پیوند لوزالمعده: کاربرد، انتظارات، و بهبود

• دیوید ریل‌تُن، دکتر النا بیگرز
• ترجمة هستی فراست‌فر

پیوند لوزالمعده (پانکراس) وقتی برای بیمار انجام می‌شود که لوزالمعدة وی دیگر قادر به تولید انسولین نیست. در این روند لوزالمعدة سالم تولید کنندة انسولین فردی که مرده است به بیمار پیوند می‌شود. اولین مورد پیوند لوزالمعده در سال 1966 انجام شد. در هر حال، پذیرش گستردة این نوع پیوند نزد پزشکان تا دهة نود میلادی طول کشید.
مطالب این مقاله:
 پیوند لوزالمعده به چه منظور انجام می‌شود؟
 توقعات
 خطرات جراحی لوزالمعده

پیوند لوزالمعده به چه منظور انجام می‌شود؟
لوزالمعده منبع تولید انسولین در بدن انسان است. در افراد دچار دیابت نوع 1، لوزالمعده قادر به تولید انسولین نیست.
انجام پیوند لوزالمعده برای افراد دچار دیابت نوع 1 این امکان را فراهم می‌کند که بدون گرفتن انسولین اضافی یا انجام پایش‌های حاد مشخصة مراقبت از دیابت، قند خون خود را در محدودة نرمال حفظ کنند.
سه نوع پیوند لوزالمعده وجود دارد:
 پیوند لوزالمعدة منفرد: این نوع پیوند برای افرادی انجام می‌شود که دچار دیابت نوع 1 هستند اما مشکلات کلیوی ندارند.
 پیوند همزمان لوزالمعده و کلیه: این نوع پیوند برای کسانی انجام می‌شود که دچار دیابت نوع 1 و مرحلة نهایی بیماری کلیوی هستند.
 پیوند لوزالمعده پس از کلیه: این مربوط به هنگامی است که ابتدا پیوند کلیه از یک اهدا کنندة زنده در بیمار انجام می‌شود. پیوند لوزالمعده از یک اهدا کنندة مرده دیرتر و هنگامی که ارگان در دسترس باشد صورت می‌پذیرد.

چه کسانی به پیوند لوزالمعده نیاز دارند؟
پیوند لوزالمعده گزینه‌ای برای مردمی است که دچار دیابت نوع 1 هستند و نمی‌توانند وضعیت خود را با استفاده از انسولین یا داروهای خوراکی دیابت کنترل کنند. این جراحی فقط برای افراد دچار دیابت نوع 1 مناسب است.
افراد دچار دیابت نوع یک که ممکن است از پیوند لوزالمعده سود ببرند شامل آنهایی هستند که:
 مرتباً از هوش می‌روند
 ناچارند بر اثر میزان قند خون خود مرتباً به بخش اورژانس مراجعه کنند
 میزان متوسط قند خون آنها غیر قابل کنترل است
 علی‌رغم به کار بستن درمان‌های پزشکی توصیه شده به پرستار برای مراقبت دایمی در موارد اورژانس نیاز دارند
در سال 2016 گزارش شد که زنی از اهالی بریتانیا نخستین کسی در جهان شد که به دلیل ابتلا به فوبیای شدید سوزن و لاجرم ناتوانی از تزریق انسولین، پیوند لوزالمعده انجام داد.
فوبیا در این زن به قدری شدید بود که در هنگام تلاش برای تزریق انسولینی که برای کنترل دیابت نوع 1 وی نیاز بود، دچار رعشة غیر قابل کنترل می‌شد.
دکترها در مورد توصیة پیوند لوزالمعده نگران بودند زیرا این زن دارای مقیاس‌های معمول نبود. به هرحال در نهایت، این‌گونه تصمیم گرفته شد که این زن یک مورد خاص است و پیوند در مورد او انجام شد.

توقعات
در ایالات متحد آمریکا در حدود 1200 نفر در انتظار انجام پیوند لوزالمعده هستند. 2200 نفر دیگر نیز در انتظار انجام پیوند تلفیقی کلیه و لوزالمعده بسر می‌برند.
بر مبنای اعلام "بنیاد ملی کلیه"، میانگین زمان انتظار برای انجام پیوند همزمان کلیه و لوزالمعده 3 سال است. بر مبنای اعلام دانشگاه جانز هاپکینز، انجام پیوند لوزالمعده به صورت منفرد یا انجام آن پس از پیوند کلیه به طور معمول به بیش از 2 سال زمان نیاز دارد.
وقتی برای بیمار یک اهدا کننده پیدا می‌شود، فرد بیمار علاقمند به انجام پیوند لوزالمعده توسط تیمی از متخصصان مورد معاینه قرار می‌گیرد. این تیم می‌تواند شامل جراحان، متخصصان غدد درون‌ریز، نورولوژیست‌ها و مددکاران اجتماعی باشد.
چندین تست پزشکی وجود دارد که فرد نیازمند انجام آنها به عنوان بخشی از فرآیند ارزیابی است. به طور معمول این روند حدود 1 تا 2 ماه طول می‌کشد.
در آمریکا برخی از مردم می‌توانند پیوند لوزالمعده را به واسطة کمک مدیکید انجام دهند.
فرد نیازمند انجام پیوند لوزالمعده ناچار است اهدا کننده‌ای دارای گروه خونی مشابه خود بیابد.
تستی موسم به کروس‌ماچ نیز برای مقایسة آنتی‌بادی‌های اهداکننده و گیرندة پیوند انجام می‌شود. این تست به تعیین این موضوع که ترکیب مناسب است یا خیر کمک می‌کند.
جراحی پیوند لوزالمعده بین 4 تا 6 ساعت به طول می‌انجامد.
پس از انجام عمل، بیمار به واحد پیوند انتقال می‌یابد و برای گذراندن دورة ریکاوری یا بهبود در حدود دو هفته در بیمارستان بستری می‌شود.

خطرات جراحی لوزالمعده
همانند تمامی دیگر انواع جراحی‌های بزرگ، عفونت یکی از خطرات متوجه پیوند لوزالمعده است.
تورم لوزالمعده در روزهای پس از انجام پیوند شایع است. این وضعیت به عنوان پانکراتیت شناخته می‌شود.
پانکراتیت به صورت نرمال در طول چند روز از بین می‌رود. به هر حال در برخی موارد، ممکن است داخل کردن لوله‌های مخصوص در شکم فرد برای تخلیة مایع اضافی از لوزالمعدة اهدایی ضروری باشد.
در روزهای پس از عمل، فرد همچنین در خطر ابتلاء به لخته‌های خونی قرار دارد. این لخته‌ها ممکن است باعث ممانعت از کارکرد کامل لوزالمعدة اهدایی شوند.
خطر لخته شدن خون را می‌توان با استفاده از داروهای رقیق کنندة خون کاهش داد. اگر یک لخته در لوزالمعدة جدید شکل بگیرد، ممکن است برداشتن آن با استفاده از یک عمل دیگر ضروری باشد.
این خطر نیز وجود دارد که بدن لوزالمعدة اهدایی را پس بزند. احتمال دارد سیستم ایمنی به ارگان پیوند شده حمله‌ کند اگر آن را به مثابة یک جسم خارجی شناسایی کند. احتمال پس‌زدن پیوند در روزها، هفته‌ها، ماه‌ها و حتی سال‌ها پس از انجام عمل پیوند وجود دارد.
علایم نشان دهندة پس‌زده شدن پیوند لوزالمعدة اهدایی شامل موارد زیر است:
 دردناک و متورم شدن ناحیة شکم
 تب
 استفراغ
 لرز و درد
 خستگی مزمن
 تنگی نفس
 تورم مفاصل
فرد دریافت کنندة لوزالمعدة پیوندی نیاز دارد تا برای باقی ماندة دوران عمر خود از داروهای موسوم به سرکوب کنندة ایمنی استفاده کند. این داروها کمک می‌کنند تا از پس زدن لوزالمعدة جدید توسط بدن پیشگیری شود.
داروهای سرکوب کنندة ایمنی می‌توانند باعث تضعیف سیستم ایمنی و سبب بروز عوارض جانبی شوند. این عوارض جانبی شامل موارد زیر هستند:
 آسیب‌پذیری نسبت به عفونت‌ها
 لرزش دست‌ها
 دشواری خواب
 فشار خون بالا
 ریزش مو
 اعوجاج خلق و خو
 افزایش وزن
 آشوب معده
 راش
 تضعیف استخوان
برخی از افراد دریافت کنندة داروهای سرکوب‌گر سیستم ایمنی همچنین در خطر افزایش ریسک برخی از انواع سرطان قرار دارند.
به هر حال، کارشناسان گزارش می‌دهند، افرادی که پیوند لوزالمعده انجام داده‌اند عموماً مصرف این داروها را به اجبار به استفاده از تزریق انسولین و پایش مدام قند خون خود ترجیح می‌دهند.
در نتیجه، پیوند موفق لوزالمعده می‌تواند کیفیت زندگی را در فرد دچار بیماری دیابت نوع 1 بهبود بخشد.

Source:
medicalnewstoday.com
Pancreas transplant: Use, what to expect, and recovery
Written by David RailtonReviewed by Alana Biggers, MD, MPH
Last reviewed: Wed 19 April 2017