• دانیل درزدن، کاریسا استیفنز
• ترجمه پریسا شعلهدوست
انسداد مجاری اشکی در نوزادان پدیدۀ شایعی است. گرفتگی اغلب این مجاری مسدود شده خود به خود برطرف میشوند و مابقی آنها به طور معمول به درمان خوب جواب میدهند. "آکادمی آمریکایی افتالمولوژی" گزارش میدهد که تا 20 درصد نوزادان با انسداد یک مجرای اشکی متولد میشوند که زیر عنوان انسداد نازولاکریمال (گرفتگی وابسته به مجراهای اشکی) نیز شناخته میشود.
اشک از غدد اشکی میآید که در قسمت بالای چشم در سمت دارای بیشترین فاصله از بینی قرار دارند. اشک از طریق مجرای اشکی به درون مجراهای بینی تخلیه میشود. انسداد میتواند در مجاری اشکی توسعه یافته و از تخلیۀ نرمال اشک پیشگیری کند.
اشک نقش مهمی در بینایی فرد بازی میکند. اشک از طریق مرطوب نگه داشتن چشم و تحویل اکسیژن به آن در حفظ سلامت چشم نقش دارد. اشک در عین حال با پوشانیدن سطح چشم توسط آنتیبیوتیکهای طبیعی و شستشو دادن چشم برای رفع مواد محرک یا مضر باعث محافظت چشم میشود.
[مطالب این مقاله:]
• علایم
• علل
• تشخیص
• درمان
• مداوای خانگی
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• پیام همراه
علایم انسداد مجرای اشک در نوزاد
بر مبنای اعلام "افتالموژیستهای پیشرو" انسداد مجاری اشک شایعترین اختلال سیستم مجاری اشک در نوزادان است.
نوزادان دچار این اختلال به طور معمول نشانههای زیر را از خود بروز میدهند:
• ریزش اشک، که در وضعیتهای وزش باد یا هوای خنک یا زمان بروز سرماخوردگی در نوزاد بدتر میشود
• نمناک شدن بیش از حد چشم یا اپیفورا
• وجود ترشح از چشم که ممکن است آبکی بوده یا ترکیی از مخاط و چرک باشد که این به محدوده انسداد بستگی دارد
• فشار در گوشه داخلی پلک چشم پایینی میتواند میزان ترشح را افزایش دهد
• انسداد مجاری اشکی در حدود 30 درصد اوقات هر دو چشم را درگیر میکند
این نشانهها ممکن است در زمانی که 3 هفته از عمر نوزاد میگذرد خود را نشان دهند.
اگرچه ممکن است چشمهای بچه پر از اشک باشد، انسداد مجرای اشکی به طور معمول باعث بروز ناراحتی زیادی در نوزاد نمیشود. اگر بچه دچار اشکریزش و ترشح از چشم ناراحت به نظر برسد بهترین کار ارجاع وی به پزشک کودکان است.
علل کدامند؟
شایعترین علت انسداد مجرای اشکی در نوزاد این است که سیستم مجرای اشک فقط تا حدودی توسعه یافته است. این وضعیت میتواند به بروز مشکلات زیر منجر شود:
• دریچه انتهای مجرای اشک به طور صحیح باز نمیشود
• دهانههای پلک چشم (پونتا) که اشک به طور معمول از درون آنها جریان پیدا میکند به طور کامل توسعه نیافتهاند
• مجاری اشکی بیش از حد باریک هستند
علل کمتر شایع
علل زیر در مورد انسداد مجرای اشک در نوزاد علل کمتر شایعی محسوب میشوند:
• عفونت سبب ورم صورت شده و این ورم فشار بیش از حدی به مجاری اشکی وارد میکند
• استخوان بینی باعث انسداد مسیری میشود که اشک به طور معمول از طریق آن وارد بینی میگردد
• پولیپ بینی
• وجود کیست یا تومور
• آسیب دیدن مجراهای اشک
تشخیص
علایم انسداد مجرای اشک در نوزاد خیلی زود بروز میکند و به طور معمول پیش از رسیدن بچه به سن سه ماهگی خود را نشان میدهد.
پزشکان برای رسیدن به تشخیص نشانههای زیر را دنبال میکنند:
• اشکریزش بیش از حد
• وجود یک ناحیۀ متورم از اشک زیر چشمها که زیر عنوان برکه لاکریمال شناخته میشود
• وجود ترشح از چشم
• پوسته دادن چشم یا مژهها پس از خوابیدن
• وجود برآمدگی در نزدیکی گوشه چشم
• وجود ورم، زخم یا افتادگی در نزدیکی بینی
پزشک کودک را به طور کامل مورد بررسی قرار میدهد تا مطمئن گردد که وجود اختلالات دیگر باعث ایجاد وضعیت مزبور نیست.
پزشک فشار چشم و سلامت قرنیه را در مورد گلوکوم نوزادی بررسی میکند. در عین حال برای از تشخیص خارج کردن ورم ملتحمه پزشک سرخی، ورم یا تحریک احتمالاً موجود در چشمها را مورد بررسی قرار میدهد.
درمان
اغلب موارد انسداد مجاری اشکی بدون درمان و در طول سال نخست زندگی بچه برطرف میشوند.
در نتیجه پزشکان گرایشی به توصیه برای انجام درمان صرفاً محافظهکارانه دارند، که در آن وضعیت سلامت بچه به دقت مورد پایش قرار میگیرد. این شامل 90 درصد موارد انسداد مجاری اشکی میشود.
روشهای درمان محافظهکارانه
برخی پزشکان ممکن است ماساژ کیسک* اشکی را پیشنهاد دهند. این کار باعث اعمال نیرو بر مجاری اشکی میشود که میتواند انسداد را برطرف کند.
در عین حال اگر بچه دچار مشکل ترشحات زیاد از چشم باشد این احتمال وجود دارد که دکتر مصرف قطرههای آنتیبیوتیک چشمی را توصیه کند اما این رویکرد به رفع مشکل زیربنایی منجر نمیشود.
روشهای درمانی تهاجمیتر
در برخی موارد مجرای اشک به مرور زمان و با استفاده از روشهای درمانی محافظهکارانه باز نمیشود و در این صورت پزشک باید از روشهای درمانی متفاوتی استفاده کند.
رایجترین رویکرد در این وضعیت پروب جراحی است که در آن پزشک یک وسیلۀ پزشکی را به داخل مجرای اشک فرو میبرد تا انسداد موجود در آن را برطرف سازد. در مورد کودکان سنین زیر شش ماه پروب جراحی به طور معمول در مطب پزشک و بدون استفاده از بیحسی انجام میشود. بچههای با سنین بیشتر احتمالاً برای انجام عمل به بیمارستان روانه شده و عمل تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
انجام این عمل عموماً 10 دقیقه زمان نیاز دارد و نرخ موفقیت در آن 80 درصد است.
اگر پروب به طور کامل مشکل موجود را برطرف نکند، گزینههای درمانی تکمیلی در این مورد عبارتند از:
• استفاده از استنت برای باز نگه داشتن مجراها
• استفاده از بالون کاتتر برای باز کردن مجاری
• تغییر ساختار حفره بینی برای تقویت روند تخلیه
• استفاده از اندوسکپی بینی برای خارج کردن کیستهای احتمالی از مجرای اشکی
• استفاده از عمل جراحی برای برقراری یک ورودی تازه به داخل حفره بینی، اگرچه این عمل بیشتر در مورد بزرگسالان رایج است
ممکن است تا 7 روز زمان برای بهبود علایم پس از انجام هر یک از این اقدامات نیاز باشد.
مداوای خانگی
پارچه نرم یا توپی نخی را در آب گرم خیس دهید و برای تمیز کردن ماده پوسته داده و ترشح خشک شده از روی چشمها به کار ببرید.
انجام این کار به ویژه پیش از استفاده از قطرههای چشمی حاوی آنتیبیوتیک مهم است.
همیشه چشم را از قسمت داخل چشم نزدیک به بینی به سمت خارج چشم تمیز کنید. برای هر بار انجام این کار از یک توپی نخ یا پارچه تازه استفاده کنید.
ماساژ
ماساژ یک روش درمانی خانگی است که پزشکان اغلب مواقع برای انسداد مجرای اشکی توصیه میکنند. پزشک یا چشمپزشک میتوانند روش انجام این ماساژ را به والدین برای انجام در مورد خود یا فرزندانشان آموزش دهند.
"آکادمی آمریکایی افتالمولوژی" ده بار ماساژ مجاری دو وهله در روز را توصیه میکند. در مورد نوزادان بهترین زمان برای انجام این ماساژ هنگام تعویض پوشک بچه است.
کارشناسان مکرراً استفاده از سواب نخی را به جای انگشت دست برای ماساژ مزبور توصیه میکنند زیرا اندازۀ کوچکتر سواب هدف گرفتن کیسۀ اشکی را راحتتر میکند.
کمپرس گرم
مردم میتوانند از کمپرس گرم توسط یک پارچه تمیز برای کمک به تخفیف علایم انسداد مجرای اشکی استفاده کنند.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
"انجمن آمریکایی اپتومتریک" معاینۀ کامل چشم را برای تمامی نوزادان در سن 6 ماهگی توصیه میکند، حتی اگر هیچ مشکلی در پیوند با چشم بچه مشاهده نشود. اگر هر گونه نگرانی در مورد سلامت چشمهای بچه وجود داشته باشد این موضوع قابل توصیه است که باید بلافاصله به پزشک مراجعه گردد.
درمان کامل نوزاد دچار انسداد مجرای اشکی، حتی درمان محافظهکارانه، میتواند ریسک بروز عفونت و نیاز به اقدامات تهاجمیتر در آینده را کاهش دهد.
پیام همراه
انسداد مجاری اشکی در نوزادان معمولاً خود به خود برطرف میشود.
در صورتی که نوزاد دچار نمناک شدن چشم، ترشح از چشم، یا اشکریزش بیش از میزان معمول بدون دلیل مشخص باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. به علاوه، از آنجا که انسداد مجرای اشک در بچه به طور معمول درد ایجاد نمیکند، توصیه میشود در صورت بروز هر گونه ناراحتی در چشم یا حساسیت نامعمول چشم نوزاد نسبت به نور بلافاصله به پزشک مراجعه شود./
*کیسک در فارسی به معنی کیسه کوچک است
Source:
What causes a blocked tear duct in infants?
Last reviewed Tue 17 July 2018
By Danielle Dresden
Reviewed by Carissa Stephens, RN, CCRN, CPN
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه

کدئین برای کودکان بسیار خطرناک است

یک بار بیهوشی به بهرة هوشی کودکان خردسال آسیب نمی زند

کرم بیحسی مؤثرترین کاهش دهندة درد برای واکسیناسیون اطفال است

مصرف آنتیبیوتیک در اوایل کودکی ریسک آلرژی غذایی را در کودکان بالا میبرد

تأثیر رژیم غذایی مادر در دوران بارداری بر بیماریهای ارثی فرزند

فشار خون بالا در کودکان و نوجوانان باعث تضعیف مهارتهای شناختی میشود

آیا مصرف استامینوفن در دوران حاملگی با مشکلات رفتاری فرزندان مرتبط است؟

چهارده اختلال ژنتیکی جدید در کودکان کشف شد

انواع، علایم و درمان میلیا

عدم تحقق پتانسیل وجودی کودکان بر اثر فقر زیاد و کمبود رشد

آنتیاکسیدان شیر مادر از بیماری کبدی در فرزند پیشگیری می کند

داروی جدید پیشرفت بیماری "تباهی عصبی" را متوقف میکند

کودکان دارای مخمر روده در معرض خطر آسم قرار دارند

اُمگا – 3 از آسم دوران کودکی پیشگیری میکند

استرس دوران بارداری باعث مشکلات مادامالعمر برای فرزند میشود

داروهای مخدر نسخهای مسؤول افزایش مسمومیت در کودکان است

توضیح علت خیزش چاقی در نوجوانی با کاهش مصرف کالری در دوران بلوغ!

جنگ بر سر شکر: کودکان باید روزانه کمتر از 6 قاشق چایخوری شکر بخورند

چرا چشمهای من زردند؟ بررسی علل زردی چشم در کودکان و بزرگسالان

نقشهبرداری مغز نوزادان نارس ناتوانی دوران کودکی را پیشبینی میکند

شیر مادر علایم آسم را در کودکان در معرض خطر کاهش میدهد

بازماندگان سرطان دورة کودکی، فقر تغذیه و خطر بیماریهای مزمن

هشدار FDA در مورد کاربرد داروهای بیهوشی عمومی و آرامبخش در کودکان

تبلیغ مواد غذایی،ذائقة کودکان را تغییر میدهد

دیر خوابیدن کودکان پیشدبستانی ریسک چاقی را افزایش میدهد

والدین "سخت گیر" برای آموزش کودکان بیشتر مُضرند تا مفید

شیوع سندرم خستگی مزمن در کودکان بیش از برآوردهای پیشین است

اسکن مغزی و امکان کشف افسردگی در کودکان در معرض خطر

فقر دوران کودکی به تغییرات مغزی منجر به افسردگی مرتبط است

موزیک ویدیوهای یوتیوب منبع تبلیغ الکل و تنباکو در نوجوانان

خطر چاقی بچههای فقیر را بیشتر تهدید میکند

نوزادان نارس بیشتر در معرض ابتلاء به اتیسم قرار دارند

طب سوزنی برای درد مزمن در کودکان ایمن و مؤثر است

آیا افسردگی در اوایل کودکی رشد مغز را دگرگون میکند؟

پوست بچههای سالم را از روغن آفتابگردان و زیتون دور نگه دارید

سیگاری بودن مادر باردار به سلامت کودک در ادامة زندگی آسیب میرساند

سندرم تخمدان پلیکیستیک مادر خطر اُتیسم در فرزند را افزایش میدهد

مواد غذایی آلوده سالانه 125000 کودک را میکشد

آیا بچه من پسوریازیس دارد؟ علایم و درمان

لباس ابریشم برای بچههای دچار اگزما هیچ فایدهای ندارد

مثانه بیشفعال در کودکان - علل، علایم، و درمان

میکرب روده کودکان را در برابر عفونت روده محافظت میکند

غذاهای بدون گلوتن سالم نیستند

یک تخم مرغ در روز کوتاهی قد در کودکان را کاهش میدهد

اختلالات تیک: علل، انواع، و تشخیص

فعالیت جسمانی نوجوانان در حد افراد 60 ساله است!

ارتباط پرهاکلامپسی با DNA نوزادان

مصرف جنینی استامینوفن به مردانگی آسیب میزند

درماتومیوزیت: علایم، علل، و درمان

فقر دوران کودکی بر سلامت قلب در دوره بزرگسالی صدمه میزند

مصرف حشیش در نوجوانان با افزایش خطر جنون مرتبط است

داروی بیهوشی عمومی رشد مغز را در کودکان مختل میکند

مصرف قند مادران باردار با آسم آلرژیک فرزند مرتبط است

هرپانژینا - علایم، علل، و درمان

کاپوت ساکسیدنوم و سفالوهماتوم نوزادان - علایم، علل، و دورنما

کمبود خواب خطر دیابت نوع 2 را در کودکان افزایش میدهد

اختلال دوقطبی در کودکان – ریسک فاکتورها و علایم

چگونه والدین بر جهشهای ژنتیکی جدید در کودکان تأثیر میگذارند؟

دیستروفی عضلانی یا بیماری اتلاف عضلات - علل، علایم، و درمانها

بچههای در معرض خطر اختلالات روانی به شکل متفاوتی میخندند

سیگار کشیدن مادر باردار به فلج مغزی فرزند منجر میشود

چاقی کودکان از دهه 70 تاکنون ده برابر شده است

چگونه سزارین به چاقی فرزند منجر میشود

گیر کردن زبان یا انکیلوگلوسیا - آنچه به دانستنش نیاز است

اختلال بیشفعالی کمبود تمرکز در کودکان و بزرگسالان - علل و تشخیص

امبلیوپی یا تنبلی چشم (چشم تنبل) - علامتها، علتها، درمانها

کلوئید یا رشد بیش از حد بافت همبند در محل زخم - چطور از دستش خلاص شویم؟

دیسلکسی یا ناتوانی در خواندن بر اثر نقص پردازش نمادهای گرافیکی در مغز – علایم، درمانها، و تشخیص

سندرم داون - واقعیات، علایم، و تشخیص

سیتومگالوویروس - انواع، علل، علایم، و تشخیص

بیماری پنوموکوکال، علت شماره 1 مرگ قابل پیشگیری در کودکان زیر 5 سال

فلج مغزی یا سربرال پالزی در کودکان و بزرگسالان - علایم، علل، و درمان

ریفلاکس اسید در نوزادان و کودکان خردسال - علل، علایم، و درمان

اریتروبلاستوزیس فتالیس یا کمخونی همولیتیک - علل، علایم، و درمان

اختلال سلوک یا اختلال مدارا در کودکان و نوجوانان - آنچه دانستنش نیاز است

متهموگلوبینمیا یا کمبود شدید اکسیژن در سلولهای بدن

بیماری دست، پا، و دهان در کودکان و بزرگسالان

خناق یا التهاب نای و حنجره - چیست، و چگونه درمان میشود؟

شب ادراری در کودکان یا بیاختیاری ادراری شبانه در کودکان

بلوغ در پسران و دختران - آنچه دانستنش نیاز است

عفونت گوش در کودکان - علایم، علل، درمان، و ملاحظات

بیماریهای عفونی شایع در کودکان - علایم، تصاویر، پرهیزها

درد در نوزادان و کودکان نوپا - بچه من کجایش درد میکند؟

اختلال نعوظ در نوجوانان - علل، تشخیص، و درمان

هیپوسپادیاس یا قرار گرفتن دهانه آلت تناسلی مردانه در زیر آلت به جای سر آن

ولولوس یا پیچخوردگی غیر نرمال روده بزرگ یا روده کوچک در کودکان و بزرگسالان

همانژیوم خارجی - آنچه دانستنش نیاز است

اختلال نافرمانی ستیزهجویانه - علایم، علل، تشخیص، و درمان

بیماری قلبی مادرزادی یا بیماری مادرزادی قلب - انواع، علایم، علل، و درمان

آنچه والدین در مورد یبوست در کودکان باید بدانند

علایم و علل آسم در کودکان

تشخیص و درمان آسم در کودکان

چرا گرسنگی شدید باعث باد کردن معده میشود؟

آیا روغنهای ضروری برای نوزادان ایمن است؟

شپش سر - علایم، علل، تشخیص، و درمان

آیا آبریزش بینی بچهها در زمان دندان درآوردن نرمال است؟

نشانههای ضربه مغزی در کودکان

افسردگی در نوجوان یا افسردگی نوجوانی – علایم، علل، تشخیص، و درمان

علایم، علل، تشخیص، و درمان عفونت نوروویروس

علل و درمان یرقان نوزادان یا زردی در نوزاد
نظرات (0)