• جیمی اسک، دکتر ساچین اس. کاپور
• ترجمه هامیک رادیان
علایم مشخصه بیماری پارکینسون رعشه و کُند و محدود شدن حرکات است. تغییرات کوچکی در حرکات و رفتار فرد میتواند پیامی از آغاز بیماری پارکینسون پیش از تشخیص آن در بیمار باشد.
بیماری پارکینسون یک اختلال سیستم عصبی است که مبتلابه 1 درصد افراد سنین 65 سال و بیشتر میشود. علایم این بیماری به طور معمول به آهستگی و در طول سالیان متمادی بروز میکنند. این علایم ممکن است در ابتدا خفیف باشند بنابراین احتمال نادیده گرفتن نشانههای اولیه به سهولت ممکن است.
اگر کسی متوجه وجود علایم بیماری پارکینسون شود، باید برای آگاهی بیشتر به پزشک مراجعه کند. درمان زودهنگام میتواند فرجام بیماری را در درازمدت بهبود ببخشد.
[در این مقاله:]
• رعشه
• دشواری راه رفتن
• محدود یا کوچک شدن حروف دستنویس
• کاهش حس بویایی
• مشکلات خواب
• ضعف تعادل
• بردایکینزیا
• نقاب صورت
• تغییرات آوایی
• حالت خمیدگی یا گوژپشتی پیدا کردن بدن
• یبوست
• علایم روانشناختی
• کاهش وزن
1. رعشه
بسیاری از متخصصان مراقبتهای پزشکی رعشه یا لرزش را یک وجه مشخصه کلیدی در بیماری پارکینسون تلقی میکنند. رعشهها شامل جمع شدن ناگهانی یا تکان تکان خوردن دستها، پاها، یا ناحیه چانه میشود.
رعشه همراه بیماری پارکینسون "رعشه زمان استراحت" نامیده میشوند. این بدان معنی است که رعشههای مزبور وقتی شخص اندام دچار رعشه را به کار وامیدارد متوقف میشوند.
رعشهها در هنگام نخستین موارد بروز خود بسیار نامحسوس هستند. در این مرحله فرد دچار رعشه به طور معمول تنها کسی است که متوجه وجود آنها میشود. با پیشرفت بیماری رعشههای مورد اشاره تشدید میگردند.
رعشهها معمولاً در یک سمت بدن بروز میکنند و سپس با گذشت زمان به بخشهای دیگر بدن گسترش مییابند.
2. دشواری راه رفتن
تغییرات ناچیزی در الگوی راه رفتن فرد میتواند یک نشانه بیماری پارکینسون باشد.
شخص دچار بیماری پارکینسون ممکن است به کندی راه برود یا در هنگام راه رفتن پاهایش را بکشد. بسیاری از مردم به این وضعیت زیر عنوان "لخ لخ کردن" اشاره میکنند.
شخص ممکن است به روالی نامنظم راه برود، به شکل ناگهانی پا تند یا کُند کند یا فاصله قدمهای وی تغییر یابد.
3. محدود یا کوچک شدن حروف دستنویس
میکروگرافی اختلالی است که در آن حروف دستنویس فرد به شکل غیر نرمال کوچک یا محدود میشود.
پزشکان میکروگرافی را با اختلالات پزشکی آسیب زننده به سیستم عصبی یا اختلالات تباهی عصبی مثل بیماری پارکینسون مرتبط میدانند.
4. کاهش حس بویایی
هیپوسمی هنگامی بروز میکند که شخص قوه بویایی خود را از دست میدهد. این اختلال زیر عنوان اختلال عملکرد بویایی نیز شناخته میشود. کاهش حس بویایی یک علامت نسبتاً شایع است که بین 70 تا 90 درصد مردم دچار بیماری پارکینسون از آن رنج میبرند.
کاهش حس بویایی محسوسترین علامت بیماری پارکینسون است که به حرکت مرتبط نیست. این اختلال میتواند چندین سال پیش از ابتلاء فرد به اختلالات حرکتی بروز نماید.
مردمی که به عنوان یک علامت بیماری پارکینسون دچار هیپوسمی هستند ممکن است با موارد زیر مواجه شوند:
• کندی عملکرد حس بویایی
• دشواری در کشف بوها
• دشواری در شناسایی بوها
• دشواری در بیان تفاوت بین بوها
پزشکان برای تشخیص هیپوسمی از تستهای شناسایی بو استفاده میکنند اما دقت این تستها بسیار متفاوت است.
ابتلاء به هیپوسمی همیشه به این معنی نیست که شخص دچار بیماری پارکینسون است. حس بویایی مردم ممکن است به دلایل متعدد مثل سالخوردگی، مصرف دخانیات، یا قرار گرفتن در معرض تماس با مواد شیمیایی قوی تغییر کند. هیپوسمی همچنین یکی از علامتهای اختلالات پزشکی دیگر شامل بیماری آلزایمر و بیماری هانتینگتون است.
5. مشکلات خواب
بیماری پارکینسون میتواند بر توانایی خوابیدن در مردم به شدت تأثیرات منفی داشته باشد. مردم دچار بیماری پارکینسون ممکن است با طیفی از علایم مرتبط به خواب شامل موارد زیر مواجه شوند:
• اینسومنیا
• خستگی مفرط بیش از حد در طول روز
• نارکولپسی
• آپنه خواب
• کابوس
• حرکات خارج از کنترل یا متناوب در طول خواب
6. ضعف تعادل
بیماری پارکینسون به صورت اختصاصی سلولهای عصبی موسوم به بازال گانگلیا را که در نواحی عمقی مغز قرار دارند، هدف قرار میدهد. عصبهای بازال گانگلیا تعادل و انعطافپذیری را کنترل میکنند، بنابراین صدمه دیدن آنها میتواند به مختل شدن تعادل در فرد منجر شود.
پزشکان از تستی به نام تست کشیدن برای ارزیابی تعادل در فرد استفاده میکنند. این تست شامل به عقب کشیدن ملایم شانه فرد مورد تست تا زمانی است که وی تعادل خود را از دست بدهد و زمان مورد نیاز برای به دست آوردن تعادل مجدد ثبت میشود.
افراد سالم پس از طی یک تا دو گام به حالت تعادل برمیگردند، حال آنکه فرد دچار بیماری پارکینسون به گامهای کوچکتر بیشتری برای تجدید حالت تعادل در خود نیاز دارد.
7. برادیکاینزیا (برادیکینزیا)
برادیکینزیا اصطلاحی برای بیان کندی یا فقدان حرکت است.
برادیکینزیا سبب بروز طیفی از علایم مثل گرفتگی اندامها و کندی حرکات میشود. فرد دچار برادیکینزیا ممکن است کندتر از معمول راه برود یا در مورد آغاز حرکت دچار مشکل باشد.
برخی از مردم دچار این علامت ممکن است آن را به غلط ضعف عضلانی تفسیر کنند. به هر حال، علامت مورد بحث بر قدرت عضله تأثیر منفی نمیگذارد.
8. نقاب
حالات چهره شامل حرکات عضلانی نامحسوس پیچیده است. مردم مبتلاء به بیماری پارکینسون اغلب دچار کاهش توانایی بیان حالات چهره هستند. این وضعیت زیر عنوان نقاب [ماسک صورت] شناخته میشود.
نقاب به برادیکینزیا مرتبط است. عضلات صورت به کندی یا محدودیت بیشتری نسبت به موارد معمول حرکت میکنند. مردم دچار نقاب ممکن است بیاعتناء یا فاقد احساس به نظر برسند، اگرچه توانایی احساس عاطفی آنها مختل نشده است. نقاب در عین حال ممکن است عمل پلک زدن را در فرد کندتر کند.
فرد دچار نقاب ممکن است در برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل شود زیرا تغییرات در حالات چهره در این وضعیت کمتر از حالت معمول محسوس است.
9. تغییرات صوتی
تغییرات ایجاد شده در حجم و کیفیت صدای فرد یک نشانه زودرس دیگر در بیماری پارکینسون است.
تغییرات صوتی ممکن است شامل صحبت با لحنی پایینتر، یا شروع به صحبت با حجم صدای معمول و سپس نرم یا محو شدن صدای فرد باشد.
در موارد دیگر، شخص ممکن است تغییرات معمول در حجم صدا و لحن خود را از دست بدهد، به طوری که صدای وی لحنی یکنواخت به خود بگیرد.
10. حالت خمیده یا گوژپشتی
مردم مبتلاء به بیماری پارکینسون ممکن است دچار تغییراتی در حالت قرارگیری بدن خود به علت دیگر علایم بیماری، مثل محدودیت عضلانی، شوند.
مردم در حالت ایستادن طبیعی به شکلی عمل میکنند که وزن بدن آنان به شکل یکنواخت روی پاهای آنها توزیع میشود. به هر حال، مردم مبتلاء به بیماری پارکینسون ممکن است به جلو خم شوند، که این باعث میشود تا آنها حالت خمیده یا گوژپشتی به خود بگیرند.
11. یبوست
یبوست مشکلی شایع است که میتواند به علل مختلف بروز کند. یبوست یکی از شایعترین علایم غیر حرکتی مرتبط به بیماری پارکینسون است. تقریباً 25 درصد مردم دچار این بیماری پیش از بروز علایم حرکتی به یبوست مبتلاء میشوند.
12. علایم روانشناختی
بیماری پارکینسون میتواند بر سلامت روانشناختی بیماران آسیبهای جدی وارد کند. این بیماری میزان دوپامین طبیعی بدن را کاهش میدهد، که این کاهش باعث بروز تغییراتی در خلق و خو و رفتار میشود.
برخی علایم روانشناختی مرتبط به بیماری پارکینسون شامل موارد زیر است:
• افسردگی
• اضطراب
• سایکوز
• زوال عقل
• گیجی
• دشواری در برنامهریزی یا حفظ حالت بسامانی
• کاهش توانایی حل مسائل
13. کاهش وزن
مردم مبتلاء به بیماری پارکینسون ممکن است به دلایل مختلف دچار سطوح متفاوتی از کاهش وزن شوند.
رعشهها و دیگر علایم حرکتی همراه بیماری میتوانند میزان نیاز طبیعی بدن به انرژی را افزایش دهند. علایم غیر حرکتی مثل کاهش حس بویایی، افسردگی، یا مشکلات گوارشی میتوانند باعث شوند تا بیمار کمتر غذا بخورد که این به کاهش وزن منجر میشود.
خلاصه
تشخیص بیماری پارکینسون به ویژه در مراحل اولیه بیماری دشوار است. دلیلش آن است که علایم در این مراحل نامحسوس و پراکنده هستند. به هر جهت، دانستن اینکه فرد باید به دنبال چه علامتهایی باشد میتواند وی را پیش از پیشرفت بیماری به کمک گرفتن از متخصصان پزشکی تشویق کند.
علایم اولیه بیماری پارکینسون شامل موارد زیرند:
• رعشه
• دشواری راه رفتن
• محدود یا کوچک شدن حروف دستنویس
• کاهش حس بویایی
• مشکلات خواب
• ضعف تعادل
• برادیکینزیا
• نقاب صورت
• تغییرات آوایی
• حالت خمیدگی یا گوژپشتی پیدا کردن بدن
• یبوست
• علایم روانشناختی
• کاهش وزن
ابتلاء به علایم مورد اشاره همیشه به این معنی نیست که فرد دچار بیماری پارکینسون است. مردم سنین بالای 60 سال باید در صورت مواجهه با این علایم برای مشورت در مورد علت آنها به پزشک مراجعه کنند.
تشخیص زودهنگام به درمان زودرس منجر میشود که میتواند کیفیت کلی زندگی را در فرد افزایش دهد./
Source:
Medical News Today
13 early signs of Parkinson's disease
Last reviewed Thu 3 January 2019
By Jamie Eske
Reviewed by Sachin S. Kapur, MD, MS