• دکتر جودیت مرسین، جنا فلچر
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
کبودی وقتی بروز میکند که رگهای خونی کوچک درون پوست آسیب میبینند. به مرور زمان، به موازات درهم شکستن سلولهای خون زیر پوست و التیام کبودی، رنگ آن عوض می‌شود.
کبودی به طور معمول هنگامی ایجاد می‌شود که فرد دچار آسیبدیدگی ناحیهای در پوست شده یا سقوط کرده و یا بدنش را به جایی میکوبد. رگهای خونی بین پوست و دیگر بافتهای بدن دچار پارگی می‌شوند. خون زیر سطح پوست جمع شده باعث ایجاد کبودی میگردد. تغییر رنگ کبودی در فرآیند بهبود آن موضوعی طبیعی است.
[مطالب این مقاله:]
• رنگهای کبودی
• چه هنگامی باید نگران باشیم
• سرعت بخشیدن به روند التیام
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• پیام همراه
رنگهای کبودی به مرور زمان و علت بروز این رنگها
مردم می‌توانند بر مبنای رنگ کبودی مدت ایجاد آن را حدس بزنند. همچنان که بدن التیام پیدا کرده و هموگلوبین یا ترکیبی را که به خون رنگ سرخ آن را می‌دهد خرد میکند، کبودی ایجاد شده دچار تغییر رنگ می‌شود. این تغییر رنگ بخشی معمول از فرآیند التیام است.
در هر حال رنگ خود پوست بر نمـــای ظاهری کبودی تأثیر میگذارد. مردم دارای پوستهای نیمه روشن دارای تهرنگهای قرمز و زرد بیشتری در کبودی‌های خود هستند در حالی که کبودی در پوستهای تیره نمای تیرهتری دارد.
در طول فرآیند التیام، کبودی به طور معمول مراحل زیر را از نظر تغییرات رنگ پشت سر میگذارد:
• کبودی به طور معمول با رنگ قرمز آغاز می‌شود زیرا خون جمع شده زیر پوست تازه و پر از اکسیژن است.
• پس از گذشت یکی - دو روز خون مزبور اکسیژن خود را از دست می‌دهد و دچار تغییر رنگ می‌شود. کبودی که چند روز از زمان آن گذشته باشد اغلب به رنگ آبی، بنفش یا سیاه خود را نشان می‌دهد.
• در طول 5 تا 10 روز کبودی به رنگ زرد یا سبز چرخش میکند. این رنگها بر اثر وجود ترکیباتی به نام بیلیوردین و بیلیروبین ایجاد میگردد که در هنگام درهم شکستن هموگلوبین توسط بدن تولید می‌شوند.
• پس از گذشت 10 تا 14 روز، کبودی به زرد متمایل به قهوهای یا قهوهای روشن گرایش پیدا میکند.
در نهایت، زمانی که کبودی به رنگ قهوهای روشن درمیآید شروع به رنگ باختن میکند. اغلب کبودیها در طول 2 هفته بدون نیاز به درمان از بین میروند.
چه هنگامی باید در مورد کبودیها نگران شویم
کبودیها به طور معمول عاملی برای ایجاد نگرانی محسوب نمیشوند. اغلب اوقات، آنها جراحتی سطحی هستند که هیچ نیازی به مراقبت پزشکی ندارند و مردم می‌توانند آنها را در محیط خانه درمان کنند.
اما در برخی موارد مردم باید به علت دچار شدن به کبودی به پزشک مراجعه کنند.
یک مشکل شایع در این مورد هماتوما (هماتوم) است. هماتوم مقدار زیادی خون است که در میان بافتها به دام میافتد. هماتوم در بیشتر موارد به تروماهای جدی مرتبط است.
وقتی هماتوم بروز میکند، بدن دیگر نمیتواند کبودی را به سهولت یا سرعت آسیبدیدگیهای خفیف التیام بخشد. در نتیجه، هماتوم به همان رنگ اولیه، و محکم سر جایش باقی میماند و پس از گذشت چندین روز کماکان همان درد اولیه را ایجاد میکند.
مردم برای پی بردن به این موضوع که آیا هماتوم آنها نیاز به درمان بیشتری دارد یا خیر باید مورد بررسی پزشکی قرار گیرند.
محدوده، اندازه و علت بروز هماتوم چگونگی درمان آن را مشخص میکند.
برخی از نشانههای هشدار دهنده در این مورد که فرد دچار کبودی نیاز به درمان دارد شامل موارد زیر است:
• کبودیهایی که باعث ایجاد حالت بیحسی در دست و پا می‌شوند
• کبودیهایی که باعث کاهش عملکرد مفصل، اندام یا عضله می‌شوند
• کبودیهایی که اندازه یا ابعاد آنها افزایش مییابد
• کبودیهایی که در یک نقطه بازگشت کرده یا بیش از دو هفته ادامه پیدا میکنند
• کبودیهایی که در کنار شکستگی استخوان بروز میکنند
• کبودیهایی روی سر یا گردن
• کبودی‌های منجر به اختلال بینایی
• کبودیهایی که بدون هیچ علت مشخصی روی شکم، سر، یا تنه بروز میکنند، زیرا این وضعیت می‌تواند نشانۀ وجود مشکلی در یکی از دستگاه‌های داخلی بدن باشد
چگونه روند التیام را سرعت ببخشیم
مردم ممکن است در صدد آن باشند که درد مرتبط به کبودی را کاهش داده و سرعت التیام را افزایش دهند. چند روش بالقوه برای استفاده در خانه برای این مورد در دسترس است
کاربرد سرمادرمانی
یکی از نخستین مراحل کمک به بهبود کبودی استفاده از یخ برای ناحیه دچار کبودی است. مردم می‌توانند با استفاده از هر چیز یخ زده مثل یخ فریزر یا کیسه پر از سبزیجات یخ‌زده به این کار اقدام کنند.
مردم باید از کاربرد مستقیم یخ روی پوست اجتناب نمایند و یخ مورد استفاده را در پارچه بپیچند.
وقتی کسی یخ را به روی ناحیه دچار کبودی مورد استفاده قرار می‌دهد این کار به کند شدن خونریزی و کاهش ورم کمک میکند. این کار می‌تواند به کاهش اندازه کلی کبودی منجر شود زیرا مانع نشت بیشتر خون شده و میزان التهاب را کاهش می‌دهد.
استفاده از کرمهای مسکن
بسیاری از مردم از کرمهای ارنیکا، کوئرستین، ویتامین B-3، یا ویتامین K برای سرعت بخشیدن به روند التیام کبودی استفاده میکنند.
مردم در عین حال می‌توانند از داروهای ضد درد غیر نسخه‌ای مثل استامینوفن و داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن برای کاهش درد یا التهاب در اطراف ناحیه کبود شده استفاده کنند. مردم باید از مصرف آسپیرین در این مورد اجتناب کنند زیرا این دارو باعث افزایش میزان خونریزی می‌شود.
اجتناب از داروهای NSAIDs نیز ممکن است در مواقع بروز کبودی پس از عمل جراحی یا در صورت شدید بودن کبودی نیاز باشد زیرا این داروها ریسک بدتر شدن خونریزی را به همراه دارند. در صورت ابتلاء به این نوع کبودی مردم باید در مورد مصرف NSAIDs با پزشک مشورت کنند.
در پوشش قرار دادن ناحیه کبودی
استفاده از یک لفاف انعطاف‌پذیر در طول ساعات بیداری برای یکی دو روز اول پس از ایجاد کبودی می‌تواند به کاهش کبودی و ناراحتی پس از آسیب دیدگی کمک کند.
لفاف مزبور باید محکم بوده اما سفت نباشد. بیحسی، مور مور یا افزایش ناراحتی به این معنی است که لفاف مزبور باید شل شده یا به کل برداشته شود.
بالا نگه داشتن ناحیه آسیب دیده
بالا نگه داشتن ناحیه آسیب دیده اثراتی مشابه استفاده از یخ بر کبودی دارد. این کار از بزرگتر شدن ناحیه کبودی پیشگیری میکند. فرد باید ناحیه دچار کبودی را در وضعیتی آرامبخش بالا نگه دارد.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
مردم در صورت مواجه شدن با هر یک از علایم یا مشکلات زیر در پیوند با کبودی باید به پزشک مراجعه کنند:
• ظن به شکستگی استخوان
• از دست رفتن عملکرد یک مفصل، اندام یا عضله
• افزایش میزان درد
• بروز کبودی برگشت کننده در یک ناحیه
• در صورت نامشخص بودن علت بروز کبودی
• در صورت عدم التیام کبودی پس از گذشت دو هفته
• در صورت ایجاد اختلال بینایی بر اثر کبودی
افراد مصرف کننده داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین (کومادین)، باید در صورت مواجهه با هر نوع سقوط یا آسیب دیدگی به پزشک مراجعه کنند.
دکتر می‌تواند وجود هر اختلال جدی یا علت کبودی را در موردی که شخص از آن آگاه نیست تعیین کند.
در موارد نادر کبودی می‌تواند نشان دهندۀ اختلالات جدی شامل موارد زیر باشد:
• اختلالات خونریزی دهنده مثل هموفیلی
• شکستگی استخوان
• برخی انواع سرطان
• مشکلات کبد
پیام همراه
همچنان که بدن در مسیر التیام کبودی حرکت میکند کبودی رنگهای متفاوتی به خود میگیرد. تغییر رنگ ناحیه کبود شده به مرور زمان موضوعی نرمال محسوب می‌شود. مردم می‌توانند تا پیش از اینکه کبودی به طور کامل برطرف شود انتظار بروز چهار رنگ را در آن داشته باشند.
اگر کبودی خود به خود برطرف نشود یا تشدید گردد، یا مشکلات دیگری در کنار آن بروز کند، فرد باید به پزشک مراجعه نماید. در موارد دیگر اغلب کبودیها در طول دو هفته بدون نیاز به هر گونه درمان خود به خود برطرف می‌شوند./
Source:
What do the colors of a bruise mean?
Last reviewed Fri 10 August 2018
By Jenna Fletcher
Reviewed by Judith Marcin, MD
نظرات (0)