• تام سیمور، استیسی آر. سمپسون
• ترجمه محمدقاسم رافعی
در مجموع مردم از ضربان قلب خود بی‌خبرند. تپش قلب وقتی مسأله می‌شود که فرد به دلیلی از ضربان قلب خود بیشتر مطلع می‌شود چرا که چیزی در آن درست به نظر نمی‌رسد. این ممکن است به دلیل این باشد که قلب دارای تپش‌های سخت، بسیار تند، بسیار کند یا نامنظم شده است.
مطالب این مقاله:
• مرور اجمالی
• علل شایع
• عوارض
• تست و تشخیص
• درمان و پیشگیری
مرور اجمالی
تپش قلب بر مبنای آنچه فرد احساس می‌کند می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد. توصیفات شایع در این مورد شامل موارد زیرند:
• لرزیدن
• پرش یا ضربات اضافی داشتن (که به نام تپش اکتوپیک نیز شناخته می‌شود)
• احساس اینکه انگار فرد همین حالا ورزش کرده است
• کوبش سخت‌تر
• کوبش سریع‌تر
تپش قلب را می‌توان در گردن، گلو، یا قفسۀ سینه یا حتی در مواقعی که فرد دراز کشیده است در گوش نیز احساس کرد.
برای برخی از مردم تپش قلب فقط چند ثانیه طول می‌کشد، حال آنکه در موارد دیگر، تپش قلب می‌تواند برای دقایقی ادامه داشته باشد.
برای اغلب مردم تپش قلب یک واقعۀ هر روزه نیست. اگرچه تپش قلب می‌تواند نگران کننده باشد، اغلب موارد آن بی‌ضررند و خبر از وجود مشکلی جدی نمی‌دهند.
به هر جهت، برخی مردم خبر از تجربۀ موارد متعدد تپش قلب در طول روز می‌دهند و اغلب آن را چنین توصیف می‌کنند که انگار دچار حملۀ قلبی شده‌اند.
علل شایع
عوامل زیادی می‌توانند محرک تپش قلب باشند. برخی از علل شایع را می‌توان به دسته‌های مختلف تقسیم‌بندی کرد.
عاطفی
عوامل عاطفی نیز می‌توانند سبب تپش قلب شوند. این عوامل عبارتند از:
• اضطراب
• استرس
• پانیک
• عصبانیت
دارو
برخی داروها می‌توانند سبب بروز تپش قلب شوند. این داروها شامل موارد زیرند:
• داروهای استنشاقی آسم
• آنتی‌هیستامین‌ها
• داروهای جایگزینی هورمون تیروئید
• داروهای ضد آریتمی
• آنتیبیوتیکها
• داروهای ضد افسردگی
• داروهای ضد قارچ
• برخی داروهای سرفه و سرماخوردگی
• برخی مکمل‌های غذایی و گیاهی
اختلالات پزشکی
اختلالات زیربنایی پزشکی می‌توانند سبب بروز تپش قلب شوند. این اختلالات شامل موارد زیرند:
• پرکاری تیروئید
• آنمی
• کاهش قند خون
• کاهش پتاسیم
• کم‌آبی بدن
• حرارت زیاد و تب
• کم‌خونی
• شوک
• پایین بودن میزان دی‌اکسید کربن یا اکسیژن در خون
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی دیگر دلیل محتمل برای بروز تپش قلب است. تغییرات سطح هورمون‌ها ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
• عادت ماهانه در زنان
• بارداری
• یائسگی
اختلالات قلبی
تپش قلب می‌تواند ناشی از اختلالات قلب شامل موارد زیر باشد:
• آریتمی (غیر نرمال بودن ریتم قلب)
• بیماری شریان کرونری یا حملۀ قلبی
• مشکلات دریچه‌ای قلب
• نارسایی قلبی
• آسیب‌های قلبی در زمان تولد
• کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (که در آن عضلات دیوارۀ قلب ضخیم و بزرگ می‌شود) یا دیگر انواع کاردیومیوپاتی
سبک زندگی
عوامل مربوط به سبک زندگی که می‌توانند سبب تپش قلب شوند عبارتند از:
• کافئین (که در چای، قهوه، و نوشابه‌های انرژی‌زا وجود دارد)
• الکل (مشروب الکلی)
• دود سیگار
• ورزش سنگین
• مواد مخدر (مثل حشیش، کوکائین، هروئین، اکستازی، و آمفتامین‌ها)
• غذاهای غنی شده و تند
عوارض
اگرچه اغلب موارد تپش قلب بی‌ضرر است، اگر علایمی از بیماری یا یک وضعیت قلبی نهفته در بین باشد، در این صورت وضعیت می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد.
عوارض شامل موارد زیر است:
• غش کردن به علت تند شدن ضربان قلب، که در آن فشار خون به صورت همزمان بسیار کاهش می‌یابد.
• استروک می‌تواند به صدمۀ مغزی یا حتی به مرگ منجر شود.
• تاکی‌کاردی سوپراونتریکولر (SVT) در هر سنی امکان بروز دارد. در خلال دوره‌های گذرا، ضربان قلب معمولاً سرعت می‌گیرد و ناگهان قطع می‌شود.
• فیبریلاسیون دهلیزی می‌تواند سبب بروز سکته مغزی ایسکمیک شود؛ و ممکن است عاملی مستقل یا مرتبط به بیماری قلبی دیگری باشد.
• تاکی‌کاردی ونتریکولر (VT) که در آن ضربان قلب به صد ضربه در دقیقه می‌رسد و با اتریا (دهلیز فوقانی قلب) همزمان نیست. این می‌تواند نشان دهندۀ وجود یک بیماری قلبی اصلی باشد.
• فیبریلاسیون بطنی (VF) در صورت عدم درمان VT بروز می‌کند؛ و بیشتر در مردمی شایع است که دچار یک بیماری قلبی از پیش موجود هستند. در صورت عدم درمان فوری بیمار، امکان مرگ وی وجود دارد.
دیگر عوارض شامل ایست قلبی و نارسایی قلبی است.
تست و تشخیص
تپش قلب غیر خطرناک اغلب به سرعت بروز می‌کند و میزان بروز آن اندک است. مردم در این موارد به ندرت نیاز به مراجعه به دکتر دارند زیرا احتمالاً به درمان نیازی نیست.
به هر جهت، در برخی موقعیت‌ها، مشورت با پزشک در مورد تپش قلب ایدۀ خوبی است. این موقعیت‌ها شامل موارد زیر است:
• اگر فرد دارای تاریخچۀ مشکلات قلبی باشد
• اگر تپش قلب بهبود نمی‌یابد یا تشدید می‌شود
• اگر علایم همراه تپش قلب شدید باشند
• اگر فرد دچار هر مشکل مرتبط به سلامت دیگری باشد
البته تپش قلب اغلب بروز می‌کند و از بین می‌رود و بیشتر مواقع در مطب دکتر ایجاد نمی‌شود. بنابراین ثبت موارد زیر اهمیت دارد:
• این تپش‌ها چه حسی در فرد ایجاد می‌کنند
• چند وقت به چند وقت بروز می‌کنند
• چه هنگامی ایجاد می‌شوند
اگر فرد بتواند به برخی از سؤالات زیر جواب دهد این ممکن است برای تشخیص دکتر مفید باشد:
• آیا در طول تپش قلب، ضربان قلب خیلی تند یا خیلی کند است، و ریتم قلب منظم است یا نامنظم؟
• آیا در هنگام تپش قلب سبکی سر، سرگیجه، تنگی نفس یا درد قفسۀ سینه بروز می‌کند؟
• آیا تپش قلب در هنگامی بروز می‌کند که فرد کاری تکراری را انجام می‌دهد؟
• آیا تپش‌های قلب ناگهان شروع و متوقف می‌شوند یا محو می‌شوند؟
اغلب اوقات اولین کار دکتر انجام معاینۀ فیزیکی است. پزشک از طریق این معاینه می‌تواند به بسیاری از علل مربوط به تپش قلب پی ببرد.
دکتر در عین حال به بررسی علایم موجود در فرد می‌پردازد و تاریخچۀ پزشکی وی را مرور می‌کند.
دیگر تست استاندارد برای ارزیابی تپش قلب انجام 12 – لید الکتروکاردیوگرام (ECG) است که از طریق ردیابی الکتریکی، ضربان و ریتم قلبی را اندازه‌گیری می‌کند.
دکتر همچنین ممکن است تست‌های خون، اکوکاردیوگرافی، و تست استرس ورزش یا بررسی الکتروفیزیولوژی انجام دهد، که انجام همۀ این تست‌ها به علایم موجود در فرد بستگی دارد.
درمان و پیشگیری
درمان تپش قلب به علایم و آنچه سبب مشکل است بستگی دارد.
در کل، درمان به سه دسته تقسیم می‌شود:
پیشگیری
اغلب اوقات ایجاد تغییرات ساده در سبک زندگی که باعث اجتناب از محرک‌های ایجاد تپش قلب می‌شود می‌تواند موارد غیر جدی تپش قلب را کاهش دهد یا از بین ببرد. این تغییرات شامل موارد زیر است:
• قطع مصرف کافئین
• ترک سیگار
• ترک مشروبات الکلی
• پیروی از یک رژیم منظم غذایی سالم
• داشتن خواب کافی و انجام ورزش
• عدم استفاده از داروهای غیر نسخه‌ای که می‌توانند سب تپش قلب شوند
• کاهش استرس و اضطراب (یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی، و تای چی همگی در این مورد مفید نشان داده‌اند)
دارو
دکتر ممکن است به این نتیجه بررسد که فرد به داروهای نسخه‌ای ضد آریتمی مثل بتابلوکرها یا داوهای بلوک کنندۀ کانال کلسیم غیر دی‌هیدروپیریدین نیاز دارد.
بتابلوکرها باعث کند شدن ضربان قلب می‌شوند و نیز فشار خون را کاهش می‌دهند.
اگر این داروها به حد کفایت جواب ندهند، آنگاه پزشک در برخی از اوقات از نوع متفاوتی از دارو مثل داروهایی که مستقیماً کانال‌های سدیم یا پتاسیم را در قلب هدف قرار می‌دهند، استفاده می‌کند.
اقدامات پزشکی
انواع اصلی اقدامات پزشکی که در موارد تپش قلب شدید مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل موارد زیرند:
• فرسایش کاتتر: پزشک دستگاه ایجاد فرسایش یا خراش را از طریق کاتتری که از راه یک ورید عمقی در کشالۀ ران، گردن یا قفسۀ سینه قرار دارد به قلب می‌رساند. این دستگاه سبب بروز خراش‌هایی در مسیرهای الکتریکی غیر نرمال قلب می‌شود که این عمل باعث اصلاح جریان الکتریکی درون قلب می‌گردد.
• کاردیوورسیون هماهنگی الکتریکی: یک شوک یا بیشتر به درون دیوارۀ قفسۀ سینه اعمال می‌شود تا ریتم و ضربان قلب نرمال شود.
• جاگذاری دفیبریلاتور یا پیس‌میکر قابل کاشت: این نوع خاصی از دستگاه قلبی دایمی است که ناهنجاری الکتریکی موجود در قلب را درمان می‌کند.
Source:
Heart palpitations: Causes, tests, and treatment
Written by Tom Seymour
Reviewed by Stacey R. Sampson, DO
Last reviewed: Sat 8 July 2017
