سرطان ریه و سرفه - چه ارتباطی هست؟

• نیکول گلن، کریستینا کیون
• ترجمه محمدقاسم رافعی

شاید هر کسی سرفه‎های ناخوشایند را پس از سرماخوردگی تجربه یا نیاز به سرفه کردن را هنگام ورود به یک اتاق ساکت احساس کرده باشد.
علی‎رغم این مشکلات، سرفه کردن در واقع به مقاصد مفید و باارزشی خدمت می‎کند. سرفه یک عملکرد حفاظتی است که به ریه‎ها در پاک و دور کردن اجرام بالقوه مضر کمک می‏‌کند.
به هر جهت، سرفه گاهی از اوقات مربوط به سرماخوردگی یا عفونت نیست و می‎تواند برای هفته‎ها یا ماه‎ها ادامه داشته باشد. این وضعیت ممکن است مردم را دچار این نگرانی کند که سرفه‎های آنها نشانه‎ای از ابتلا به بیماری‎های جدی‎تر مثل سرطان ریه است.

مطالب این مقاله:
• سرفه و سرطان ریه
• علایم سرطان ریه
• علل سرفه
• چه هنگامی باید به دکتر مراجعه کرد
• گزینه‎های درمانی
• دورنما

سرفه و سرطان ریه
همۀ سرفه‎ها نشانه‎ای از ابتلا به سرطان ریه نیستند. به هر جهت، بسیاری از مردم ممکن است در هنگام تشخیص ابتلا آنها به سرطان ریه از وجود سرفۀ مزمن یا "سرفه‎ای که از بین نمی‎رود" شکایت داشته باشند.
اگر سرفه علایمی نظیر موارد مندرج در فهرست زیر به همراه داشته باشد، تضمینی برای لزوم مراجعه به پزشک و انجام بررسی‎های بیشتر پزشکی خواهد بود:
• سرفه‌ای که با خون یا خلط زنگاری رنگ همراه است
• تنگی نفس
• درد قفسۀ سینه
سرفۀ همراه سرطان ریه ممکن است خشک یا تر باشد. این سرفه می‎توانددر هر زمانی بروز کند و به قدری شدید باشد که در زندگی روزمره اختلال ایجاد نماید.

علایم سرطان ریه
علایم متعددی غیر از سرفۀ مداوم وجود دارد که با سرطان ریه همراه است. برخی از این علایم در فهرست زیر آمده است:
• درد ادامه‎دار قفسۀ سینۀ
• سرفه‎ای که با بالا آمدن خون همراه است
• تنگی نفس
• خس خس سینه یا خشونت صدا
• دشواری بلع
• فقدان اشتها
• کاهش وزن
• خستگی مزمن یا کسالت و بی‎حالی
• عفونت‎های مکرر ریه مثل برونشیت و پنومونی

علل سرفه
دلایل بسیاری برای ایجاد سرفه در فرد وجود دارد. سرفه‎های کوتاه مدت ممکن است از عوامل زیر ناشی شوند:
• وجود عفونتی مثل سرماخوردگی، پنومونی یا برونشیت
• وجود آلرژی مثل آلرژی تب یونجه
• استنشاق گرد و غبار، دود سیگار یا آت و آشغال و مواد زائد
• اختلالات درازمدت سیستم تنفسی مثل آسم یا COPD
گاهی از اوقات امکان تبدیل سرفه‎های کوتاه مدت و گذرا به سرفه‎های درازمدت وجود دارد. وقتی چنین اتفاقی رخ دهد، این می‎تواند از یکی از دلایل زیر ناشی شود:
• عفونت درازمدت سیستم تنفسی مثل برونشیت یا پنومونی مزمن
• آسم، که سبب تنگی نفس، سفت شدن قفسۀ سینه و خس خس سینه می‎شود
• انواع آلرژی مثل زکام بهاری
• دود سیگار. سرفۀ مزمن در افراد سیگاری به نام "سرفۀ سیگاری‌ها" نیز شناخته می‎شود و نتیجۀ دود سیگار و دیگر مواد زائدی است که باعث تحریک راه‎های هوایی ریه می‎شوند.
• برونشکتازی که اتساع یا گشاد شدن راه‌های هوایی ریه‌ها است.
• آبریزش عقب بینی، که برگشت و پایین رفتن مخاط بینی و ورود آن به گلو است که محرک بروز سرفه می‎شود. این وضعیت اغلب با سرماخوردگی یا آلرژی همراه است.
• بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)، که در آن اسید معده به درون مری بازمی‎گردد. در نتیجۀ این وضعیت گلو تحریک شده و محرک بروز سرفه می‎شود.
• داروهایی مثل مهار کننده‎های ACE که برای درمان فشار خون بالا و بیماری قلبی مورد استفاده قرار می‎گیرند.

در زمینه سرفه بیشتر بخوانیم:

سرفه خشک - علل و درمان

چه هنگامی باید به دکتر مراجعه کرد
اغلب سرفه‎ها در طول چند روز یا چند هفته از بین می‎روند.
این موضوع اهمیت دارد که در صورت مداومت سرفه یا همراهی آن با علامی مثل سرفۀ خونی یا درد قفسۀ سینه، فرد به پزشک مراجعه کند.
مراجعه به دکتر به تعیین علت بروز سرفه و اطمینان از اینکه سرفه نشانه‎ای از بروز وضعیتی جدی‎تر نیست، کمک می‎کند.

تشخیص
دکتر در بدو امر شرح حال پزشکی کاملی از بیمار گرفته و معاینۀ بالینی انجام می‎دهد. در کنار پرسش از تاریخچۀ پزشکی خانواده و خود فرد، دکتر در مورد تاریخ بروز سرفه، تنگی نفس، و دیگر علایم سؤال می‎کند.
در طول معاینۀ فیزیکی، دکتر به صداهای قلب و ریه گوش می‎دهد، و دیگر علل بالقوۀ بروز سرفه مثل نشانه‎های عفونت یا آبریزش در قسمت عقب بینی را جستجو می‎کند.
بر مبنای یافته‎های پزشک از بررسی تاریخچۀ پزشکی و معاینۀ فیزیکی، وی ممکن است انجام تست‎‌های بیشتر را درخواست کند. این ممکن است تست‎های تصویربرداری مثل موارد مندرج در زیر را شامل شود:
• عکسبرداری اشعۀ ایکس
• CT اسکن
• PET اسکن
• MRI
اگر بر مبنای نتایج به دست آمده از تست‎ها ظن به وجود سرطان ریه وجود داشته باشد، احتمالاً دکتر به انجام بیوپسی ریه اقدام خواهد کرد. برای انجام بیوپسی ریه دکتر سرنگی را از طریق وارد کردن به داخل پوست به بافت ریه می‎رساند.
راه دیگر در این مورد شامل انجام برونکوسکپی است، که در آن یک لولۀ کوچک از طریق بینی وارد ریه می‎شود. نمونۀ کوچکی از بافت ریه توسط برونکوسکپ برداشته شده و برای بررسی دقیق به آزمایشگاه فرستاده می‎شود.
در آزمایشگاه پاتولوژیست نمونۀ بافت به دست آمده را زیر میکروسکپ بررسی کرده و تعیین خواهد کرد که سرطان ریه وجود دارد یا خیر. اگر تشخیص دال بر وجود سرطان باشد، آنگاه نوع سرطان و میزان گسترش آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اگر تشخیص دال بر وجود سرطان ریه باشد، دکتر ممکن است انجام تست‎های دیگری را درخواست کند تا مشخص شود که سرطان به دیگر دستگاه‏های بدن سرایت کرده است یا خیر.
محققان همچنان برخی مارکرهای ژنتیکی یافته‎اند که می‎توانند بر چگونگی رفتار سرطان تأثیر بگذارند. این شامل آن است که سرطان ممکن است تهاجمی یا دارای گسترش سریع باشد، یا اینکه به علت برخی هورمون‌ها ایجاد شده باشد.
برخی دکترها در جستجوی مارکرهای ژنتیکی انجام تست‎های ژنتیک را درخواست می‎کنند. در صورت مثبت بودن نتایج گاهی اوقات نتایج مورد اشاره به تصمیم‎گیری در مورد درمان کمک می‎کند، زیرا در حال حاضر داروهایی وجود دارد که می‎توانند مؤثرتر از داروهای سنتی عمل کنند.

گزینه‌های درمانی
بهترین درمان برای سرطان ریه برداشتن کل تومور و بافت‎های ناسالم اطراف آن است.
برداشتن تومور معمولاً وقتی گزینه است که تومور کوچک بوده و محدود به یک ناحیه باشد یا حداکثر به بافت‎های مجاور گسترش یافته باشد.
از رادیوتراپی یا شیمی درمانی نیز گاهی از اوقات استفاده می‎شود تا اطمینان حاصل گردد که تمامی سلول‎های سرطانی برداشته یا نابود شده‎اند.
وقتی که تومور به شکل قابل ملاحظه‎ای گسترش یافته باشد دیگر قابل برداشتن یا علاج‌پذیر نیست. در این حالت دکتر برای پیشگیری از عوارض بیشتر و مداوای علایم انجام اشعه درمانی یا درمان تسکینی را توصیه می‎کند.
درمان‌های هدفمند جدید ممکن است در مورد برخی گروه‎های مردم دچار انواع مشخصی از سرطان‎ها با موفقیت بیشتری همراه باشند. این شامل زنان غیر سیگاری یا حاملان برخی مارکرهای ژنتیکی می‎شود.
دکتر می‎تواند در مورد سود بردن بیمار از این انواع درمانی کار کند.

دورنما
دورنما در فرد دارای تشخیص ابتلا به سرطان ریه بستگی به مرحلۀ سرطان در هنگام تشخیص دارد.
در کل، دورنما برای فرد دچار سرطان یا تومور کوچکی که محدود به بخشی از بدن بوده و به دیگر قسمت‎های بدن سرایت نکرده است بهتر از فردی است که سرطان وی از نوع مهاجم بوده و به یک ناحیه از بدن محدود نبوده و به دیگر قسمت‎ها نیز سرایت کرده است.
تشخیص و درمان زودهنگام در افزایش نسبت بقاء در سرطان ریه بسیار اهمیت دارد. هیچ تست غربالگری در این مورد وجود ندارد که این باعث می‎شود تا کشف زودهنگام سرطان دشوارتر شود.
بهترین راه پیشگیری از سرطان ریه داشتن یک زندگی سالم و اجتناب از سیگار در حد امکان است. در کنار عدم ابتلا به سیگار، یا ترک آن، اجتناب از دود غیر مستقیم آن اهمیت حیاتی دارد.
افراد در معرض ریسک بالای ابتلا به سرطان یا به دلیل تاریخچۀ خانوداگی ابتلا به این سرطان یا تاریخچۀ مصرف سیگار، باید در صورت بروز هر گونه علایم غیر معمول بلافاصله به پزشک مراجعه کنند. این علایم از جمله شامل سرفۀ مداوم است که با درد قفسۀ سینه، تنگی نفس و بالا آوردن خون همراه است.

Source:
Lung cancer and cough: What is the connection?
Last reviewed Mon 18 September 2017
By Nicole Galan
Reviewed by Christina Chun, MPH