• دیوید ریل‌تُن، دکتر دِبرا رُز ویلسون
• ترجمه هستی فراستفر
تغییرات هورمونی، استرسهای زندگی، مشکلات خواب، نگرانی در مورد نمای جسمانی، ناباروری، و پیری همگی عوامل مرتبط به یائسگی هستند که میتوانند سبب تقویت دمدمیمزاجی، استرس، اضطراب و کاهش حس سلامت در زنان شوند.
پیش‌یائسگی مرحلهای در زندگی زنان مرتبط به آخرین عادت ماهانۀ آنان است که در طول آن بدن دچار تغییرات جسمانی بسیاری می‌شود. این تغییرات در بدن به عوامل مورد اشاره در بالا میانجامد که میتوانند به اضطراب منجر شوند.
یائسگی زمانی بروز می‌کند که از آخرین عادت ماهانۀ زنان 12 ماه گذشته باشد. علایم پیش‌یائسگی ممکن است در یائسگی ادامه یابد اما معمولاً کمتر اتفاق میافتد.
مطالعات گزارش میدهند که 23 درصد زنان علایم اضطراب را در طول دورۀ پیش‌یائسگی تجربه میکنند و این علایم لزوماً مرتبط به افسردگی نیستند.
احساس اضطراب یا افسردگی در هنگام آغاز پیش‌یائسگی طبیعی است، اما احساس مکرر و شدید اضطراب یا حملات پانیک علایم متعارف یائسگی نیستند.
مطالب این مقاله:
• اثرات روانی یائسگی
• درمان‌هایی برای مقابله با اضطراب مرتبط به یائسگی
• نکات مربوط به سبک زندگی
• مقابله با حمله پانیک
اثرات روانی یائسگی
برخی زنان ممکن است به دلیل تغییراتی مثل از دست رفتن توان باروری که در بدن ایجاد می‌شود، در دورۀ یائسگی احساس اندوه یا ناراحتی داشته باشند.
از این گذشته ممکن است زندگی زنان در دوران پیش‌یائسگی دچار تغییرات بسیار قابل ملاحظه‌ای شود. ممکن است بچههایشان به سن خروج از خانۀ پدری رسیده باشند، و این امکان وجود دارد که همسر زن یا شریک زندگی وی رابطۀ خوبی با سالخوردگی نداشته باشد. همگی این عوامل میتوانند باعث افزایش میزان اضطراب زنان شوند.
تغییرات هورمونی دورۀ یائسگی نیز میتواند محرک احساس اضطراب باشد. تغییرات سطوح هورمونهای استروژن و پروژسترون به طور مشخص میتواند در این مورد مؤثر باشد.
این علایم ممکن است پس از پایان دورۀ پیش‌یائسگی از بین بروند، و زنان وارد دورۀ پس از یائسگی شوند که در آن هورمونها تعادل بیشتری پیدا میکنند.
درمان‌هایی برای مقابله با اضطراب مرتبط به یائسگی
گرفتن درمان‌های جایگزینی هورمون (HRT) و دیگر درمان‌های علایم یائسگی برای زنان در حال یائسگی ناشایع نیست. برخی از زنان آمادگی لازم برای گرفتن HRT را ندارند و تصمیمگیری در این مورد بر عهدۀ پزشک آنان است.
اگر زنی در حال طی دورۀ پیش‌یائسگی و دچار سطوح بالای اضطراب باشد، باید همچنین داروهایی برای درمان اضطراب دریافت کند. در عین حال امکان توصیۀ انجام مشاوره از سوی دکتر وجود دارد.
برای زنان دچار اضطراب متوسط تا شدید امکان دارد که انواع داروهای رایج ضد افسردگی شناخته شده به نام مهار کنندههای بازجذب انتخابی سروتونین (SSRIs) تجویز شود.
SSRIs اغلب در بهبود علایم اضطراب مؤثرند. به هر حال بر مبنای اعلام انجمن یائسگی آمریکای شمالی، در حدود نیمی از مردمی که این داروها را مصرف میکنند دچار عوارض جانبی آنها می‌شوند که بر زندگی جنسی‌شان تأثیر میگذارد. این عوارض جانبی میتواند شامل کاهش شهوت جنسی و دشواری حفظ برانگیختگی جنسی یا رسیدن به ارگاسم باشد.
انواع دیگری از داروهای ضد افسردگی برای زنانی که دچار عوارض جانبی جنسی ناشی از SSRIs می‌شوند در دسترس است. این داروها شامل نسل جدیدتر داروهای ضد افسردگی مثل بوپروپیون و دولاکستین است.
انواع قدیمیتر داروهای ضد افسردگی مثل ضد افسردگیهای سه حلقهای و مهار کنندههای مونوامین اکسیداز با اختلال عملکرد جنسی مرتبط نیستند. در هر حال، این داروها نیز ممکن است عوارض جانبی دیگری داشته باشند.
کاهش دوز داروی مصرفی ممکن است عوارض جانبی را در افرادی که اختلال عملکرد جنسی را در نتیجۀ مصرف این داروها تجربه میکنند کاهش دهد. به هر حال، این موضوع مهم است که هر گونه کاهش در دوز مصرفی دارو با مشورت قبلی با پزشک انجام شود، زیرا توقف مصرف دارو میتواند عوارض شدیدی به دنبال داشته باشد.
نکاتی مربوط به سبک زندگی
دکترها معتقدند که پیروی از یک سبک زندگی سالم میتواند هم در مورد کاهش علایم یائسگی و هم حملات پانیک مفید باشد.
ورزش ملایم و منظم میتواند به شکل قابل ملاحظه‌ای اضطراب را کاهش دهد. زنانی که دورۀ پیش‌یائسگی را طی میکنند باید شکل مورد علاقۀ ورزش خود را انتخاب و سعی کنند تا آن را به جزئی عادی از زندگی روزانۀ خود تبدیل کنند. چه این ورزش پیادهروی باشد چه دویدن چه شنا و چه یوگا، ورزش منظم میتواند باعث از بین بردن انرژی عصبی و بهبود علایم اضطراب شود.
مردم باید از مصرف بیش از حد کافئین یا الکل خودداری کنند. کافئین میتواند محرک اضطراب و عصبانیت باشد. الکل یک عامل افسردگیآور است که میتواند علل زیربنایی مسبب اضطراب را نیز تشدید کند.
طب سوزنی میتواند در کاهش اضطراب و درمان علایم یائسگی مفید باشد. داشتن خواب خوب و باکیفیت برای کاهش اضطراب مهم است. در هر حال، زنان در حال یائسه شدن اغلب به دلیل تعریق شبانۀ ناشی از نوسانات هورمونی خواب ضعیفی دارند.
برخی از مردم دچار اضطراب، به دست گرفتن یک "ژورنال موقع خواب" را برای بهبود خواب مؤثر مییابند. در یک برنامۀ یادداشتنویسی پیش از خواب، افراد افکار عصبی کنندۀ خود را به روی کاغذ میآورند و در نتیجه ذهنشان میتواند کمی آرام بگیرد.
برخی گروههای حمایتی برای زنان در حال ورود به دورۀ یائسگی وجود دارد و این گروهها میتوانند مفید باشند. در یک گروه حمایتی، مردم دارای مشکلات مشابه برای بحث در مورد مسائلی که با آنها رودررو هستند با هم وارد تعامل می‌شوند. به اشتراک گذاشتن تجربیات میتواند به آنها در غلبه بر اضطراب نقش کمک کننده داشته باشد.
اگر زنی در حال گذار به یائسگی است و در عین تجربۀ اضطراب مایل به پیوستن به گروههای حمایتی نیست، صرف صحبت با دوستان در مورد آنچه بر او میگذرد نیز میتواند بسیار مفید باشد.
نکتۀ مهم این است که زنان باید مطمئن باشند که برای خود وقت استراحت کنار میگذارند. برخی فعالیتها مثل باغبانی، خواندن کتاب، مراقبه، تمرین مراقبۀ ذهن‌آگاهی، یا یوگا، همگی راههای خوبی برای تمرکز فرد بر خود و خلق احساس سلامت و آرامش است.
مقابله با حمله پانیک
بسیاری زنان در دورۀ یائسگی دچار حملات پانیک می‌شوند. از آنجا که زنان دارای سابقۀ حملات پانیک در گذشته بیشتر احتمال دارد که در طول دورۀ پیش‌یائسگی دچار حملات پانیک شوند، دکترها فکر میکنند که حملات پانیک بیش از آنکه یک علامت یائسگی باشند نوعی واکنش هستند.
وقتی کسی دچار حمله پانیک است، احساس شدیدتری از اضطراب یا حس "تقدیر" را تجربه می‌کند. این احساسات ممکن است با برخی علایم جسمانی مندرج در زیر همراهی شوند:
• تپش قلب
• تنگی نفس
• سرگیجه
• ضعف
• تعریق
• تهوع
• احساس مورمور
حملات پانیک اغلب اوقات در حدود 10 تا 30 دقیقه دوام دارند، اما این حملات ممکن است در یک‌سری دورهها برگردند که میتوانند ساعت‌ها ادامه داشته باشند.
بسیاری از مردمی که برای اولین بار دچار حمله پانیک می‌شوند نگران این موضوع میگردند که دچار حمله قلبی یا فروپاشی عصبی شدهاند. حملات پانیک میتواند جزء وحشتبارترین تجارب زندگی یک انسان باشد.
اگر کسی دچار حملات پانیک است باید به دکتر مراجعه کند. پزشک ممکن است دارو تجویز کند یا فرد را برای رواندرمانی که میتواند مفید حال او باشد به متخصص این رشته ارجاع دهد.
برخی افراد تکنیکهای تمرکز حواس را برای پیشگیری از حملات پانیک مفید مییابند. در تمرکز حواس افراد بر روی افکار و علایم جسمانی همراه حمله پانیک و آموزش چگونگی مدیریت این وضعیت تمرکز میکنند.
تنفس نامنظم میتواند سبب حملات پانیک شود. برای مثال، سعی در تنفس در حدی بیشتر از آن که بدنتان به شما اجازه میدهد، یا تنفس خیلی سریع. یادگیری کنترل تنفس در هنگام دچار شدن به سطوح بالای اضطراب، میتواند به مردم در کنترل حملات پانیک کمک کند.
همراه داشتن کسی در هنگام ابتلاء به حملات پانیک مفید است. چنین فردی میتواند به شما اطمینان خاطر بدهد، به نرمی شما را در آرامتر کردن تنفستان تشویق کند، و تا هنگام برطرف شدن حملۀ پانیک کنارتان بماند.
همانند مورد عمومیتر اضطراب، برخی تغییرات سبک زندگی برای کاهش حملات پانیک مفید به نظر میرسند. این تغییرات شامل موارد زیرند:
• خوردن غذای سالم با رژیم متعادل سرشار از میوۀ تازه و سبزی
• اجتناب از مصرف مشروب الکلی
• کاهش مصرف کافئین
• فراگیری تکنیکهای خودآرامبخشی
• استفادۀ فراوان از هوای تازه
Source:
medicalnewstoday.com
Menopause and anxiety: What is the link?
Written by David Railton Reviewed by Debra Rose Wilson, PhD, MSN, RN, IBCLC, AHN-BC, CHT
Last reviewed: Sun 21 May 2017
