• لوری اسمیت
• ترجمه هستی فراست‌فر
واژینیسموس اختلالی است که باعث می‌شود مقاربت جنسی، معاینات دستگاه تناسلی و حتی گذاشتن تامپون برای زنان اگر نه ناممکن، دستکم به اموری دردناک تبدیل شوند.
این وضعیت هنگامی ایجاد می‌شود که چیزی مثل تامپون، آلت تناسلی مردانه یا اسپکولوم داخل واژن می‌شود.
درد تجربه شده در طول واژینیسموس ناشی از انقباض‌های غیر ارادی عضلات کف لگن - به ویژه گروه عضلات پوبوکوکسیژئوس - به اسپاسم منتشر و قطع موقتی تنفس منجر می‌شود. ثانویه به درد، زنان ممکن است حتی قادر به گذاشتن تامپون یا تحمل معاینات پزشکی زنان نباشند.
این موضوع اهمیت دارد که واژینیسموس برای پیشگیری از تشدید اختلال مورد درمان قرار گیرد.
واژینیسموس چیست؟
واژینیسموس نوع شایعی از بروز درد است که به توانایی زنان در داشتن مقاربت جنسی واژینال آسیب میزند و علت پیشتاز در ایجاد ازدواجهای فاقد ارتباط جنسی است.
شایعترین گروه عضلات آسیب دیده در این اختلال پوبوکوکسیژئوس است. این عضلات مسؤول ادرار کردن، مقاربت جنسی، ارگاسم، حرکات روده و زایمان هستند.
درد ناشی از واژینیسموس متفاوت بوده و طیفی از خفیف تا شدید در طبیعت آن وجود دارد و از حالت ناراحتی تا حس سوزش را شامل می‌شود.
انواع مختلفی از واژینیسموس وجود دارد که میتوانند زنان را در هر گروه سنی مبتلا کنند. دستهبندی واژینیسموس بر مبنای فهرست زیر انجام می‌شود:
• واژینیسموس اولیه: یک اختلال مادامالعمر است که در آن درد همیشه وجود دارد.
• واژینیسموس ثانویه: در پی عملکرد جنسی نرمال بروز می‌کند و همیشه وجود ندارد.
• واژینیسموس فراگیر: در تمام موقعیت‌هایی که چیزی وارد واژن شده باشد بروز می‌کند.
• واژینیسموس موقعیتی: فقط در برخی مواقع و موقعیتها بروز می‌کند. برای مثال، در موقع مقاربت جنسی بروز می‌یابد اما در هنگام معاینات پزشکی واژن یا گذاشتن تامپون اثری از آن نیست.
واژینیسموس اولیه اغلب اوقات در هنگامی که زنان اولین تجربۀ مقاربت جنسی خود را پشت سر میگذارند بروز می‌کند. شریک جنسی زن قادر به وارد کردن آلت تناسلی خود به درون واژن نیست و مـوقعیت را شبیه به "برخورد به دیوار" در دهانۀ واژن توصیف می‌کند. این نوع واژینیسموس نه فقط به مقاربت جنسی آسیب میزند بلکه میتواند در موقعیتهای دیگر مثل گذاشتن تامپون یا قرار گرفتن تحت معاینۀ پزشک زنان نیز موجب احساس درد و ناراحتی در زنان شود.
در کنار درد زنان ممکن است دچار اسپاسمهای عضلانی منتشر (جنرالیزه) و توقف موقتی تنفس شوند، علایمی که پس از توقف کوشش برای وارد کردن چیزی به درون واژن معکوس می‌شوند.
واژینیسموس ثانویه ممکن است در هر مقطع از زندگی زنان بروز کند و میتواند به تمامی زنانی که پیشتر تجربه‌ای از علایم واژینیسموس نداشتهاند لطمه بزند. اغلب اوقات این نوع واژینیسموس بر اثر یک واقعۀ خاص ایجاد می‌شود: برای مثال، یک عفونت، یائسگی، یک حادثۀ آسیب زننده (تروماتیک)، توسعۀ یک اختلال یا بیماری، مشکلات ارتباطی، جراحی برای انجام زایمان و...
بدبختانه حتی پس از رفع علت پزشکی زیربنایی همچنان امکان ادامۀ درد بر اثر شرطی شدن بدن نسبت به علایم واژینیسموس وجود دارد.
علایم واژینیسموس
علایم واژینیسموس از زنی به زن دیگر متفاوت است و در کل میتواند شامل موارد زیر باشد:
• مقاربت جنسی دردناک که به عنوان سوزش، کشیدگی یا سفتی مسبب درد تشریح یا توصیف می‌شود
• دخول به داخل واژن یا مشکل یا حتی ناممکن است
• درد دستگاه جنسی درازمدت با / یا بدون علت شناخته شده
• احساس درد در هنگام گذاشتن تامپون
• احساس درد در هنگام معاینه توسط پزشک زنان
• گرفتگی عضلانی منتشر یا توقف تنفس در هنگام تلاش برای مقاربت جنسی
واژینیسموس مانع برانگیختگی جنسی زنان نمیشود. به هر جهت، علایم آن ممکن است مردم را دچار نگرانی در مورد عواقب مقاربت جنسی، القاء تدریجی تمایل به اجتناب از سکس یا ترس از دخول واژینال سازد.
علل واژینیسموس
واژینیسموس اختلالی است که بر اثر استرس‌زاهای فیزیکی، استرس‌زاهای عاطفی یا تلفیقی از این دو ایجاد می‌شود و میتواند قابل پیش‌بینی باشد.
محرک‌های عاطفی واژینیسموس
• ترس - برای مثال ترس از درد یا بارداری
• اضطراب - بروز اضطراب، گناه
• وجود مشکلاتی با شریک جنسی - شریک جنسی آزاردهنده یا خشن، احساس آسیب‌پذیری
• اتفاقات ضربه زننده (تروماتیک) زندگی - تجاوز جنسی، داشتن تاریخچۀ سوء استفاده جنسی
• تجارب دوران کودکی - روش تربیتی، قرار گرفتن در معرض تصاویر جنسی و فیلم‌های پورنو
محرک‌های فیزیکی واژینیسموس
• عفونت - مثل عفونت دستگاه ادراری (UTI) یا عفونت مخمری
• وضعیتهای مرتبط به بیماری - مثل مورد زنانی که دچار سرطان یا لیکن اسکلروزیس هستند.
• زایمان
• یائسگی
• جراحی لگن
• کافی نبودن ناز و نوازش و آماده‌سازی زنان پیش از مقاربت جنسی
• کاهش حالت لیزی و روغنی بودن واژن
• عوارض جانبی داروها
بسیاری از مردم - هم زنان و هم مردان - از اختلال عملکرد جنسی آسیب میبینند. این چیزی نیست که نتیجۀ خطای فرد باشد و نه چیزی است که اسباب شرمندگی کسی را فراهم کند. در اکثر موارد و در صورت برخورداری از کمک متخصصان، میتوان اختلال عملکرد جنسی را با موفقیت درمان کرد.
تست و تشخیص واژینیسموس
تشخیص واژینیسموس فرآیند پیچیدهای است و نیازمند دخالت یک متخصص یا تعداد بیشتری از آنها، شامل متخصص زنان و زایمان، فیزیوتراپیست، سکس تراپیست، روان‌شناس و مشاور است. در طول ارزیابی فیزیکی، شرح حال پزشکی و معاینۀ لگن انجام می‌شود.
اطمینان در این مورد که هر علت زیربنایی مسبب درد در فرآیند تشخص واژینیسموس تحت درمان قرار گیرد حیاتی است، زیرا این اختلال به شکل شایع در فرآیند حذف عوامل دیگر تشخیص داده می‌شود.
درمانهای واژینیسموس
جراحی در مورد واژینیسموس تأثیر درمانی ندارد و حتی ممکن است باعث تشدید بیماری شود. به علاوه، عدم درمان واژینیسموس میتواند به وخامت بیشتر وضعیت منجر شده به طول مدت بیشتر بیماری و افزایش شدت انقباضات عضلات درگیر بینجامد.
خبر خوب در این مورد این است که واژینیسموس تقریباً 100% قابل علاج است.
درمان واژینیسموس به طور معمول شامل ترکیبی از موارد زیر است:
• ورزشهای کنترل کف لگن: شامل فعالیتهای انقباض و شل کردن (ورزشهای کیگل) برای بهبود کنترل عضلات کف لگن است.
• تمرین دخول یا اتساع: تمریناتی است که تحت نظارت انجام می‌شود و در آن از گشاد کنندههای پلاستیکی برای کمک به کاهش حساسیت بیمار نسبت به دخول استفاده می‌شود.
• آموزش و مشاوره: اطلاعاتی در مورد آناتومی جنسی و چرخۀ پاسخ جنسی به فرد داده می‌شود، که به بیمار کمک می‌کند تا به درک بهتری از درد و فرآیندی که بدن وی دچارش می‌شود دست یابد.
• تمرینات عاطفی: به بیمار امکان میدهد تا هر عامل عاطفی دخیل در تقویت واژینیسموس را شناسایی، بیان و رفع کند.
زمان مورد نیاز برای درمان موفقیت‌آمیز واژینیسموس بستگی بسیار به خود فرد دارد. اگر زنی دچار علایم مرتبط به واژینیسموس باشد باید با متخصص مراقبت‌های پزشکی برای ارزیابی وضعیت خویش مشورت کند./
Source:
Vaginismus: Causes, Symptoms and Treatment
Last updated Wed 17 February 2016
By Lori Smith BSN MSN CRNP
نظرات (0)