بوی بد زیر بغل و راه‌های برطرف کردن آن

در این مقاله:
• علل بوی بد زیربغل
• درمان بوی بد زیربغل
• تغییرات ناگهانی بوی بدن
• چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم
• پیشگیری از بوی بد زیربغل
• خلاصه

بسیاری از مردم هر از گاه دچار بوی بد زیربغل می‌شوند. وقتی کسی عرق می‌کند این مایع با باکتری‌های روی پوست مخلوط می‌شود. وقتی مخلوط مزبور خشک می‌گردد می‌تواند باعث ایجاد بویی ناخوشایند شود.
چند مداوا برای مقابله با تعریق بیش از حد وجود دارد که داروهای غیر نسخه‌ای، داروهای نسخه‌ای، داروهای تزریقی و موارد دیگر را شامل می‌شود.

علل بوی بد زیربغل
عرق مسؤول ایجاد بوی بد زیر بغل است. عرق کردن یک عملکرد جسمانی نرمال و ضروری است و مانع از گرمای بیش از حد بدن می‌شود.
2 تا 4 میلیون غده تعریق در بدن وجود دارد. اکثریت این غدد از نوع اکرین هستند، و مابقی غدد تعریق اپوکرین محسوب می‌شوند. مردم تعداد زیادی از هر دو نوع غده تعریق مزبور را در ناحیه زیربغل دارند.
وقتی کسی ورزش می‌کند یا بدنش بیش از حد گرم می‌شود، غدد تعریق عرق آزاد می‌کنند که تبخیر شده و بدن را خنک می‌کنند. استرس و عواطف شدید نیز می‌توانند باعث تعریق شخص شوند.
غدد اکرین مایعی شفاف تولید می‌کنند که بوی بد ندارد. به هر حال، وقتی این مایع روی پوست خشک شود می‌تواند بو ایجاد کند.
غدد اپوکرین مایعی غلیط آزاد می‌کنند که در صورت مخلوط شدن با باکتری‌های روی پوست بوی بدی ایجاد می‌کنند.
غدد تعریق چه در زنان و چه در مردان در زمان بلوغ فعال‌تر می‌شوند. در نتیجه، در مورد نوجوانان دچار شدن به بوی بد زیربغل که پیشتر دچار آن نبودند عمومیت دارد.
برخی از مردم دچار یک اختلال پزشکی هستند که باعث ازدیاد تعریق در آنان می‌شود. نام این اختلال هیپرهیدروزیس (هیپرهیدروز) است.
هیپرهیدروزیس مبتلابه حدود 3 درصد کل جمعیت است. مردم دچار این اختلال دارای غدد تعریق بیش‌فعال هستند که حتی در زمانی که شخص دچار گرما یا در حال ورزش نیست باعث تعریق آنان می‌شوند.
هیپرهیدروزیس معمول ضرری ندارد اما گاهی از اوقات بر اثر پرکاری تیروئید ایجاد می‌شود.
وقتی عرق بدن با باکتری مخلوط می‌شود، این وضعیت می‌تواند به ایجاد بوی بد متمایزی منجر گردد که مردم عموماً به آن بی.اُ می‌گویند. اگر این بوی بد حالت مزمن بیابد پزشکان آن را برومهیدروزیس (برومهیدروز) می‌نامند.
برخی غذاها مثل سیر می‌توانند بوی بدن را تغییر دهند.

درمان بوی بد زیربغل
بهداشت مناسب می‌تواند از بوی بد زیربغل با خلاص شدن از باکتری‌های مسبب بوی بد پیشگیری کند.
مردم باید روزی یک بار و پس از ورزش کردن دوش بگیرند یا حمام کنند. آنان همچنین باید هر روزه لباس تمیز بپوشند و پس از ورزش کردن لباس خود را عوض کنند.
در کنار رعایت بهداشت مناسب مردم می‌توانند راه‌هایی شامل موارد زیر را برای مقابله با بوی بد زیربغل امتحان کنند.

ضد عرق
تراشیدن موی زیر بغل و استفاده از دئودورانت یا ضد عرق اغلب اوقات به پیشگیری از بوی بد بدن کمک می‌کند. دئودورانت معمولاً دارای یک رایحه است که به ماسکه کردن بوی بدن کمک می‌کند.
ضد عرق حاوی مواد شیمیایی است که مانع از تعریق می‌شوند. آنها منافذ عرق را مسدود می‌کنند که این باعث توقف تولید عرق توسط بدن می‌شود.
این موازین ساده ممکن است در مورد افراد مبتلا به هیپرهیدروزیس کارآیی نداشته باشد.
اگر تعریق بیش از حد باشد معمولاً حتی اگر شخص منظماً شستشو و دئودورانت یا ضد عرق استفاده کند کماکان باعث ایجاد بوی بد زیربغل می‌شود.
نخستین چیزی که معمولاً پزشکان تجویز می‌کنند یک ضد عرق نسخه‌ای قوی است. گاهی از اوقات این ماده ممکن است پوست را سوزانده یا باعث تحریک آن شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، شخص باید موضوع را به دکتر خود اطلاع دهد.
اگر ضد عرق نسخه‌ای مانع از تعریق اضافی نشود، پزشکان ممکن است درمان‌های زیر را تجویز کنند.

تزریق سم بوتولینوم
مردم معمولاً از تزریق سم بوتولینوم زیر عنوان بوتاکس نام می‌برند.
گاهی از اوقات پزشکان مقدار کمی از بوتاکس را برای درمان تعریق زیاد به زیر بغل تزریق می‌کند.
تزریق بوتاکس به توقف تعریق اضافی از طریق مسدود کردن یک ماده شیمیایی در بدن که غدد تعریق را تحریک می‌کند کمک می‌نماید.
در مورد اکثر افراد شروع به کار این تزریق به 4 تا 5 روز زمان نیاز دارد، و تأثیرات این درمان معمولاً به مدت 4 تا 6 ماه ادامه پیدا می‌کند.
برخی از مردم ممکن است در صورت تزریق بوتاکس دچار درد شوند.

داروی تجویزی
اگر بدن دچار تعریق بیش از حد باشد، پزشکان ممکن است استفاده از داروهای آنتی‌کولینرژیک را پیشنهاد دهند.
داروهای آنتی‌کولینرژیک مانع از تعریق می‌شوند بنابراین عموماً برای استفاده در مورد ورزشکاران یا افراد ساکن محیط‌های گرم مناسب نیستند.
عوارض جانبی شایع این داروها عبارتند از:
• خشکی دهان
• خشکی چشم
• تاری دید
• ضربان قلب غیر نرمال

تغییرات ناگهانی بوی بدن
خوردن برخی غذاها شامل سیر و پیاز می‌تواند باعث تغییر بوی عرق شود. الکل نیز می‌تواند چنین تأثیری داشته باشد. بنابراین خوردن برخی غذاها و نوشیدنی‌ها ممکن است به تغییر ناگهانی بوی بدن در اطراف زیربغل منجر شود.
استرس و اضطراب می‌توانند باعث تعریق بیش از میزان معمول شوند. گاهی اوقات این وضعیت می‌تواند به تغییر ناگهانی بوی زیربغل منجر گردد.
عوامل متعدد متفاوتی می‌توانند باعث آن چیزی شوند که پزشکان هیپرهیدروز ثانویه می‌نامند. این اصطلاح به این معنی است که تعریق بیش از حد یک علامت مشکلی دیگر است. علل محتمل هیپرهیدروزیس ثانویه عبارتند از:
• یائسگی. زنان پس از وارد شدن به دوره یائسگی ممکن است دچار هیپرهیدروز شوند. پزشکان ممکن است درمان جایگزینی هورمون یا داروهای آنتی‌کولینرژیک توصیه کنند.
• داروها. تغییر بوی بدن ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی برخی داروها رخ دهد. داروهای مشتق از تریاک مثل متادون، و کولینرژیک‌هایی مثل گالانتامین می‌توانند چنین تأثیری داشته باشند. استفاده از مهار کننده‌های بازجذب انتخابی سروتونین که نوعی داروی ضد افسردگی است یا داروهای تلفیقی نیز ممکن است به هیپرهیدروز منجر گردد.
• عفونت. برخی عفونت‌ها شامل بروسلوزیس، HIV، مالاریا، و اندوکاردیت، می‌توانند به هیپرهیدروزیس ثانویه منجر شوند.
تعریق بیش از حد ضرورتاً علت تمامی تغییرات ناگهانی در بوی زیربغل نیست.
برای مثال اختلال پوستی اینترتریگو ممکن است باعث ایجاد نوی نامطبوع شود. این اختلال، که سبب ایجاد یک راش می‌شود در چین‌های پوست مثل موارد مربوط به شکم، زیر پستان‌ها و در زیربغل بروز می‌کند.
پزشکان ممکن است استفاده از یک صابون مخصوص حاوی کتوکونازول 1 درصد را توصیه کنند. آنان همچنین خشک و تمیز نگه داشتن ناحیه آسیب دیده را پیشنهاد خواهند کرد.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
هر کسی ممکن است گهگاه دچار بوی بد زیربغل شود. این وضعیت کاملاً نرمال است و معمولاً علتی برای نگرانی نیست.
اگر بوی بد زیربغل مکرراً بروز کند می‌تواند به زندگی روزمره مربوط باشد.
هم هیپرهیدروزیس و هم برومهیدروزیس می‌توانند باعث دیسترس و مشکلات اجتماعی شوند. وقتی چنین موردی مطرح باشد شخص باید به پزشک مراجعه کند.

پیشگیری از بوی بد زیربغل
بهترین راه برای پیشگیری از بوی بد زیربغل شستشوی روزانه و پس از تعریق است.
استفاده از ضد عرق یا دئودورانت زیربغل نیز می‌تواند مفید باشد.
اجتناب از الکل و برخی غذاها مثل پیاز و سیر نیز در برخی موارد به پیشگیری از بوی بد زیربغل کمک می‌کند.

خلاصه
تعریق یک عملکرد جسمانی ضروری و کاملاً نرمال است. وقتی عرق خشک می‌شود می‌تواند بو ایجاد کند. اکثریت افراد هر از گاه با مشکل بوی بد زیربغل مواجه می‌شوند.
شستشوی روزانه و پس از ورزش، پوشیدن لباس تمیز به صورت هر روزه، و استفاده از ضد عرق یا دئودورانت به طور معمول از این مشکل پیشگیری می‌کند.
برخی از افراد دچار اختلالی هست که باعث تعریق بیش از حد می‌شود. پزشکان این وضعیت را هیپرهیدروز می‌نامند و گاه می‌تواند به ایجاد بوی بد بدن منجر شود.
عوامل مختلفی می‌توانند تغییری ناگهانی در بوی زیربغل ایجاد کنند. اینها برخی غذاها و داروها را شامل می‌شوند.
هر کسی که بوی بد زیربغل بر کیفیت زندگ وی تأثیر منفی داشته باشد باید به پزشک مراجعه کند./

بوی بد زیر بغل و راه‌های برطرف کردن آن
دکتر دبرا سولیوان، آماندا بارل
ترجمه پریسا شعله‌دوست

Source:
Medical News Todat
What causes smelly armpits and how to deal with them
Medically reviewed by Debra Sullivan, Ph.D., MSN, R.N., CNE, COI —
Written by Amanda Barrell
On December 2, 2020