• جین لئونارد، دکتر میشل کو-دورادو
• ترجمه هامیک رادیان
سر و صدای معده یا بوربوریگمی عارضهای نرمال است که هر کسی ممکن است تجربهاش کند. بوربوریگمی با گرسنگی، هضم کُند یا ناکامل یا مصرف برخی غذاها مرتبط است.
به هر جهت این صدای شبیه به قار و قور همیشه از معده نمیآید، زیرا ممکن است صدای مزبور در رودۀ کوچک یا جایی دورتر در سیستم گوارش ایجاد شده باشد.
این مقاله به علل بوربوریگمی خواهد پرداخت و فهرستی از 10 روش برای توقف آن ارائه خواهد داد.
مطالب این مقاله:
• چرا معده سر و صدا میکند؟
• چگونه میتوان سر و صدای معده را ساکت کرد؟
• پیام همراه
چرا معده سر و صدا میکند؟
دلایلی برای بروز سر و صدای معده وجود دارد که برخی از آنها در این مقاله تشریح شدهاند:
کمک به عمل گوارش
وقتی غذا به رودۀ کوچک میرسد، بدن آنزیمهایی را برای کمک به خرد کردن غذا و تسهیل جذب مواد مغذی ترشح میکند. حرکات دودی شکل (پریستالسیس) یک سری انقباضات عضلانی موجوار است که برای حرکت دادن غذا در امتداد دستگاه گوارش انجام میشود.
این فعالیتها، که شامل حرکت گاز و غذای بخشاً هضم شده است، به ایجاد صدای قار و قور بوربوریگمی کمک میکند.
پیام گرسنگی
حتی اگر هیچ غذایی در طول چند ساعت قبل خورده نشده باشد، بدن به طور منظم فرآیند پریستالسیس را پیگیری میکند. معده و روده رهش اسید و آنزیمها را برای آمادگی جهت هضم غذا ادامه میدهند.
سر و صدا ممکن است تا 20 دقیقه در هر وهله ادامه داشته باشد یا هر ساعت مجدداً شروع شود تا فرد غذا بخورد.
نشان دهندۀ مشکلات اصلی یا نهفته
برخی از اوقات قار و قور معده نشانهای از وجود یک مشکل اصلی، مشخصاً به همراه دیگر علایم نظیر درد، یبوست یا اسهال است.
مشکلاتی که میتوانند سبب بروز سر و صدای معده شوند عبارتند از:
• آلرژیهای غذایی
• عدم تحمل غذایی
• عفونتهای دستگاه گوارش
• انسداد روده
• سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
چگونه سر و صدای معده را ساکت کنیم
اگرچـه سر و صدای معده بخشی نرمال از فرآیند گوارش محسوب میشود، برخی از اوقات این سر و صدا میتواند باعث ایجاد وضعیتهای ناخوشایند شود. در اینجا 10 راهکار طبیعی برای مقابله با این وضعیت توضیح داده میشود:
1. آب بنوشید
نوشیدن یک لیوان آب میتواند راه حل مؤثری برای سر و صدای معده باشد، مشخصاً اگر فرد در شرایطی باشد که امکان غذا خوردن وجود ندارد. آب به فرآیند هضم و نیز پر کردن معده کمک میکند.
این هر دو عمل به پیشگیری از سر و صدای معده یا دستکم پایین آوردن میزان آن کمک میکنند.
برای رسیدن به بهترین نتیجه آب باید جرعه جرعه در طول روز مصرف شود. مصرف مقدار زیاد آب در زمانی کوتاه میتواند به ایجاد صدای شرشر در معده منجر شود.
2. چیزی بخورید
وقتی معده برای مدتی خالی باشد سر و صدای معده میتواند پیامی در این مورد باشد که زمان غذا خوردن است. خوردن مقدار کمی غذا یا یک میان وعده میتواند سر و صدای معده را موقتاً ساکت کند. بودن غذا در معده در عین حال حجم یا میزان قار و قور آن را کاهش میدهد.
اگر سر و صدای معده منظماً اتفاق میافتد یا در زمان مشخصی در روز بروز میکند، این میتواند نشانهای از آن باشد که خوردن یک وعده غذای اصلی مورد نیاز است. برخی از مردم ممکن است به جای سه وعده غذای استاندارد، به خوردن 4 تا 6 وعده غذای سبک روزانه عادت داشته باشند، که این به پیشگیری از گرسنگی و سر و صدای معده کمک میکند.
3. غذا را آهسته بجوید
کار گوارش در دهان و از راه عمل جویدن غذا آغاز میشود. از سر و صدای معده بر اثر عدم هضم غذا میتوان از طریق جویدن کامل غذا و غذا خوردن با سرعت کمتر پیشگیری کرد.
جویدن غذا به طور کامل در عین حال مقدار هوای بلعیده شده را کاهش میدهد که این به نوبۀ خود مانع بروز گاز و اختلال گوارش میشود.
4. مصرف الکل، قند، و غذاهای اسیدی خود را محدود کنید
الکل، غذاهای قنددار و شیرین، و غذاهای اسیدی همگی میتوانند محرک سر و صدای معده باشند. قندهایی مثل فروکتوز و سوربیتول، به ویژه مشکلساز هستند. غذاهای اسیدی شامل مرکبات و قهوه نیز به عنوان مسبب بروز قار و قور معده شناخته میشوند.
الکل باعث تحریک دستگاه گوارش میشود و میتوانند سبب سر و صدای معده گردد. الکل همچنین تولید اسید را افزایش داده و سبب التهاب جدار معده میشود. دوزهای بالای الکل میتواند باعث به تأخیر افتادن تخلیۀ معده و بروز درد معده شود.
5. از غذاها و نوشیدنیهای مسبب ایجاد گاز خودداری کنید
برخی از غذاها و نوشیدنیها بیش از بقیه گاز تولید میکنند. اگر سر و صدای معده ناشی از مقادیر زیاد گازی باشد که از دستگاه گوارش میگذرد، در این صورت اجتناب از مصرف این غذاها و نوشیدنیها باعث رفع مشکل بوربوریگمی خواهد شد.
غذاها و نوشیدنیهای موجب بروز گاز عبارتند از:
• لوبیاها
• آبجو
• کلم بروکلی
• کلم بروکسلی
• کلم
• گل کلم
• عدس
• قارچ
• انواع پیاز
• نخود فرنگی
• سوداها
• غلات کامل
این نیز ممکن است مفید باشد که هر بار مصرف یک غذا قطع گرد تا به تدریج منبع ایجاد گاز مشخص شود.
6. کشف عدم تحمل غذایی
عدم تحمل نسبت به برخی غذاها میتواند سر و صدای معده را افزایش دهد.
برای مثال عدم تحمل لاکتوز به علت کمبود لاکتاز ایجاد میشود، آنزیمی که به هضم لاکتوز کمک میکند. تقریباً 65 درصد کل مردم با هضم لاکتوز مشکل دارند، اگرچه میزان شیوع این مشکل در اقوام و نژادهای مختلف یکسان نیست.
بهترین راه برای مدیریت عدم تحمل غذایی اجتناب از خوردن غذایی است که مسبب علایم است. مردم دچار سر و صدای معده به شکل مزمن باید در مورد احتمال عدم تحمل غذایی با پزشک مشورت کنند.
7. تمرین کنترل میزان غذا
سر و صدای معده و دیگر سر و صداها ممکن است پس از خوردن غذای زیاد مشخصتر باشد، مشخصاً هنگامی که فرد غذاهای پرچرب، قنددار، گوشت قرمز و برخی غذاهای دیرهضم را میخورد.
خوردن غذا به میزان کمتر و فواصل زمانی منظم در کنار جویدن کامل غذا در طول هر وعده غذا خوردن، خطر پرخوری را نیز کاهش میدهد.
8. فعال بودن
ثابت شده است که قدم زدن پس از خوردن غذا به سرعت بخشیدن به فرآیند هضم غذا و سرعت تخلیۀ معده کمک میکند. این تخلیۀ سریعتر میتواند غرش معده را کاهش دهد.
قدم زدن پس از صرف غذا از طُرق دیگر نیز برای هضم غذا مفید است. تحقیقات نشان دادهاند که 15 دقیقه پیادهروی پس از خوردن غذا باعث کاهش سطح قند خون در مردم دچار دیابت نوع 2 میشود. به هر جهت، انجام فعالیتهای بدنی سنگین پس از خوردن غذا مفید نیست.
9. آرام باشید
سر و صدای معده ممکن است در هنگام برخی موقعیتهای استرسزا مثل مصاحبههای شغلی، ارائه عملکرد و انجام تست، بیشتر باشد. دلیلش آن است که در هنگام اضطراب فعالیت روده افزایش پیدا میکند، و این موضوع فارغ از آنکه معده پر یا خالی باشد اتفاق میافتد.
استرس داشتن در عین حال باعث کند شدن گوارش میشود و برخی علایم سوءهاضمه مثل سوزش سر دل و سر و صدای معده را تقویت میکند.
مردم میتوانند از راههای مختلفی مثل مدیتیشن، انجام تمرینات تنفس عمیق و تکنیکهای ریلکسیشن که در دسترس است برای کاهش میزان استرس خود بکوشند.
10. درمان مشکلات سیستم گوارش
فرآیندهای بیماریزای جدیتر مثل عفونت یا انسداد روده نیز ممکن است سبب بوربوریگمی شوند. بنابراین اگر غرش معده با علایم و نشانههای آزار دهندۀ دیگری همراه باشد، مراجعه به دکتر برای تشخیص و درمان اختلال موجود باید در دستور کار قرار گیرد.
IBS نیز میتواند مکرراً ریشۀ قار و قور معده باشد و درمان این اختلال اصلی شاید تنها راه کاهش سر و صداهای مورد بحث باشد.
پیام همراه
اگرچه موضوعی نرمال محسوب میشود، سر و صدای معده را میتوان با برداشتن برخی قدمها شامل غذا خوردن به شکل منظم، اجتناب از غذاهای مشکلساز و مدیریت اضطراب کاهش داد.
در صورتی که سر و صدای معده موضوعی تکرار شونده و دارای بروز منظم همراه با علایم دیگر باشد مراجعه به پزشک الزامی است، زیرا در این حالت سر و صدای معده نشانهای از وجود مشکلیتر جدیتر محسوب میشود.
Source:
All you need to know about stomach growling
Last reviewed Fri 3 November 2017
By Jayne Leonard
Reviewed by Michele Cho-Dorado, MD
نظرات (0)