• جنیفر هوآیزن، ناتالی اُلسن
• ترجمه هستی فراستفر
نمودار قند خون یا گلوکز خون سطح بهینۀ قند خون، شامل اوقات پیش از صرف غذا و پس از آن، و در طول روز را بیان میکند.
دکترها نمودارهای قند خون را برای تعیین اهداف و پایش برنامههای درمان دیابت مورد استفاده قرار میدهند. نمودارهای قند خون همچنین به افراد دیابتی در ارزیابی و پایش شخصی نتایج تست قند خون کمک میکنند.
مطالب این مقاله:
♦ نمودار قند خون چیست؟
♦ دستورالعملهای نمودار قند خون
♦ تفسیر نتایج مقیاس قند خون
♦ پایش سطح قند خون
نمودار قند خون چیست؟
نمودار قند خون به عنوان راهنمای مرجع برای نتایج تست قند خون عمل میکند. بر این مبنا، نمودار قند خون ابزار مهمی در مدیریت دیابت است.
اغلب برنامههای درمانی دیابت شامل حفظ سطح قند خون در اندازههای نزدیک به نرمال و اهداف تعیین شده در حد ممکن است. این موضوع نیازمند تست کردن قند خون به طور مکرر در محیط خانه و انجام تست بر مبنای درخواست دکتر است، همراه با درک اینکه نتایج چگونه با سطوح هدف مقایسه میشوند.
برای کمک به تفسیر و ارزیابی نتایج قند خون، نمودارها طرحی کلی از سطح نرمال و غیر نرمال قند خون برای افراد مبتلا به دیابت و غیر دیابتی ارائه میدهند.
در ایالات متحد آمریکا نمودارهای قند خون معمولاً سطح قند را بر مبنای میلیگرم / دسیلیتر گزارش میدهند. در انگلستان و بسیاری از دیگر کشورها قند خون به میلیمول / لیتر گزارش میشود.
توصیههای مربوط به قند خون A1C معمولاً ضمیمۀ نمودار قند خون هستند. نتایج A1C اغلب به صورت درصد و نیز میانگین سطح قند خون به میلیگرم / دسیلیتر توصیف میشود.
تست A1C متوسط سطح قند را در یک دورۀ زمانی 3 ماهه اندازهگیری میکند، که این به فرد بینش عمیقتری در مدیریت کل سطح قند خون وی میدهد.
دستورالعملهای نمودار قند خون
سطح مناسب قند خون در طول روز و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
قند خون اغلب در زمان ناشتا (پیش از صبحانه) و زمانهای نزدیک به صرف وعدههای غذایی روزانه در کمترین سطح خود قرار دارد. قند خون اغلب در هنگام ظهر و پس از صرف غذا به بالاترین سطح خود میرسد.
مردم دچار دیابت در مقایسه با افراد غیر دیابتی اغلب اوقات سطح قند خون بالاتر از میزان هدف یا محدودههای قابل پذیرش دارند.
این اهداف بر اساس طیفی از عوامل شامل موارد مندرج در زیر متفاوت است:
• سن و میزان امید به زندگی
• دیگر اختلالات مرتبط به سلامت
• میزان ابتلاء فرد به دیابت از نظر زمانی
• ابتلاء به بیماری قلبی عروقی
• داشتن مشکلات در شریانهای کوچک بدن
• عادتهای شخصی و عوامل سبک زندگی
• بیاطلاعی از پایین بودن سطح قند خون
• استرس
• بیماری
اغلب نمودارهای قند خون سطوح توصیه شده را به صورت یک دامنه نشان میدهند که این باعث امکان تمایز افراد مختلف در این مورد میشود.
انجمن دیابت آمریکا (ADA)، مرکز دیابت جاسلین (JDC) و انجمن اندوکرینولوژیستهای بالینی آمریکا (AACE) نیز با اندکی تفاوتها دستورالعملهای قند خون برای افراد دچار دیابت عرضه میکنند.
سطح قند خون هدف افراد دیابتی (میلیگرم / دسیلیتر) |
سطح قند خون افراد غیر دیابتی (میلیگرم / دسیلیتر) |
زمان بررسی |
130-80 (ADA) 130-70 (JDC) کمتر از 110 (AACE) |
کمتر از 100 | قند خون ناشتا |
130-70 (JDC) | کمتر از 110 | پیش از غذا |
کمتر از 180 (ADA & JDC) کمتر از 140 (AACE) |
کمتر از 140 |
2 ساعت پس از غذا |
بین 150-90 | کمتر از 120 | زمان خواب |
کمتر از 70 درصد | کمتر از 5.7 درصد | سطح A1C |
تفسیر نتایج سنجش قند خون
خوانش تفسیر قند خون به میزان زیادی وابسته به هنجارها و هدفهای مربوط به فرد است.
سطح قند خون خوب برای یک نفر ممکن است برای فرد دیگر بالا یا پایین باشد. در هر حال، برای مردم دچار دیابت، برخی محدودههای سطح قند خون به بقیه ارجحیت دارند.
قابل قبول | خوب | عالی | سطح قند خون |
145-180 (میلیگرم / دسیلیتر) | 110-144 (میلیگرم / دسیلیتر) | 72-109 (میلیگرم / دسیلیتر) | پیش از غذا |
181-234 (میلیگرم / دسیلیتر) | 127-180 (میلیگرم / دسیلیتر) | 90-126 (میلیگرم / دسیلیتر) | 2 ساعت پس از غذا |
برخی اشکال موقت دیابت مثل دیابت بارداری نیز برای خود دارای توصیههای جداگانه مربوط به قند خون هستند.
سطح قند خون (میلیگرم / دسیلیتر) | زمان بررسی |
60-90 | قند خون ناشتا |
60-90 | پیش از غذا |
100-120 | یک ساعت پس از صرف غذا |
هر کسی که دارای قند خون خیلی بالا یا خیلی پایین در هنگام ناشتا باشد باید وضعیت خون را نگران کننده ارزیابی کند.
میزان ریسک و عملکرد پیشنهادی |
سطح قند خون ناشتا (میلیگرم / دسیلیتر) |
به شکل خطرناکی پایین، نیاز به مراقبت پزشکی | 50 یا کمتر |
احتمالاً بسیار پایین، مصرف قند در صورت تجربۀ علایم کاهش قند خون مراجعه به دکتر توصیه میشود | 90-70 |
محدودۀ نرمال | 120-90 |
متوسط، به دکتر مراجعه کنید | 160-120 |
بسیار بالا، برای کاهش سطح قند خون تلاش کنید | 240-160 |
بسیار بالا، یکی از علایم از کنترل خارج شدن دیابت، به دکتر مراجعه کنید | 300-240 |
بیش از حد بالا، به اورژانس مراجعه کنید | 300 یا بالاتر |
تا زمانی که سطح قند خون به شکل حاد بالا نباشد، راههایی برای کاهش این سطح در هنگامی که بالاست وجود دارد.
راههایی برای کاهش قند خون شامل:
• مصرف کربوهیدراتها را به تدریج محدود کنید
• مصرف آب را برای خارج کردن قند خون اضافی افزایش دهید
• فعالیت جسمانی را برای سوزاندن قند خون اضافی افزایش دهید
• مصرف فیبر را افزایش دهید
اگر خوانش قند خون آن را غیر معمول یا غیر منتظره نشان میدهد به دکتر مراجعه کنید. کاربران مختلف و عوامل مربوط به دستگاه خوانش قند خون میتواند بر خوانش قند خون تأثیر بگذارد و سبب ناصحیح بودن آن شود.
در همین زمینه بیشتر بخوانیم:
کاهش قند خون در صبح یا
هیپوگلیسمی صبحگاهی
پایش سطوح قند خون
پایش سطح قند خون یک بخش مهم مدیریت دیابت است. بهترین برنامههای پایش مونیتور کردن شخصی در محیط خانه و انجام تستهای مورد درخواست دکتر نظیر تست A1C است.
بسیاری از انواع مونیتورهای قند خون برای پایش شخصی در دسترس هستند. اغلب مونیتورهای شخصی قند خون در آمریکا از خون گرفته شده از نوک انگشت و نوارهای تست استفاده میکنند. این دستگاهها خوانش قند خون را به صورت میلیگرم / دسیلیتر ارائه میدهند.
اخیراً دستگاههای سنجش قند خونی ساخته شدهاند که به جای محاسبۀ میزان قند خون از محاسبۀ گلوکز پلاسما استفاده میکنند. این تغییر باعث ایجاد دقت بیشتر در خوانش سطح قند خون روزانه میشود. در این مورد نتایج به دست آمده از خوانش شخصی میزان قند خون با نتایج تستهای مورد درخواست دکتر نیز راحتتر است زیرا دکتر نیز از محاسبۀ پلاسمای گلوکز پلاسما استفاده میکند
ردیابی تغییرات روزانۀ سطح قند خون میتواند به دکترها در فهم چگونگی کارکرد برنامهها و تنظیم داروها برای رسیدن به اهداف درمانی کمک کند. این کار همچنین میتواند اثرات رژیم غذایی و ورزش را در بیمار بازتاب دهد.
فرکانس تست قند خون در بین برنامههای درمان هر فرد و همچنین نوع یا مرحلۀ دیابت متفاوت است:
• دیابت نوع 1 – بزرگسالان: حداقل 2 بار در روز - تا 10 بار. تستها باید پیش از خوردن صبحانه، به صورت ناشتا، پیش از خوردن غذا، گاهی اوقات دو ساعت پس از صرف غذا، پیش و پس از ورزش، و زمان خواب انجام شود.
• دیابت نوع 1– کودکان: حداقل 4 بار در روز. تستها باید پیش از صرف غذا و هنگام خواب انجام شوند. همچنین احتمال درخواست انجام تست 2-1 ساعت پس از غذا، قبل و بعد از ورزش و در طول شب وجود دارد.
• دیابت نوع 2 – در انسولین یا دیگر داروهای مدیریت قند خون: فرکانس تست توصیه شده بسته به دوز انسولین و مصرف داروهای اضافی متفاوت است. آنهایی که فقط انسولین مصرف میکنند باید تست قند خون را هنگام ناشتا، پیش از غذا، پیش از خواب، و گاهی از اوقات در طول شب انجام دهند. افراد دارای مصرف انسولین و داروهای اضافی باید دستکم در هنگام ناشتا و زمان خواب تست را انجام دهند. افراد دارای مصرف انسولین پایه و تزریق انسولین مخلوط روزانه باید تست را هنگام ناشتا، پیش از دوزهای مخلوط و غذا و گاهی از اوقات در طول شب انجام دهند.
• دیابت نوع 2– ریسک پایین برای پایین بودن قند خون: اغلب اوقات به انجام تستهای روزانه نیاز نیست. انجام تست در زمانهای صرف غذا و هنگام خواب باید اثرات تغییرات سبک زندگی بر زمان واقعی را نشان دهد. اگر اهداف مربوط به قند خون یا A1C تحقق پیدا نکنند، فرکانس تست قند باید افزایش یابد تا اینکه سطوح قند خون به محدودههای نرمال برگردد.
• دیابت بارداری: افراد مصرف کنندۀ انسولین باید تست را هنگام ناشتا، پیش از غذا و یک ساعت پس از صرف غذا انجام دهند. افرادی که انسولین مصرف نمیگیرند باید تستها را در زمان ناشتا و یک ساعت پس از صرف غذا انجام دهند.
تست قند خون باید در طول دورههای استرس جسمانی و احساسی نظیر بارداری و افسردگی افزایش یاید. دستگاههایی برای پایش مدام قند خون در دسترس هستند./
Source:
Medical News Today
Blood sugar chart: Target levels throughout the day
Written by Jennifer Huizen
Reviewed by Natalie Olsen, RD, LD, ACSM EP-C
Last reviewed: Sat 20 May 2017
نظرات (5)