اتیسم چیست؟

• گروه سردبیری اخبار پزشکی امروز
• ترجمه محمدقاسم رافعی

اتیسم به عنوان نوعی ناتوانی بغرنج و پیچیده در رشد شناخته می‎شود. متخصصان بر این باورند که اتیسم در سه سال نخست زندگی فرد ایجاد می‎شود. این وضعیت نتیجۀ اختلالی نورولوژیکی است که بر عملکرد نرمال مغز تأثیر گذاشته به رشد مهارت‎های فعل و انفعال اجتماعی و ارتباطی در فرد لطمه می‎زند.
مردم مبتلا به اتیسم دچار مشکلاتی در ارتباط غیر کلامی، طیف گسترده‎ای از برهم‎کنش‏‌های اجتماعی و فعالیت‎هایی هستند که شامل ویژگی بازی و / یا شوخی است.
تحقیقات ژنومیک کشف این نکته را آغاز کرده‎اند که مردم دچار اختلال طیف اتیسم احتمالاً دارای ویژگی‎ها یا صفات مشترکی با افراد دچار ADHD (اختلال بیش‌فعالی کمبود تمرکز)، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، یا افسردگی بالینی هستند. تیمی از "گروه اختلالات متداخل کنسرسیوم روان‏پزشکی ژنومیک" عنوان می‎کنند که 5 اختلال و بیماری روانی نام برده دارای متغیرهای ژنتیکی وراثتی مشترکی هستند.

اختلال طیف اتیسم چیست؟
ASD مخفف اختلال طیف اتیسم است و گاهی از اوقات زیر عنوان اختلال طیف اتیستیک بدان اشاره می‎شود. در متون مرتبط، اتیسم و ASD به یک معنی به کار می‎روند. اختلالات طیف اتیسم ناتوانی‎های مرتبط به رشد هستند که بر اثر ناهنجاری در مغز ایجاد می‎شوند. فرد دچار اتیسم به طور معمول با مشکلاتی در زمینۀ مهارت‎های ارتباطی و اجتماعی مواجه است.
فرد مبتلا به اتیسم در عین حال ترجیح می‎دهد تا به مجموعه‎ای تکراری از رفتارها بچسبد و در مقابل هر تغییر عمده (و بسیاری تغییرات جزئی) نسبت به فعالیت‎های روزانه از خود مقاومت نشان می‎دهد. بسیاری از خویشاوندان و دوستان افراد دچار اتیسم اظهار داشته‎اند که اگر فرد مبتلا به اتیسم بداند که تغییری در راه است و وقت کافی برای آمادگی جهت آن را داشته باشد، مقاومت در برابر تغییر مورد اشاره یا به طور کامل از بین می‎رود و یا سطح مقاومت بسیار کاهش پیدا می‎کند.

اتیسم اختلالی با طیف گسترده است
اتیسم اختلالی در طیف گسترده است. این بدان معنی است که هیچ دو فرد مبتلا به اتیسم را نمی‎توان یافت که علایم اختلال مزبور در آنها کاملاً شبیه به هم باشد. همپای تجربۀ ترکیب متفاوتی از علایم، برخی از مردم دچار علایم خفیف این اختلال هستند در حالی که دیگران به انواع شدید علایم مزبور دچار می‎شوند. در زیر فهرستی از شایع‎ترین مشخصات شناسایی شده در مردم دچار اختلال طیف اتیسم ارائه شده است.

مهارت‌های اجتماعی
در مقایسه با سایر مردم روش فعل و انفعال فرد دچار اتیسم با دیگران کاملاً متفاوت است. اگر علایم اتیسم در فرد خفیف باشد، وی ممکن است به لحاظ اجتماعی شخصیتی دست و پا چلفتی به نظر برسد که گاه در مورد تفسیر و تأویل‎های خود یا همخوان کردن خویش با دیگران دچار رفتار وسواس‎گونه است. در صورت شدید بودن علایم اختلال، ممکن است این گونه به نظر برسد که فرد دچار اتیسم هیچ‎گونه علاقه یا اعتنایی نسبت به دیگر مردم ندارد.
این موضوع شایعی است که خویشاوندان، دوستان و مردمی که دارای فعل و انفعال با افراد دچار اتیسم هستند این گونه تفسیر کنند که فرد دچار اتیسم از برقراری کمترین تماس‎های دیداری رنج می‎برد. به هر جهت، همچنان که کارشناسان، معلمان و دیگران نسبت به گذشته مهارت‎های کشف علایم اتیسم را در سنین پایین‎تر بهبود می‎بخشند، تماس دیداری در میان افراد دچار اتیسم نیز بهبود پیدا می‎کند. در بسیاری از موارد، اگر علایم اختلال مزبور شدید نباشد، می‎توان به فرد آموخت که تماس دیداری (نگاه چشم در چشم) برای اغلب مردم مهم است و در نتیجه فرد دچار اتیسم خواهد آموخت که به یاد آورد که باید در چشم مردم نگاه کند.
فرد دچار اتیسم اغلب اوقات ممکن است سرنخ‎هایی را که ما برای جلب توجه دیگران به کار می‎بریم از دست بدهد. فرد مبتلا به اتیسم ممکن است نداند که دیگری در حال تلاش است تا با وی صحبت کند. وی در عین حال ممکن است بسیار علاقمند به صحبت با فردی مشخص یا گروه‎هایی خاص از مردم باشد اما در همان حال وی فاقد مهارت‎هایی است که برای این کار در اختیار دیگر مردم قرار دارد. به عبارت ساده‎تر افراد دچار اتیسم فاقد مهارت‎های ایفاء نقش و صحبت کردن هستند.

همدلی - فهم و باخبری از احساسات دیگران
برای فرد دچار اتیسم فهم و درک احساسات دیگر مردم کاری است که آموختن آن با دشواری همراه است. توانایی وی برای همدلی با دیگران به شکل غریزی بسیار ضعیف‎تر از دیگر مردم است. به هر حال، اگر این موضوع به شکل مداوم به فرد دچار اتیسم یادآوری شود، توانایی درک احساسات دیگران و لحاظ کردن آن در فرد دچار اتیسم به شکلی خارق‎العاده افزایش پیدا می‎کند.
در برخی از موارد - در نتیجۀ تمرین مکرر - همدلی در فرد دچار اتیسم بهبود می‎یابد و برخی از اوقات بیش از آنکه یافته‎ای روشنفکری باشد به ویژگی طبیعی در فرد تبدیل می‎شود. با تمام این اوصاف ویژگی همدلی هرگز در فرد دچار اتیسم همپای دیگر مردم رشد و نمو پیدا نمی‎کند.
مکالمه با فرد دچار اتیسم ممکن است بسیار شبیه به رفتن در جاده‌ای یک طرفه به نظر برسد. فرد دچار اتیسم ممکن است این حس را در دیگران به وجود بیاورد که وی بیش از صحبت با دیگران در حال حرف زدن برای آنان است. وی ممکن است به زمینۀ خاصی علاقه نشان دهد و در مورد آن پرگویی کند. به هر حال، این احتمال وجود دارد که نسبت به افراد غیر مبتلا به اتیسم تغییرات بسیار کمتری در عقاید، افکار، و احساسات فرد دچار اتیسم در کوران گفت و شنید مشاهده شود.
تقریباً تمامی انسان‎‎ها در این کره خاکی ترجیح می‎دهند که بیش از دیگران در مورد شخص خویش حرف بزنند. این جزء سرشت بشری است. فرد دچار اتیسم به درجاتی شدیدتر معمولاً همین رویه را دنبال می‎کند.

تماس فیزیکی
شماری از کودکان دچار اتیسم برخلاف دیگر کودکان علاقه‎ای به در آغوش گرفته شدن یا لمس شدن از خود نشان نمی‌‏دهند. البته این اظهار نظری بر خطا است که گمان رود تمامی کودکان دچار اتیسم این‎گونه هستند. بسیاری از کودکان مبتلا به اتیسم خویشاوندان خود - معمولاً مادر، پدر، مادربزرگ یا پدربزرگ، آموزگار، و خواهران و برادران - را در آغوش می‎گیرند و از این کار لذت می‎برند. اغلب اوقات این نوعی تمرین و انتظار است که تماس جسمانی در آستانۀ اتفاق افتادن است. برای مثال اگر کودکی ناگهان پای کودک دیگری را لگد کند، به اغلب احتمال می‎خندد و هیجان زده و شاد می‎شود. اگر کودکی بدون اینکه کودک دچار اتیسم منتظر این واقعه باشد پای وی را لگد کند، نتیجۀ کار ممکن است کاملاً متفاوت باشد.

سر و صدای بلند، برخی بوها، و نورها
فرد دچار اتیسم معمولاً سر و صداهای بلند و ناگهانی را موضوعی ناخوشایند و کاملاً شوکه کننده تلقی می‎کند. همین اتفاق ممکن است در مورد برخی بوها و تغییرات ناگهانی در شدت نور و حرارت محیط پیرامون رخ دهد.
بسیاری بر این باورند که این واکنش بیش از آنکه بر اثر خود سر و صدا، بو یا نور باشد به دلیل شگفتی ناشی از مواجهه با آنها و عدم آمادگی برای هماهنگی با آنها است - شبیه به پاسخی که نسبت به شگفتی ناشی از تماس جسمانی به چشم می‎خورد.
اگر فرد دچار اتیسم بداند که واقعه‌ای در شرف رخ دادن است می‎تواند به شکلی بهتر با آن مدارا کند. حتی دانستن اینکه چیزی "ممکن" است اتفاق بیفتد و در مورد آن یادآوری شود به میزان قابل توجهی کمک کننده خواهد بود.

تکلم
هر قدر میزان شدت اتیسم در فرد بیشتر باشد میزان آسیب دیدن توان تکلم در وی شدیدتر خواهد بود. بسیاری از کودکان دچار اتیسم اصلاً حرف نمی‎زنند. مردم دچار اتیسم بسیاری از اوقات حرف‎ها یا اصطلاحاتی را که می‎شنوند تکرار می‎کنند - واقعه‎ای که اکولالیا نامیده می‎شود.
حرف زدن فرد دچار اتیسم در مقایسه با صحبت کردن دیگر مردم ممکن است بسیار رسمی و خشک به نظر برسد. نوجوانان دچار سندرم اسپرگر می‎توانند برخی از اوقات در هیأت پروفسورهای جوان ظاهر شوند. ضربآهنگ صدا در آنان یکنواخت است.

رفتارهای تکراری
فرد دچار اتیسم انسانی قابل پیش‌بینی و تکراری به نظر می‎رسد. تکرار بهترین دوست وی جلوه می‎کند. انجام حرکاتی یکنواخت و تکرار و تکرار بیشتر آنها بخش عمده‎ای از زندگی وی را تشکیل می‎دهد. به چشم دیگران، این رفتارهای تکراری ممکن است نمایی همچون آداب و رسوم عجیب و غریب داشته باشد. رفتار تکراری ممکن است به سادگی خف کردن در یک گوشه کمین-پرش-جهش از یک سر اتاق به سر دیگرش و تکرار این عمل به مدت یک، پنج، ده دقیقه، حتی بیشتر باشد. دیگری ممکن است تصویری واحد را دوباره و دوباره نقاشی کند و این کار را در صفحه‌ها صفحه از دفتر نقاشی خود ادامه دهد.
مردم غیر مبتلا به اتیسم در مورد تغییرات در دست اقدام پذیراتر هستند. کودک نامبتلا به اتیسم ممکن است از اینکه ابتدا حمام کند، سپس دندان‎هایش را مسواک بزند و آنگاه پیش از به خواب رفتن پیژامۀ خود را بپوشد، کاملاً شاد شود – حتی با وجودی که معمولاً ابتدا دندان خود را مسواک می‎کرد. برای کودک دچار اتیسم این تغییر، یعنی ابتدا حمام کردن و سپس مسواک زدن دندان، می‎تواند به طور کامل باعث ایجاد تغیر در وی شود و وی ممکن است بسیار برآشفته گردد. به هر جهت، برخی از مردم معتقدند کمک به کودک دچار اتیسم برای اینکه چگونگی مدارای بهتر با تغییرات را بیاموزد کنش خوبی این است اما اینکه آنها را تحت فشار قرار دهند تا همانند دیگران تغییر را بپذیرند می‎تواند بر کیفیت زندگی آنان تأثیر منفی داشته باشد.

کودک دچار اتیسم به شکل متفاوتی رشد می‎کند
در حالی که کودک فاقد ابتلا به اتیسم در بسیاری سطوح دارای رشدی نسبتاً متوازن و متعادل است، این موضوع در مورد کودک دچار اتیسم مصداق ندارد. مهارت‎های شناختی وی ممکن است به سرعت رشد باید در حالی که مهارت‏های زبانی و اجتماعی در وی ممکن است فاقد رشد لازم باشد. بچۀ دچار اتیسم ممکن است نتواند به راحتی دیگر کودکان یک توپ را در دست‌هایش بگیرد اما این احتمال هست که دارای ذخیرۀ لغات بسیار گسترده‎تری باشد. با وجود این مهارت‌های اجتماعی در فرد دچار اتیسم همان روند مرتبط با مردم غیر مبتلا به این اختلال را ندارد.

آموزش ممکن است غیر قابل پیش‌بینی باشد
اینکه کودک دچار اتیسم مسائل را به چه سرعتی فرا می‎گیرد موضوعی است که ممکن است غیر قابل پیش‌بینی باشد. کودکان دچار اتیسم ممکن است چیزی مثل خواندن کلمات بلند را بسیار سریع‎تر از دیگر کودکان یاد بگیرند و بعد به طور کامل موضوع آموختۀ خود را از یاد ببرند. آنها ممکن است بیاموزند که به جای انجام یک کار به روش ساده همان کار را به روشی دشوار انجام دهند.

تیک و تحریک فیزیکی
این موضوع ناشایع نیست که فرد مبتلا به اتیسم دچار اختلالات تیک باشد. اختلالات تیک معمولاً حرکاتی فیزیکی هستند که ممکن است حالتی تشنجی داشته باشند. برخی از تیک‎ها ممکن است به واقع مواردی بغرنج بوده و برای یک بازۀ زمانی طولانی ادامه پیدا کنند. برخی از مردم دچار اتیسم قادر به کنترل این تیک‎ها در هنگام بروز هستند و دیگران چنین قدرتی ندارند. مردم مبتلا به اختلال طیف اتیسم دچار تیک عموماً می‎گویند که ناچارند چیزی را بیان کنند، در حالی که از سوی دیگر اجبار تیک متوقف نمی‎شود.
برای بسیاری از آنان دچار شدن به تیک موضوعی لذت‌بخش است و کاری است که آنها انجام آن را - معمولاً در جایی که خلوت و فراخ است - مرجح می‎دانند. وقتی والدین برای اولین بار با این تیک‎ها مواجه می‎شوند، به ویژه موارد تشنجی آن، ممکن است از تجربۀ این مورد دچار شوک و نگرانی شود.

وسواس‌ها
مردم مبتلا به اتیسم اغلب افرادی وسواسی هستند.

افسانه‌های مربوط به اتیسم
فرد دچار اتیسم همانند دیگر مردم عشق می‎ورزد، شاد می‎شود، غم و اندوه به سراغش می‎آید و درد می‎کشد. اینکه فرد دچار اتیسم قادر نیست تا به شیوه‎ای همانند دیگران احساسات خود را بروز دهد به این معنی نیست که وی در مورد آنچه می‎کند فاقد احساس است. این موضوع حیاتی است که این افسانه که فرد دچار اتیسم فاقد احساسات است به طور کامل نابود شود. این افسانه نتیجۀ نادانی است و نه نوعی توطئه. بنابراین این موضوع حائز اهمیت است که واقعیت به مردم دارای این باور غلط به روشی مفید و مؤثر آموزش داده شود.
تمامی مردم دچـار اتیسم دارای استعدادی شاخص و شگفت‎آور در مورد اعداد و ارقام یا موسیقی نیستند. به هر حال بخش قابل توجهی از مردم دچار اتیسم دارای استعداد خارق‎العاده و منحصر به فردی در مورد علوم کامپیوتری هستند. شرکت نرم‏افرازی آلمانی SAP AG از این موضوع آگاه بوده و در ماه می 2013 اعلام کرد که برنامه‎ای برای استخدام صدها فرد دچار اتیسم به عنوان آزمایشگر نرم‏افزار، برنامه‎نویس و متخصص تأیید کیفیت داده‎ها در دست اقدام دارد./

Source:
What Is Autism?
By The MNT Editorial Team
Last updated Wed 30 March 2016