علایم ارتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی

ورم مفاصل، خشکی صبحگاهی، دگرشکلی اعضاء بدن، درد شدید، التهاب غدد اشکلی، التهاب ریه، التهاب پلورا

خشکی صبحگاهی یک ویژگی بارز علایم ارتریت روماتوئید است، مخصوصاً اگر این وضعیت بیش از یک ساعت ادامه داشته باشد

• گروه سردبیری اخبار پزشکی امروز
• ترجمۀ فرهنگ راد

ارتریت روماتوئید یک بیماری درازمدت یا مزمن است. علایم می‎آیند و می‎روند و هر بیمار به شکل متفاوتی آسیب می‎بیند. در حالی که برخی از بیماران ممکن است دوره‎های طولانی مدت بهبود را تجربه کنند، که در آنها ارتریت روماتوئید غیر فعال است و فقط علایم مختصری احساس می‎شود، مابقی بیماران عملاً دچار علایم پایدار بیماری در دوره‎های طولانی مدت می‌گردند.
یک بیمار دچار آغاز ناگهانی ارتریت روماتوئید ممکن شب را سالم به بستر خواب برود و صبح روز بعد با درد بسیار از خواب بیدار شود، تا به حدی که امکان برخاستن از بستر برای وی وجود نداشته باشد.
در اغلب موارد ارتریت روماتوئید به شکلی موذیانه شروع می‎شود. نشانه‎ها و علایم بیماری به کندی و در طول هفته‌‏ها با ماه‎ها توسعه پیدا می‎کنند. بیمار ممکن است در ابتدا در یکی از مفاصل خود دچار احساس خشکی شود؛ که اغلب در هنگام تلاش برای حرکت دادن ناحیۀ آسیب دیده با درد همراه است. ممکن است نوعی حالت افتادگی در مفصل بروز کند. اولین علایم بیماری معمولاً در مفصل‎های کوچک مثل مفاصل انگشتان دست و پا بروز می‎کند.
اینکه چند مفصل در طول بیماری آسیب ببینند به شکل قابل ملاحظه‎ای در بیماران مختلف تفاوت دارد. به هر جهت در تقریباً تمامی موارد فرآیند بیماری در نهایت به دستکم پنج مفصل به طور همزمان آسیب می‎رساند. برخلاف لوپوس سیستمیک یا نقرس، ارتریت روماتوئید نوعی پلی‎ارتریت اضافی است بدین معنی که به مروز زمان مفاصل بیشتری در آن دچار آسیب می‎شوند.
معمولاً در ارتریت روماتوئید هر دو سمت بدن دچار آسیب می‎شود، و برای مثال بیماری هر دو زانو یا هر دو دست را درگیر می‎کند.

مفاصل آسیب دیده شایع
در ارتریت روماتوئید بیشترین آسیب شامل مفاصل مندرج در زیر می‎شود:
• مفاصل اینترافارنژیال پروگزیمال (PIP) و متاکارپوفارنژیال (MCP) دست‎ها (مفاصل میانی و پایۀ انگشتان دست)
• مچ‎ها
• شانه‎ها
• آرنج‎ها
• زانوها
• مفاصل متاتارسوفالانانژیال (MTP) در انگشتان پا
یادداشت کنید: در ارتریت روماتوئید معمولاً اینترافالانژیال دیستال (DIP) یا مفصل بالایی انگشت دست آسیب نمی‎بیند.
ستون فقرات هرگز آسیب نمی‎بیند مگر در مفصل محور اتلانتو در مراحل متأخر بیماری.

خشکی صبحگاهی
خشکی صبحگاهی یک ویژگی بارز علایم ارتریت روماتوئید است، مخصوصاً اگر این وضعیت بیش از یک ساعت ادامه داشته باشد. کارشناسان می‎گویند که مدت ادامۀ خشکی صبحگاهی معمولاً یک نشانگر خوب برای فعالیت التهابی بیماری است. اگرچه بیماران دچار اشکال دیگر ارتریت ممکن است دچار خشکی مفاصل صبحگاهی شوند، در آن بیماری‎ها گرایشی به ادامۀ این علایم به مدت بیش از یک ساعت مشاهده نمی‎شود.
ممکن است خشکی پس از دوره‎های طولانی عدم فعالیت وجود داشته باشد که گرایشی به ادامه به مدت بیش از یک ساعت در موارد ارتریت انحطاطی دارد.

ورم و درد مفصل
جدار مفصل آسیب دیده ملتهب می‎شود - پوست روی مفصل گرم شده، به رنگ قرمز درمی‎آید و متورم می‎شود. ناحیۀ آسیب دیده دردناک است و در لمس تحریک‎پذیر به نظر می‎رسد.

آنمی
بر مبنای اعلام خدمات ملی بهداشت (NHS) بریتانیا، تقریباً 80% بیماران مبتلا به ارتریت روماتوئید دچار آنمی هستند - که در آن شمار گلبول‎های قرمز خون کاهش یافته و خون قادر به حمل میزان کافی اکسیژن نیست.

فقدان اشتها / کاهش وزن
شمار قابل توجهی از بیماران ممکن است دچار فقدان اشتها شوند که نتیجۀ آن کاهش وزن است.
احتمال دارد که دست‎های بیمار پف کند و حالت قرمزی به خود بگیرد.

دیگر علایم محتمل ارتریت روماتوئید
علایم غیر اختصاصی سیستمیک شبه آنفولانزا امکان دارد که هفته‎ها تا ماه‌ها پیش از بروز دیگر علایم بیماری ایجاد شوند:
• خستگی مزمن (کسالت)
• احساس ناخوشی
• افسردگی
• تب – معمولاً تب خفیف (38-37 درجه سانتی‎گراد). کارشناسان می‎گویند که تب شدیدتر نشان دهندۀ یک علت عفونی (بیماری دیگری) است.

عود یا شعله‎ور شدن بیماری
علایم ارتریت روماتوئید گرایشی به بروز تناوبی (پراکنده) دارند. آنها پیدا و پنهان می‎شوند. برخی از اوقات بیمار دچار عود بیماری می‎گردد - علایم بیماری حادتر و شدیدتر می‎شود.
اگرچه عود بیماری در هر زمانی ممکن است، این حالت گرایشی به دردناک‎تر بودن در هنگام صبح دارد، یعنی زمانی که بیمار از خواب بیدار می‎شود. همچنان که روز ادامه پیدا می‏کند علایم بیماری رو به فروکش می‎روند.
ارتریت روماتوئید یک بیماری سیستمیک است (یعنی نوعی بیماری است که به سراسر بدن آسیب می‎زند)
چند دستگاه مختلف بدن شامل موارد زیر ممکن است تحت تأثیر بیماری قرار گیرند:
• التهاب ریه‎ها - این وضعیت معمولاً سبب بروز هیچ علامتی نمی‎شود. اگر بیمار دچار تنگی نفس شود ممکن است داروهای کاهش التهاب ریه برای وی تجویز گردد.
• التهاب غشاء اطراف ریه‎ها (پلورا)
• التهاب پریکاردیوم - یک کیسۀ دو جداره که قلب و ریشۀ رگ‎های خونی بزرگ را در خود جای داده است.
• التهاب پوشش خارجی سفید چشم (سفیدیه) - در حدود 5% بیماران دچار این عارضه می‎شوند. علایم می‎تواند شامل سرخی، درد و احتمالاً خشکی چشم‎ها باشد.
• ضایعات گره‎وار (نودولی) - در حدود یک‌چهارم بیماران ارتریت روماتوئید دچار گره‎ها و توده‎های زیر پوست می‎شوند - گره‎های روماتیسمی. این گره‌ها گرایشی به بروز در آرنج و ساعد دارند. آنها ممکن است دردناک باشند اما معمولاً چنین نیست.
• التهاب غدد اشکی
• التهاب غدد بزاقی
• التهاب مفصل کریکواریتنوئید - این مفصلی در حنجره است. وقتی این مفصل ملتهب شود می‎تواند خشونت صدا ایجاد کند.