خونریزی بینی پوستریور یا خونریزی بخش عقبی بینی

• جین لئونارد، دکتر شووانی سانیائی
• ترجمه نادر اکبری

خونریزی بینی که به نام اپیستاکسیس نیز شناخته می‌شود، وقتی بروز می‌کند که رگ‌های خونی داخل بینی دچار آسیب دیدگی می‌شوند. این صدمه دیدگی به خونریزی بینی و خروج خون از آن منجر می‌گردد.
بسته به محل بروز صدمه‌دیدگی بافت، خونریزی‌ها به دو دستۀ انتریور (یا جلو بینی) یا پوستریور (یا عقب بینی) تقسیم‌بندی می‌شوند.
خونریزی‌های عقب بینی شامل خونریزی پشت حفرۀ بینی است. خونریزی در این بخش گرایش به آن دارد که سنگین‌تر از خونریزی بخش جلو بینی باشد.
تخمین زده می‌شود که دستکم 60% مردم در مقطعی از زندگی دچار "خون‌دماغ" یا خونریزی بینی می‌شوند و 6 درصد از آنها در این مورد به درمان تخصصی نیاز پیدا می‌کنند.

مطالب این مقاله:
• خونریزی بینی پوستریور در برابر خونریزی بینی انتریور
• علل
• چگونه می‏توان خون‌ریزی بینی را متوقف کرد؟
• پیشگیری
• دورنما در خونریزی بینی پوستریور

خونریزی بینی پوستریور در برابر خونریزی بینی انتریور
خونریزی بینی پوستریور و خونریزی بینی انتریور دو نوع اصلی خونریزی بینی هستند.

خونریزی بینی انتریور
در خونریزی بینی انتریور، خون از دیوارۀ میان دو سوراخ بینی می‌آید. این دیواره سپتوم نام دارد، و شامل رگ‌های خونی ظریف و حساسی است که ممکن است به سادگی دچار آسیب دیدگی شوند. خونریزی بینی انتریور معمولاً موضوعی جدی نیست و اغلب اوقات در محیط خانه قابل درمان است. بچه‌ها به شکل شایع‌تری دچار این نوع از خونریزی بینی می‌شوند.

خونریزی بینی پوستریور
خونریزی بینی پوستریور وقتی اتفاق می‌افتد که شاخه‌های شریانی که خون را به بینی حمل می‌کند دچار آسیب دیدگی می‌شود. این صدمۀ شریانی در مقایسه با خونریزی بینی انتریور به خونریزی شدیدتری منجر می‌شود، و خون اغلب اوقات ممکن است وارد گلو گردد.
اگر خونریزی بینی برای بیش از 20 دقیقه ادامه داشته باشد یا اگر پس از آسیب دیدگی سر یا صورت آغاز گردد، احتمالاً ناشی از خونریزی بینی پوستریور است.
خونریزی بینی پوستریور معمولاً در افراد مسن و نیز مردم دچار فشار خون بالا بروز می‌کند. در این موارد مراقبت پزشکی معمولاً مورد نیاز است.

علل خونریزی بینی پوستریور
علل خونریزی بینی پوستریور شامل موارد زیر است:

تروما یا تحریک
مواردی از تروما که معمولاً به خونریزی بینی منجر می‌شود عبارتند از:
• گرفتن بینی به شکل شدید یا مکرر
• مکرراً ناخن کشیدن به دماغ یا خراشیدن آن
• استنشاق مواد شیمیایی مثل آمونیاک
• تماس مداوم با دود سیگار
• قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای خشک
• صدمه دیدن بینی یا جمجمه
خونریزی بینی پوستریور در عین حال ممکن است پس از جراحی سر یا بینی بروز کند.

اختلالات پزشکی یا داروها
وضعیت‌های پزشکی مرتبط شامل موارد زیرند:
• فشار خون بالا
• آنوریسم شریان کاروتید
• کمبود کلسیم
• اختلالات خونی مثل هموفیلی یا لوسمی
• تومورهای اطراف بینی
• بیماری‌های التهابی و اختلالات ایمنی
• اترواسکلروزیس که سبب سفت و باریک شدن شریان‌ها می‌شود
• بیماری فن ویلبراند، که نوعی اختلال خون ژنتیکی است
داروهایی که ریسک خونریزی بینی را افزایش می‌دهند شامل داروهای ضد التهابی و داروهای رقیق کنندۀ خون هستند. مثال‌هایی در این مورد شامل موارد زیر است:
• آسپیرین
• کلوپیدوگرل
• وارفارین
برخی داروهای طب مکمل و جایگزین مثل جینکگو بیلوبا و ویتامین E، ممکن است ریسک خونریزی بینی را افزایش دهند.
بر مبنای اعلام "انجمن راینولوژی آمریکا"، شایع‌ترین علل شناخته شده در این مورد در کل شامل موارد زیر است: تروما، جایگیر شدن اجرام و اجسام خارجی درون بینی، عفونت، و تداوم قرار گرفتن در معرض هوای خشک.
به هر جهت، بسیاری از موارد خونریزی بینی به عنوان فاقد علت شناخته شده یا ایدیوپاتیک طبقه‌بندی می‌شوند.

چطور می‌توان خونریزی بینی را متوقف کرد؟
خط مقدم درمان در خونریزی بینی شامل فشردن بینی و استفاده از اسپری‌های دکونژستانت بینی است.
گام‌های زیر را می‌توان برای درمان خونریزی بینی برداشت:
• حفظ آرامش و خونسردی
• راست بنشینید، و سر را بالای سطح قلب نگه دارید
• به جلو خم شوید تا مانع ورود خون به داخل گلو شوید
• به آرامی هر لخته خون ایجاد شده را خارج کنید
• از اسپری دکونژستانت بینی مثل اکسی‌متازولین یا نئوسینفرین استفاده کنید
• با استفاده از انگشت شست و اشاره سطح نرم قسمت جلو بینی را بگیرید
• از گذاشتن پارچه، گاز یا دیگر اشیاء در بینی خودداری کنید
• این وضعیت را تا حداکثر 15 دقیقه ادامه دهید
• بررسی کنید که آیا خونریزی متوقف شده است یا خیر
• اگر خونریزی پس از 20 دقیقه همچنان ادامه داشته باشد بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید
پس از توقف خونریزی گذاشتن کیسۀ آب یخ بر روی بینی با هدف کاستن از درد و ورم مفید است. از گرفتن دماغ در طول چند ساعت اول بعد از خونریزی بینی خودداری کنید. از تحریک بینی مثلاً با دود سیگار تا زمان التیام زخم خودداری کنید.
این قدم‌ها مشخصاً برای خونریزی بینی انتریور مناسبند. برای خونریزی‌های بینی پوستریور که مورد خود به خود بهبود نمی‌یابد ممکن است به مراقبت‌های پزشکی بیشتری نیاز باشد.

درمان پزشکی
شایع‌ترین درمان‌های خونریزی بینی شامل موارد زیر است:
• پکیج یا بسته‌بندی بینی: بسته‌بندی کردن ناحیۀ جلو یا عقب بینی یا گاز نخی، اسفنج بینی، یا بالن قابل تورم لاتکس فشار مستقیمی بر ناحیۀ موجب خونریزی اعمال می‌کند که این کار به توقف خونریزی کمک می‌نماید. کاتتر بالن قابل تورم در مواردی که خونریزی بینی از نوع پوستریور است عملکرد خوبی دارد.
• کاتتریزاسیون الکتریکی یا شیمیایی: این تکنیک زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که اعمال فشار به تنهایی برای قطع خونریزی بینی کافی نیست، و نیز در مواردی که منبع خونریزی انتریور رگ‌های کوچک خونی است کاربرد دارد. رگ خونی با استفاده از نیترات نقره، لیزر، یا یک منبع الکتریکی سوزانده می‌شود.
• لیگاژ جراحی: که به نام کلیپ کردن نیز شناخته می‌شود یک نوع اقدام جراحی است که شامل بستن پایانۀ رگ یا شریان مسبب خونریزی است.
اگرچه همیشه به چنین موردی نیاز نیست، درمان پزشکی در صورت تداوم خونریزی بینی یا وقوع مکرر آن مورد نیاز است.

پیشگیری از خونریزی بینی پوستریور
از خونریزی بینی پوستریور می‌توان از طرق زیر پیشگیری کرد:
• اجتناب از موارد تحریک کننده شامل ناخن زدن به بینی یا وارد کردن اجسام خارجی به درون بینی
• گرفتن بینی فقط در هنگام ضرورت و به آرامی
• استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز در محیط‌های خشک
• اجتناب از موقعیت‌ها یا فعالیت‌هایی که ریسک تروما یا ضربه به صورت را افزایش می‌دهند، مثل ورزش‌هایی که در آنها امکان برخورد وجود دارد.
• مدیریت وضعیت‌هایی که ریسک خونریزی بینی را افزایش می‌دهند.
• مشورت با پزشک در مورد داروهای افزایش دهندۀ ریسک خونریزی بینی
• اجتناب از فعالیت‌های سنگین دستکم به مدت 7 روز پس از بروز خونریزی بینی برای اجتناب از خونریزی مجدد.

در این زمینه بیشتر بخوانیم:

آبریزش بینی یا رینوریا

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورت وجود موارد زیر به اورژانس پزشکی مراجعه کنید:
• خونریزی بینی که بیش از بیست دقیقه ادامه داشته باشد
• در صورت احساس وجود خون در گلو، حتی اگر خونریزی بینی متوقف شده باشد
• در صورت بروز خونریزی پس از آسیب دیدگی
• در صورت وجود علایمی مثل سرگیجه، تب، حالت غش و ضعف، یا بروز استفراغ
• در صورتی که میزان خونریزی بیش از آن چیزی باشد که در خونریزی‌های معمول بینی دیده می‌شود
• در صورت بروز اختلال در تنفس بر اثر خونریزی
• در صورت بروز خونریزی بینی در بچه‌های زیر سن دو سال
• در صورتی که خونریزی را بتوان به یک اختلال پزشکی یا مصرف دارو مرتبط دانست
در عین حال مراجعه به پزشک در صورت مکرر بودن خونریزی بینی مهم است حتی اگر خونریزی‌ها به آسانی متوقف شوند.

دورنما در خونریزی بینی پوستریور
خونریزی‌های بینی معمولاً مواردی جدی نیستند. خونریزی مکرر یا برگشت کننده ممکن است عنوان کنندۀ یک مشکل اصلی باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. خونریزی بینی پوستریور بیش از خونریزی بینی انتریور مایۀ نگرانی است و اغلب اوقات نیاز به درمان پزشکی دارد.
اغلب مردم بدون ابتلا به مشکلات یا عوارض درازمدت از خونریزی بینی بهبود پیدا می‌کنند. به هر جهت، اقلیتی از مردم ممکن است دچار خونریزی شدید شوند. در موارد نادر و در صورت عدم درمان، خونریزی بینی می‏تواند تهدیدی برای جان آدمی باشد.

در زمینه مشکلات مبتلابه بینی مطالعه لینک زیر در وبسایت مهرین - اخبار سلامت قابل توصیه است:
انحراف تیغه بینی - علل، علایم، و درمان

Source:
Posterior nosebleed: Causes and how to stop them
Last reviewed Tue 22 August 2017
By Jayne Leonard
Reviewed by Shuvani Sanyai, MD