بافت متراکم پستان - آنچه به دانستنش نیاز است

• راچل نِل، کریستینا کیون
• ترجمه هستی فراست‎فر

پستان‎ها از سه جزء اصلی تشکیل شده‎اند: لوبول‎ها، مجراها و بافت متصل که می‎تواند شامل چربی و نیز فیبروز باشد.
برخی زنان در پستان خود بیش از بافت چربی دارای بافت فیبروز هستند. وقتی زنی دارای مقدار زیادی فیبروز در پستان خود باشد ممکن است دکتر وی را دارای پستان متراکم تشخیص دهد.
اطلاع از میزان چگالی یا تراکم بافت پستان برای زنان مهم است زیرا پستان‎های متراکم‎تر ممکن است شناسایی صدمات سرطانی را برای پزشک دشوارتر کنند.
مطالب این مقاله:
• بافت متراکم پستان چیست؟
• علایم پستان متراکم
• ریسک فاکتورهای بافت متراکم پستان کدامند؟
• تشخیص
• آیا راهی برای پیشگیری یا درمان بافت متراکم پستان وجود دارد؟
• آیا بافت متراکم پستان با سرطان مرتبط است؟
• دورنما

بافت متراکم پستان چیست؟
چگالی یا تراکم پستان توسط مقدار بافت چربی موجود در پستان اندازه‎گیری می‎شود. هر قدر میزان چربی در بافت پستان بیشتر باشد تراکم یا چگالی آن کمتر است.
بر مبنای برخی آمارها تقریباَ 40 تا 50 درصد زنان در سنین 40 تا 74 سال پستان‏‌های متراکم دارند.
بر مبنای اعلام "انستیتو ملی سرطان" زنان با پستان‎های متراکم احتمال بیشتری دارد که نسبت به‌زنان فاقد این وضعیت در آزمایش‎های ماموگرام با جواب‎های منفی کاذب مواجه شوند. مطالعات تحقیقی اخیر همچنین پستان‎های متراکم را با افزایش ریسک ابتلا به سرطان پستان در هر دو پستان مرتبط دانسته‎اند.
اگرچه داشتن پستان‎های متراکم ضمانتی برای ابتلا قطعی زن به سرطان پستان محسوب نمی‎شود، این موضوع یک عامل تقویت کننده محسوب می‎گردد و دکترها در حال تلاشند تا تعریف دقیق‌تری از ارتباط تراکم پستان و سرطان پستان ارائه دهند.

علایم تراکم پستان 
یک باور غلط شایع در مورد پستان‎های متراکم این است که آنها سفت یا بزرگ هستند. به هر جهت، یک زن دارای پستان سفت لزوماً دچار پستان متراکم نیست. تراکم پستان زنان ممکن است در طول زمان دچار تغییر شود. برای مثال، وقتی زنان پا به سن می‎گذارند، تغییرات هورمونی سبب افزایش میزان بافت چربی در پستان می‎شود.

ریسک فاکتورهای بافت متراکم پستان کدامند؟
چند ریسک فاکتور شامل موارد زیر در این باره مطرح است:
• سن: هر قدر زن جوان‎تر باشد، گرایش به ایجاد پستان با بافت متراکم در او بیشتر است. زنان مسن معمولاً کمتر دچار این وضعیت می‎شوند.
• دارو: زنانی که پس از یائسگی درمان جایگزینی هورمون می‎گیرند ممکن است دچار افزایش ریسک تراکم پستان شوند.
• ژنتیک: زنان دارای پستان متراکم بیشتر محتمل است که مادر یا مادربزرگ مبتلا به این وضعیت داشته بوده باشند.
دکترها می‎گویند که بافت متراکم پستان معمولاً ژنتیکی است.

تشخیص
دکترها صرفاً از طریق بررسی عکس‎های گرفته شده توسط اشعۀ ایکس یا دیگر تست‎های تصویربرداری می‎توانند پستان متراکم را تشخیص دهند. به طور معمول زنان ماموگرام انجام می‎دهند. ماموگرام یک عکسبرداری اشعۀ ایکس پستان است که به دکتر امکان می‎دهد تا جراحات بالقوه سرطانی و همچنین بافت پستان متراکم را شناسایی کند.
دکترها بافت متراکم پستان را به چهار دسته تقسیم می‎کنند:
• دارای بیشترین میزان چربی
• تراکم پراکنده
• تراکم یکپارچه
• بیش از حد متراکم
اگرچه دکتر ممکن است بافت متراکم پستان را به چهار دسته تقسیم کند، هیچ فرمولی برای قرار دادن زنان در هریک از دسته‎بندی‌ها وجود ندارد.
به طور معمول بافت چربی پستان در عکس‌های اشعۀ ایکس به صورت تیره و جراحات سرطانی به رنگ سفید ظاهر می‎شوند.
به هر جهت بافت پستانی که بسیار متراکم است نیز در عکس‎های اشعۀ ایکس به رنگ سفید ظاهر می‌شود. این شباهت ظاهری می‎تواند به صورت بالقوه شناسایی جراحات سرطانی را دشوارتر سازد.
در عین حال این امکان نیز وجود دارد که پزشک یک ناحیۀ مشخصاً متراکم بافت پستان را با تومور اشتباه بگیرد در حالی که در واقع امر فقط یک ناحیۀ دارای بافت بیش از حد متراکم مشاهده شده است.
گاهی از اوقات امکان تجویز انجام یک تست اضافی از سوی دکتر به نام اولتراسوند وجود دارد. اولتراسوند از امواج صوتی استفاده می‎کند و می‎تواند به رادیولوژیست در کشف یک تودۀ جامد یا پر از مایع کمک کند.
توموسنتز پستان از تصویربرداری سه‎بُعدی برای بازآفرینی پستان استفاده می‎کند.

آیا راهی برای پیشگیری یا درمان بافت متراکم پستان وجود دارد؟
اگرچه هیچ راهی برای پیشگیری از توسعۀ بافت متراکم پستان وجود ندارد، زنان می‌‏توانند با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود باعث کاهش ریسک سرطان پستان شوند.
مثال‎هایی در این مورد شامل موارد زیر است:
• حفظ وزن در محدودۀ سالم
• انجام فعالیت منظم فیزیکی
• اجتناب از مصرف سیگار
• محدود کردن مصرف مشروب الکلی
محققان به شناسایی این مورد توفیق نیافته‎اند که آیا مصرف دارو برای کاهش تراکم پستان باعث کاهش ریسک ابتلا به سرطان پستان نیز می‎شود یا خیر.
دکتر احتمال دارد که زنی را در معرض افزایش ریسک سرطان پستان ارزیابی کند و به وی انجام تصویربرداری مکرر پستان را توصیه نماید. برای مثال، اگر زنی دارای پستان متراکم و در عین حال تاریخچۀ خانوادگی سرطان پستان باشد، وی به انجام تصویربرداری مکرر از پستان نیاز خواهد داشت.

آیا بافت متراکم پستان با سرطان مرتبط است؟
زنان دارای پستان متراکم با ریسک بالاتر ابتلا به سرطان پستان مواجهند.
بر مبنای یک مقاله در "ژورنال انستیتو ملی سرطان"، زنان دارای بافت متراکم پستان 5-4 بار بیشتر از زنانی که دارای این وضعیت نیستند در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان قرار دارند.
مطالعۀ دیگری که در ژورنال "سرطان" منتشر شد پی برده است که در صورت داشتن پستان متراکم زنانی که دچار سرطان در یک پستان هستند در ریسک بالاتری برای توسعۀ سرطان در پستان دیگر خود قرار دارند.
این اطلاع ممکن است به دکترها در مشورت دادن به زنان در مورد کشف سرطان پستان و همچنین رویکردهای درمانی برای آنانی که دچار سرطان هستند کمک کننده باشد.
بیش از 20 ایالت در آمریکا قوانینی را گذرانده‎اند که رادیولوژیست‎ها را ملزم می‏کند که به تمامی زنانی که داشتن بافت متراکم پستان در مورد آنها شناسایی شده است در مورد افزایش ریسک ابتلا به سرطان اطلا‎ع‎رسانی کنند. هر زنی که در این مورد اطلاع‎رسانی شده باشد باید موضوع را با پزشک خود مطرح کند.

دورنما
اگر زنی با تشخیص داشتن پستان‌های متراکم مواجه باشد، باید با پزشک خود در مورد ریسک‎های شخصی مربوط به سرطان پستان با توجه به وضعیت سلامت شخصی و تاریخچۀ خانوادگی خویش مشورت کند.
زنان و پزشکان می‎توانند در صورت لزوم یک جدول‎بندی غربالگری ایجاد کنند یا برای ارزیابی بیشتر پستان‎ها از تست‎های تصویربرداری بیشتری استفاده کنند.
"انجمن سرطان آمریکا" برای زنان 45 تا 54 ساله انجام ماموگرام به صورت سالانه را تجویز می‎کند. پس از 55 سالگی برخی از زنان ممکن است به غربالگری هر دو سال یک بار چرخش کنند.
زنان دارای تاریخچۀ فامیلی سرطان پستان یا آنانی که مایلند غربالگری در مورد آنها زودتر شروع شود باید با پزشک خود در مورد انجام این کار صحبت کنند.

در زمینه سرطان پستان مطالعه لینک‎های زیر در وبسایت مهرین - اخبار سلامت توصیه می‎شود:

سرطان پستان - علایم، ریسک فاکتورها، تشخیص، و درمان

ماموگرام: چه انتطاری از آن داریم و چطور درد را به حداقل برسانیم؟

Source:
Dense breast tissue: All you need to know
Last reviewed Sat 23 September 2017
By Rachel Nall, RN, BSN, CCRN
Reviewed by Christina Chun, MPH