• آنا ساندویو
• ترجمه هامیک رادیان
بسیاری از ما شنیدهایم که فرومونها برخی از مردم را جذابتر از دیگران جلوه میدهند، اما دانش اندکی در مورد ساز و کار دقیقی که این موضوع را امکان‌پذیر میسازد وجود دارد.
در حیوانات، حس بویایی در تنظیم پاسخهای غریزی و اینکه جانوران به رقبا، شکارچیان یا جفتهای بالقوه واکنش نشان دهند، نقشی کلیدی ایفا می‌کند.
تیمی از پژوهشگران به رهبری کازوشیگ توهارا / Kazushige Touhara، استاد دانشکدۀ فارغالتحصیلان کشاورزی و علوم حیات دانشگاه توکیو بر آن شدند تا بررسی کنند که چگونه فرومون‌های نرینه باعث تقویت رفتار جنسی در موش‌های ماده می‌شود.
پروفسور توهارا توضیح میدهد: "این را خوب میدانیم که برخی مواد شیمیایی، به ویژه بوها، میتوانند بر رفتار غریزی حیوان حتی در اولین تماس تأثیر بگذارند. ما فرض را بر این گذاشتیم که مکانیسمی عصبی در مغز وجود دارد که با دقت اطلاعات حسی مهم را به مراکز رفتاری متناسب در مغز مرتبط می‌کند."
نگاهی به رفتار جنسی موش‌ها، خویشاوندان پستاندار ما، میتواند بینش درونی باارزشی در مورد رفتار باروری در انسان فراهم آورد. یافتههای مطالعه در نشریۀ نورون / Neuron منتشر شده است.
مطالعۀ فرومونها در مغز
پروفسور توهارا و تیمش یک فرومون نرینه به نام پپتید ترشح غدۀ برون‌ریز 1(ESP1) را بررسی کردند، که در مطالعات پیشین - مورد ارجاع محققان مطالعۀ حاضر - نشان داده شده است که موجب رفتار جنسی در موش‌های ماده و رفتار تهاجمی در موش‌های نر می‌شود.
ESP1 از دیگر فرومونها متفاوت است زیرا یک مادۀ شیمیایی منفرد مرتبط به یک گیرندۀ منفرد است، که این ویژگی، کار ردگیری آن را برای محققان راحت‌تر می‌کند.
برای تحقق هدف خود دانشمندان سلولهای عصبی گیرندۀ ESP1 را با یک ویروس آلوده کردند. وقتی ویروس گسترش پیدا کرد، دانشمندان سلولهای مغزی عفونی شده را با استفاده از پروتئین فلورسنت علامتگذاری کردند، به شکلی که میتوانستند مدار عصبی گرفته شده توسط ESP1 را ببینند.
به عبارت دیگر محققان قادر بودند تا ببینند که چگونه پیام‌های ESP1 در مغز منتقل می‌شود، زیرا نورونها از طریق سیناپس‌ها انگیزشهای الکتریکی را برای سایر سلولهای عصبی ارسال می‌کنند.
با استفاده از روش ردیابی فلورسنت ویروسی، پروفسور توهارا و تیمش دیدند که مدار گرفته شده توسط پیام ESP1 در امیگدلا در بین موش‌های نر و ماده متفاوت است. نشان داده شده است که امیگدلا دارای زیرناحیۀ دیگری است که به عنوان یک "سوئیچ" عمل می‌کند، و بسته به جنس موش، اطلاعات ESP1 را برای بخشهای مختلف هیپوتالاموس بازپخش یا تقویت می‌کند.
امیگدلا بخشی از سیستم لیمبیک مغز است که با احساسات، رفتار عاطفی و انگیزش سر و کار دارد.
محققان نقشۀ چگونگی "انتقال اطلاعات ESP1 از دستگاه گیرندۀ محیطی به تنظیم کنندۀ حرکتی مغز میانی به واسطۀ محور امیگدلا – هیپوتالاموس" را ترسیم کردند.
در مادهها، رفتار جنسی به وسیلۀ یک مسیر تازه کشف شده از هیپوتالاموس به مغز میانی تعدیل میشد.
هیپوتالاموس ناحیهای از مغز است که مسؤول رهش هورمونهایی است که طیفی از عملکردهای جسمانی شامل دمای بدن، اشتها، نیروی جنسی، تشنگی، خواب و خُلق را تنظیم می‌کنند.
مطالعه همچنین نشان داد که فعال کردن سلولهای عصبی گیرندۀ ESP1 در هیپوتالاموس، فعالیت جنسی را در موش‌های ماده تقویت می‌کند، حتی اگر ESP1 در واقع امر وجود نداشته باشد.
سلولهای عصبی متفاوت و نشانه‌های وجود شکارچی
به علاوه محققان پاسخ سلولهای عصبی گیرنده به پوست مار را در همان بخش مغز آزمایش کردند – به طور مشخص‌تر در هیپوتالاموس ونترومدیال پشتی، که ناحیهای مرتبط به رفتار تدافعی است. پوست مار یک پیام نشانۀ وجود شکارچی برای موش‌ها است، که آنها را وامیدارد تا در مقام دفاع رفتارهای تهاجمی از خود بروز دهند.
دانشمندان پس از فعال کردن سلولهای عصبی پاسخ دهنده به پیام‌های نشانۀ وجود شکارچی هیچ تغییری در رفتار جنسی مشاهده نکردند.
توهارا توضیح میدهد، "این یافته نشان میدهد که دو نوع متفاوت از سلولهای عصبی وجود دارد، سلولهای عصبی ESP1 و سلولهای عصبی شکارچی، و فقط اولی است که رفتارهای جنسی را در موش‌های ماده کنترل می‌کند."
محققان مینویسند که برای رسیدن به درک بهتر از چگونگی کارکرد رفتار جنسی جنس ماده و چگونگی امکان تنظیم آن به مطالعات بیشتری نیاز است. به ویژه محققان توانستند به راهکاری برای چرخش فرومون‌های نر به داخل پاسخ جنسی مادهها دست پیدا کنند. این یافته میتواند دیدگاه باارزشی در مورد چگونگی بروز اختلال عملکرد جنسی پدید بیاورد.
Source:
medicalnewstoday.com
Study shows how pheromones drive sexual behavior
By Ana Sandoiu
Published: Mon 26 June 2017
نظرات (0)