زانتوما و توده‌های چربی زیر پوست
• دکتر کوین مارتینز، جِیمی هرندون
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
♦ چه چیز باعث ایجاد زانتوما می‌شود؟
♦ چه کسی در ریسک ابتلاء به زانتوما قرار دارد؟
♦ زانتوما چطور تشخیص داده می‌شود؟
♦ زانتوما چگونه درمان می‌شود؟
♦ آیا می‌توان از زانتوما پیشگیری کرد؟
زانتوما اختلالی است که در آن توده‌های چربی زیر پوست ایجاد می‌شود. این توده‌ها ممکن است در هر قسمتی از بدن بروز کنند اما به طور معمول در قسمت‌های فهرست شده در زیر شکل می‌گیرند:
• مفصل‌ها، به ویژه زانوها و آرنج‌ها
• پا
• دست
• کفل
زانتوماها ممکن است در اندازه‌های متفاوتی ظاهر شوند. این توده‌ها ممکن است به کوچکی سر سوزن یا به بزرگی یک حبه انگور ایجاد گردند. آنها اغلب به شکل یک توده تخت زیر پوست به نظر می‌آیند و گاهی از اوقات به رنگ زرد یا نارنجی خودنمایی می‌کنند.
زانتوما عموماً باعث ایجاد درد نمی‌شود. به هر حال این احتمال هست که آنها حساس و با خارش همراه باشند. این امکان هست که زانتوماها به صورت خوشه‌ای در یک ناحیه یا به صورت توده‌های منفرد در قسمت‌های مختلف بدن بروز کنند.
چه چیز باعث ایجاد زانتوما می‌شود؟
زانتوما عموماً نتیجه بالا بودن لیپیدها یا چربی‌های خون است. این وضعیت می‌تواند علامتی از یک اختلال زمینه‌ای شامل موارد زیر باشد:
• هیپرلیپیدمیا (هیپرلیپیدمی) یا بالا بودن میزان کلسترول خون
• دیابت، که شامل گروهی از بیماری‌هایی است که باعث بالا رفتن سطح قند خون می‌شوند
• هیپوتیروئیدیسم، اختلالی که در آن غده تیروئید هورمون‌های کافی تولید نمی‌کند
• سیروز صفراوی اولیه، که نوعی بیماری است که در آن مجراهای صفرا در کبد به شکل تدریجی تخریب می‌شوند
• کلستازیس (کلستاز)، اختلالی که در آن جریان صفرا از کبد کُند یا متوقف می‌شود
• سندرم نفروتیک، اختلالی که به عروق خونی در کلیه‌ها آسیب می‌زند
• بیماری هماتولوژیک، مثل اختلالات متابولیک لیپید گاموپاتی مونوکلونال. اینها اختلالاتی ژنتیکی هستند که بر توانایی بدن برای تجزیه مواد و حفظ عملکردهای مهم بدنی مثل گوارش چربی‌ها تأثیر منفی دارند.
• سرطان، اختلالی جدی که در آن سلول‌های بدخیم به شکلی سریع و خارج از کنترل تکثیر می‌شوند
• عوارض جانبی برخی داروها مثل توماکسیفن، پردنیزون (رایوس)، و سیکلوسپورین (نیورال، جینگراف، ساندایمیون)
زانتوما به خودی خود خطرناک نیست، اما علت زمینه‌ای ایجاد آن باید مورد بررسی قرار گیرد. در عین حال نوعی زانتوما به نام زانتلاسما وجود دارد که به پلک چشم آسیب می‌زند.
چه کسی در ریسک ابتلاء به زانتوما قرار دارد؟
اگر کسی دچار هر یک از اختلالات پزشکی عنوان شده در بالا باشد ریسک ابتلاء به زانتوما در مورد او افزایش خواهد یافت. در عین حال بالا بودن میزان کلسترول یا تری‌گلیسیرید ریسک ابتلاء به زانتوما را افزایش می‌دهد.
با پزشک خود در مورد ریسک متوجه خود و آنچه می‌توان برای به حداقل رساندن شانس ابتلاء به این اختلال انجام داد مشورت کنید.
زانتوما چطور تشخیص داده می‌شود؟
پزشکان یا متخصصان پوست به طور معمول قادر است تا زانتوما را تشخیص دهد. آنها احتمالاً می‌توانند این کار را با صرف معاینه پوست انجام دهند. بیوپسی پوست می‌تواند وجود توده‌های چربی زیر پوست را تأیید کند.
در طول بیوپسی، پزشک یک نمونه کوچک از بافت توده مزبور را خارج کرده و برای آنالیز به آزمایشگاه ارسال می‌کند. پزشک برای تفسیر نتایج به شخص توضیح خواهد داد.
پزشک در عین حال ممکن است تست خون را برای بررسی سطح لیپید، ارزیابی عملکرد کبد و از تشخیص خارج کردن دیابت انجام دهد.
زانتوما چگونه درمان می‌شود؟
اگر زانتوما یک علامت اختلالی پزشکی باشد، پس علت زمینه‌ای باید درمان شود. این کار اغلب به خلاص شدن از توده‌های مزبور و به حداقل رساندن احتمال برگشت آنها منجر می‌شود. دیابت و میزان کلسترول در صورتی که خوب کنترل شوند کمتر محتمل است که باعث ایجاد زانتوما شوند.
دیگر درمان‌های زانتوما شامل خارج کردن توده‌ها به روش جراحی، جراحی لیزر، یا درمان شیمیایی با اسید تریکلورواستیک است. به هر حال امکان برگشت توده‌های زانتوما پس از درمان وجود دارد، بنابراین روش‌های مزبور لزوماً به معالجه اختلال مورد بحث منجر نمی‌شوند.
در مورد بهترین گزینه درمانی برای خود با پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند در مورد تصمیم‌گیری برای درمان اختلال از مدیریت پزشکی مشکل زمینه‌ای کمک کند.
آیا می‌توان از زانتوما پیشگیری کرد؟
زانتوما ممکن است کاملاً قابل پیشگیری نباشد. اما قدم‌هایی هست که شخص می‌تواند برای کاهش ریسک ایجاد اختلال مورد بحث انجام دهد. اگر شخص دچار هیپرلیپیدمیا (هیپرلیپیدمی) یا دیابت باشد، باید به دستورالعمل پزشک خود برای درمان و مدیریت آن عمل کند.
شخص در عین حال باید در تمامی ویزیت‌های پیگیری وضعیت توسط پزشک حاضر شود. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک مشورت کنید.
در عین حال نگه داشتن کلسترول و چربی در سطح مناسب اهمیت دارد. مردم می‌توانند این کار را با خوردن غذاهای سالم، انجام ورزش به شکل منظم، و مصرف داروهای ضروری انجام دهند. برای حفظ سطح بهینه لیپید و کلسترول انجام تست خون به شکل منظم کمک کننده خواهد بود./
Source:
Healthline
What Is Xanthoma?
Medically reviewed by Kevin Martinez, MD
On September 27, 2019 —
Written by Jaime Herndon
نظرات (0)