• دکتر کاترین پادوک
• ترجمۀ فرهنگ راد
دانشمندان پیشتر به درک خوبی در این مورد دست یافتهاند که چگونه باکتریوم مسبب سل، یکی از علل پیشتاز ایجاد مرگ و میر در جهان، برای ایجاد جای پا در بدن به سیستم ایمنی حمله میکند. در هر حال، آنچه تاکنون روشن نشده نقش این پاتوژن در تضعیف سیستم ایمنی برای تقویت گسترش بیماری است. اکنون، مطالعۀ جدیدی از شواهدی در این مورد پرده برمیدارد که باکتریوم بیماری، مسیرهای نظارتی در گلبولهای سفید خون را که تخریب بافت را محدود میکنند، مختل میسازد.
مطالعه – که به رهبری محققانی از دانشگاه ساتهمپتون در انگلستان انجام شد – در نشریۀ PLOS Pathogens منتشر شده است.
سل یک بیماری عفونی است که بر اثر میکروارگانیسم مایکوباکتریوم توبرکولوزیس ایجاد میشود. این بیماری در جمع ده بیماری کشندۀ سراسر جهان قرار دارد و اغلب دچار ریهها میشود.
بر مبنای اعلام WHO، در سال 2015 سل موجب بیماری 10.4 میلیون نفر شد که از این تعداد 1.8 میلیون نفر از بیماران جان خود را از دست دادند.
راه اصلی انتقال بیماری سل استنشاق از هوای آلوده به باکتریوم سل است، که در آنجا ایجاد میشود که فرد آلوده به سل سرفه کرده، آب دهان میریزد و یا عطسه میزند.
سل قابل معالجه و پیشگیری است، و در واقع، WHO تخمین میزند که در فاصلۀ سالهای 2000 تا 2015 از طریق تشخیصها و درمانهای مؤثر بیماری، جان 49 میلیون نفر از بیماران نجات داده شده است.
محققان در مطالعۀ خود توضیح میدهند، یکی از مشخصاتی که باعث میشود سل شدیداً مسری باشد این است که سل بافت ریه را تخریب کرده و حفراتی درون آنها ایجاد میکند.
بازسازی بافت نیازمند کاربرد آنزیم تخریبی است
حفراتی که بر اثر سل در ریه ایجاد میشود نتیجۀ فعالیت آنزیم تخریبگر بافت یا مشخصاً آنزیمی به نام ماتریکس متالوپروتئین – 1 (MMP-1) است که از نوعی سلول ایمنی موسوم به ماکروفاژها ترشح میشود.
ماکروفاژها سلولهای سفید خون هستند که مواد ناخواسته مانند پاتوژنها و سلولهای ناسالم انسانی را هدف قرار داده، محاصره و نابود میکنند.
بدن برای کمک به بازیابی بافت ریه (برای مثال در موارد بهبود زخم) به MMP-1 نیاز دارد، اما اگر میزان این آنزیم بیش از حد زیاد باشد، این وضعیت منجر به تخریب بافت میشود.
تیم تحقیق مینویسد اگرچه مسیرهای پیامرسانی که MMP-1 را در ماکروفاژها کنترل میکنند پیشتر شناسایی شده است، دانش اندکی در مورد اتفاقی که برای این مسیرها در بافت آسیب دیده از سل روی میدهد، وجود دارد.
بنابراین محققان بر آن شدند تا از طریق بررسی اثرات مولکولی باکتریوم سل بر ماکروفاژهای ایزوله شده در این مورد چیزهای بیشتری بیابند.
آنها پی بردند که باکتریوم سل یک مسیر پیامرسان به نام PI3K/AKT/mTORC1 را که سبب افزایش میزان ترشح MMP-1 میشود، سرکوب میکند. این مسیر کمک میکند تا MMP-1 فقط به میزان مورد نیاز برای بازسازی بافت، بدون اینکه سبب تخریب آن شود، ترشح یابد.
برای تأیید اینکه این مسیر سرکوب در انسانهای مبتلا به سل پدید میآید، تیم تحقیق ماکروفاژهای بافت ریۀ بیماران عفونی شده توسط سل را بررسی کرد.
باکتریوم سل بیش از یک مسیر را سرکوب میکند
محققان پی بردند ژنی که "روشن بودن" آن برای این مسیر مورد نیاز است تا بتواند تولید MMP-1 را محدود کند، در بیماران عفونی شده توسط سل خاموش میشود، که نشان میدهد این میتواند آن چیزی باشد که به تخریب بافت ریه در بیماران دچار سل منجر میشود.
وقتی محققان سرگرم بررسی ماکروفاژهای ایزوله شده بودند، در عین حال پی بردند که باکتریوم سل مسیر پیامرسان دیگری به نام کیناز فعل و انفعال MAP کیناز (MNK) را مختل میکند، که نتیجۀ آن نیز افزایش میزان تولید MMP-1 است.
محققان مینویسند که کشف آنها نخستین شواهد در مورد ارتباط میان مسیر MNK و تولید آنزیم MMP-1 را ارائه میدهد.
یک پیامد مهم مطالعه که نویسندگان بر آن تأکید دارند این احتمال است که داروهای جدید و موجود سل به اشتباه مسیرهای مورد شناسایی آنها را سرکوب میکنند. اگر موضوع از این قرار باشد، پس چنین داروهایی در واقع باعث تقویت گسترش سل میشوند.
نویسندۀ اول مطالعه دکتر پتینس تی. بریس / Patience T. Brace از دانشگاه ساتهمپتون میگوید:
"سل همپای انسان برای تبدیل شدن به یک پاتوژن غایی تکامل یافته است. ما مکانیسمی را شناسایی میکنیم که در آن باکتری "ترمزهای" سیستم ایمنی را از کار میاندازند تا سبب تخریب ریه و گسترش بیماری شود."
Source:
medicalnewstoday.com
TB bacterium may suppress immune system to spread disease
Written by Catharine Paddock PhD
Published: Friday 2 June 2017