داکریوسیستیت، التهاب و عفونت کیسه‌های اشکی

• جنا فلچر، دکتر جاستین کوآی
• ترجمه محمدقاسم رافعی

داکریوسیستیت (داکریوسیستایتیس) عفونت کیسه‌های اشکی یا کیسه‌های لاکریمال در گوشۀ پایین چشم است که می‌تواند سبب بروز درد، سرخی، و ناراحتی شود.
کنار آمدن با درد چشمی که با ترشحات چسبناک همراه باشد، برای هر کسی نامطبوع است. خوشبختانه علایم در صورت درمان کامل به سرعت رفع می‌شوند. این مقاله به بحث در مورد علل داکریوسیستایتیس و چگونگی درمان آن می‌پردازد.

مطالب این مقاله:
• داکریوسیستیت چیست؟
• علل
• داکریوسیستیت حاد در برابر داکریوسیستیت مزمن
• علایم
• تشخیص
• درمان

داکریوسیستیت چیست؟
داکریوسیستیت التهاب یا عفونت کیسه‌های اشکی است. اینها کیسه‌های کوچکی در بخش فوقانی مجاری اشکی هستند که از داخل گوشۀ چشم به سمت معبرهای بینی می‌روند.
مجاری اشک نقش مسیری را بازی می‌کنند که اشک‌هایی را که آلودگی‌های سطح چشم را می‌روبند، حمل می‌کنند. وقتی اشک‌های ایجاد شده از طریق مجاری اشکی از چشم خارج می‌شوند، اشک تازه جای آنها را می‌گیرد.
وقتی انسدادی در کیسه‌های اشکی یا مجاری اشکی وجود داشته باشد این فرآیند مختل می‌شود و اشک‌های مورد استفاده دیگر نمی‌توانند از چشم خارج شوند. در این وضعیت باکتری‌ها امکان تجمع در این ناحیه را پیدا می‌کنند.
از آنجا که علایم داکریوسیستیت مشابه بسیاری از دیگر عفونت‌های چشم است این موضوع اهمیت دارد که مردم بـــه چشم‌پزشک مراجعه کنند زیرا او می‌تواند وضعیت‌های محتمل جدی‌تر را از تشخیص خارج کند و مانع گسترش عفونت یا ایجاد عوارض شود.

علل داکریوسیستیت
داکریوسیستیت در کودکان بیشترین شیوع را دارد. به هر جهت، افراد بزرگسال در سنین بالای 40 در ریسک بالاتری برای ابتلا به داکریوسیستیت قرار دارند.
در نوزادان، ناهنجاری‌های مادرزادی مجاری اشکی مثل انسداد مجرای اشک که به حفرات بینی راه دارد علت شایع بروز داکریوسیستیت محسوب می‌شود.
علل بروز داکریوسیستیت در کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان شامل موارد زیر است:
• سینوزیت
• آبسه‌های بینی
• بروز تروما در این ناحیه که سبب انسداد شود
• وجود تومور در سینوس یا معبرهای بینی
• باکتری‌های مسبب عفونت‌های استرپتوکوکی یا استافیلوکوکی

داکریوسیستیت حاد در داکریوسیستیت برابر مزمن
داکریوسیستیت ممکن است از نوع حاد یا مزمن باشد. علایم داکریوسیستیت حاد به شکل ناگهانی آغاز می‌شود و اغلب شامل تب و خروج چرک از چشم است. عفونت‌های باکتریایی اغلب اوقات مسبب بروز داکریوسیستیت حاد هستند و به طور معمول درمان با آنتی‌بیوتیک در طول چند روز مشکل را رفع می‌کند.
در موارد داکریوسیستیت مزمن، آغاز علایم ممکن است به صورت تدریجی باشد. علایم در این مورد معمولاً شدت کمتری دارند و ممکن است تب و چرک وجود نداشته باشد. به هر جهت، برخی از مردم ممکن است به درد یا ناراحتی درازمدت گوشۀ چشم مبتلا شوند.
داکریوسیستیت مزمن ممکن است باعث بروز انسداد در مجاری اشکی شود. در برخی موارد شدید داکریوسیستیت مزمن، ممکن است برای تخفیف علایم انجام عمل جراحی برای بازتر کردن مجاری اشکی مورد نیاز باشد.

علایم داکریوسیستیت
علایم داکریوسیستیت از نظر شدت از فردی به فرد دیگر متفاوت است و بستگی به نوع داکریوسیستیت دارد.
مردم دچار داکریوسیستیت حاد در مقایسه با داکریوسیستیت مزمن اغلب دچار علایم شدیدتری می‌شوند.
هم داکریوسیستیت حاد و هم داکریوسیستیت مزمن می‌توانند سبب بروز علایم زیر شوند:
• خروج چرک و ترشحات غلیظ از چشم
• بروز درد در گوشۀ پایینی قسمت خارجی پلک چشم
• بروز حالت سرخی و ورم در نزدیکی قسمت پایین بخش خارجی پلک چشم
• نمناک شدن چشم
• اشک بیش از حد
• تب
مردم دچار داکریوسیستیت مزمن کمتر محتمل است که دچار درد، سرخی یا ورم شوند.

تشخیص داکریوسیستیت
تشخیص داکریوسیستیت نسبتاً ساده است. در طول معاینه دکتر ممکن است از فرد شرح حال پزشکی وی را بگیرد و سپس چشم را برای بررسی علایم داکریوسیستیت مثل ورم و سرخی مورد معاینه قرار دهد.
دکتر همچنین ممکن است که کیسۀ لاکریمال را فشار دهد تا ببیند که آیا چرکی از آن خارج می‌شود یا خیر. اگر چرک خارج شود، ممکن است پزشک نمونۀ چرک را برای بررسی باکتری‌های موجود در آن جمع‌آوری کند.
در برخی موارد، دکتر ممکن است تست ناپدید شدن رنگ را انجام دهد. در طول این تست، دکتر رنگ زردی در گوشۀ چشم قرار می‌دهد. در چشم سالم، رنگ زرد پس از چند دقیقه محو می‌شود. اگر انسدادی وجود داشته باشد، رنگ مزبور زمان بسیار طولانی‌تری در چشم باقی می‌ماند.
تست ناپدید شدن رنگ همچنین می‌تواند نشان دهد که آیا مجاری اشکی به طور کامل مسدود شده‌اند یا اینکه انسداد مزبور نسبی و محدود است.
برای بررسی سطح انسداد، دکتر سوابی را داخل بینی فرد در سمتی که دچار انسداد است فرو می‌برد. اگر رنگ از طریق معبر پیش‌گفته وارد بینی شده باشد، این احتمال هست که فرد با انسداد نسبی مجرای اشک مواجه باشد.

درمان داکریوسیستیت
دکترها معمولاً فقط داکریوسیستیت حادی را درمان می‌کنند که در آن سرخی مشهود، ترشحات کف‌مانند یا چرک همراه تب وجود دارد. در تمامی گروه‌های سنی معمولاً داکریوسیستیت حاد در صورت استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی به سرعت درمان می‌شود.
در مورد برخی از مردم احتمال استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی نیز وجود دارد. افراد دچار علایم شدید ممکن است به تزریق داخل وریدی آنتی‌بیوتیک نیاز پیدا کنند.
در کودکان دچار موارد برگشت کنندۀ داکریوسیستیت حاد، معمولاً انسداد مجاری اشکی در هنگامی که بچه‌ها 9 تا 12 ماهه هستند، ایجاد می‌شود.
برای درمان داکریوسیستیت مزمن، دکتر ممکن است قطره‌های چشمی استروئیدی را برای کاهش ورم، که می‌تواند مجاری اشکی را مسدود کند، تجویز نماید.
به هر جهت مردم دچار داکریوسیستیت مزمن ممکن است برای باز کردن مجاری اشکی یا بای‌پس انسداد موجود به عمل جراحی نیاز داشته باشند. در این عمل که به نام داکریوسیستورینوستومی شناخته می‌شود، از اشعۀ لیزر برای برداشتن بخشی از استخوان، باز کردن مسیر مجراهای اشکی و رفع هر گونه انسداد استفاده می‌شود.
اغلب مردم دچار داکریوسیستیت می‌توانند با استفاده از کمپرس گرم بر روی بخش خارجی چشم به تخفیف علایم و باز کردن مجراهای اشکی کمک کنند.
همچنین داروهای ضد درد غیر نسخه‌ای و داروهای ضد التهابی ممکن است در مدیریت درد و تب تا زمان درمان قطعی داکریوسیستیت با استفاده از آنتی‌بیوتیک یا جراحی، مفید باشند.

دورنما
اغلب موارد داکریوسیستیت حاد در صورت درمان کامل رفع می‌شوند و هیچ عوارض درازمدتی بر جا نمی‌گذارند.
مردمی که با عود مکرر داکریوسیستیت مواجه هستند باید برای ارزیابی ابتلاء احتمالی به داکریوسیستیت مزمن به چشم‌پزشک مراجعه کنند. موارد داکریوسیستیت مزمن به طور معمول پس از انجام جراحی یا دیگر درمان‌های مداخله‌ای رفع می‌شود./

Source:
Dacryocystitis: Causes, symptoms, and treatment
Last reviewed Tue 1 August 2017
By Jenna Fletcher
Reviewed by Justin Choi, MD