توده یا غده زیر چانه - علایم، و علل

• جون جانسون، کریستینا چان
• ترجمه نادر اکبری سراوانی

بروز توده متورم یا غده در ناحیۀ زیر چانه می‌تواند آزاردهنده باشد اما معمولاً علتی برای نگرانی محسوب نمی‌شود. تورم گره‌های لنفاوی، کیست‌ها و انواع آلرژی می‌توانند باعث شکل‌گیری غده در این ناحیه شوند.
غده می‌تواند در هر قسمت ناحیۀ نرم زیر چانه و غبغب ظاهر شود. این غده ممکن است بزرگ، کوچک، سفت یا نرم باشد، که این‎همه بستگی به علت بروز آن دارد. پوست ناحیۀ اطراف تودۀ مورد بحث ممکن است سفت و حساس یا حتی دردناک باشد.
هر فرد دچار نگرانی در مورد علایم توده یا غده زیر چانه در صورت وجود شک نسبت به علت بروز آن باید به پزشک مراجعه کند.

[مطالب این مقاله:]
• علایم و علل
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• پیام همراه

علایم و علل
بسیاری از وضعیت‌ها و اختلالات می‌توانند به شکل‌گیری غده در زیر چانه منجر شوند. علایم همراه و اندازه و شکل این توده احتمالاً متفاوت خواهد بود و بستگی به علت بروز آن دارد.
آنچه در زیر می‎آید علل شایع بروز غده در زیر چانه محسوب می‎شود. برخی از این علل ساده‌اند در حالی که مابقی آنها نیاز به مراقبت پزشکی دارند تا از بروز عوارض پیشگیری شود.

تورم گره‌های لنفی
گره‌های لنفاوی در سراسر بدن گسترده شده‌اند اما مردم فقط آن دسته از آنها را می‌توانند احساس کنند که نزدیک به سطح پوست قرار گرفته‎اند، که از جملۀ آنها می‌توان به توده‌های زیر بغل و نیز موارد نزدیک به چانه اشاره کرد.
عفونت‌ها اغلب اوقات می‌توانند سبب تورم گره‌های لنفی شوند. این وضعیت می‌تواند به ایجاد توده‎های قابل مشاهده در سمت چپ یا راست زیر چانه منجر گردد. تورم به طور معمول پاسخ متعارفی از سوی سیستم ایمنی بدن است.
تودۀ ایجاد شده بر اثر تورم گره لنفی نرم یا انعطاف ‎پذیر است. این توده می‌تواند نسبت به لمس حساس باشد اما به طور معمول دردناک نیست. غده مورد بحث باید در طول 2 تا 3 هفته از بین برود.
عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی فهرست شده در زیر می‌توانند به تورم گره‌های لنفی منجر شوند:
• سرماخوردگی یا آنفولانزا
• عفونت گوش
• عفونت سینوس
• سرخجه یا آبله مرغان
• گلودرد استرپتوکوکی
• مونونوکلئوز (مونو)
• آبسه دندان
• سیفلیس
• بیماری لیم
• HIV یا ایدز
اگر مشکل از یک عفونت ناشی شده باشد، تودۀ ایجاد شده باید پس از رفع عفونت از بین برود. مراجعه به دکتر و مصرف آنتی‌بیوتیک در صورت باکتریایی بودن عفونت ضروری است.

در همین زمینه بیشتر بخوانیم:
غده یا توده پشت گردن - علل و انواع

تومور خوش‌خیم
تومور خوش‌خیم می‌تواند سبب بروز غده یا توده در ناحیۀ زیر چانه شود. انواع تومورهای خوش‌خیم شامل کیست، فیبروما، و لیپوما است. این تومورها بی‌ضرر و قابل درمان محسوب می‌شوند.
کیست. کیست کیسۀ کوچکی پر از مایع یا مواد زائد است. کیست‌ها ممکن است در کوران عفونت شکل بگیرند و به مرور زمان پر شوند. انواع ظاهر شده در زیر فک کیست‌های سباکئوس هستند که بر اثر انسداد غده‎های سبائوس یا مجاری آنها شکل می‎گیرند. صدمه دیدگی ناشی از آکنه در این ناحیه نیز می‌تواند سبب شکل‌گیری کیست شود.
فیبروما. فیبروما تودۀ دایره شکلی است که ممکن است در لمس سفت یا نرم احساس شود. فیبروماها معمولاً در اطراف دهان ظاهر می‌شوند و بروز آنها در ناحیۀ زیر چانه شایع نیست. فیبروماها به طور معمول علایم دیگری ایجاد نمی‌کنند و ممکن است پیامی در مورد وجود بیماری کاودن باشند، نوعی بیماری وراثتی که سبب می‎شود فرد مبتلا به طور مکرر دچار رشد توده‌های خوش‌خیم شود.
لیپوما. لیپوماها توده‎های شکل گرفته از سلول‌های چربی در زیر پوست هستند. تودۀ ناشی از لیپوما نرم بوده، به آسانی جابجا می‌‏شود و هیچ رنگی ندارد. لیپوما گرایشی به رشد بسیار کند از خود نشان می‌دهد، به ندرت سرطانی است، و معمولاً سبب ایجاد هیچ علامت ثانوی نمی‌شود.

برخی سرطان‌ها
سرطان‌های غدد بزاقی یا گره‏های لنفاوی می‌توانند سبب بروز غده زیر چانه شوند.
بیماری هاجکین و لوسمی (لوکمی) نیز می‌توانند به تورم گره‏‌های لنفاوی منجر گردند.
توده‎های سرطانی معمولاً در لمس سفت به نظر می‎رسند و ممکن است هیچ شکل عجیب و غریبی نداشته باشند. این توده‎ها می‌توانند در صورت تماس با سلول‌های عصبی در ناحیۀ ایجاد شده درد ایجاد کنند. اگر این وضعیت تداوم یابد، فرد ممکن است در ناحیۀ سرطانی شده دچار احساس بی‎حسی یا مور مور شود.
دیگر علایم توده‎های سرطانی شامل موارد زیر است:
• بروز یک خال در نزدیکی توده که از نظر شکل یا رنگ تغییر می‎کند
• احساس وجود یک "تودۀ دایمی در گلو"
• دشواری بلع یا دشواری تنفس
• بروز توده‎هایی در نواحی نزدیک گره‌های لنفی مثل بیضه‌ها، پستان‌ها یا توده زیر بغل
• کاهش وزن ناگهانی
• بروز توده‌ای که به رشد خود ادامه می‌دهد یا تغییر اندازه پیدا می‎کند
• تضعیف ناگهانی یا مداوم سیستم ایمنی بدن
• دشواری هضم غذا
• تغییرات صدا یا خشونت صدا
• کیست‌هایی که پس از برداشته شدن یا تخلیه به سرعت بازمی‌گردند
• توده‌هایی که از آنها خون یا چرک خارج می‎شود
دکتر می‌تواند برای تعیین خوش‌خیم یا بدخیم بودن توده انجام بیوپسی را در دستور کار قرار دهد. امکان توصیه به برداشتن توده‎ها از طریق عمل جراحی مطرح است.
اگر توده سرطانی باشد، این احتمال هست که شیمی درمانی یا اشعه درمانی از سوی پزشکان توصیه شود.
نوع درمان متفاوت است و به طور معمول گزینه‌های مختلفی از سوی دکتر مطرح می‎شود.

دیگر علل محتمل
طیفی از عوامل دیگر می‌توانند به بروز توده در زیر چانه منجر شوند. این عوامل عبارتند از:
• نیش یا گزش حشرات، به ویژه اگر پوست فرد دچار واکنش‌های شدید نسبت به این عوامل محرک باشد
• آلرژی غذایی یا آلرژی نسبت به برخی فرآورده‎ها
• آکنه
• دمل یا کورک
• سنگ‌های مجاری بزاقی
• تونسیلیت
• زخم‌های کلوئید
• هماتوما (هماتوم)
• گواتر
• اختلالات پزشکی مثل ارتریت روماتوئید یا لوپوس
• جراحت همانند مواقع مربوط به شکستگی استخوان
• آسیب دیدن غده‎های سباکئوس در چانه

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
به علت گسترده بودن طیف عوامل محتمل تشخیص موضوع از سوی پزشکان اهمیت حیاتی دارد. مگر در موارد مشخص بودن علت بروز توده مردم باید برای تشخیص علت و درمان مشکل به پزشک مراجعه کنند.
در صورت ظن به وجود سرطان یا در صورت وجود مشخصات زیر در غده مورد بحث مردم باید به دکتر رجوع نمایند:
• ادامه‎دار بودن رشد توده
• در صورتی که بیش از چند هفته ادامه داشته باشند
• در صورتی که در لمس بسیار سفت به نظر آیند
هر قدر مردم زودتر در معرض درمان قرار گیرند، فرجام کار برای آنان بهتر خواهد بود.
این احتمال وجود دارد که برای درمان عفونت‎های باکتریایی محتمل پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز کند. همچنین ممکن است با هدف بررسی دقیق غده و علت بروز آن انجام تست‎های تصویربرداری در دستور کار پزشک قرار گیرد.

پیام همراه
بروز توده یا غده در زیر چانه معمولاً نشانۀ وجود یک اختلال یا بیماری جدی نیست. این توده‌ها گرایشی به رفع خود به خودی از خود نشان می‎دهند.
اغلب اوقات غده‌های مورد بحث نتیجۀ تورم گره‌های لنفاوی در پاسخ به عفونت هستند، همانند مواقعی که این غده‎ها به دلیل سرماخوردگی یا آنفولانزا ایجاد می‌شوند.
برخی از اختلالات منجر به ایجاد غده یا توده در زیر چانه نیاز به درمان پزشکی دارند. برای تشخیص علت باید به دکتر مراجعه کرد./

Source:
Medical News Today
What causes a lump under the chin?
Last reviewed Thu 15 March 2018
By Jon Johnson
Reviewed by Christina Chun, MPH