• انواع شکل لگن
• زایمان بر مبنای نوع لگن
• چگونه نوع لگن خود را تشخیص دهیم؟
• مشکلات لگن
• چه زملنی به دکتر مراجعه کنیم
• خلاصه
لگن گروهی از استخوان‌ها در قسمت زیر تاب‌گشت است که بین کمر و ران‌ها قرار دارد. لگن چند عملکرد مهم شامل موارد زیر دارد:
• حمایت از وزن بالاتنه
• عمل به عنوان نقطه اتصال برای اندام‌های تحتانی و همچنین عضلات مختلف
• کمک به ایستادن، راه رفتن، یا دویدن
• محافظت از ارگان‌های موجود در ناحیه لگن یا اطراف آن
شکل لگن اغلب در میان مردان و زنان متفاوت است. لگن زنان عموماً پهن‌تر بوده و بیشتر از لگن مردان باز می‌شود. این وضعیت به زایمان طبیعی کمک می‌کند.
با وجود این حتی در میان زنان لگن شکل‌های متفاوتی دارد. به طور کلی چهار نوع اصلی لگن وجود دارد. نوع لگن می‌تواند بر امکان یا عدم امکان زایمان واژنی (زایمان طبیعی) تأثیر بگذارد.
انواع شکل لگن
در مجموع ژنتیک و عوامل زیست محیطی شکل کلی لگن را تعیین می‌کنند. در سال‌های 1930 میلادی دو محقق لگن را به چهار نوع مختلف تقسیم کردند.
آنان به میزان زیادی این انواع را بر مبنای شکل ورودی یا دهانه لگن تعیین کردند، که ناحیه بالایی حفره لگن است. در طول زایمان طبیعی، نوزاد از داخل کانال زایمانی، که از درون حفره لگن می‌گذرد عبور می‌کند. ورودی لگن ابتدای کانال زایمانی است.
چهار شکل متفاوت لگن شامل موارد زیر است:
• 1. گاینیکوید (ژنیکوئید). ژنیکوئید متداول‌ترین نوع لگن در زنان است و عموماً به عنوان نمونه نوعی لگن در زنان تلقی می‌شود. شکل کلی آن گرد، کم‌عمق و گشاده است.
• 2. اندروید. این نوع لگن شباهت بیشتری به لگن مردان دارد. لگن اندروید باریک‌تر از لگن ژنیکوئید بوده و شکل آن بیشتر مثل قلب یا گُوِه است.
• 3. انتروپوید (انتروپوئید). لگن اندروپوئید باریک و عمیق است. شکل آن شبیه به تخم مرغ ایستاده یا بیضی است.
• 4. پلاتیپلوید (پلاتیپلوئید). لگن پلاتیپلوئید لگن تخت نیز نامیده می‌شود. این نوع لگن کمتر از انواع دیگر است. لگن مزبور پهن اما کم‌عمق بوده و شبیه به یک تخم مرغ یا بیضی است که به پهلو خوابیده باشد.
به خاطر بسپرید که این اشکال لگن بیشتر شبیه به دستورالمعل‌های خلاف قاعده است. شکل لگن در میان زنان سراسر جهان دارای تفاوت‌های زیادی است.
زایمان بر مبنای نوع لگن
حال در مورد چگونگی تأثیر انواع مختلف لگن بر زایمان بحث خواهیم کرد:
• لگن ژنیکوئید. گمان می‌رود که این نوع لگن مطلوب‌ترین نوع برای زایمان طبیعی باشد. علت آن است که شکل پهن و باز آن در طول وضع حمل فضای زیادی برای نوزاد ایجاد می‌کند.
• لگن اندروید. شکل باریک لگن اندروید می‌تواند وضع حمل را با دشواری مواجه سازد زیرا نوزاد ناچار خواهد بود تا آهسته‌تر از درون مجرای زایمان عبور کند. برخی زنان دارای لگن اندروئیدی ممکن است نیاز به سزارین داشته باشند.
• لگن انتروپوئید. شکل دراز این نوع لگن آن را از قسمت جلو به عقب جادارتر از لگن اندروید می‌سازد. اما کماکان این نوع باریک‌تر از لگن ژنیکوئید است. برخی زنان دارای این نوع لگن ممکن است بتوانند زایمان طبیعی انجام دهند اما وضع حکل آنان احتمالاً طولانی‌تر خواهد بود.
• لگن پلاتیپلوئید. شکل این نوع لگن احتمالاً زایمان طبیعی را دشوار می‌کند زیرا نوزاد ممکن است برای عبور از دهانه لگن با مشکل مواجه گردد. بسیاری از زنان دارای لگن نوع مزبور نیاز به زایمان به روش سزارین دارند.
چگونه نوع لگن خود را تشخیص دهیم؟
در گذشته پزشکان برای تعیین نوع لگن زنان حامله از اشعه X استفاده می‌کردند. در حالی که این کار معمولاً دیگر انجام نمی‌شود پزشک کماکان می‌تواند لگن زنان را برای رسیدن به ایده‌ای در مورد شکل آن معاینه کند.
نکته دیگری که باید به خاطر بسپریم: با وجودی که شکل لگن تغییر نمی‌کند، هورمون‌های آزاد شده در طول بارداری باعث می‌شوند تا برخی از مفصل‌های لگن و رباط‌های آن شُل شوند. این موضوع به وضع حمل و زایمان کمک می‌کند.
لگن زنان و بافت‌های پیرامون آن برای بارداری و زایمان تکامل یافته‌اند. به علاوه عوامل دیگری غیر از شکل لگن می‌تواند بر امکان یا عدم امکان زایمان طبیعی تأثیر بگذارند. اینها موقعیت‌هایی را شامل می‌شوند که در آنها:
• پوزیشن نوزاد غیر نرمال است، مثل مقدم بودن پاها (بریچ) یا قرار داشتن به پهلو (ترانسورس)
• بارداری چندقلویی
• عدم اتساع کافی سرویکس (دهانه رحم)
• وجود تغییرات خطرناک در ضربان قلب نوزاد (دیسترس)
• پرولاپس شدن یا در تنگنا قرار گرفتن بند ناف نوزاد
• مشکلی در جفت مثل وجود جفت قبلی
• انجام زایمان به روش سزارین در گذشته
مشکلات لگن
برخی اختلالات سلامت می‌توانند بر لگن و عضلات اطراف آن تأثیر بگذارند.
• اختلال عملکرد کف لگن. این مورد زمانی مطرح است که کف لگن برای کمک به استفاده از توالت دچار مشکل هماهنگی است. اختلال عملکرد کف لگن می‌تواند به بی‌اختیاری ادرار و بی‌اختیاری مدفوع و درد لگن یا کمردرد منجر گردد. بارداری یک علت شایع در این مورد است.
• پرولاپس ارگان لگن. پرولاپس ممکن است در زمانی که عضلات کف لگن ضعیف می‌شوند بروز کند. در نتیجه، ارگان‌های لگن - مثل رحم - ممکن است دچار فروافتادگی شده یا حتی واژن را به سمت بیرون برانند. علل متداول شامل زایمان، یائسگی و پیری است.
• ساکروایلیت. ساکروایلیت زمانی ایجاد می‌شود که مفاصل متصل کننده لگن به قسمت پایین ستون فقرات دچار التهاب و دردناک می‌شوند. ساکروایلیت ممکن است در طول بارداری یا بر اثر آسیب‌دیدگی یا ارتریت بروز کند.
• استئیت پوبیس. استئیت پوبیس زمانی بروز می‌کند که مفصل قسمت جلو لگن ملتهب و دردناک می‌شود. این اختلال اغلب بر اثر فشار بر ناحیه مزبور از طریق فعالیت‌هایی مثل بازی‌های ورزشی ایجاد می‌گردد.
• ترک لگن. ترک لگن زمانی مطرح است که یک شکستگی در استخوان‌های این قسمت وجود داشته باشد. ترک لگن اغلب بر اثر صدمات یا تصادف ایجاد می‌شود. برخی افراد ممکن است برای ترمیم لگن نیاز به جراحی داشته باشند.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
اگر شما باردار بوده یا در صدد باردار شدن باشید و شکل لگن باعث نگرانی شما در مورد تأثیر آن بر زایمان شده باشد به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای رسیدن به درکی در مورد چگونگی ساختار لگن آن را بررسی خواهد کرد.
به خاطر بسپرید که عوامل دیگری غیر از شکل لگن می‌توانند بر امکان زایمان طبیعی تأثیر بگذارند. در کنار شکل لگن بسیاری از عوامل مورد اشاره مواردی خارج از حیطه اختیار ما هستند.
اما شما باید در صورت مواجه شدن با هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
• درد یا فشار ادامه‌دار، برگشت کننده در ناحیه لگن یا دردی که باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره زندگی می‌شود
• دچار شدن به مشکلات بی‌اختیاری ادرار یا بی‌اختیاری مدفوع
• احساس درد در زمان سکس، فرو بردن تامپون، یا در طول استفاده از توالت
• احساس اینکه گویی چیزی دارد از واژن بیرون می‌آید یا دیدن حالت بیرون زدگی از واژن
خلاصه
اگرچه شکل لگن در زنان می‌تواند بسیار متفاوت باشد چهار نوع کلی برای آن وجود دارد: ژنیکوئید، اندروید، انتروپوئید، و پلاتیپلوئید. شکل لگن می‌تواند بر امکان زایمان طبیعی تأثیر بگذارد.
لگن ژنیکوئید متداول‌ترین نوع لگن در زنان است و برای زایمان از راه واژن مطلوب محسوب می‌شود. دیگر انواع لگن، ممکن است به بروز مشکلاتی در زایمان طبیعی یا توصیه به انجام سزارین منجر شوند.
اما شکل لگن تنها عامل تعیین کننده چگونگی انجام زایمان نیست. عوامل دیگری مثل حالت قرارگیری بچه یا بارداری چندقلویی، نیز می‌توانند پزشکان را به توصیه سزارین ترغیب کنند.
چکاپ منظم و مراجعه به پزشک قسمت مهمی از حمایت از بارداری و وضع حمل سالم محسوب می‌شود. زنان باید تمامی ویزیت‌های دوران بارداری خود را انجام دهند و در صورت داشتن هر گونه پرسش یا نگرانی در مورد بارداری و زایمان هرگز برای مشورت با پزشک تعلل نکنند./
4 نوع اصلی لگن در زنان و تأثیر آنها بر زایمان
دکتر کوین مارتینز، دکتر جیل سیلیدی-شولمن
ترجمه پریسا شعله‌دوست
Source:
Healthline
The 4 Main Pelvis Types and What They Mean for Giving Birth
Medically reviewed by Kevin Martinez, M.D. —
Written by Jill Seladi-Schulman, Ph.D.
On July 15, 2020
نظرات (0)