• تام سیمور، دکتر دِبرا سولیوان
• ترجمة هستی فراست‌فر
فیبریلاسیون دهلیزی یا A-fib شایع‌ترین شکل آریتمی، و اختلالی است که در آن فرد دچار مشکلات ریتم قلب می‌شود.
فیبریلاسیون دهلیزی حمله‌ای وقتی بروز می‌کند که یک ضربان قلب سریع و آزاردهنده ناگهان شروع شده و خود به خود طی 7 روز متوقف می‌شود. این نوع فیبریلاسیون همچنین به عنوان A-fib مقطعی شناخته می‌شود و اغلب اوقات کمتر از 24 ساعت طول می‌کشد.
انجمن قلب آمریکا (AHA) تخمین می‌زند که 2.7 میلیون نفر از مردم آمریکا با ابتلاء به برخی اشکال A-fib زندگی می‌کنند. احتمال ابتلاء به A-fib با افزایش سن بالا می‌رود.
اگرچه A-fib حمله‌ای به خودی خود کُشنده نیست، می‌تواند عوارض جدی در پی داشته باشد. در نتیجه، تشخیص و مداوای این مشکل به سرعت ممکن بسیار اهمیت دارد.
مطالب این مقاله:
علل
علایم
درمان
زندگی با A-fib حمله‌ای
علل
A-fib حمله‌ای وقتی بروز می‌یابد که مسیرهای الکتریکی غیر نرمال در قلب وجود دارد، ضربان قلب منظم نیست یا خون غنی از اکسیژن به قدر کافی در بدن گردش نمی‌کند.
این اختلالات می‌تواند با مشکلات از پیش موجود یا پیشین سلامت نظیر موارد مندرج در زیر همراه باشد:
حملة قلبی یا جراحی قلبی
بیماری قلبی
دیابت
آپنة خواب
فشار خون بالا
بیماری ریوی
تیرویید بیش‌فعال
برخی انتخاب‌های مربوط به سبک زندگی نظیر موارد زیر می‌توانند به A-fib منجر شوند:
مصرف بیش از حد مشروبات الکلی
دخانیات
محرک‌های دیگر نظیر کافئین و برخی داروهای غیر نسخه‌ای
مواد مخدر غیر مجاز نظیر آمفتامین‌ها، مت‌آمفتامین‌ها و کوکایین
چاقی یا اضافه وزن
استرس
کمبود خواب
ورزش طولانی مدت
ورزش یکی از عادت‌های مفید محسوب می‌شود. در هر حال، افراد باید پیش از آغاز یک برنامة ورزش تازه یا افزایش میزان ورزش خود با دکتر مشورت کنند. در برخی موارد، افزایش فعالیت فیزیکی نیز می‌تواند به دلیل اثراتی که بر قلب بر جا می‌گذارد به A-fib منجر شود.
علایم
علایم شایع A-fib حمله‌ای عبارتند از:
شدت گرفتن ضربان قلب
تنگی نفس
سرگیجه یا احساس سبکی سر
خستگی مزمن یا ضعف
تهوع
اگر فردی دچار علایم مندرج در بالا می‌شود باید در اسرع وقت با پزشک تماس بگیرد. حتی اگر علایم رفع شوند، این موضوع اهمیت دارد که فرد تحت معاینة فیزیکی قرار گرفته و در مورد فعالیت قلبی وی پایش لازم انجام شود.
گاهی اوقات هیچ‌گونه علایمی وجود ندارد. در هر حال، پزشک می‌تواند مشکل را با استفاده از یک آزمون بالینی، استفاده از الکتروکاردیوگرام (ECG, EKG) تشخیص دهد.
ECG تست ساده‌ای است که در آن سنسورهای مربوطه به پوست بازوها، پاها و قفسة سینه متصل می‌شود. سنسورها پیام‌های الکتریکی قلب را با هر ضربان قلب تشخیص می‌دهند. دکتر از این پیام‌ها برای شناسایی مشکلات موجود در قلب استفاده می‌کند. تست ECG به طور معمول فقط چند دقیقه طول می‌کشد.
عوارض
اغلب موارد A-fib حمله‌ای به طور طبیعی برطرف می‌شود اما در عین حال این اختلال می‌تواند به عوارض جدی منجر گردد. بنابراین اگر فرد دچار تغییر در ریتم یا ضربآهنگ قلبی خود است، باید به سرعت در پی استفاده از کمک‌های پزشکی باشد.
در حالات بسیار شدید، AFib حمله‌ای می‌تواند به نارسایی قلبی یا سکتة مغزی منجر شود. بر مبنای اعلام انجمن قلب آمریکا، افراد دچار A-fib پنج بار بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلاء به سکتة مغزی قرار دارند.
دلیل این موضوع این است که AFib به جریان خون در بدن آسیب می‌زند. خون می‌تواند به حالت ایستا درآید و در دهلیز فوقانی قلب حالت لخته پیدا کند. اگر این خود در محلة بعد به قلب پمپاژ شود، می‌تواند سبب مسدود شدن شریان و بروز سکتة مغزی گردد.
علایم هشداردهندة سکتة مغزی:
افت عضلات صورت
بی‌حسی یا ضعف بازوها، صورت، یا پاها مخصوصاً در یک سمت بدن
دشواری در صحبت یا درک کلمات
دشواری بینایی در یکی از چشم‌ها یا هر دوی آنها
سرگیجه، از دست دادن تعادل یا هماهنگی بدن و مشکلات راه رفتن
سردرد شدید و ناگهانی بدون علل مشخص
درمان
در این مورد برخی گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر وجود دارد:
داروهای کنترل کنندة ضربان قلب: این رایج‌ترین شکل درمان A-fib است. هدف از این درمان کاهش ضربان قلب به 60 تا 80 ضربه در دقیقه در حالت استراحت و نیز تنظیم جریان الکتریکی قلب است.
کنترل ریتم یا ضربآهنگ: این درمان که گاهی از اوقات به عنوان کاردیوورسیون قلبی شناخته می‌شود، با هدف برگرداندن قلب به حالت ضربان طبیعی صورت می‌گیرد.
داروهای رقیق کنندة خون یا ضد انعقادها: پزشکان ممکن است این داروها را برای متوقف کردن احتمال لخته شدن خون تجویز کنند، که به نوبة خود باعث کاهش احتمال سکتة مغزی می‌شود.
کاردیوورسیون الکتریکی: این درمان از یک جریان الکتریکی برای برگرداندن ضربان طبیعی قلب استفاده می‌کند. این درمان همان هدف داروهای کنترل ریتم قلبی را دنبال می‌کند. این درمان معمولاً برای افرادی استفاده می‌شود که A-fib حمله‌ای را به مدت بیش از 48 ساعت تجربه کرده‌اند.
دکترها معمولاً برای محدود کردن شانس ایجاد استروک (سکتة مغزی) در طول فرآیند از داروهای رقیق کنندة خون در کنار کاردیوورسیون قلبی استفاده می‌کنند.
دیگر اقدام درمانی برای AFib استفاده از کاتتر نام دارد که در آن از برش سطوح قلبی مسبب وضعیت استفاده می‌شود. A-fib پروکسیسمال (حمله‌ای) وقتی بروز می‌کند که جریان الکتریکی قلب به عضلاتی می‌رسد که معمولاً نباید برسد، که باعث ضربان قلب نامنظم یا اختلال‌انگیز می‌شود. برش سطوح خاصی از قلب از این رویداد پیشگیری می‌کند.
در طول این اقدام درمانی، پزشک رشته‌های سیمی باریکی موسوم به کاتتر را از ناحیة گردن یا کشالة ران وارد ورید فرد بیمار می‌کند. این رشته‌ها سپس به سوی قلب هدایت می‌شوند، که در آنجا الکترودهای موجد گرما در انتهای رشته‌ها ناحیة مبتلاء را برش می‌دهند.
فرد تحت انجام این اقدام درمانی معمولاً یک بی‌حس کنندة موضعی در ناحیه‌ای که کاتتر مورد استفاده قرار می‌گیرد دریافت می‌کند. فرد معمولاً در طول انجام عمل مزبور بیدار است اما برای برخی از افراد آرام‌بخشی انجام می‌شود. اغلب مردم در همان روز انجام عمل می‌توانند راهی خانه شوند، اگرچه ممکن است دیگران ناچار شوند شب را در محیط بیمارستان بگذرانند.
بر اثر افزایش ریسک بروز عوارض در طول جراحی، این احتمال وجود دارد که پزشکان به افرادی که دچار A-fib حمله‌ای می‌شوند توصیه کنند که در اولین فرصت از دارو استفاده کنند.
تغییرات سبک زندگی
ترک سیگار و اجتناب از مصرف زیاد مشروبات الکلی به محدود کردن شانس ابتلاء به A-fib حمله‌ای در فرد کمک می‌کند. افراد همچنین باید یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنند و در صورت داشتن اضافه وزن یا چاقی وزن خود را کاهش دهند.
اجتناب از استرس در حد امکان نیز یک راه مفید برای کاهش شانس ابتلاء فرد به A-fib است. استرس درازمدت یا ناگهانی می‌تواند به A-fib مرتبط باشد، بنابراین محدود کردن استرس و انجام تمرینات کاهش دهندة استرس نظیر یوگا می‌تواند کمک کننده باشد.
زندگی با A-fib پروکسیسمال
اغلب افراد دچار AFib حمله‌ای زندگی طبیعی و سالمی دارند حتی اگر نیازمند مصرف دارو باشند. زندگی با A-fib حمله‌ای شامل کنترل ریسک فاکتورها، شناخت محرک‌های A-fib و پیگیری یک برنامة مدیریت درازمدت برای این اختلال در همراهی با پزشک است.
در اینجا برخی پرسش‌های رایج در مورد A-fib پروکسیسمال مطرح می‌شود.
آیا من می‌توانم ورزش کنم و رابطة جنسی داشته باشم؟
مردم باید بتوانند از تمامی فعالیت‌های روزانة زندگی خود لذت ببرد. اگرچه ورزش طولانی مدت با A-fib حمله‌ای مرتبط شده است، ورزش نیمه سنگین در این مورد مفید است. مردم باید در مورد میزان مفید ورزش برای خود با پزشک مشورت کنند.
فعالیت جنسی منظم می‌تواند هم برای قلب مفید باشد و هم به کاهش استرس کمک کند.
آیا من می‌توانم رانندگی کنم؟
بله. A-fib حمله‌ای گاهی از اوقات می‌تواند سبب سرگیجه یا حالت سبکی سر شود، بنابراین افراد باید همیشه موضوع را با پزشک خود مورد بررسی قرار دهند.
اگر فردی در هنگام رانندگی آغاز علایم A-fib را احساس کند، باید اتومبیل را به کنار جاده یا خیابان براند و توقف کند.
آیا من هنوز می‌توانم مشروب الکلی و کافئین بنوشم؟
مصرف متعادل الکل می‌تواند خوب باشد، اما افراد باید از مصرف بیش از حد مشروب الکلی اجتناب کنند. به افراد توصیه می‌شود که 2 تا 3 روز در هفته از مصرف الکل به طور کامل اجتناب کنند.
در مورد نوشابه‌های کافئین‌دار نظیر چای و قهوه و نوشابه‌های انرژی‌زا، شواهد کافی در مورد ارتباط مصرف آنها به A-fib وجود ندارد. در هر حال، مصرف میزان زیاد کافئین می‌تواند سبب افزایش فشار خون شود که با A-fib مرتبط است. بر این اساس، مصرف متعادل کافئین نیز توصیه می‌شود.
آیا من می‌توانم به سفر بروم؟
اگر A-fib حمله‌ای تحت درمان و پایدار باشد در این صورت دلیلی برای عدم اقدام به مسافرت یا پرواز از سوی افراد وجود ندارد. در هر حال، بررسی موارد با دکتر از پیش لازم است زیرا دمای بیش از حد بالا یا اقلیم‌های مرتفع می‌توانند سبب بروز مشکلاتی شوند. در هنگام مسافرت، افراد باید مطمئن باشند که میزان کافی دارو برای کل زمان مسافرت خویش در اختیار دارند.
AFib پروکسیسمال چگونه در طول زمان تغییر می‌کند؟
اگر علایم بیش از یک هفته ادامه داشته باشد، اختلال مزبور به A-fib مداوم تبدیل می‌شود. این مورد را می‌توان در بیشتر اوقات به همان روش‌های قبلی درمان کرد.
اگر A-fib با تناوب بیشتری بروز یابد، می‌تواند به A-fib مدام تبدیل شود. اگر این اتفاق روی دهد، بازگشت ریتم نرمال قلبی با استفاده از دارو میسر نخواهد بود.
مردم باید در صورت وجود هر گونه نگرانی در مورد سلامت خود به پزشک مراجعه کنند./
Source:
medicalnewstoday.com
Paroxysmal atrial fibrillation: Causes, symptoms, and treatment
Written by Tom Seymour Reviewed by Debra Sullivan, PhD, MSN, CNE, COI
Last reviewed: Fri 10 March 2017
