فشاردرمانی: شیوه عمل، فواید، کاربردها و موارد منع

⇐ آیا فشاردرمانی کار می‌کند؟
⇐ فواید فشاردرمانی
⇐ اختلالاتی که درمان آنها با فشاردرمانی متداول است
⇐ پوشیدن پوشاک فشاری
⇐ چه زمانی پوتین فشاری توصیه می‌شود؟
⇐ فشاردرمانی چگونه کار می‌کند؟
⇐ فواید فشاردرمانی برای ورزشکاران
⇐ دستگاه‌های فشار خانگی و دیگر گزینه‌ها
⇐ فشاردرمانی چه هنگامی توصیه می‌شود؟
⇐ چه زمانی باید از فشاردرمانی اجتناب شود
⇐ خلاصه

فشاردرمانی از فشار کنترل شده برای افزایش جریان خون در پاها و بهبود جریان خون به قلب استفاده می‌کند. همزمان این روش درمانی وریدها را تقویت کرده و باعث کاهش ورم می‌شود.

انواع فشار
⇐ جوراب‌های فشاری متداول‌ترین شکل فشاردرمانی محسوب می‌شوند.
⇐ لفاف‌های فشاری یا بانداژ نیز گزینه‌های متداولند.
⇐ دیگر روش‌ها شامل دستگاه‌های کمپرس مکانیکی (پنوماتیک، نیوماتیک) مثل پوتین فشاری قابل پوشیدن یا دستگاه هوای فشرده برای استفاده در محیط خانه یا کلینیک است.

درمان‌های استاندارد
جوراب‌های فشاری درمان‌های استاندارد و به خوبی بررسی شده برای موارد زیر هستند:
⇐ مدیریت کردن لیمفیدیما (ورم) و درد پاها
⇐ کمک به التیام زخم به ویژه در مورد اولسرها
⇐ مدیریت مشکلات ورید
⇐ پیشگیری از لخته شدن خون پس از عمل جراحی
یک مورد جدیدتر فشاردرمانی کمک به عملکرد ورزشکاران یا ریکاوری پس از ورزش است. اگرچه مطالعات در این مورد با نتایج متناقضی همراه بوده‌اند.

آیا فشاردرمانی کار می‌کند؟

جواب مختصر و مفید این است: بلی
فشاردرمانی کارآیی دارد و می‌تواند کیفیت زندگی مردم دچار اختلالات متعددی را بهبود ببخشد. پزشکان اغلب این روش درمانی را برای پیشگیری از جدی‌تر شدت مشکل عدم کفایت وریدی تجویز می‌کنند.
کارآیی این روش به شکل زیر است:
⇐ تصحیح فشار. فشاردرمانی از نوع درست فشار برای اختلال مشخصی که مورد درمان قرار می‌گیرد استفاده می‌کند.
⇐ زمان درست و کاربرد درست. فشار تجویزی به شکل مداوم برای بهترین نتایج تجویز می‌شود.
این موضوع مهم است که بیمار با پزشک در مورد سطح فشاردرمانی مورد نیاز خود مشورت کند.
پزشکان می‌توانند در موارد زیر کمک کنند:
⇐ اندازه‌گیری پاها برای تعیین جوراب‌های مناسب
⇐ نشان دادن نحوه درست پوشیدن و کندن جوراب‌ها
⇐ تجویز سطح خاصی از فشار یا پیچیدن
⇐ دادن یک برنامه زمان‌بندی برای پوشیدن جوراب‌ها یا استفاده از دستگاه فشار

فواید فشاردرمانی
انسان‌ها از زمان‌های قدیم فشاردرمانی را برای کمک به التیام زخم و التهاب به کار برده‌اند.
امروزه درجات متفاوتی از جوراب‌های فشاری در دسترس است که طیفی از وسایل حمایتی غیر نسخه‌ای تا دستگاه‌های تجویزی را شامل می‌شوند. شدت و نوع اختلال مبتلابه بیمار مقدار فشار مورد نیاز او را تعیین می‌کند.
فشاردرمانی زمانی بیشترین بازده را دارد که با حرکت تلفیق شود.
وقتی شما راه می‌روید و ماهیچه‌های خود را به حرکت وامی‌دارید فشار به برگشت خون به قلب کمک می‌کند. این همنوایی می‌تواند ورم پاها را کاهش دهد.
فشاردرمانی به خوبی مورد تحقیق قرار گرفته و فواید خود را در بهبود آرامش و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر اثبات کرده است. برخی از فواید این رویکرد عبارتند از:
⇐ پیشگیری از ورم پاها در مردمی که به مدت طولانی می‌ایستند یا می‌نشینند، برای مثال در طول سفرهای هوایی طولانی
⇐ مدیریت وریدهای واریسی
⇐ مدیریت واریس وریدی و دیگر علایم مربوط به پاها در طول بارداری
⇐ پیشگیری از ترومبوآمبولی وریدی در افراد دچار بی‌حرکتی
⇐ بهبود التیام اولسرهای پا
⇐ پیشگیری از برگشت اولسرهای پا
⇐ درمان نگهدارنده در مورد لیمفدیما
⇐ بهبود عدم کفایت مزمن وریدی و برگشت اولسر در افراد سالمند
مقدار فشار بر مبنای نوع ماده به کار رفته، میزان سفت بستن آن و مقدار حرکت بیمار ممکن است به شکل قابل ملاحظه‌ای متفاوت باشد.
این موضوع اهمیت دارد که شخص با دکتر خود بررسی کند که آیا جوراب یا دیگر دستگاه‌های فشاری مناسب را استفاده می‌کند یا خیر.

اختلالاتی که درمان آنها با فشاردرمانی متداول است
دکتر دیوید جی. آرمسترانگ / David G. Armstrong استاد جراحی دانشکده پزشکی کک دانشگاه کالفرنیای جنوبی می‌گوید، "پزشکان فشاردرمانی را عمدتاً برای برای "بیماری وریدی و بیماری لنفاتیک، گاهی از اوقات برای نارسایی احتقانی قلب شدید به کار می‌برند."
در ادامه برخی اختلالات شایع مورد درمان با فشاردرمانی فهرست شده‌اند.

عدم کفایت وریدی مزمن
یکی از اختلالات متداولی که با فشاردرمانی درمان می‌گردد ضعف جریان گردش خون است که به نام عدم کفایت وریدی مزمن (CVI) شناخته می‌شود. تحقیق انجام شده در سال 2014 تخمین می‌زند که این اختلال مبتلابه 25 تا 40 درصد زنان و 10 تا 20 درصد مردان است.
CIV اغلب با موارد زیر همراه است:
⇐ ورید واریسی
⇐ صدمات
⇐ لخته شدن خون
⇐ بارداری
⇐ چاقی

ادما (ادم)
ادم جمع شدن مایع است که به ایجاد ورم در پاها، مچ‌ها، یا دیگر نواحی بدن منجر می‌شود. ادم ممکن است به علل مختلف شامل موارد زیر بروز کند:
⇐ وریدهای واریسی
⇐ لیمفدیما
⇐ نشستن و ایستادن به شکل طولانی مدت
جوراب حمایتی یا فشاری می‌تواند مفید باشد. یک مطالعه مربوط به سال 2019 پی برده است که فشار کم برای کاهش ورم "مشخصاً مناسب" است.

ترومبوز ورید عمقی
ترومبوز ورید عمقی (DVT) زمانی ایجاد می‌شود که یک لخته خون در یکی از وریدها و اغلب در پاها شکل می‌گیرد. DVT اختلالی جدی تلقی می‌شود زیرا لخته خون می‌تواند به ریه‌ها وارد و به تهدیدی برای زندگی بیمار مبدل شود.
ریسک فاکتورهای DVT شامل موارد زیر است:
⇐ جراحی
⇐ بارداری
⇐ عدم فعالیت طولانی مدت
پزشک احتمالاً جوراب‌های فشاری را به عنوان یک مقیاس پیشگیرانه تجویز می‌کند. اگر شخص قادر به راه رفتن نباشد پزشک ممکن است پوتین فشاری تجویز کند.

اولسرهای پا
دیابت یک علت شایع اولسرهای پا است، که زخم‌ها و جراحات باز روی پاها هستند. اولسرهای پا همچنین با وریدهای واریسی و ضعف گردش خون نیز مرتبطند.
برای درمان اولسرهای پا، پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند:
⇐ پماد برای التیام زخم
⇐ بانداژ فشاری مخصوص
⇐ جوراب‌های فشاری برای پیشگیری از برگشت مشکل

پوشیدن پوشاک فشاری
دکتر آرمسترانگ می‌گوید، "اکثر پوشاک فشاری برای زیر زانو و پنجه بسته هستند. اینها چیزهایی هستند که ما معمولاً برای اکثریت بیماران توصیه می‌کنیم. میزان فشار به درجه بیماری بستگی دارد... یا به توانایی بیمار برای استفاده از این نوع جوراب."
آرمسترانگ می‌گوید، "خبر خوب این است که چند نوع "کمک‌های پوشاکی" وجود دارد که کمک می‌کنند تا استفاده از این رویکرد کمی آسان‌تر شود."
کمک‌ها طیفی از دستکش‌های لاستیکی تا سیلیکونی را شامل می‌شوند که به شخص امکان گرفتن و بالا کشیدن جوراب‌ها را به چهارچوب سیمی نگهدارنده جوراب می‌دهند که آن را تا زمان قرار گرفتن پا داخل جوراب باز نگه می‌دارند.

چه زمانی پوتین فشاری توصیه می‌شود؟
گاهی از اوقات زمانی که برای درمان یک اختلال سلامت به فشار نیاز است، بنا به دلایلی جوراب‌های فشاری از دایره استفاده خارج می‌شوند. در این موارد، پزشک ممکن است استفاده از پوتین فشاری را توصیه کند.
برخی از مردم شکایت دارند که پوشاک فشاری "بسیار گرمند، ناخوشایند بوده باعث چسبیدن یا عرق کردن شده، یا درآوردن و پوشیدن آنها بسیار مشکل است."

پوتین فشاری چیست؟
پوتین‌های فشاری استوانه‌های قابل باد شدن برای پاها هستند که با هوا پر می‌شوند و برای افزایش جریان خون پاها را می‌فشرند.

پزشک در مورد مدت و میزان پوشیدن این پوتین‌ها توصیه لازم را ارائه خواهد داد.

فشاردرمانی چگونه کار می‌کند؟
دستگاه‌های فشاری پنوماتیک از یک پمپ و یک پوشاک قابل باد شدن برای ایجاد فشار متناوب برای پاها یا دیگر قسمت‌های بدن استفاده می‌کنند.
مشورت با پزشک پیش از اقدام به استفاده از این دستگاه‌ها نکته‌ای کلیدی است. پزشک می‌تواند:
⇐ علت را تعیین و درمان متناسب را توصیه کند.
⇐ بسته به وضعیت شخص دستورات لازم را برای کاربرد درست پوتین فشاری ارائه دهد
⇐ در مورد مدت زمان استفاده از این وسیله توصیه لازم را در اختیار شخص بگذارد

فواید فشاردرمانی برای ورزشکاران
جوراب و پوشاک فشاری برای ورزشکاران به شکل فزاینده‌ای محبوب می‌شوند. گمان می‌رود که فشاردرمانی باعث بهبود عملکرد ورزشی شده، رنجوری پس از ورزش را تخفیف داده و باعث کاهش ریسک لخته شدن خون می‌شود.
مطالعات تحقیقی نتایج متناقضی داشته‌اند. یکی از مشکلات اندازه‌گیری فواید این است که ورزشکاران از انواع متعدد جوراب و دیگر انواع پوشاک با سطوح متفاوتی از فشار استفاده می‌کنند.
یک مرور در سال 2015 بر روی 24 مطالعه کنترل شده تصادفی سازی شده پی برده است که فوایدی در مورد ریکاوری پس از ورزش در زمان استفاده از پوشاک فشاری در طول ورزشی وجود داشته است.
این موضوع در مورد سطوح مختلف فشار مطرح بود. نویسندگان مطالعه نوشته‌اند که هنوز نمی‌دانیم علت این اتفاق چیست.
یک مطالعه در سال 2019 به اثرات مثبت بر عملکرد و ریکاوری بر اثر استفاده از پوشاک فشاری سفت در طول ورزش پی برده است. نویسندگان مطالعه تذکر داده‌اند که ساز و کار این روند روشن نیست.
دکتر آرمسترانگ می‌گوید، "افراد بسیاری برای تقویت پاهای خود در طول فعالیت ورزشی از پوشاک فشاری استفاده می‌کنند."

استفاده از فشاردرمانی برای ورزش
بسیاری از ورزشکاران شاخص و آماتور فشاردرمانی پس از عملکرد ورزشی با استفاده از وسایل فشاری را در برنامه خود لحاظ می‌کنند.
بر مبنای یک مقاله در سال 2014 که توسط یک فیزیولوژیست ورزشی هدایت کننده "مرکز ریکاوری کمیته المپیک در کولورادو"، فشاردرمانی ممکن است بدون نیاز به حرکات کششی در کمک به ریکاوری مفید باشد. (اگرچه برای کاوش در این ادعا به تحقیق بیشتری نیاز است.)
در صورت تمایل به استفاده از فشاردرمانی برای تمرینات ورزشی خود موارد زیر را از خود بپرسید:
⇐ آیا دچار اختلالی هستید که فشار برای آن مناسب نیست؟ اگر در صدد استفاده از یک دستگاه فشاری برای مقاصد ورزشی هستید، مطمئن شوید که دچار هیچ مورد منع استفاده پزشکی در این مورد نیستید.
⇐ در مورد استفاده از فشار با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می‌تواند در این مورد توصیه‌های لازم را ارائه دهد.

دستگاه‌های فشار خانگی و دیگر گزینه‌ها
پیش از خرید یک دستگاه فشاری برای کاربرد خانگی، اول یکی از آنها را امتحان کنید. جاهای زیر ممکن است یکی از این وسایل را برای امتحان داشته باشند:
⇐ کلینیک فیزیوتراپی
⇐ سالن ورزشی
⇐ مطب‌های کایروپراکتیک
⇐ مرکز ریکاوری یا کرایوتراپی

فشاردرمانی چه هنگامی توصیه می‌شود؟
در برخی موارد فشاردرمانی توصیه نمی‌شود.
دکتر آرمسترانگ توضیح می‌دهد، "اغلب اوقات زمانی این موضوع مطرح است که شخص به قدری بیمار است که فشار ایجاد شده توسط پوشاک فشاری ممکن است باعث توقف جریان گردش خون شود. علت اهمیت کار با تیم پزشکی برای شخص دچار ورم همین است."

چه زمانی باید از فشاردرمانی اجتناب شود
اگر شخصی دچار هر یک از موارد زیر باشد روی هم رفته باید از فشاردرمانی اجتناب کرده یا در این مورد ابتلاء با پزشک خود مشورت کند:
⇐ دچار بودن به یک اختلال پوستی که باعث شکنندگی پوست می‌شود
⇐ زخم‌های باز
⇐ سلولیت
⇐ داشتن شکل یا اندازه‌ای از پا که مانع از متناسب شدن ایمن فشار می‌شود
⇐ عدم وجود حس در ناحیه مورد استفاده برای فشاردرمانی
⇐ نوروپاتی محیطی شدید
⇐ بیماری شریان محیطی

خلاصه
اگر کسی زمانی طولانی در طول روز سر پا بوده یا زمان را به حالت نشسته پشت میز بگذارند، جوراب‌های فشاری می‌تواند کمکی بزرگ برای رهایی از درد و ایجاد احساس راحتی باشند.
مردم برای تهیه جوراب یا پوشاک فشاری برای موارد خفیف نیازی به نسخه ندارند.
اما اگر کسی دچار یک بیماری وریدی یا اختلالی باشد که شخص را در خطر CVT، DVT، یا لیمفدیما قرار می‌دهد، باید برای درمان کامل به پزشک مراجعه کند.
شخص در عین حال می‌تواند در جستجوی استفاده از دیگر امکانات پزشکی مثل درمان تخلیه لنفاتیک باشد.
اگر شما ورزشکار یا رقصنده باشید و بخواهید عملکرد خود را تقویت و ریکاوری کنید، فشاردرمانی ممکن است نقش مفیدی ایفاء کند. شما می‌توانید از پوشاک فشاری در زمان تمرین، یا پس از آن استفاده کنید./

فشاردرمانی: شیوه عمل، فواید، کاربردها و موارد منع
دکتر لورن جارموش، مارجوری هکت
ترجمه محمدقاسم رافعی

Source:
Healthline
What Compression Therapy and Its Benefits Are
Medically reviewed by Lauren Jarmusz, PT, DPT, OCS —
Written by Marjorie Hecht
On July 21, 2020