ارتریت و روماتیسم چه تفاوتی دارند؟

گیج شدن بین ارتریت و روماتیسم قابل درک است. اگرچه کلمه "روماتیسم" دیگر در فرهنگ لغات پزشکی جایی ندارد، کماکان به شکل غیر رسمی برای توصیف علایم مشابه علایم مرتبط به استئوارتریت به کار می‌رود.
در گذشته روماتیسم و ارتریت هر دو برای توصیف طیفی از علایم مثل درد و التهاب مفصل به کار می‌رفتند.
در این مقاله به شکل دقیق معنی اصطلاحات "ارتریت" و "روماتیسم" توضیح داده می‌شود و اینکه اصطلاحات دوران مدرن چگونه این دو اختلال متفاوت را توضیح می‌دهند: استئوارتریت و ارتریت روماتوئید.
به طور خلاصه می‌توان گفت:
متخصصان مراقبت‌های پزشکی دیگر از لغت "روماتیسم" استفاده نمی‌کنند، اما این کلمه در تداول عام باقی مانده است، و هیچ تفاوت واقعی بین روماتیسم و ارتریت وجود ندارد.
ارتریت روماتوئید نوعی بیماری خودایمنی است (که در آن بدن به سلول‌های خود حمله می‌کند)
علایم ارتریت روماتوئید و استئوارتریت اغلب همپوشانی دارند، اما برخی تفاوت‌های بنیادی در بین آنها هستند و این دو بیماری درمان‌های مختلفی دارند.

[در این مقاله:]
• روماتیسم و ارتریت
• کاربرد "روماتیسم"
• ارتریت
• استئوارتریت چیست؟
• ارتریت روماتوئید چیست؟
• ارتریت روماتوئید و استئوارتریت

روماتیسم و ارتریت
هیچ تفاوت اساسی بین روماتیسم و ارتریت وجود ندارد. مهم‌ترین تفاوت این است که روماتیسم دیگر اصطلاح مرجح محسوب نمی‌شود.

کاربرد "روماتیسم"
روماتیسم هنوز در فرهنگ‌های لغت وجود داشته و به تعدادی از اختلالات عضلانی و مفصلی اشاره دارد.
به هر حال پزشکان دیگر از این اصطلاح استفاده نمی‌کنند. "فرهنگ لغت پزشکی بلاک" روماتیسم را "یک اصطلاح پزشکی منسوخ شده که دیگر معنی تعریف شده‌ای ندارد" نامیده است.
لغاتی شبیه به روماتیسم کماکان توسط پزشکان به کار می‌رود؛ برای مثال، روماتوئید و روماتولوژی. نشریه مطرح "ارتریت و روماتولوژی" مرجعی برای پزشکان در این عرصه محسوب می‌شود. روماتولوژیست‌ها پزشکان متخصص مدیریت بیماری‌های مفاصل و بافت‌های متصل هستند.
آنجا که افراد غیر پزشک کلمه "ارتریت" را استفاده می‌کنند، گاهی اوقات به استئوارتریت اشاره دارند، و وقتی کلمه "روماتیسم" را به کار می‌برند اغلب اوقات این کلمه را به معنی ارتریت روماتوئید استفاده می‌کنند.
بهترین کار آن است که ترمینولوژی مدرن دقیق به کار رود، و در این صورت جایی برای گیج شدن وجود نخواهد داشت.

ارتریت
ارتریت در متون به معنی "التهاب مفصل" است، اما این لغت به شکل اصطلاحی کلی برای تشریح خانواده پیچیده اختلالات اسکلتی عضلانی که شامل بیش از 100 بیماری یا اختلال مختلف است به کار می‌رود.
"بنیاد ارتریت" یک سازمان غیر انتفاعی در ایالات متحد آمریکا، تخمین می‌زند که در حال حاضر 53 میلیون آمریکایی در شرایط ابتلاء به ارتریت به زندگی خود ادامه می‌دهند.
اگرچه تصویری که در هنگام بحث در مورد ارتریت در ذهن شکل می‌گیرد مربوط به افراد بزرگسال سالمند است، ارتریت می‌تواند مردم را در هر سنی مبتلاء کند. در واقع دو سوم موارد ارتریت در بزرگسالان سنین زیر 65 دیده می‌شود، و در سطح ایالات متحد آمریکا 300.000 کودک به ارتریت مبتلاء هستند.
دو شکل بیشتر شایع ارتریت شامل استئوارتریت و ارتریت روماتوئید است.

استئوارتریت چیست؟
استئوارتریت یکی از شایع‌ترین اشکال ارتریت است. این بیماری بر اثر فرسایش و پارگی مفاصل ایجاد می‌شود. علایم بیماری معمولاً به تدریج گسترش می‌یابند و شامل موارد زیرند:
• رنجور یا خشک شدن مفاصل
• گرفتگی پس از استراحت که با حرکت کردن بیمار بهبود می‌یابد
• دردی که پس از فعالیت جسمانی یا در زمان‌های منتهی به انتهای روز تشدید می‌شود
غضروف‌ها از مفاصل محافظت کرده و زیرسازی لازم برای آنها را ایجاد می‌کنند و مانع از آن می‌شوند که استخوان‌ها بر روی یکدیگر ساییده شوند. در استئو ارتریت این غضروف‌ها آسیب می‌بینند و از دست می‌روند، که این شرایط باعث می‌شود تا استخوان‌ها در تماس دردناک با یکدیگر قرار گیرند.
این وضعیت ممکن است به سادگی ناشی از کاربرد بیش از حد یک مفصل مشخص باشد، که در این حالت استئوارتریت اولیه شناخته می‌شود. در موارد دیگر استئوارتریت ممکن است به علت یک اختلال پزشکی مثل چاقی ایجاد شود. در این موارد به آن زیر عنوان استئوارتریت ثانویه اشاره می‌شود. به هر حال، در برخی مواقع علت استئوارتریت را نمی‌توان تشخیص داد.

ارتریت روماتوئید چیست؟
ارتریت روماتوئید شکل دیگری از ارتریت است. ارتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است، که این بدان معنی است که بدن به اشتباه بافت‌های خودی را بیگانه تشخیص داده و به آنها حمله می‌کند.
در ارتریت روماتوئید سیستم ایمنی به مفاصل و دیگر قسمت‌های بدن هجوم برده علایمی ایجاد می‌کند که اغلب شامل درد، خستگی مفرط، و گرما، ورم و مفاصل دارای نمای ملتهب است.

ارتریت روماتوئید و استئوارتریت
استئوارتریت و ارتریت روماتوئید اختلالات یا بیماری‌های متفاوتی هستند.
استئوارتریت بر اثر فرسایش و پارگی مفصل ایجاد می‌شود؛ ارتریت روماتوئید به علت ایجاد یک پاسخ ایمنی نامناسب شکل می‌گیرد.
در عین حال تفاوت‌هایی در حیطه نحوه بروز بیماری در شخص مطرح است.
در زیر به مواردی از تفاوت میان دو بیماری مزبور اشاره شده است:
• ارتریت روماتوئید بیشتر احتمال دارد که مفاصل انگشتان میانی و مفاصلی را که انگشتان را به دست متصل می‌کنند، درگیر نماید.
• استئوارتریت بیشتر محتمل است که به مفصل پایه انگشت شست آسیب بزند و نیز به آن مفاصلی که در انتهای انگشت قرار دارند.
• ارتریت روماتوئید گرایشی به بروز به شکل متقارن دارد، به عبارت دیگر اگر زانوی چپ درگیر این بیماری شود این اتفاق به تدریج دچار زانوی راست نیز خواهد شد.
• استئوارتریت لزوماً متقارن نیست.
هم در استئوارتریت و هم در ارتریت روماتوئید مفاصل در هنگام صبح خشک و دردناک می‌شوند. در مورد استئوارتریت این وضعیت در حدود 20 دقیقه طول می‌کشد، اما در مورد ارتریت روماتوئید خشکی و درد مفاصل ممکن است بیش از 45 دقیقه ادامه داشته باشد.
این موضوع ارزش یاددآوری دارد که احتمال ابتلاء به هر دو بیماری به صورت همزمان مطرح است. برای مثال شخص ممکن است در زانوی خود دچار ارتریت روماتوئید باشد و همزمان استخوان‌های ستون فقرات وی به استئوارتریت مبتلاء شوند.
استئوارتریت سبب ایجاد ارتریت روماتوئید نمی‌شود اما ارتریت روماتوئید می‌تواند از طریق آسیب زدن به مفصل باعث ایجاد استئوارتریت ثانویه شود./

• مارکوس مک‌گیل، دکتر دانیل مورل
• ترجمه محمدقاسم رافعی

Source:
Medical News Today
Arthritis and rheumatism: What's the difference?
Last updated Mon 17 July 2017
By Markus MacGill
Reviewed by Daniel Murrell, MD