عصارة قره‌قاط گسترش باکتری مقاوم به درمان را مختل می‌کند

• دکتر کاترین پادوک
• ترجمة نادر اکبری

تحقیق تازه سرنخ‌های جدیدی از ویژگی‌های عفونت‌ستیز قره‌قاط / Cranberry را آشکار می‌کند. محققان کانادایی نشان دادند که چگونه عصارة قره‌قاط غنی در نوع مشخصی از ترکیبات آن به شکل موفقیت‌آمیزی ارتباط سلول به سلول را در نوعی باکتری مقاوم به درمان مختل می‌کند.
تیم تحقیق – از دانشگاه مک‌گیل و انستیتو – IRNS ارماند-فراپیر در لاوال، هر دو از کانادا – کشف خود را در نشریة گزارش‌های علمی / Scientific Reports عرضه کرده‌اند.
مطالعات پیشین تاکنون نشان داده‌اند که قره‌قاط دارای پروانتوسیانیدین (PACs) است، ترکیبی که از طریق اجزاء مختلف ضد باکتریایی خود بیماری را دفع می‌کند.
برای مثال آنها می‌توانند اتصال برخی از باکتری‌ها به دیوارة مثانه را که سبب عفونت مجاری ادراری می‌شود، متوقف کنند.
در هر حال تیم پشت تحقیق جدید همچنین می‌خواست بداند که آیا ترکیبات قره‌قاط می‌تواند شدت و خشونت باکتری را کنترل کرده و در نتیجه شدت عفونت را کاهش دهد.
محققان عنوان می‌کنند که یافته‌های آنها نه فقط سرنخ‌های تازه‌ای در مورد چگونگی مقابلة PACs قره‌قاط با باکتری به دست می‌دهد بلکه همچنین می‌تواند به رویکردهای جدید در کنترل عفونت منجر شود.

ترکیبات قره‌قاط تجمع سلول‌های باکتریایی را مختل می‌کند
برای مطالعة خود تیم تحقیق از مگس‌های میوه استفاده کرد – که مدل مفیدی برای مطالعة عفونت‌های انسانی در سطح سلولی و مولکولی به شمار می‌رود.
محققان دریافتند که در مقایسه‌ با مگس‌های تغذیه شده بدون قره‌قاط، شدت عفونت باکتریایی در مگس‌های میوه‌ای که با عصارة قره‌قاط غنی از PACs تغذیه شده بودند کاهش می‌یابد.
تحقیق بیشتر نشان داد که PACs قره‌قاط یک فرآیند اجتماع سلولی به نام "حد نصاب" را که نقشی حیاتی در زنجیرة اتفاقات دخیل در گسترش و شدت عفونت‌های باکتریایی مزمن دارد، مختل می‌کند.
تحقیق بر یک باکتریوم به نام پسودوموناس ائروجینوزا متمرکز ‌شد که می‌تواند در بیماران بستری در محیط‌های بیمارستانی و افراد دچار ضعف سیستم ایمنی سبب عفونت شود.
بیماران متصل به دستگاه‌های تهویه، دارای کاتتر، یا سوختگی یا جراحات ناشی از جراحی به طور بالقوه در ریسک بالای عفونت‌های جدی تهدید کنندة حیات قرار دارند.

پیامدهایی برای مقاومت آنتی‌بیوتیکی
عفونت‌های پسودوموناس معمولاً با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند. در هر حال، به دلیل افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی، درمان این نوع عفونت و دیگر عفونت‌های بیمارستانی دارد دشوارتر می‌شود.
در ایالات متحد آمریکا، تخمین زده می‌شود که سالانه 51000 مورد عفونت وابسته به محیط درمانی پسودوموناس آئروجینوزا بروز می‌کند.
در مقالة خود، محققان در مورد ارتباط یافته‌های خویش با مشکل مقاومت دارویی بحث می‌کنند. آنها متوجه شده‌اند اگرچه قره‌قاط PACs روند رسیدن به "حد نصاب" باکتریایی را مختل می‌کند، اما باعث مرگ باکتری‌ها نمی‌شود – و فقط اجتماع و گسترش آنها را مختل می‌کند.
محققان می گویند این ویژگی می‌تواند مهم باشد زیرا یکی از دلایل منجر به ایجاد مقاومت دارویی این است که داروها باکتری‌ها را می‌کشند – که بنا به نوشتة آنها یک "فشار انتخابی قوی در هر محیطی ایجاد می‌کند."
به هر حال نویسندگان مقاله تأکید می‌کنند که "سادگی" است گمان شود که با مختل کردن حد نصاب دیگر هیچ فشار انتخابی، که می‌تواند به مقاومت در مقابل داروهایی که از این سازو کار استفاده می‌کنند منجر شود، در کار نخواهد بود.
با این حال، این یافته‌ها هنوز در آنهایی که "راهکارهای ما را برای مقابله با پاتوژن‌های مقاوم از طریق شناسایی ضد میکرب‌های تازه و عوامل ضد حدت" بسط می‌دهند، مفید است.
نویسندة همکار ارشد پروفسور ناتالی تفنکچی / Nathalie Tufenkji از دانشگاه مک‌گیل می‌گوید: "این بدان معنی است که قره‌قاط می‌تواند بخشی از توپخانة مورد استفاده در ادارة عفونت‌ها باشد و به طور بالقوه وابستگی به آنتی‌بیوتیک‌ها را برای عموم جهانیان به حداقل برساند."/