سندرم تورت یا شدیدترین انواع تیک - علل، تشخیص، و درمان

• شانون جانسون، والنسیا هیگوئرا
• مرور از: دانشکده پزشکی دانشگاه ایلی‎نویز - شیکاگو
• ترجمه پریسا شعله‎دوست

[مطالب این مقاله:]
• علایم
• علل
• تشخیص
• درمان
• حمایت
• دورنما

سندرم تورت چیست؟
سندرم تورِت یک اختلال مغز و اعصاب است. سندرم تورت باعث ایجاد حرکات فیزیکی و طغیان‎های صوتی ناخواسته یا غیر ارادی می‎شود. علت دقیق ایجاد این بیماری شناخته شده نیست.
سندرم تورت شدیدترین نوع سندرم تیک است. تیک‎ها اسپاسم‎های غیر ارادی عضله هستند. آنها شامل اختلال متناوب تکانش‌های گروهی از عضلات محسوب می‎شوند. رایج‎ترین انواع تیک شامل موارد زیر است:
• چشمک زدن
• خرناس کشیدن
• خر خر کردن
• صاف کردن گلو
• شکلک درآوردن
• تکان دادن شانه
• تکان دادن سر
بر مبنای اعلام "انستیتو ملی اختلالات نورولوژیک و استروک" در حدود 200.000 نفر از مردم ایالات متحد آمریکا دچار علایم شدید سندرم تورت هستند. در حدود 1 نفر از هر 100 نفر آمریکایی علایم خفیف‎تر این سندرم را از خود نشان می‎دهند. این سندرم در میان مردان تقریباً چهار برابر بیش از زنان شایع است.

علایم سندرم تورت کدامند؟
علایم از یک فرد به دیگری می‎تواند متفاوت باشد. این علایم به طور معمول در سنین 3 تا 9 سالگی و با تیک‎های عضلانی کوچک در ناحیه سر و گردن آغاز می‎گردند. در نهایت، دیگر تیک‎ها ممکن است خود را در ناحیه تنه و اندام‎های دور از قلب نشان دهند.
مردم مواجه با تشخیص ابتلاء به سندرم تورت اغلب دارای یک تیک حرکتی و یک تیک صوتی هستند. علایم گرایشی به تشدید در طول دوره‎های هیجان، استرس، یا اضطراب از خود نشان می‎دهند. به طور معمول شدت علایم در سال‎های پایانی دوره نوجوانی به بالاترین میزان خود می‎رسد.
بر مبنای اعلام مایو کلینیک تیک‌ها بر مبنای نوع خود به تیک حرکتی و تیک صوتی دسته‌بندی می‌شوند. طبقه‌بندی مشروح شامل تیک‌های ساده یا پیچیده است. تیک‎های ساده معمولاً شامل فقط یک گروه عضله بوده و مختصرند. تیک‌های پیچیده الگوهای هماهنگی از حرکات یا تبارزات صوتی هستند که چند گروه عضله در آن دخالت دارند.

تیک‌های حرکتی

 تیک‌های صوتی

چه چیز باعث سندرم تورت می‌شود؟
تورت سندرم به غایت پیچیده‎ای است. این سندرم شامل ناهنجاری‌هایی در قسمت‌های مختلف مغز و مدارات الکتریکی است که آنها را به هم متصل می‎کنند. ناهنجاری ممکن است مربوط به گانگلیای بازال باشد، قسمتی از مغز که کنترل حرکات موتور یا محرک را بر عهده دارد.
مواد شیمیایی مغز که تکانش‌های عصب‌ها را انتقال می‎دهند ممکن است در این مورد درگیر باشند. این مواد شیمیایی به نام نوروترانسمیترها (انتقال دهنده‎های عصبی) شناخته می‎شوند. آنها شامل دوپامین، سروتونین و نوراپی‌نفرین هستند.
علت بروز سندرم تورت شناخته شده نیست و راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. اما ژن‎های خاصی در پیوند مستقیم با سندرم تورت شناخته شده‌اند. با وجود این، در این مورد انشعابات خانوادگی شناسایی شده‌اند. این انشعابات پژوهشگران را به این باور هدایت کرده‌اند که عوامل ژنتیکی نقشی در برخی از مردم دچار سندرم تورت ایفا می‎کنند.

سندرم تورت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک در مورد علایم پرسش می‌کند. تشخیص مزبور نیاز به دستکم یک مورد تیک موتور (حرکتی) و تیک صوتی به مدت دستکم یک سال دارد. برخی اختلالات ممکن است با سندرم تورت همپوشانی داشته باشند، بنابراین پزشک ممکن است برای تشخیص از تست‎های تصویربرداری مثل MRI، CT اسکن، یا الکتروانسفالوگرام استفاده کند. اما این تست‎های تصویربرداری برای رسیدن به تشخیص مورد نیاز نیستند. مردم دچار سندرم تورت اغلب اوقات دارای وضعیت‌های دیگری شامل موارد زیر نیز هستند:
• اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD)
• اختلال وسواس ناگزیر (OCD)
• مشکلات یادگیری
• اختلال خواب
• اختلال اضطراب

سندرم تورت چگونه درمان می‎شود؟
اگر تیک مبتلابه فرد شدید نباشد، نیازی به درمان نخواهد بود. اما اگر تیک‌ها شدید بوده یا باعث آزار رساندن فرد به خود باشند چند درمان به این منظور در دسترس است. در عین حال اگر تیک‎ها در گذر زمان رو به تشدید بگذارند پزشک درمان را توصیه خواهد کرد.

درمان
پزشک ممکن است رفتاردرمانی یا روان‎درمانی را توصیه کند. این درمان شامل مشاوره فرد به فرد با یک متخصص کارآزموده مشکلات روانی است. رفتاردرمانی شامل پرورش آگاهی، پرورش پاسخ‌دهی رقابتی و مداخلات شناختی رفتاری در مورد تیک‎ها است.
این نوع درمان در عین حال به فروکش علایم ADHD، OCD و اضطراب کمک می‎کند. درمانگر در عین حال ممکن است در طول جلسات درمانی موارد زیر را نیز استفاده کند.
• هیپنوتیزم
• تکنیک‎های ریلکسیشن
• مدیتیشن هدایت شده
• تمرینات تنفس عمیق
مردم ممکن است از درمان‎های گروهی سود ببرند. در این نوع درمان مشاوره در مورد گروهی از افراد که همگی با سندرم تورت درگیرند انجام می‎شود.

داروها
هیچ دارویی قادر به علاج سندرم تورت نیست. به هر حال، احتمال تجویز برخی از داروهای زیر توسط پزشک وجود دارد:
• هالوپریدول، فلوفنازین، تترابنازین یا دیگر داروهای نورولپتیک: این داروها می‎توانند به بلوک کردن یا کاهش میزان دوپامین در مغز و کنترل تیک‌ها کمک کنند. عوارض جانبی شایع در مورد این داروها شامل افزایش وزن و مه‌‌گرفتگی یا ابهام ذهنی است.
• بوتاکس: تزریق بوتاکس می‎تواند به کنترل تیک‎های موتور و تیک‌های صوتی ساده کمک کند. این نوع استفاده از بوتاکس کاربرد آف - لیبل یا خارج از محدوده مصرف متعارف بوتاکس محسوب می‎شود.
• متیل‎فنیدات (ریتالین). داروی محرک و دیگر داروها می‎توانند به کاهش علایم ADHD بدون افزایش میزان تیک‌ها کمک کنند.
• کلونیدین. داروی فشار خون یا داروهای مشابه می‎توانند به کنترل حملات شدید بیماری و کنترل تکانش‌های آن کمک کنند. این نیز نوعی کاربرد آف - لیبل کلونیدین محسوب می‎شود.
• فلوکستین (پروزاک). فلوکستین و دیگر داروهای ضد افسردگی می‎توانند به کنترل وسواس ناگزیر کمک کنند.
کاربرد آف - لیبل دارو به این معنی است که داروی مورد تأیید از سوی FDA به منظور دیگری متفاوت از مورد تأیید شده مورد استفاده قرار می‎گیرد. به هر حال، دکتر کماکان می‎تواند از داروی مزبور به همان منظور نیز استفاده کند. دلیلش آن است که FDA تنظیمات مربوط به تست و تأیید داروها را کنترل می‎کند اما این کار را در مورد چگونگی استفاده پزشکان در مورد درمان بیماران توسط این داروها انجام نمی‎دهد. بنابراین، پزشک می‎تواند دارویی را که معتقد است بهترین کاربرد را برای بیمار دارد تجویز کند.

درمان‎های نورولوژیک
تحریک عمقی مغز شکل دیگری از درمان است که برای برخی از مردم دچار تیک‎های شدید مورد استفاده قرار می‎گیرد. در مورد مردم دچار سندرم تورت اثربخشی این نوع درمان کماکان تحت بررسی قرار دارد.
پزشک ممکن است یک دستگاه با نیروی محرک باتری را در مغز برای تحریک بخش‌های کنترل کننده حرکت ایمپلنت کند. به شکل جایگزین پزشک ممکن است رشته‌های الکتریکی را برای تحریک برخی نواحی مغز به آن بفرستد. این روش در مورد برخی از مردم دچار تیک‎های صعب‌العلاج مفید نشان داده است. اما مردم باید در مورد ریسک‌ها و فواید این نوع درمان با پزشک مشورت کنند.

چرا حمایت مهم است؟
زندگی در شرایط ابتلاء به سندرم تورت می‎تواند باعث ایجاد تنهایی و انزوا شود. ناتوانی فرد در کنترل عودهای بیماری و تیک‎ها ممکن است باعث بی‌علاقگی فرد به مشارکت در فعالیت‎های نرمال شود. اما در این مورد حمایت‎هایی هست.
برای مقابله با سندرم تورت مردم می‎توانند از منابع در دسترس برای خود استفاده کنند. برای مثال با پزشک خود مشورت کرده در مورد گروه‌های حمایتی محلی اطلاعات بگیرند. مردم در عین حال می‎توانند از درمان‎های گروهی استفاده نمایند.
گروه‌های حمایتی و درمان گروهی می‎توانند به مردم در مقابله با افسردگی و انزوای اجتماعی کمک کنند. دیدار و ارتباط با دیگر افراد دچار مشکل مشابه می‎تواند به غلبه بر احساس تنهایی کمک کند. مردم به شرح حال دیگران شامل تلاش‌ها و توفیق‌های آنان گوش می‎دهند و توصیه‌هایی می‎گیرند که می‎توانند آنها را در زندگی خود به کار ببندند.
به عنوان والدین، مردم باید حامی کودک دچار سندرم تورت خود باشند. این حمایت شامل آگاه کردن آموزگاران کودک در مورد وضعیت می‎شود. برخی کودکان دچار سندرم تورت از سوی همسن و سال‌های خود مورد اذیت قرار می‎گیرند. معلمان و مربیان می‏‌توانند در ایجاد درک نسبت به وضعیت کودک دچار سندرم تورت به دیگر همسن و سال‎ها کمک کنند تا آنها از آزار دادن کودک دست بردارند.
تیک‎ها و اعمال غیر ارادی در عین حال ممکن است باعث انحراف توجه کودک نسبت به درس و مشق خود شود. در این مورد والدین باید با اولیاء مدرسه صحبت کنند تا وقت بیشتری برای انجام تکالیف و آزمون‌ها برای کودک دچار سندرم تورت در نظر گرفته شود.

دورنمای درازمدت چیست؟
مثل بسیاری از دیگر مبتلایان به سندرم تورت، مردم ممکن است متوجه شوند که در اواخر دوران نوجونی و اوایل سال‎های بیست زندگی علایم بیماری در آنها بهبود می‎یابد. حتی این احتمال وجود دارد که علایم سندرم تورت خود به خود و به طور کامل در دوران بزرگسالی برطرف شود. به هر حال، حتی اگر علایم مزبور با افزایش سن کاهش یابد، کماکان احتمال مواجهه با این علایم و نیاز به درمان در مورد اختلالات مرتبط مثل افسردگی، حملات پانیک و اضطراب وجود دارد.
سندرم تورت به هوش یا طول عمر فرد مبتلا آسیبی نمی‎رساند./

Source:
Tourette Syndrome
Healtline
Medically reviewed by University of Illinois-Chicago, College of Medicine
on September 29, 2016 —
Written by Shannon Johnson and Valencia Higuera