexithymia
Last reviewed Wed 25 September 2019
By Jayne Leonard
Reviewed by Timothy J. Legg, PhD, CRNP