• علل برونکوکانستریکشن
• علایم برونکوکانستریکشن
• درمان و مدیریت برونکوکانستریکشن
• پیامدها و اختلالات مرتبط به برونکوکانستریکشن
• چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم
• دورنما
برونکوکانستریکشن اختلالی است که در آن عضلات نرم برونش‌ها (نایژه‌ها) منقبض می‌شود. برونش مسیری است که هوا از طریق آن وارد ریه‌ها شده و از آن خارج می‌شود. این انقباض عضله باعث باریک شدن برونش‌ها و محدود شدن مقدار هوای وارد شده به ریه‌ها و خارج شده از آنها می‌گردد.
برونکوکانستریکشن به طور معمول در آسم و آمفیزم و دیگر بیماری‌های ریه بروز می‌کند. در هر حال، برونکوکانستریکشن همچنین ممکن است در مورد مردم فاقد هر گونه بیماری ریه در طول ورزش شدید ایجاد شود.
علل برونکوکانستریکشن
علت خاص ایجاد برونکوکانستریکشن شناخته شده نیست. به هر حال، برخی موارد به عنوان محرک برونکوکانستریکشن و همچنین آسم شناخته می‌شوند. این محرک‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• مواد آلرژی‌زا (آلرژن‌ها)
• آلوده کننده‌های زیست محیطی
• سیگار
• هوای سرد
• هوای خشک
• مواد شیمیایی
• عفونت‌های سیستم تنفسی
• بیماری ریه
• استرس
دیگر محرک شایع برونکوکانستریکشن ورزش شدید یا سنگین است. وقتی این اختلال برای فردی دچار آسم رخ می‌دهد، آسم ناشی از ورزش نامیده می‌شود.
به هر حال، برونکوکانستریکشن گاهی از اوقات ممکن است در مردم فاقد هر نوع بیماری ریه بروز کند. در این مورد، برونکوکانستریکشن فقط زمانی ایجاد می‌شود که این مردم در حال انجام ورزش سنگین باشند. اختلال مورد بحث پس از توقف ورزش فروکش می‌کند. نوع مزبور برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش (EIB) نامیده می‌شود.
محرک‌های برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش شامل مواردی است که پیشتر برای برونکوکانستریکشن در کل فهرست شد. اما محرک اولیه برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش فعالیت‌های استقامتی است. این نوع فعالیت شامل دوره‌های طولانی تنفس عمیق است. برخی مثال‌ها عبارتند از:
• دویدن در مسافت‌های طولانی
• شنا کردن در مسافت‌های طولانی
• دوچرخه سواری در مسیرهای طولانی
• اسکی کراس-کانتری
ورزشکارانی که در هوای سرد ورزش می‌کنند مشخصاً در خطر دچار شدن به برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش قرار دارند. برای مثال، برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش در میان 50 درصد ورزشکاران المپیکی رشته اسکی کراس-کانتری دیده شده است. اگرچه ارتباط مورد اشاره به روشنی تبیین نشده است، تغییر دمای راه هوایی در زمان تنفس مقادیر زیاد هوای سرد که با گرم شدن مجدد همراه است می‌تواند علت قلمداد شود. دهیدراسیون ناشی از تنفس در هوای خشک نیز ممکن است علت رهش سلول‌های التهابی باشد که باعث ورم می‌شوند.
علایم برونکوکانستریکشن
موارد زیر برخی از علایم برونکوکانستریکشن محسوب می‌شوند:
• سرفه
• دچار شدن به تنگی نفس
• خس خس سینه
• سفتی قفسه سینه یا درد قفسه سینه
• خستگی مفرط در طول ورزش (برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش اولیه)
• عملکرد بدنی ضعیف‌تر از میزان مورد انتظار
• اجتناب از برخی فعالیت‌های ورزشی (به طور معمول در کودکان خردسال دیده می‌شود)
درمان و مدیریت برونکوکانستریکشن
پلن درمانی برای برونکوکانستریکشن می‌تواند به محرک‌های مشخص، شدت اختلال، و همچنین دیگر مشکلاتی مرتبط باشد که شخص دچار آنها است. موارد زیر برخی گزینه‌های درمانی است که پزشک ممکن است آنها را توصیه کند.
شخص ممکن است ناچار باشد برای مدیریت علایم ادامه‌دار برخی داروها را منظماً مصرف کند. در برخی موارد، ممکن است فقط در زمان پیش از شروع ورزش یا قرار گرفتن در معرض یک محرک به داروهای مورد اشاره نیاز باشد. این داروها ممکن است موارد زیر را شامل شوند:
• البوترل (پروایر HFA)
• بتا آگونیست‌های کوتاه اثر
• کورتیکوستروئیدهای استنشاقی
• تعدیل کننده‌های لکوترین (به صورت خوراکی برای بلوک کردن برخی انواع التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد)
در عین حال برخی تغییرات سبک زندگی نیز وجود دارد که مردم می‌توانند برای کمک به مدیریت این اختلال انجام دهند. تغییرات مزبور شامل موارد زیر است:
• اجتناب از محرک‌های برونکوکانستریکشن در شخص
• گرم کردن بدن پیش از ورزش
• استفاده از شال یا ماسک در هوای سرد
• تغییر رشته ورزشی به موردی مثل فوتبال، بیس‌بال، اسپرینت یا کشتی که نیاز به دوره‌های تنفس‌های عمیق طولانی مدت ندارند
• اجتناب از هر گونه ورزش شدید در صورت ابتلاء به یک مورد عفونت سیستم تنفسی
• خوردن غذاهای کم-نمک
• افزودن ماهی‌های چرب به خاطر امگا 3 و میوه و سبزیجات دارای ویتامین C به غذای خود
پیامدها و اختلالات مرتبط به برونکوکانستریکشن
در صورت عدم درمان برونکوکانستریکشن می‌تواند مهلک باشد. به همین دلیل این موضوع مهم است که برنامه‌های درمانی و مدیریتی ارائه شده از سوی پزشک دنبال شود.
برونکوکانستریکشن همچنین ممکن است سبب تغییر طراحی راه هوایی شود. تغییر مدل راه هوایی زمانی بروز می‌کند که اختلالی مثل برونکوکانستریکشن الگوی راه‌های هوایی فرد را تغییر داده، آنها را ضخیم می‌کند یا مقدار مخاط تولید شده در آنها را افزایش می‌دهد. تجدید طراحی راه هوایی کماکان در دست تحقیق است بنابراین علل آن روشن نیست. گفته شده است که چنین تغییراتی ممکن است از نیروی مکانیکی انقباض برونش باشد که به سلول‌های بافت در طول دوره‌های طولانی برونکوکانستریکشن یا دیگر اختلالات ریه صدمه می‌زند.
دیگر پیامدهای برونکوکانستریکشن ناشی از ورزش می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• عدم لذت بردن از فعالیت‌ها به علت ضعف عملکرد
• اجتناب از ورزش و از دست دادن فواید سلامت ناشی از آن
برخی اختلالات همراه برونکوکانستریکشن شامل موارد زیرند:
• آسم
• بیماری انسدادی مزمن ریه
• آمفیزم
• اختلال تارهای صوتی
• ریفلاکس معده به مری
• اختلالات قلبی عروقی
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورت مواجه شدن با علایم برونکوکانستریکشن مردم باید به پزشک مراجعه کنند. برخورداری از تشخیص صحیح مهم است زیرا علایم اختلال مزبور ممکن است شبیه به علایم برخی از دیگر اختلالات پزشکی باشد. تشخیص صحیح می‌تواند تضمین‌گر درمان و مدیریت کامل بیماری برای اجتناب از مواجه شدن با موارد اورژانسی باشد.
در صورت دچار شدن به هر یک از موارد فهرست زیر مردم باید مورد مراقبت فوری پزشکی قرار گیرند:
• خس خس سینه یا تنگی نفس که به سرعت بدتر می‌شود
• علایمی که پس از استفاده ار داروهای آسم بهبود نمی‌یابند
• علایم ایجاد شده بر اثر ورزش شدید که در صورت توقف فعالیت بهتر نمی‌شوند
دورنما
برونکوکانستریکشن را در صورت درمان کامل می‌توان به خوبی مدیریت کرد. به هر حال، بدون درمان کامل این اختلال می‌تواند تهدیدی برای زندگی باشد. این موضوع مهم است که مردم در صورت مواجه شدن با علایم برونکوکانستریکشن حتی در شرایط عدم ابتلاء به یک بیماری ریه مردم به پزشک مراجعه کنند. تمامی موارد برونکوکانستریکشن باید به شکل کامل درمان و مدیریت شوند./
• دکتر دبورا ویترسپون، دایانا ولز
• ترجمه هامیک رادیان
Source:
Healthline
Bronchoconstriction
Medically reviewed by Deborah Weatherspoon, PhD, RN, CRNA
On December 18, 2017 —
Written by Diana Wells
