• خاک بنتونیت چطور کار می‌کند؟
• زدودن سموم بدن
• درمان پوست چرب و آکنه
• سم‌زدایی پوست
• درمان پیچک سمی
• کمک به کاهش وزن
• کاهش یبوست
• درمان اسهال
• درمان راش پوشک
• ایجاد محافظت در برابر آفتاب
• زدودن سرب و دیگر فلزات سنگین
• کاهش کلسترول
• خطرات خاک بنتونیت
• خلاصه
خاک بنتونایت (خاک بنتونیت) نوعی خاک طبیعی با بافتی نرم و لطیف است. در ترکیب با آب خاک بنتونیت نوعی حالت چسبناک و خمیری پیدا می‌کند. برخی از مردم این خاک را برای مصارف پزشکی یا زیبایی شناختی مثل درمان راش و آکنه یا به عنوان نوعی ماسک مو به کار میبرند.
مردم در طول هزاران سال از خاک بنتونیت برای زدودن ناخالصی‌های پوست مثل روغن‌ها و مواد سمی بدن استفاده کرده‌اند.
خاک بنتونیت در بسیاری محصولات مربوط به پوست وجود دارد اما برخی از مردم آن را با هدف تخفیف مشکلات گوارشی یا زدودن سموم بدن به غذاها یا نوشیدنی‌های خود اضافه می‌کنند.
مطالعات بسیاری به فواید سلامت خاک بنتونیت پرداخته‌اند، اگرچه اغلب این مطالعات از مدل‌های جانوری یا سلولی استفاده کرده‌اند. برای اینکه دانشمندان به درک درستی در مورد فواید و خطرات خاک بنتونیت در انسان‌ها دست یابند به تحقیق بیشتری در این زمینه نیاز است.
در این مقاله به 11 فایده بالقوه خاک بنتونیت که دارای پشتوانه تحقیقی است پرداخته خواهد شد و در عین حال خطرات بالقوه استفاده از این ماده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
خاک بنتونیت چطور کار می‌کند؟
دانشمندان بر این باورند که خاک بنتونیت از طریق جذب روغن و اجرام کثیف از پوست عمل می‌کند.
این نظریه بر آن است که خاک بنتونیت مواد را از طریق چسبیدن به مولکول‌ها یا یون‌های آنها جذب می‌کند. وقتی خاک بنتونیت از بدن جدا می‌شود مواد سمی یا دیگر مولکول‌ها را با خود میبرد.
وقتی کسی از خاک بنتونیت برای پوست خود استفاده می‌کند، این خاک توان جذب روغن‌ها و باکتری‌ها را دارد. وقتی مردم این خاک را می‌خورند، خاک بنتونیت می‌تواند مواد سمی یا دیگر مواد ناخواسته را از دستگاه گوارش جذب کند.
خاک بنتونیت حاوی مواد معدنی طبیعی مثل کلسیم، منیزیم و آهن است که دارای فواید زیادی هستند.
خاک بنتونیت از خاکسترهای آتشفشانی ایجاد می‌شود. این ماده نام خود را از فورت بنتون در وایومینگ می‌گیرد، جایی که مقادیر فراوانی از این خاک در آنجا وجود دارد. مردم می‌توانند خاک مزبور را در مکان‌های دیگری که در آنها خاکستر آتشفشانی بر زمین ریخته است بیابند. خاک مونتموریلونیت، که نام خود را از مونتموریلون در فرانسه گرفته است، دارای همین نوع خاک است.
فهرست زیر به فواید خاک بنتونیت پرداخته و آنچه را که تحقیقات در این مورد می‌گویند عرضه می‌دارد.
1. زدودن سموم بدن
برخی از مردم خاک بنتونیت را با هدف زدودن سموم بدن می‌خورند. این ممکن است یکی از مواردی باشد که در باره آن به خوبی پژوهش شده است.
مطالعات مختلفی عنوان کرده‌اند که خاک بنتونیت می‌تواند اثرات سموم را کاهش دهد.
برای مثال، یک مطالعه بر روی جوجه‌ها پی برد که خاک بنتونیت اثرات سم موسوم به افلاتوکسین B1 را که از برخی انواع کپک می‌آید، کاهش می‌دهد. جوجه‌هایی که به آنها کنسانتره خاک بنتونیت داده شده بود در مقایسه با جوجه‌هایی که از این خاک نخورده بودند دچار اثرات سمی کمتری بودند.
یک مطالعه دیگر به اثرات خاک مونتموریلونیت پرداخت، که بسیار شبیه به خاک بنتونیت است، و اثرات این خاک را در کاهش سموم در کودکان اهل غنا در غرب آفریقا بررسی کرد. در ناحیه مورد بررسی افلاتوکسین‌های موجود در مکمل‌های غذایی بومی با کمبود رشد و ناتوانی‌های ناشی از آن مرتبط شده است.
محققان پی بردند، کودکانی که محصول خاک مونتموریلونیت دارای کلسیم را به صورت هر روزه به مدت 2 هفته مصرف کرده بودند در مقایسه با کودکانی که از این خاک مصرف نکرده بودند دارای نشانه‌های کمتری از افلاتوکسین در ادرار خود بودند.
در یک مطالعه بر روی مدل حیوانی در مقیاس کوچک به موش‌های صحرایی فاضلاب حاوی سیانید داده شد. محققان به برخی از موش‌های مزبور مقداری خاک بنتونیت یا دارونما دادند. پس از گذشت سه هفته موش‌های دریافت کننده خاک مورد بحث دارای کمترین مقدار سم سیانید در بدن خود بودند.
برای تأیید این یافته‌ها در مورد انسان نیاز است تا دانشمندان ابتدا تحقیق بیشتری انجام دهند.
چگونگی استفاده
1 قاشق چایخوری خاک بنتونیت را با 6 تا 8 اونس آب تصفیه شده مخلوط کرده و یک بار در روز بنوشید.
مردم باید خاک بنتونیت را حداقل 2 ساعت قبل یا بعد از مصرف هر گونه دارویی بخورند. از آنجا که این خاک می‌توانند سایر مولکول‌ها را جذب کند، قادر است تا به برخی داروها متصل شده و میزان اثربخشی آنها را کاهش دهد.
2. درمان پوست چرب و آکنه
قدرت جذب خاک بنتونیت ممکن است در درمان طغیان آکنه و پوست روغنی مفید باشد. این خاک می‌تواند در زدودن سبوم یا روغن از سطح پوست مفید باشد و همچنین ممکن است در مورد طغیان التهاب اثرات آرام کننده داشته باشد.
استفاده از ماسک صورت خاک می‌تواند باعث زدودن ناخالصی‌ها از پوست و درمان آکنه یا کاهش خطر بروز عفونت پوست و جوش شود.
چگونگی استفاده
بسیاری از ماسک‌های صورت موجود در بازار به دلیل اثر پاکسازی کننده آن در پوست حاوی خاک هستند. برخی از این ماسک‌ها حاوی بنتونیت هستند، اما مردم می‌توانند این ماسک را در خانه بسازند.
برای این کار پودر خاک بنتونیت را باید با آب مخلوط کنیم تا به شکل خمیر درآید. خمیر به دست آمده را به آن نواحی از پوست که در برابر روغن یا آکنه ضعیف است بمالید. ماسک ایجاد شده را به مدت 10 دقیقه به حال خود بگذارید و سپس به دقت آبکشی نمایید. این کار باید دو تا سه بار در هفته تکرار شود.
3. سم‌زدایی پوست
برخی از مردم خاک بنتونیت را برای پاکسازی قسمت‌های خاصی از بدن خود استفاده می‌کنند. برای مثال از این ماده برای سم‌زدایی زیر بغل و سم‌زدایی پا استفاده می‌شود.
4. درمان پیچک سمی
بسیاری از مردم دچار آلرژی نسبت به یوروشیول هستند، روغنی که توسط گیاه پیچک سمی تولید می‌شود. وقتی پوست این گروه از مردم با پیچک مزبور تماس پیدا می‌کند، دچار راشی می‌شوند که خصلت‌نمای واکنش آلرژیک است.
راش پیچک سمی می‌تواند باعث سرخی، آزردگی و خارش شدید شود. یک مطالعه مربوط به سال 1995 پی برد که خاک بنتونیت می‌تواند راش پیچک سمی را درمان کرده و التیام پس از واکنش آلرژیک را تسریع کند.
چگونگی استفاده
بلافاصله پس از تماس پوست با پیچک سمی ناحیه را با آب و صابون شستشو دهید. برای کمک به زدودن یوروشیول از پوست در حد امکان از صابون‌های چربی‌زدا استفاده کنید.
خاک بنتونیت را برای ایجاد خمیر با آب مخلوط کنید و گل ایجاد شده را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. ناحیه را با بانداژ یا گاز تمیز بپوشانید. این کار را چند بار در روز تا هنگام برطرف شدن راش تکرار کنید.
5. کمک به کاهش وزن
خاک بنتونیت ممکن است مکمل مفیدی برای مردم در صدد کاهش وزن باشد.
یک مطالعه بر روی موش‌های صحرایی پی برد که خوراندن خاک مونتموریلونیت به کاهش وزن در موش‌هایی که رژیم غذایی پرچربی داشتند تأثیر مثبتی داشته است.
اگرچه برخی روش‌های درمانی سنتی از مدت‌ها پیش خاک را برای مصارف درمانی به کار برده‌اند، کماکان راه‌های بهتری برای کاهش وزن وجود دارد. کاهش میزان مصرف کالری و افزایش فعالیت جسمانی هنوز بهترین گزینه‌ها در این مورد محسوب می‌شوند.
6. کاهش یبوست
از آنجا که خاک بنتونیت می‌تواند به سموم داخل بدن بچسبد، می‌تواند در تنظیم عملکرد دستگاه گوارش مفید باشد.
یک مرور در مورد فواید خاک بنتونیت عنوان کرده است که خاک مزبور می‌تواند در مورد برخی از مردم مبتلاء به سندرم روده تحریک‌پذیر دچار یبوست مفید باشد. این کاربرد خاک بنتونیت شایسته تحقیق بیشتری است اما نویدبخش به نظر می‌رسد.
7. درمان اسهال
برخی تحقیق‌ها عنوان می‌کنند که خاک‌های جاذب مثل بنتونیت می‌توانند به تخفیف مشکلات گوارشی مرتبط به ویروس مثل اسهال کمک کنند.
برای مثال نوروویروس می‌تواند سبب اسهال شدید شده و به سرعت از یک شخص به دیگری سرایت کند. یک مطالعه پی برده است که نوعی خاک جاذب به نام دیوسمکتایت به ممانعت از تکثیر نوروویروس کمک می‌کند.
یک مطالعه دیگر پی برده است که خاک مزبور باعث جذب نوتاویروس در گاوها شده است.
اگر اسهال پس از درمان با فرآورده‌های خاک فروکش نکند شخص باید مقدار زیادی مایعات بنوشد، رویکردهای رایج برای درمان اسهال را دنبال کند و به پزشک مراجعه نماید.
چگونگی استفاده
در مورد اسهال ویروسی یک قاشق خاک بنتونیت را در آب مخلوط کرده و حداکثر دو بار در روز بخورید. در صورت تداوم اسهال، به پزشک مراجعه کنید.
8. درمان راش پوشک
در یک مطالعه خاک بنتونیت در درمان راش پوشک مؤثر بوده است.
در حدود 90 درصد کودکانی که خاک مزبور به آنها داده شده بود به فاصله 6 ساعت بهبود یافته بودند و در 90 درصد این کودکان به فاصله 3 روز راش به طور کامل از بین رفته بود. یک مطالعه دیگر نتایج مطالعه مورد اشاره را تأیید کرده است.
چگونگی استفاده
با مخلوط کردن مقدار کمی خاک بنتونیت با آب خمیر درست کرده و آن را مستقیماً به قسمت دچار راش بمالید.
به عنوان جایگزین خاک مزبور را با کره شیا، روغن نارگیل یا کرم اکسید زینک مخلوط کنید. پودر را به طور مستقیم روی پوست بچه نریزید زیرا ممکن است مقداری از آن را با استنشاق وارد بدن کند.
مخلوط ایجاد شده را در یک ظرف تمیز شیشه‌ای، پلاستیک یا سیلیکون نگهداری کنید. از ظرف فلزی برای این کار استفاده نکنید، زیرا ممکن است به مرور زمان برخی ترکیبات فلز جذب خاک شود.
همیشه در هنگام استفاده از یک مداوای خانگی تازه برای نوزاد یا بچه با پزشک مشورت کنید.
9. ایجاد محافظت در برابر آفتاب
FDA استفاده از خاک بنتونیت را به عنوان یک جزء در ترکیبات کرم ضد آفتاب تأیید نکرده است. به هر حال یک مطالعه به این نتیجه رسیده است که خاک بنتونیت می‌تواند باعث محافظت از پوست در برابر پرتوهای مضر ماوراء بنفش شود.
به همین دلیل مردم ممکن است مایل باشند از این محصول در کنار ضدا آفتاب‌های مورد تأیید FDA استفاده کنند.
10. زدودن سرب و دیگر فلزات سنگین
تماس طولانی مدت با فلزات سنگینی مثل سرب می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی برای سلامت شود. مغز کودکان به ویژه در این مورد حساس است و این تماس می‌تواند سبب ایجاد ناتوانی‌های یادگیری و مشکلات دیگر شود.
اجتناب از تماس با سرب و انجام آزمایش در این مورد بهترین راه برای پیشگیری از مسمومیت سرب محسوب می‌شود. بر مبنای برخی تحقیقات خاک بنتونیت ممکن است در زدودن سرب انباشته شده در بدن مفید باشد.
خاک بنتونیت دارای شارژ منفی است، بدین معنی که می‌تواند به فلزات دارای شارژ مثبت مثل سرب متصل شود. یک مطالعه پی برد که خاک بنتونیت در زدودن سرب از آب زائد مؤثر بوده است.
چگونگی استفاده
پیش از دادن خاک بنتونیت به کودکان با پزشک مشورت کنید. اگر پزشک این کار را تأیید کرده باشد، نصف قاشق چایخوری خاک را که به خوبی با آب مخلوط شده باشد روزی یک بار به کودک بدهید.
11. کاهش کلسترول
بالا بودن کلسترول یک علت پیشتاز در ایجاد بیماری قلبی است. کلسترول زیاد باعث انباشت چربی در عروق خونی می‌شود که می‌تواند به حمله قلبی یا استروک منجر گردد.
یک مطالعه بر روی موش‌های صحرایی پی برده است که خاک بنتونیت مقدار دفع کلسترول از طریق مدفوع را افزایش می‌دهد.
چگونگی استفاده
مردمی که بر اثر بالا بودن میزان کلسترول تحت درمان قرار دارند باید پیش از استفاده از خاک بنتونیت یا دیگر درمان‌های طبیعی با پزشک مشورت کنند. خاک بنتونیت نباید برای درمان بالا بودن کلسترول یا بیماری قلبی جایگزین درمان پزشکی شود.
در این مورد مردم می‌توانند یک قاشق چایخوری خاک را با آب پاکیزه مخلوط کرده و روزی یک بار بنوشند.
خطرات خاک بنتونیت
مطالعات انجام شده در مورد مقادیر توصیه شده عوارض جانبی جدی ناشی از مصرف خاک بنتونیت مشاهده نکرده‌اند. به هر حال، از آنجا که خاک بنتونیت یک فرآورده طبیعی است خطر آلوده بودن آن مطرح است.
خاک بنتونیت از زمین به دست می‌آید که در آن ممکن است با فلزات سنگین، آفت‌کش‌ها یا دیگر مواد مخلوط شود.
FDA این محصولات را تحت تنظیمات خود مدیریت نمی‌کند. بر این مبنا ممکن است پی بردن به اینکه محصول عرضه شده صرفاً دارای اقلام اعلام شده در برچسب خود است مشکل باشد. در واقع کارشناسان پی برده‌اند که برحی محصولات خاک بنتونیت حاوی فلزات سنگین بوده‌اند.
در سال 2016 FDA نسبت به مصرف نوع خاصی خاک بنتونیت به علت داشتن مقادیر بالای سرب هشدار داد.
اگر کسی در صدد استفاده از خاک بنتونیت باشد باید آن را از منابع مطمئن تهیه کند. همچنین شخص می‌تواند توسط پزشک سطح سرب خون خود را بررسی کند تا اطمینان حاصل شود که در معرض سرب ناشی از خاک بنتونیت قرار ندارد.
در هنگام استفاده از خاک بنتونیت مردم باید در طول روز آب فراوان بنوشند. این کار به خروج خاک از دستگاه گوارش و ممانعت از بروز یبوست کمک می‌کند.
پیش از استفاده از خاک بنتونیت یا هر داروی طبیعی دیگری بر روی پوست مردم باید تست آلرژی انجام دهند. برای این کار مردم می‌توانند مقدار کمی از محصول را به قسمت داخلی آرنج خود بمالند و 24 ساعت صبر کنند. اگر هیچ واکنشی بروز نکرده باشد آنگاه استفاده از محصول ایمن خواهد بود.
خلاصه
خاک بنتونیت یک داروی باستانی است که برای درمان مشکلات مختلفی مؤثر نشان داده است. در صورت استفاده از آن در مقادیر معقولانه عوارض جانبی اندک و ریسک کمی در پیوند با کاربرد این خاک وجود دارد.
همانند هر داروی طبیعی دیگری مردم دچار مشکلات سلامت باید پیش از استفاده از این محصول برای اطمینان از ایمنی آن با پزشک مشورت کنند./
• جنیفر بِری، دکتر دِبرا رُز ویلسون
• ترجمه هستی فراست‌فر، پریسا شعله‌دوست
Source:
Medical News Today
Bentonite clay: 11 benefits and uses
Last reviewed Wed 22 May 2019
By Jennifer Berry
Reviewed by Debra Rose Wilson, PhD, MSN, RN, IBCLC, AHN-BC, CHT
