• استیفن گیل، دکتر آن مری گریف
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
کلسترول می‌تواند پیرامون چشمها جمع شده، توده‌های زرد رنگ چرب ایجاد کند. اگرچه این تودهها معمولاً بی‌ضرر هستند، گاهی از اوقات پیامی در مورد یک اختلال زیربنایی به شمار می‌روند.
چربی‌های طبیعی شامل کلسترول می‌توانند در اطراف پلک چشم جمع شوند. یکی از این تودهها زنتلاسما نام دارد. چند توده در کنار هم زانتلازماتا نامیده میشوند.
بروز زنتلاسما ممکن است هیچ علتی نداشته باشد. به هر جهت، گاهی از اوقات این وضعیت نشان دهندۀ بالا بودن کلسترول، هیپوتیروئیدیسم یا اختلالات کبد است.
[مطالب این مقاله:]
• علایم
• علل
• تشخیص
• درمان
• دورنما
علایم
تجمع کلسترول به صورت تودۀ نرم، تخت و زرد رنگ بروز می‌کند. این تودهها گرایشی به بروز بر روی قسمت فوقانی پلک تحتانی، نزدیک به گوشۀ داخلی چشم از خود نشان می‌دهند و اغلب به صورت متقارن در اطراف هر دو چشم ظاهر میشوند.
این ضایعات ممکن است اندازۀ اولیۀ خود را حفظ کنند یا اینکه به مرور زمان به کندی بزرگتر شوند. گاهی از اوقات آنها به هم متصل میشوند و توده‌های بزرگتری تشکیل می‌دهند.
زنتلاسماتا معمولاً دردناک یا دارای خارش نیست. آنها به ندرت بر بینایی یا حرکات پلک چشم تأثیر منفی میگذارند اما در برخی مواقع سبب بروز افتادگی در پلک چشم میشوند.
علل
تجمع کلسترول در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما احتمال بروز آن در دوران میانسالی فرد بیشتر است. این ضایعات در زنان بیش از مردان شایع است.
جامعۀ پزشکی در مورد علت دقیق بروز این تودهها مطمئن نیست. به هر جهت، ابتلا به زنتلاسما با میزان غیر نرمال لیپید در خون، که دیس‌لیپیدمی نامیده می‌شود، همراه است.
مردم دچار دیس‌لیپیدمی تشخیص داده میشوند اگر دچار موارد زیر باشند:
• بالا بودن میزان کلسترول LDL یا کلسترول "بد"
• پایین بودن میزان کلسترول HDL یا کلسترول "خوب"
• بالا بودن میزان کلسترول توتال (مجموع HDL و LDL)
• بالا بودن میزان تریگلیسیرید
دیس‌لیپیدمی ریسک تجمع کلسترول بر روی دیوارۀ شریان‌ها را افزایش می‌دهد. این تجمع کلسترول می‌تواند جریان خون به قلب، مغز یا دیگر نواحی بدن را دچار محدودیت کند. تجمع مزبور در عین حال ریسک بروز آنژین، حمله قلبی، استروک و بیماری شریان پیرامونی (محیطی) را افزایش می‌دهد.
دیس‌لیپیدمی با اختلالات ژنتیکی ارثی شامل موارد زیر مرتبط است:
• هیپرکلسترولمی خانوادگی
• هیپرتریگلیسیریدمی خانوادگی
• کمبود لیپوپروتئنی لیپاز
مردم دچار یکی از این وضعیتها ممکن است علیرغم سالم بودن از جهات دیگر دارای سطح بالای لیپید در خون باشند. به این دلیل این اختلالات به عنوان علل اولیۀ دیس‌لیپیدمی شناخته میشوند.
علل ثانویه شامل موارد مربوط به سبک زندگی مثل فهرست زیر است:
• رژیم غذایی پر از چربی‌های اشباع شده و کلسترول
• چاق بودن یا اضافه وزن داشتن
• عدم پرداختن به ورزش یا فعالیت فیزیکی به میزان کافی
• مصرف بیش از حد مشروب الکلی
• مصرف دخانیات
دیگر ریسکفاکتورهای دیس‌لیپیدمی عبارتند از:
• دیابت
• بیماری مزمن کلیه
• هیپوتیروئیدیسم
• بالا بودن فشار خون
• سیروز صفراوی اولیه و برخی دیگر از اختلالات کبد
• تاریخچۀ خانوادگی سکته مغزی یا بیماری قلبی
• برخی داروها شامل بتا بلوکرها، قرصهای خوراکی پیشگیری از بارداری، رتینوئیدها، و استروئیدهای آنابولیک
یک مطالعه پی برده است که تجمع کلسترول بر روی پلک چشم با افزایش ریسک حمله قلبی و بیماری قلبی همراه است، حتی اگر سطح لیپید در خون فرد نرمال باشد.
تشخیص
مردم دچار تجمع کلسترول باید برای اندازه‌گیری میزان لیپید خون به پزشک مراجعه کنند.
تشخیص زنتلاسماتا اغلب آسان بوده و با یک معاینۀ بصری قابل انجام است. اگر دکتر نسبت به علت بروز توده دچار شک باشد، می‌تواند از ارسال نمونۀ بافت به آزمایشگاه برای آنالیز نمونه کمک بگیرد.
دکتر در عین حال ممکن است تست‌هایی برای بررسی وضعیت دیابت و عملکرد کبد را در دستور کار قرار دهد، و احتمال توصیۀ ارزیابی ریسک بیماری قلبی عروقی وجود دارد.
درمان
توده‌های کلسترول اطراف چشم را می‌توان از طریق جراحی برداشت. این تودهها معمولاً هیچگونه درد یا ناراحتی ایجاد نمیکنند، بنابراین فرد احتمالاً بر مبنای دلایل زیبایی شناختی نسبت به برداشتن آنها اظهار تمایل می‌کند.
روش برداشتن این توده به اندازه، محل قرارگیری و مشخصات خاص خود توده بستگی دارد. گزینه‌های جراحی شامل موارد زیر است:
• برش یا قطع جراحی
• قطع با لیزر و دیاکسید کربن
• سوزاندن توده با مواد شیمیایی
• الکترودیسیکاسیون
• کرایوتراپی
در پی انجام هر یک از اقدامات مزبور این احتمال هست که ناحیۀ پلک چشم تا چند هفته دچار ورم و کبودی باشد. ریسکهای جراحی شامل بروز محل زخم و تغییرات رنگ پوست است.
احتمال بازگشت توده‌های کلسترول پس از برداشته شدن بسیار زیاد است، به ویژه اگر میزان کلسترول در فرد بالا باشد.
نرمال شدن سطح لیپید تقریباً هیچ اثری بر روی توده‌های کلسترول پیشتر شکل گرفته ندارد. به هر جهت، درمان دیس‌لیپیدمی ضروری است زیرا می‌تواند باعث کاهش مشکلات قلبی شود. درمان در عین حال می‌تواند از بروز توده‌های بیشتر پیشگیری کند.
دکتر به طور معمول دیس‌لیپیدمی را از طریق توصیه به ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و اصلاح رژیم غذایی درمان می‌کند. توصیه‌های محتمل در این مورد عبارتند از:
کاهش وزن
چاقی یا اضافه وزن مـــیتواند سبب افزایش میزان کلسترول و تریگلیسیرید شود. روشهای سالم کاهش وزن می‌تواند به مردم دچار اضافه وزن مبتلا به دیس‌لیپیدمی کمک کند.
تغذیۀ سالم
فرد دچار دیس‌لیپیدمی باید از یک رژیم غذایی متعادل دارای میزان کم چربی اشباع شده، چربی‌های ترانس و کلسترول پیروی کند. دکتر یا متخصص تغذیه احتمالاً مصرف میوه، سبزی و غلات کامل بیشتر را توصیه خواهد کرد. این غذاها چربی کمی دارند و فاقد کلسترول هستند.
غذاهایی که باید از آنها اجتناب شوند شامل موارد زیرند:
• شیر پرچرب
• کره، پنیر و خامه
• گوشتهای چرب و گوشت خوک
• انواع کیک و کلوچه
• غذاهای حاوی روغن نارگیل یا روغن پالم
فرد باید در عوض مصرف چربی‌های سالم را در دستور کار قرار دهد. این چربی‌ها را می‌توان در ماهیهای روغنی، آجیلها، دانههای خوراکی و روغنهای گیاهی جستجو کرد.
غذاهای غنی از فیبر محلول نیز می‌توانند به کاهش کلسترول کمک کنند که از جملۀ آنها می‌توان موارد زیر را نام برد:
• لوبیاها، عدس
• جو و چاودار
• برنج سبوسدار
• مرکبات
ورزش منظم
برای درمان دیس‌لیپیدمی در عین حال فعالیت ورزشی منظم حیاتی است. ورزش می‌تواند باعث افزایش میزان کلسترول HDL شده و سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسیریدها را کاهش دهد.
فعالیتهایی مثل پیادهروی سریع، دوچرخهسواری، شنا، و دویدن نیز می‌توانند سلامت قلبی را بهبود ببخشند و به فرد کمک کنند تا وزن خود را در محدودۀ سالم نگه دارد.
کاهش مصرف الکل
میزان بالای مصرف مشروب الکلی می‌تواند به افزایش سطح کلسترول و تریگلیسیرید منجر شود. "دستورالعمل رژیم غذایی ایالات متحد برای آمریکاییها" توصیه می‌کند که زنان روزانه بیش از یک گیلاس و مردان بیش از دو گیلاس نوشیدنی الکلی مصرف نکنند.
یک گیلاس نوشیدنی الکلی به قرار زیر تعریف می‌شود:
• 12 اونس مایع آبجوی معمولی حاوی الکل 5 درصد
• 5 اونس مایع شراب با الکل 12 درصد
• 1.5 اونس مایع مشروب تقطیر شده با الکل 40 درصد
ترک سیگار
مصرف دخانیات می‌تواند باعث افزایش کلسترول LDL شود و اثرات مثبت کلسترول HDL را خنثی کند. فرد دچار دیس‌لیپیدمی که سیگار میکشد باید در مورد ترک سیگار به پزشک مراجعه کند.
استفاده از داروهای کاهش دهندۀ لیپید
در عین حال امکان تجویز داروهای کاهش دهندۀ لیپید مثل استاتین، ازیتیمب یا نیاسین از سوی پزشک وجود دارد.
دورنما
توده‌های کلسترول اطراف چشک به نام زانتلاسماتا شناخته میشوند. آنها معمولاً بی‌ضررند و بر بینایی یا حرکت پلک چشم تأثیر نمیگذارند. به هر جهت، برخی از مردم به دلایل زیبایی شناختی مایلند تا این تودهها را از صورت خود دور کنند.
زانتلاسما برخی از اوقات علامتی از یک اختلال زیربنایی جدیتر مثل دیس‌لیپیدمی، هیپوتیروئیدیسم، بیماری کلیه، بیماری کبد و یا دیابت است.
هر کسی که دچار تودۀ کلسترول در اطراف چشم خود شده باشد باید به پزشک مراجعه کند./
Source:
Cholesterol deposits in the eyes: Symptoms and treatment
Last reviewed Wed 21 March 2018
By Stephen Gill
Reviewed by Ann Marie Griff, OD
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه
آمفتامین قلب را سریع‌تر پیر می‌کند
سوءمصرف آمفتامین در سطح جهان در حال افزایش است. در حالی که عوارض جانبی شایع این داروی مخدر شامل افزایش ضربان قلب، سردرد، درد معده و تغییرات خُلقی است، دانش اندکی در مورد اثرات آن بر قلب وجود دارد. اکن
استرس چگونه بر میزان کلسترول تأثیر می‌گذارد؟
تأثیر استرس بر میزان کلسترول روشن نیست. یکی از مشکلات مرتبط به این مورد این است که استرس واژهای مبهم و اندازه‌گیری آن دشوار است. در هر حال مطالعات بسیاری در مورد اثرات استرس بر سلامت کلی قلب صورت گرف
