• لوسمی (لوکمی)
• لنفوما (لنفوم)
• میلوما (میلوم)
سرطان‌های خون به سلول‌های خون و مغز استخوان آسیب می‌زنند. مغز استخوان بافتی اسفنجی شکل است که درون استخوان‌ها قرار دارد و سلول‌های خون در آنجا ساخته می‌شوند. سرطان‌های خون روش رفتار سلول‌های خون و چگونگی عملکرد آنها را دگرگون می‌کنند.
مردم سه نوع سلول خون دارند:
• سلول‌های سفید خون به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن با عفونت مقابله می‌کنند.
• سلول‌های قرمز خون اکسیژن را به بافت‌های بدن و ارگان‌ها حمل می‌کنند و امکان تخلیه دی‌اکسید کربن را از ریه‌ها در جریان بازدم فراهم می‌کنند.
• پلاکت‌ها در زمان ایجاد جراحت به لخته شدن خون کمک می‌کنند.
سه نوع اصلی سرطان خون وجود دارد:
• لوسمی (لوکمی)
• لنفوما (لنفوم)
• میلوما (میلوم)
این سرطان‌ها باعث می‌شوند تا مغز استخوان و سیستم لنفاوی سلول‌هایی ایجاد کنند که دارای عملکرد بهینه نیستند. سرطان‌های مزبور به انواع مختلفی از سلول‌های سفید خون آسیب می‌زنند و می‌توانند به روش‌های گوناگون عمل کنند.
لوسمی
مردم مبتلاء به لوسمی تعداد پرشماری سلول‌های سفید خون تولید می‌کنند که قابلیت مقابله با عفونت‌ها را ندارند. لوسمی بر مبنای نوع سلول سفید خون که دچار آن می‌شود و اینکه رشد آن به سرعت (حاد) یا به کُندی (مزمن) صورت می‌گیرد، به چهار نوع تقسیم می‌شود.
لوسمی لنفوسیتیک حاد (ALL). این نوع لوسمی در سلول‌های موسوم به لنفوسیت در مغز استخوان شروع می‌شود. مردم دچار لوسمی لنفوسیتیک حاد تعداد زیادی لنفوسیت تولید می‌کنند که جای سلول‌های سفید خون سالم را می‌گیرند. این نوع سرطان در صورت عدم درمان به سرعت پیشرفت می‌کند.
لوسمی لنفوسیتیک حاد شایع‌ترین نوع سرطان در دوران کودکی است. کودکان در سنین 3 تا 5 در بالاترین ریسک ابتلاء به آن قرار دارند، اما احتمال ابتلاء بزرگسالان در سنین بالای 75 نیز به این بیماری وجود دارد.
خطر ابتلاء به این نوع سرطان در مردم بیشتر خواهد بود اگر:
• دارای یک برادر یا خواهر مبتلاء به لوسمی لنفوسیتیک حاد باشند
• در گذشته برای درمان نوع دیگری از سرطان تحت شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار گرفته باشند
• در معرض مقدار زیادی اشعه قرار گرفته باشند
• دچار سندرم داون یا اختلال ژنتیکی دیگری باشد
لوسمی میلوئید حاد (AML). لوسمی میلوئید حاد در سلول‌های میلوئید شروع می‌شود که به شکل نرمال در سلول‌های سفید خون، سلول‌های قرمز خون، و پلاکت‌ها رشد می‌کنند. لوسمی میلوئید حاد باعث کاهش شمار سلول‌های سالم خون در هر سه مورد می‌شود. این نوع لوسمی به سرعت رشد می‌کند.
لوسمی میلوئید حاد عمدتاً مردم سنین بالای 65 را درگیر می‌کند. این نوع سرطان در مردان بیش از زنان شایع است.
شانس ابتلاء مردم به این نوع سرطان بیشتر خواهد بود اگر:
• برای درمان سرطان تحت شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار گرفته باشند
• در معرض مواد شیمیایی سمی مثل بنزن قرار گرفته باشند
• سیگاری باشند
• دچار یک اختلال خون مثل میلودیسپلازیا یا پلی‌سیتمی ورا یا یک اختلال ژنتیکی مثل سندرم داون باشند
لوسمی لنفوسیتیک مزمن (CLL). لوسمی لنفوسیتیک مزمن شایع‌ترین نوع لوسمی در بزرگسالان است. همانند مورد لوسمی لنفوسیتیک حاد، این نوع لوسمی در لنفوسیت‌های مغز استخوان شروع می‌شود اما سرعت رشد آن کمتر است. بسیاری از مردم مبتلاء به لوسمی لنفوسیتیک مزمن تا سال‌ها پس از شروع سرطان علایمی را تجربه نمی‌کنند.
لوسمی لنفوسیتیک مزمن عمدتاً مبتلابه سالمندان در سنین 70 یا بالاتر می‌شود. وجود تاریخچه خانوادگی ابتلاء به سرطان شانس ابتلاء به این بیماری را بالا می‌برد، به همین ترتیب تماس زیاد با مواد شیمیایی مثل آفت‌کش یا حشره‌کش موجب افزایش خطر ابتلاء به لوسمی لنفوسیتیک مزمن می‌شود.
لوسمی میلوئید مزمن (CML). این نوع سرطان خون مثل لوسمی میلوئید حاد در سلول‌های میلوئید شروع می‌شود، اما سلول‌های غیر نرمال در لوسمی میلوئید مزمن رشد آهسته‌تری دارند.
لوسمی میلوئید مزمن در مردان کمی بیش از زنان شایع است. این بیماری به طور معمول بزرگسالان را درگیر می‌کند، اما گاهی از اوقات کودکان نیز به آن مبتلاء می‌شوند. در صورتی که شخص در معرض مقدار زیادی اشعه قرار گرفته باشد احتمال ابتلاء به لوسمی میلوئید مزمن در وی افزایش خواهد یافت.
لنفوم
لنفوم یک سرطان سیستم لنفاوی است. سیستم لنفاوی شبکه‌ای از رگ‌ها شامل گره‌های لنفاوی، طحال و غده تیموس است. این رگ‌ها سلول‌های سفید خون را برای کمک به مقابله با عفونت‌های بدن ذخیره و حمل می‌کنند.
لنفوم‌های شروع شده در سلول‌های سفید خون لنفوسیت نامیده می‌شوند. دو نوع اصلی لنفوم وجود دارد:
• لنفوم هاجکین. این نوع لنفوم در سلول‌های ایمنی موسوم به لنفوسیت‌های B یا سلول‌های B شروع می‌شود. این سلول‌ها پروتئین‌هایی به نام آنتی‌بادی می‌سازند که با اجرام بیماریزا مقابله می‌کنند. مردم مبتلاء به لنفوم هاجکین دارای لنفوسیت‌های بزرگی به نام سلول‌های رید-استبرگ در گره‌های لنفاوی خود هستند.
• لنفوم غیر هاجکین. این نوع لنفوم در سلول‌های B یا در نوع دیگری از سلول ایمنی به نام سلول T آغاز می‌شود. لنفوم غیر هاجکین شایع‌تر از لنفوم هاجکین است.
هر دو نوع سرطان مزبور به چند زیرنوع تقسیم می‌شود. این زیرنوع‌ها بر مبنای محل شروع سرطان در بدن و چگونگی رفتار آنها مشخص می‌شوند.
مردم دچار ضعف سیستم ایمنی بیشتر محتمل است که به لنفوم مبتلاء شوند. عفونت با ویروس اپشتین - بار، HIV، یا باکتری هلیکوباکتر پیلوری (اچ. پیلوری) نیز شانس ابتلاء به این بیماری را افزایش می‌دهد.
لنفوم بیشتر در مردم سنین 15 تا 35 و نیز مردم سنین بالای 50 تشخیص داده می‌شود.
میلوما (میلوم)
میلوما سرطان سلول‌های پلاسما در مغز استخوان است. سلول‌های پلاسما نوعی از سلول‌های سفید خون هستند که آنتی‌بادی‌ها را می‌سازند.
سلول‌های میلوم در مغز استخوان گسترش می‌یابند. آنها می‌توانند به استخوان‌ها آسیب بزنند و جای سلول‌های سالم خون را اشغال می‌کنند. این سلول‌ها نیز آنتی‌بادی‌هایی می‌سازند که نمی‌توانند با عفونت‌ها مقابله کنند.
این نوع سرطان عموماً مالتیپل میلوما نامیده می‌شود زیرا در بسیاری قسمت‌های مغز استخوان یافت وجود دارد.
مردان سنین بالای 50 بیش از گروه‌های دیگر در معرض ابتلاء به این بیماری قرار دارند. نسبت مبتلایان به آن در آفریقایی‌های آمریکایی تبار بیش از دیگر مردم است.
شانس شخص برای ابتلاء به این نوع سرطان بیشتر خواهد بود اگر:
• دارای خویشاوند نزدیک مبتلاء به میلوما باشد
• چاق باشد
• زمانی طولانی در معرض اشعه بوده باشد./
• دکتر نها پاتهک
• ترجمۀ فرهنگ راد
Source:
WebMD Medical Reference
Types of Blood Cancer
Reviewed by Neha Pathak, MD
On May 07, 2018
