هیپوپ‌نیا (هیپوپنه)، کاهش جریان هوا، تهویه و اشباع اکسیژن در خواب

• هَیپوپ‌نیا (هیپوپنه) و آپنه
• علل هیپوپنه
• علایم هیپوپنه خواب
• گزینه‌های درمانی هیپوپنه
• ریسک فاکتورهای هیپوپنه
• دورنما و پیشگیری

هیپوپ‌نیا (هیپوپنه) با آپنه خواب مرتبط است و قسمتی از همان گروه اختلالات خواب محسوب می‌شود. در هیپوپنه، کاهش جریان هوا به میزان حداقل 10 ثانیه در عمل دم، 30 درصد کاهش در تهویه، و کاهش میزان اشباع اکسیژن مطرح است. این وضعیت باعث کاهش مقدار اکسیژن دریافتی سلول‌های قرمز خون می‌شود.
هیپوپنه اغلب شب‌ها و زمانی که شخص در خواب است اتفاق می‌افتد، اما احتمال بروز آن در طول روز و ساعات بیداری شخص نیز وجود دارد. دو نوع اصلی هیپوپنه وجود دارد اما وقتی تنفس به طور کامل متوقف می‌شود تمیز دادن آنها از آپنه به صورت بالینی دشوار است.
• آپنه خواب مرکزی. آپنه خواب مرکزی زمانی است که تنفس مختل می‌شود اما کوشش تنفسی حفظ می‌گردد.
• آپنه خواب انسدادی. آپنه خواب انسدادی زمانی مطرح است که هم تنفس و هم تلاش سیستم تنفسی دچار اختلال می‌شود.

هیپوپنه و آپنه
آپنه خواب و هیپوپنه ورسیون‌های مختلفی از یک اختلال خواب مشابه هستند. آپنه انسداد کامل هوا است، در حالی که هیپوپنه انسداد جزئی هوا است. در بسیاری مواقع آنها در کنار همدیگر بروز می‌کنند.
هیپوپنه زمانی کشف شد که پزشکان متوجه شدند که بیماران دچار آپنه خواب همیشه در طول خواب دچار انسداد کامل هوا نمی‌شوند؛ و به جای صرف انسداد دوره‌ای کامل، فقط انسداد جزئی یا ترکیبی از انسداد کامل (آپنه) و انسداد جزئی (هیپوپنه) وجود دارد.
در برخی موارد افراد دچار آپنه و نیز هیپوپنه می‌شوند. اگر کسی صرفاً دچار هیپوپنه باشد، ریسکی برای ابتلاء به آپنه در مورد وی مطرح است.

علل هیپوپنه
علل هیپوپنه مشابه علل آپنه خواب است.
• آپنه خواب انسدادی / هیپوپنه بر اثر شل شدن عضلات گلو در هنگام خواب ایجاد می‌شود.
• آپنه خواب مرکزی / هیپوپنه بر اثر نارسایی مغز در ارسال پیام‌های درست به عضلات ایجادگر امکان تنفس ایجاد می‌شود.
ریسک‌ها در مورد هر نوع هیپوپنه می‌تواند اندکی متفاوت باشد. ریسک فاکتورهای هیپوپنه انسدادی شامل موارد زیر است:
• اندازه گردن شخص
• چاقی
• جنس (این اختلال در مردان شایع‌تر است)
• مصرف دخانیات
• مصرف الکل
• مصرف آرام‌بخش یا داروی خواب‌آور
• سن (در افراد میانسال و سالمندان شیوع بیشتری دارد)
• احتقان معبرهای بینی
• ژنتیک (تاریخچه خانوادی می‌توان در این مورد نقش داشته باشد)

علایم هیپوپنه خواب
علایم هیپوپنه خواب وقتی آنها بدون علت دیگری بروز کنند شامل موارد زیرند:
• خستگی غیر معمول در طول روز
• بیدار شدن پس از خواب کامل شبانه در عین احساس خستگی
• بیدار شدن در حالت خفگی
• بیدار شدن مکرر در طول شب
• خر و پف به صدای بلند
• بیدار شدن با سردرد

گزینه‌های درمانی هیپوپنه
درمان هیپوپنه خواب به نوعی وابسته به علت و شدت این اختلال است. به هر حال، برخی گزینه‌های درمانی وجود دارند که عموماً استفاده می‌شوند. در این مورد نیز درمان‌های هیپوپنه خواب مشابه موارد مربوط به آپنه خواب هستند. برخی از این درمان‌ها عبارتند از:
• درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی
• برداشتن عامل انسداد یا دیگر انواع جراحی در صورت امکان
• ساز و کاری برای دهان که باعث بزرگ‌تر یا پایدارتر شدن راه هوایی شود
تغییرات سبک زندگی که پزشک ممکن است به عنوان بخشی از درمان پیشنهاد کند عبارتند از:
• کاهش وزن
• داشتن برنامه غذایی سالم
• ترک دخانیات
• اجتناب از مصرف داروهای خواب‌آور یا داروهای آرام‌بخش
• نوشیدن مقدار کمتر الکل یا ترک کامل الکل
• تغییر حالت خوابیدن
اگر هیپوپنه خفیف باشد در این صورت ممکن است تغییرات سبک زندگی تنها درمان ضروری باشد.
سندرم آپنه - هیپوپنه خواب انسدادی (OSAHS) یک شکل جدی‌تر آپنه خواب یا هیپوپنه خواب است. سندرم آپنه - هیپوپنه خواب انسدادی یک اختلال مزمن است که نیاز به درمان دایمی دارد. این درمان معمولاً مادام‌العمر است.

ریسک فاکتورهای هیپوپنه
ابتلاء به هیپوپنه خواب یا آپنه خواب نامعمول نیست اما برخی ریسک فاکتورها هستند که ریسک را در مورد مردم افزایش می‌دهند. این اختلال در مردان شایع‌تر از زنان است و مردم در سنین 45 تا 60 سالگی در ریسک بالاتری برای ابتلاء به آن قرار دارند. اختلالات دیگری که می‌توانند باعث افزایش ریسک شوند عبارتند از:
• چاقی
• تغییر استخوان فک (ساختار یا طول آن)
• هیپوتیروئیدیسم
• بزرگ شدن ادنوئید یا لوزه‌ها در کودکان
• مصرف دخانیات (سیگار، سیگارت و غیره)
• برخی داروهای آرام‌بخش
• تاریخچه استروک
• بیماری قلبی
• برخی نارکوتیک‌ها
در حالی که در مورد برخی از این ریسک فاکتورها امکان تغییر وجود ندارد، بسیاری از آنها را می‌توان برای کاهش خطر ابتلاء به مشکلی مرتبط به هیپوپنه از زندگی خود حذف کرد. کاهش وزن، ترک دخانیات (یا عدم شروع به مصرف) و محدود کردن مصرف الکل می‌تواند به کاهش ریسک کمک کند.

دورنما و پیشگیری
بسیاری از اوقات، هیپوپنه را می‌توان با استفاده از تغییرات سبک زندگی یا درمان‌های محدود پزشکی برطرف کرد. در موارد شدیدتر یا مزمن شامل OSAHS ممکن است به زمان بیشتر یا مدیریت و درمان طولانی مدت نیاز باشد. به هر حال مشورت با پزشک به محض بروز علایم به کاهش شدت اختلال و طول مدت درمان کمک خواهد کرد.
در حالی که برخی از علل هیپوپنه قابل پیشگیری نیست، بعضی قدم‌ها هست که مردم می‌توانند در راستای کاهش ریسک به پیش بردارند. این قدم‌ها شامل کاهش وزن در صورت ابتلاء به اضافه وزن، عدم مصرف دخانیات، اجتناب از مصرف زیاد الکل، خوردن غذاهای سالم، و ورزش کردن است. تمامی این مورد به پیشگیری از نه فقط هیپوپنه خواب بلکه دیگر اختلالات مرتبط به سلامت کمک می‌کنند./

• دکتر سوزان فالک، دایانا کی. ولز
• ترجمه هامیک رادیان

Source:
Healthline
Everything You Should Know About Hypopnea
Medically reviewed by Suzanne Falck, MD
On April 20, 2017 —
Written by Diana K. Wells