مور مور پشت چه علتی دارد؟

• زونا
• اسپوندیلولیستزیس
• ترک‌های ستون فقرات
• فیبرومیالژی
• ناهنجاری‎های شریانی وریدی
• عفونت‌های ستون فقرات
• تومور طناب نخاعی
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• خلاصه

حس مور مور یا سوزن سوزن شدن پشت می‌تواند نتیجه اختلالاتی باشد که به عصب‌های عمقی آسیب می‌زنند. پزشکان به این حس زیر عنوان پارستزیا (پارستزی) ارجاع می‌دهند. علل در این مورد می‌تواند شامل انواع عفونت، صدمات ستون فقرات، فیبرومیالژی و ناهنجاری‌های عروقی باشد.

زونا
زونا یا هرپس زوستر، راش خارش‌دار دردناکی است که به طور معمول در یک سمت بدن ایجاد می‌گردد. به هر جهت، امکان بروز این راش در هر قسمتی از بدن، شامل کمر و صورت، وجود دارد.
راش زونا تاول‌های پر از مایعی ایجاد می‌کند که پس از چند روز شروع به گسترش می‌کنند و به طور معمول پس از 2 تا 4 هفته برطرف می‌شوند.
پیش از بروز راش شخص ممکن است دچار مور مور، خارش، یا حس سوزش دردناکی در ناحیه آسیب‌دیده شود.
دیگر علایم در این مورد عبارتند از:
• تب و لرز
• سردرد
• آشوب معده
مردم فقط در صورتی دچار زونا می‌شوند که پیشتر به آبله مرغان مبتلاء شده باشند. وقتی کسی از آبله مرغان بهبود می‌یابد، ویروس واریسلا-زوستر که مسبب عفونت مزبور است به شکل غیر فعال در بدن باقی می‌ماند. این ویروس سال‌ها بعدد مجدداً فعال می‌شود و به صورت طغیان زونا بروز می‌کند.
بر مبنای اعلام CDC در حدود یک‌سوم مردم ایالات متحد آمریکا در مقطعی از زندگی خود دچار زونا می‌شوند. این امکان وجود دارد که یک شخص واحد به دفعات دچار این بیماری شود.

درمان زونا
پزشکان می‌توانند داروهای ضد ویروسی برای کمک به کاهش شدت و طول مدت زونا تجویز کنند. داروهای ضد درد غیر نسخه‌ای، کمپرس سرد، لوسیون کالامین، و حمام بلغور جو کلوئیدی نیز به تخفیف علایم کمک می‌کنند.

اسپوندیلولیستزیس
این بیماری زمانی بروز می‌کند که یک مهره در ستون فقرات از جای خود لغزیده خارج می‌شود. لغزش مزبور ممکن است در هر نقطه از ستون فقرات بروز کند، اما گرایشی به ایجاد آن در ناحیه لومبار یا کمر در آن به چشم می‌خورد.
اسپوندیلولیستزیس همیشه باعث ایجاد علایم نمی‌شود. به هر حال، اگر مهره دچار لغزش بر یک عصب فشار بیاورد این می‌تواند سبب درد یا حس سوزش در پشت شود که ممکن است به سمت پایین و پشت یا کفل گسترش یابد.
دیگر علایم در این مورد شامل خشکی، احساس ضعف در پاها، و مشکلات راه رفتن یا ایستادن به حالت شق و رق است. علایم ممکن است بر اثر فعالیت فیزیکی تشدید شوند اما در هنگام نشستن یا خم شدن به سمت جلو کاهش پیدا می‌کنند.

درمان اسپوندیلولیستزیس
درمان به شدت علایم بیماری بستگی دارد. مردم ممکن است بتوانند علایم بیماری را در محیط خانه با استفاده از راهکارهای زیر کاهش دهند:
• استراحت
• سرمادرمانی
• داروهای ضد درد غیر نسخه‎ای مثل ایبوپروفن و ناپروکسن
• ورزش برای تقویت عضلات پشت
در مورد علایم شدیدتر دکتر ممکن است تزیرق استروئید یا عمل جراحی را توصیه کند.

ترک‌های ستون فقرات
شکستگی ظریف ستون فقرات به علل مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. اختلالات مزمن پزشکی تضعیف کننده استخوان‌ها مثل پوکی استخوان و انواع تومور نیز می‌توانند به این نوع شکستگی ستون فقرات منجر شوند.
بر مبنای اعلام "آکادمی آمریکایی جراحان ارتوپدی" اکثر موارد ترک ستون فقرات در قسمت‌های میانی و تحتانی پشت بروز می‌کنند.
شکستگی‌های ستون فقرات می‌توانند سبب ایجاد دردهای متوسط تا شدید شوند که ممکن است بر اثر حرکت افزایش پیدا کنند.
دیگر علایم عبارتند از:
• بی‌حسی یا مور مور
• بی‌اختیاری روده یا بی‌اختیاری مثانه
• دشواری حرکت روی پاها

درمان ترک‌های ستون فقرات
درمان به شدت، نوع و محدوده ترک و همچنین ابتلاء یا عدم ابتلاء شخص به آسیب‌های دیگر بستگی دارد.
در برخی شرایط، دکتر باید عمل جراحی اورژانسی را برای کاهش فشار بر طناب نخاعی انجام دهد. دیگر درمان‌ها شامل استفاده از پشتبندهای مخصوص به مدت 6 تا 12 هفته و تمرینات توان‌یابی است.

فیبرومیالژی
فیبرومیالژی یک اختلال مزمن است که سبب درد و حساسیت بیش از حد و نیز افزایش حساسیت نسبت به درد می‌شود. مردم مبتلاء به فیبرومیالژی همچنین ممکن است در قسمت‎هایی از بدن مثل پشت، دست‌ها و پاها دچار بی‌حسی شوند.
دیگر علایم عبارتند از:
• خستگی مفرط
• اضطراب و افسردگی
• مشکلات خواب
• سردرد
• مشکلات تفکر شفاف
• مشکلات حافظه و تمرکز که گاهی از اوقات زیر عنوان "فیبرو مه" به آنها اشاره می‌شود.
پزشکان علت دقیق ایجاد فیبرومیالژی را نمی‌دانند.

درمان فیبرومیالژی
درمان به طور معمول شامل تلفیق دارو و تغییرات سبک زندگی شامل موارد زیر است:
• داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی غیر نسخه‌ای مثل ایبوپروفن و ناپروکسن
• داروهای نسخه‌ای شامل داروهای غیر نسخه‌ای و داروهای ضد سایکوز
• ورزش منظم
• تکنیک‌های کاهش استرس و ریلکسیشن مثل مدیتیشن و یوگا
• درمان شناختی رفتاری (CBT) برای درمان افسردگی

ناهنجاری‎های شریانی وریدی
ناهنجاری‌های شریانی وریدی (AVMs) عروق خونی دارای شکل غیر نرمال یا درهم و برهمی هستند که به طور معمول در مغز یا طناب نخاعی بروز می‌کنند اما امکان ایجاد آنها در هر نقطه‌ای از بدن وجود دارد. این ناهنجاری‌ها می‌توانند بر جریان خون تأثیر بگذارند و بسته به اندازه و محدوده خود می‌توانند طیفی از علایم متفاوت از لحاظ شدت ایجاد کنند.
علایم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• درد پشت یا ضعف پاها
• سردرد
• تشنج
• بی‌حسی، مور مور و درد
• فقدان هماهنگی
• سرگیجه
• مشکلات بینایی
• مشکلات حافظه یا گیجی
• مشکلات تکلم
پزشکان علت دقیق AVMs را نمی‌دانند اما بر این اعتقادند که آنها عموماً در طول دوره رشد جنین شکل می‌گیرند.

درمان ناهنجاری‌های شریانی وریدی
رویکردهای درمانی در این مورد به محدوده ناهنجاری و شدت علایم مبتلابه شخص بستگی دارد. برخی از اوقات پزشک ممکن است عمل جراحی برای برداشتن یا قطع جریان خون به نواحی آسیب دیده را توصیه کند.

عفونت‌های ستون فقرات
عفونت‎های ستون فقرات ممکن است به دنبال عل جراحی یا به عنوان یک عارضه اختلالات دیگری مثل انواع عفونت، شکستگی، جراحات یا صدمات، سرطان، دیابت و HIV بروز کنند.
عفونت مورد بحث می‌تواند به عصب‌ها صدمه رسانده یا آنها را تحریک کند. علایم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• درد پشت و گرفتگی
• بی‌حسی یا مور مور
• ضعف عضلات یا اسپاسم
• تب و لرز
• سرخی ناحیه آسیب دیده

درمان عفونت‌های ستون فقرات
درمان در این مورد به علت بستگی دارد اما می‌تواند شامل استفاده از آنتی‌‎بیوتیک و داروهای ضد ویروس یا ضد قارچ باشد. پزشک ممکن است عمل جراحی را برای عفونت‌های شدید در صورت صدمه زدن به ستون فقرات توصیه کند.

تومور طناب نخاعی
تومور نخاعی یک توده غیر نرمال است که می‌تواند در طناب نخاعی ایجاد شود. این تومورها ممکن است خوش‌خیم یا بدخیم باشند. تومورهای خوش‌خیم بافت‌های پیرامون را آلوده نمی‌کنند حال آنکه تومورهای بدخیم سا سرطانزا می‌توانند به دیگر نقاط بدن گسترش پیدا کنند.
این تومورها می‌توانند در صورت فشار آوردن بر طناب نخاعی مشکل‌ساز باشند. علایم به محدوده تومور بستگی دارد اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• درد پشت
• بی‌حسی یا مور مور
• ضعف یا فقدان تعادل در دست و پا
• کاهش حس درد یا حرارت
• مشکلات مثانه و روده

درمان تومورهای طناب نخاعی
درمان به اندازه، نوع و محدوده تومور بستگی دارد. به هر جهت، پزشک به طور معمول انجام عمل جراحی برای خارج کردن تومور را توصیه می‌کند. دیگر گزینه‌های درمانی شامل اشعه درمانی و شیمی درمانی است.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورت شدید بودن مور مور در ناحیه پشت، عدم رفع در طول چند روز یا بروز آن در کنار دیگر علایم نگران کننده مردم باید به پزشک مراجعه کنند.
مردم دچار مور مور پشت باید در صورت مواجه شدن با علایم زیر بلافاصله مورد مراقبت پزشکی قرار گیرند:
• فقدان عملکرد روده و مثانه
• فقدان هماهنگی یا دشواری استفاده از دست یا پا
• درد و بی‌حسی شدید و ناگهانی که به سمت پایین و یک پا یا هر دو گسترش پیدا می‌کند

خلاصه
هر از گاه دچار شدن به حس مور مور لزوماً علتی برای نگرانی نیست. به هر جهت، حس مور مور مداوم یا برگشت کننده در پشت می‌تواند یک علامت وجود اختلالی پزشکی باشد.
علل در این مورد شامل انواع عفونت، مشکلات ستون فقرات، صدمات، فیبرومیالژی و ناهنجاری‌های عروقی می‌شود.
مردم در صورت مواجه شدن با مور مور شدید در پشت، مور موری که بیش از چند روز ادامه یابد یا با دیگر علایم نگران کننده همراه باشد باید به پزشک مراجعه کنند./

• ریچل نِل، دکتر ویلیام موریسون
• ترجمه محمدقاسم رافعی

Source:
Medical News Today
What can cause a tingling sensation on the back?
Last reviewed Thu 6 June 2019
By Rachel Nall, MSN, CRNA
Reviewed by William Morrison, MD