• جِنا فلچر، دکتر سیونگو هان
• ترجمه هامیک رادیان
احساس سرگیجه در هنگام خم شدن اتفاق شایعی است. اغلب علل سرگیجه یا سبکی سر مواردی جدی محسوب نمیشوند، اگرچه برخی از علل مربوط به این رخداد نیاز به مراقبت و توجه پزشکی دارند.
مردم در صورت مکرر بودن سرگیجه یا در صورتی که سرگیجه باعث ایجاد اختلال در زندگی روزمره شود باید به پزشک مراجعه کنند. پزشک می‌تواند برای تعیین دلیل سرگیجه و درمان علت زیربنایی بروز این مشکل به مردم کمک کند.
بر مبنای برخی مطالعات احساس سرگیجه یکی از شایع‌ترین شکایات پزشکی محسوب می‌شود. این عارضه در سنین بالای 60 سال به شکل فزایندهای شایع است و نیز میزان شیوع آن در زنان بیش از مردان است.
در این مقاله ده علت بروز سرگیجه در هنگام خم شدن به صورت اجتمالی بررسی می‌شود.
[مطالب این مقاله:]
• ضعف گردش خون
• پایین بودن قند خون
• پایین بودن فشار خون
• کمآبی بدن
• حملات پانیک
• آنمی
• دارو
• هیپوتیروئیدیسم
• مشکلات گوش داخلی
• بیماری مانیر
• دیگر اختلالات
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در این زمینه بیشتر بخوانیم:
سبکی سر - علل، مداوای خانگی، درمان پزشکی
ضعف گردش خون
گردش خون به چگونگی حرکت خون در سراسر بدن انسان اشاره دارد. خون حامل اکسیژن است بنابراین اگر گردش خون در سراسر بدن وضعیت مناسبی نداشته باشد، این احتمال وجود دارد که مغز از دریافت میزان کافی اکسیژن محروم شود.
در صورتی که اکسیژن کافی به مغز نرسد، حرکات ناگهانی مثل بالا یا پایین گرفتن سر یا خم کردن آن به طرفین، می‌تواند سبب بروز احساس سرگیجه در فرد شود.
این موضوع مهم است، در صورتی که ضعف گردش خون عامل بروز سرگیجه باشد مردم به پزشک مراجعه کنند زیرا این وضعیت می‌تواند نشانه‌ای باشد از:
• حمله قلبی
• ضربان قلب غیر نرمال
• نارسایی احتقانی قلب
پایین بودن قند خون
پایین بودن قند خون یا هیپوگلیسمی نیز ممکن است به سرگیجه منجر شود، زیرا هیپوگلیسمی می‌تواند باعث اختلال عملکرد سلول‌های مغز شود. کاهش قند خون ممکن است بر اثر عدم خوردن غذا به میزان کافی یا گرسنگی چندین ساعته بروز کند.
مردم دچار دیابت به ویژه در برابر سرگیجۀ ناشی از افت سطح قند خون آسیب‌پذیر هستند. تغییرات ایجاد شده در دارو یا خم شدن ناگهانی پس از گرفتن انسولین نیز می‌تواند شانس بروز سرگیجه را افزایش دهد.
پایین بودن فشار خون
وقتی کسی دچار افت فشار خون باشد، تغییرات ناگهانی در حالت قرارگیری سر می‌تواند سبب بروز سرگیجه شود، به ویژه وقتی سر به طرفین کج می‌شود یا فرد به ناگهان از جایش برمیخیزد.
پایین بودن فشار خون در اغلب موارد نشانه‌ای از وضعیت مناسب سلامت محسوب می‌شود اما در عین حال می‌تواند به بروز علایمی منجر گردد. دلیلش آن است که خون ممکن است برای رسیدن سریع به مغز در هنگامی که فرد به شکل ناگهانی تغییر حالت میدهد دچار دشواری گردد.
وقتی فرد دچار پایین بودن فشار خون خم می‌شود یا سر پا میایستد، وی ممکن است موارد زیر را تجربه کند:
• سرگیجه
• دوار سر
• بروز نقطههای سیاه در میدان دید فرد
• حالت ضعف
• گیجی
• حالت غش کردن
کمآبی بدن
کمآبی بدن (دهیدراسیون) هنگامی رخ میدهد که فرد دارای مایعات به میزان کافی در بدن خود نیست.
موارد زیر می‌توانند به کمآبی بدن منجر شوند:
• گذراندن زمانهای طولانی بدون نوشیدن آب یا مایعات
• ورزش سنگین و شدید
• قرار گرفتن در معرض هوای گرم
• بیماری
• اسهال یا استفراغ
هر آن چیزی که باعث شود تا فرد دچار کمآبی بدن گردد می‌تواند سبب بروز گیجی در هنگام خم شدن گردد. این اختلال به این دلیل رخ میدهد که کمبود بیش از حد مایعات در بدن کار را برای عملکرد مغز دشوار کرده و سبب بروز حالت سبکی سر می‌شود.
حملات پانیک
حملۀ پانیک می‌تواند به تهویۀ بیش از حد منجر شود که این به نوبۀ خود باعث می‌شود تا سطح دیاکسید کربن در خون دچار افت شود.
فقدان یا کمبود دیاکسید کربن در خون می‌تواند سبب بروز سرگیجه یا سبکی سر شود.
آنمی
آنمی فقدان سلول‌های قرمز خون غنی از اکسیژن در بدن است. در شرایط کافی نبودن سلول‌های قرمز خون، خون جاری شده به مغز ممکن است فاقد اکسیژن کافی باشد، که این به بروز مکرر سرگیجه منجر می‌شود.
دیگر علایم آنمی عبارتند از:
• خستگی مفرط
• تنگی نفس
• رنگ پریدگی
• تپش قلب
عوارض جانبی دارو
سرگیجه یکی از عوارض جانبی طیف گستردهای از داروها است. برخی از داروهایی که می‌توانند سبب بروز سرگیجه شوند عبارتند از:
• آرامبخشها
• داروهای فشار خون
• داروهای ضد افسردگی
• داروهای ضد درد
• دیورتیکها
• برخی انواع آنتیبیوتیک
• داروهای ضد تنش یا اضطراب
هیپوتیروئیدیسم
تیروئید هورمونهای مهمی تولید می‌کند و می‌تواند بر جنبههای متعددی از بدن شامل قلب تأثیرگذار باشد.
هیپوتیروئیدیسم یا کم‌کاری تیروئید هنگامی مطرح است که تیروئید میزان کافی از هورمونهای مورد اشاره را تولید نمیکند، که این می‌تواند به کاهش فشار خون و کند شدن ضربان قلب منجر گردد. این عوامل می‌توانند وقتی فرد دچار تغییر حالت قرارگیری بدن می‌شود، مثل مواردی که به طرفین خم می‌گردد، باعث بروز سرگیجه در فرد دچار هیپوتیروئیدیسم شوند.
مشکلات مرتبط به گوش داخلی
حس تعادل در فرد در گوش داخلی تنظیم می‌شود. عفونتها یا جراحات گوش باعث می‌شوند تا فرد در هنگام ایستادن یا خم شدن احساس سرگیجه کند.
عفونتهای ساده یک علت شایع محسوب می‌شوند، اما در عین حال ممکن است فرد دچار مشکلی در گوش داخلی باشد که زیر عنوان دَوَران وضعیتی پاروکسیسمال خوش‌خیم (BPP) شناخته می‌شود.
BPP هنگامی بروز می‌کند که یک جزء کلسیم از یک بخش گوش خارج شده و وارد بخش دیگری از گوش می‌شود. این وضعیت می‌تواند هم به سرگیجه و هم دوران سر منجر گردد.
بیماری مانیر
بیماری مانیر با دورههای طولانی سرگیجه همراه است. سرگیجه ممکن است در هنگام ایستادن، خم شدن، یا بدون هر گونه دلیل آشکاری بروز یابد.
فرد دچار بیماری مانیر در عین حال ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کند:
• احساس فشار در گوش
• تینیتیس یا زنگ زدن گوش
• کاهش شنوایی
دیگر اختلالات زیربنایی
دیگر اختلالات زیربنایی که می‌توانند سبب سرگیجۀ گهگاهی شوند عبارتند از:
• میگرن
• بیماری پارکینسون
• بیماری لیم
• افسردگی
• اضطراب
• زوال عقل
• تغییرات هورمونی در طول عادت ماهانه یا بارداری
• نوروپاتی پیرامونی (نوروپاتی محیطی)
• سندرم خستگی مزمن
• مالتیپل اسکلروزیس (MS)
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
اغلب مردم دچار سرگیجۀ موقتی در هنگام خم شدن نیاز به مداخلات پزشکی ندارند.
بسیاری از علل شایع را میتوان در محیط خانه از طریق ایستادن یا خم شدن با حرکات کند، سیراب نگه داشتن بدن، و اجتناب از مصرف بیش از حد کافئین و مشروب الکلی، مدیریت کرد.
برخی از مردم متوجه می‌شوند که استفاده از جورابهای فشردهساز می‌تواند به کاهش سرگیجۀ مرتبط به کاهش فشار خون کمک کند.
به هر حال مردم در صورتی که سرگیجه دارای مشخصات زیر باشد باید به دکتر مراجعه کنند:
• مکرر
• شدید
• تشدید شونده
در عین حال اگر سرگیجه با علایم دیگر همانند موارد فهرست شده در زیر همراه باشد باید به پزشک مراجعه کنند:
• استفراغ
• غش کردن
• تاری دید
• درد قفسه سینه
• احساس شدت گرفتن ضربان قلب
• زنگ زدن گوش
حتی در موارد خفیف اگر سرگیجه به طور مکرر رخ دهد فرد بهتر است برای آموختن راه پیشگیری از مشکل در آینده به پزشک مراجعه کند.
در اغلب موارد سرگیجه پس از آنکه فرد دوباره و این بار به کندی در حالت سر پا قرار میگیرد، از بین میرود و نیازی به هیچ مراقبت خاصی ندارد./
Source:
What causes dizziness when bending over?
Last reviewed Tue 3 April 2018
By Jenna Fletcher
Reviewed by Seunggu Han, MD
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه
دکتر فریدون علا: انگیزهای بالاتر از عشق نیست!
مصاحبه با استاد دکتر فریدون علاء، بنیان‌گذار «سازمان ملی انتقال خون ایران» و پدر جامعۀ هموفیلی ایران
افزایش میزان بیلیروبین: علایم و آزمایشها
بیلیروبین نتیجة درهمشکستن و تجزیة گلبولهای قرمز خون در بدن است. کبد به ترشح آن کمک می‌کند. میزان بیلیروبین خون می‌تواند نشان دهندة سلامت کبد باشد. افزایش زیاد بیلیروبین در خون می‌تواند به یرقان م
